ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ

ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ แยกออกจากทางรถไฟสายเหนือที่สถานีรถไฟชุมทางบ้านภาชี โดยในเส้นทางตอนล่าง จะผ่านจังหวัดสระบุรี จังหวัดนครราชสีมา จังหวัดบุรีรัมย์ จังหวัดสุรินทร์ จังหวัดศรีสะเกษ สุดปลายทางที่สถานีรถไฟอุบลราชธานี อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี รวมระยะทาง 575 กิโลเมตร ส่วนเส้นทางตอนบนแยกจากเส้นทางตอนล่างที่สถานีรถไฟชุมทางถนนจิระ จังหวัดนครราชสีมา ผ่านจังหวัดขอนแก่น จังหวัดอุดรธานี จังหวัดหนองคาย ข้ามสะพานมิตรไทย-ลาวแห่งที่ 1 และสุดปลายทางที่สถานีรถไฟเวียงจันทน์ (คำสะหวาด) ประเทศลาว และที่สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย จะมีเส้นทางลัดไปเชื่อมที่สถานีรถไฟชุมทางบัวใหญ่ อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา ของเส้นทางตอนบน

ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ
จากซ้ายไปขวา บนลงล่าง:
ข้อมูลทั่วไป
ชื่ออื่นทางรถไฟสายอีสาน
สถานะเปิดให้บริการ
โครงการส่วนต่อขยาย
เจ้าของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ปลายทาง
การดำเนินงาน
รูปแบบรถไฟระหว่างเมือง
ระบบรถไฟทางไกล
ของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้ดำเนินงานการรถไฟแห่งประเทศไทย
และบริษัทเอกชนในส่วนของสถานีขนถ่ายสินค้า
ศูนย์ซ่อมบำรุงโรงรถจักรดีเซลแก่งคอย
โรงรถจักรดีเซลนครราชสีมา
โรงรถจักรดีเซลอุบลราชธานี
ผู้โดยสาร1,732,742 คน (2565)[1]
ประวัติ
ปีที่เริ่มพ.ศ. 2430
เปิดเมื่อพ.ศ. 2439
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง575 กม. (357.29 ไมล์) (กรุงเทพฯ–อุบลราชธานี)
627.5 กม. (389.91 ไมล์) (กรุงเทพฯ–หนองคาย)
จำนวนทางวิ่ง1 (ทางเดี่ยว)
(ระหว่างโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่)
รางกว้าง1,000 mm (3 ft 3 38 in) มีเตอร์เกจ
ความเร็วสูงสุด 120 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
แผนที่เส้นทาง

km
0.00
กรุงเทพ (หัวลำโพง) สถานีหัวลำโพง
2.17
ยมราช
3.29
จิตรลดา
โรงพยาบาลรามาธิบดี
4.80
สามเสน
6.73
ประดิพัทธ์
7.470
ชุมทางบางซื่อ บางซื่อ กรุงเทพอภิวัฒน์
11.01
จตุจักร
12.50
วัดเสมียนนารี
13.30
บางเขน
14.81
ทุ่งสองห้อง
17.57
หลักสี่
19.47
การเคหะ
21.69
ตลาดใหม่ดอนเมือง
ทางยกระดับ สายสีแดงเข้ม
22.21
ดอนเมือง
หลักหก
29.75
รังสิต
33.84
คลองหนึ่ง
37.47
เชียงราก
40.19
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
44.12
นวนคร
46.01
เชียงรากน้อย
51.88
คลองพุทรา
58.00
บางปะอิน
62.75
บ้านโพ
71.08
อยุธยา
74.69
บ้านม้า
78.98
มาบพระจันทร์
82.31
บ้านดอนกลาง
85.44
พระแก้ว
89.95
ชุมทางบ้านภาชี
94.62
หนองกวย
98.04
หนองแซง
103.34
หนองสีดา
107.15
บ้านป๊อกแป๊ก
113.26
สระบุรี
119.24
ชุมทางหนองบัว
125.1
ชุมทางแก่งคอย
แก่งคอย – บัวใหญ่
แก่งคอย – บัวใหญ่       
128.80
บ้านช่องใต้
134.37
เขาคอก
141.85
เขาหินดาด
147.90
หินซ้อน
152.30
เขาสูง
159.65
แก่งเสือเต้น
162.38
เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์
176.55
โคกสลุง
185.80
สุรนารายณ์
198.95
เขายายกะตา
207.38
ตลาดลำนารายณ์
208.80
ลำนารายณ์
220.35
บ้านเกาะรัง
226.45
แผ่นดินทอง
236.65
บ้านจงโก
240.87
โคกคลี
248.8
อุโมงค์เขาพังเหย (230.60 ม.)
250.64
ช่องสำราญ
263.14
บ้านวะตะแบก (เทพสถิต)
273.13
ห้วยยายจิ่ว
279.97
บ้านปากจาบ
290.53
บำเหน็จณรงค์
293.25
บ้านกลอย
297.30
วังกะอาม
302.10
โนนคร้อ
310.19
จัตุรัส
322.85
หนองฉิม
330.15
บ้านตาเนิน
334.05
บ้านหนองขาม
341.18
บ้านเหลี่อม
346.16
บ้านโคกกระเบื้อง
351.83
บ้านหนองปรือโป่ง
355.19
หนองพลวง
358.20
บ้านกระพี้
360.17
บ้านเก่างิ้ว
362.14
บ้านสระครก
366.50
บ้านโสกรัง
134.30
มาบกะเบา
138.95
ผาเสด็จ
144.29
หินลับ
152.30
มวกเหล็ก
160.03
กลางดง
165.19
ปางอโศก
173.64
บันไดม้า
179.93
ปากช่อง
187.89
ซับม่วง
195.50
จันทึก
202.20
คลองขนานจิตร
206.21
คลองไผ่
209.41
ลาดบัวขาว
214.90
บ้านใหม่สำโรง
218.27
หนองน้ำขุ่น
223.79
สีคิ้ว
228.99
โคกสะอาด
233.87
สูงเนิน
241.15
กุดจิก
249.94
โคกกรวด
257.44
ภูเขาลาด
263.65
นครราชสีมา
266.28
ชุมทางถนนจิระ
272.50
บ้านเกาะ
282.92
หนองไข่น้ำ
284.67
บ้านกระโดน
288.12
บ้านหนองกันงา
289.79
หนองแมว
295.08
โนนสูง
302.19
บ้านดงพลอง
308.20
บ้านมะค่า
311.38
เนินถั่วแปบ
315.65
พลสงคราม
320.35
บ้านดอนใหญ่
326.80
เมืองคง
333.67
บ้านไร่
335.71
โนนทองหลาง
342.50
ห้วยระหัด
345.50
ชุมทางบัวใหญ่
351.20
เนินสวัสดิ์
357.36
หนองบัวลาย
362.43
ศาลาดิน
370.04
หนองมะเขือ
377.66
เมืองพล
396.82
บ้านหัน
407.72
บ้านไผ่
บ้านไผ่–นครพนม
1.375
ชุมทางบ้านหนองแวงไร่
10.185
ภูเหล็ก
21.075
นาโพธิ์
30.550
บรบือ
45.300
กุตรัง
59.475
หนองโน
69.225
มหาสารคาม
78.750
เขวา
85.600
ศรีสมเด็จ
93.800
สีแก้ว
104.85
ร้อยเอ็ด
117.725
เชียงขวัญ
128.975
โพธิ์ชัย
150.48
อำเภอโพนทอง
159.775
เมยวดี
175.425
หนองพอก
143.400
โคกสว่าง
195.600
ห้องแซง
209.62
เลิงนกทา
223.10
นิคมคำสร้อย
228.250
บ้านป่งแดง
247.07
มุกดาหาร
250.300
บ้านดานคำ
255.175
สะพานมิตรภาพ 2
267.92
หว้านใหญ่
291.945
ธาตุพนม
304.145
เรณูนคร
315.560
นาถ่อน
320.070
บ้านกลาง
343.675
นครพนม
354.385
สะพานมิตรภาพ 3
423.60
บ้านแฮด
431.59
หนองเม็ก
439.81
ท่าพระ
449.75
ขอนแก่น
460.71
สำราญ
474.93
โนนพยอม
480.45
บ้านวังชัย
484.21
น้ำพอง
489.95
ห้วยเสียว
500.51
เขาสวนกวาง
514.45
โนนสะอาด
523.40
ห้วยเกิ้ง
532.50
กุมภวาปี
542.75
ห้วยสามพาด
550.65
หนองตะไก้
562.05
คำกลิ้ง
565.40
หนองขอนกว้าง
568.84
อุดรธานี
593.09
นาพู่
617.84
นาทา
621.10
หนองคาย
623.58
ตลาดหนองคาย
626.58
ท่านาแล้ง, ลาว
635.06
คำสะหวาด
276.35
บ้านพะเนา
280.10
บ้านพระพุทธ
285.40
ท่าช้าง
293.260
หนองมโนรมย์
300.15
จักราช
309.75
บ้านหินโคน
316.90
หินดาษ
325.65
ห้วยแถลง
337.66
หนองกระทิง
345.70
ลำปลายมาศ
354.85
ทะเมนชัย
363.30
บ้านแสลงพัน
366.50
บ้านหนองตาด
376.02
บุรีรัมย์
380.35
บ้านตะโก
385.51
ห้วยราช
398.65
กระสัง
405.50
หนองเต็ง
412.00
ลำชี
419.75
สุรินทร์
428.60
บุฤๅษี
437.16
เมืองที
445.50
กระโดนค้อ
452.39
ศีขรภูมิ
460.25
บ้านกะลัน
471.00
สำโรงทาบ
481.50
ห้วยทับทัน
489.04
หนองแคน
494.45
อุทุมพรพิสัย
498.27
บ้านแต้
504.00
บ้านเนียม
515.09
ศรีสะเกษ
520.18
เฉลิมกาญจนา
527.19
หนองแวง
534.20
บ้านคล้อ
542.18
กันทรารมย์
546.86
บ้านโนนผึ้ง
553.99
ห้วยขยุง
557.70
บ้านถ่อน
566.20
บุ่งหวาย
575.10
อุบลราชธานี

ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นเส้นทางที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์รถไฟไทย เนื่องจากเป็นเส้นทางที่เปิดเดินรถสายแรก[2] จากสถานีรถไฟกรุงเทพ ถึงสถานีรถไฟนครราชสีมา

ประวัติทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ

แก้

ลำดับเหตุการณ์

แก้

หลังจากนั้น กรมรถไฟหลวงจึงกำหนดให้สร้างทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ประชาชนชาวอีสานตอนบนด้วย

นอกจากนี้ ยังมีการก่อสร้างทางรถไฟจากสถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย-สถานีรถไฟชุมทางบัวใหญ่ขึ้น เปิดเดินรถครบทั้งสายเมื่อ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2510[2]

รถไฟทางคู่

แก้

ในวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 การรถไฟแห่งประเทศไทยได้เปิดใช้งานสถานีรถไฟบ้านไผ่ ซึ่งสร้างขึ้นใหม่แทนสถานีเดิมเพื่อรองรับรถไฟทางคู่ช่วงชุมทางถนนจิระ-ขอนแก่น[3] ต่อมาในวันที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2562 ได้เปิดใช้งานสถานีรถไฟขอนแก่น ซึ่งเป็นสถานียกระดับ

จังหวัดและอำเภอที่ผ่าน

แก้
เขต / อำเภอ จังหวัด
ปทุมวัน / ดุสิต / ราชเทวี / พญาไท / จตุจักร / หลักสี่ / ดอนเมือง กรุงเทพมหานคร
ธัญบุรี / คลองหลวง ปทุมธานี
บางปะอิน / พระนครศรีอยุธยา / อุทัย / ภาชี พระนครศรีอยุธยา
หนองแซง / เสาไห้ / เมืองสระบุรี / แก่งคอย / วิหารแดง / มวกเหล็ก สระบุรี
พัฒนานิคม / ชัยบาดาล / ลำสนธิ ลพบุรี
เทพสถิต / บำเหน็จณรงค์ / จัตุรัส / เนินสง่า ชัยภูมิ
ปากช่อง / สีคิ้ว / สูงเนิน / เมืองนครราชสีมา / เฉลิมพระเกียรติ / จักราช / ห้วยแถลง / คง / โนนสูง / บัวใหญ่ / บัวลาย / บ้านเหลื่อม นครราชสีมา
ลำปลายมาศ / เมืองบุรีรัมย์ / ห้วยราช / กระสัง บุรีรัมย์
เมืองสุรินทร์ / ศีขรภูมิ / สำโรงทาบ สุรินทร์
ห้วยทับทัน / อุทุมพรพิสัย / เมืองศรีสะเกษ / กันทรารมย์ ศรีสะเกษ
วารินชำราบ อุบลราชธานี
พล / โนนศิลา / บ้านไผ่ / บ้านแฮด / เมืองขอนแก่น / น้ำพอง / เขาสวนกวาง ขอนแก่น
โนนสะอาด / กุมภวาปี / ประจักษ์ศิลปาคม / เมืองอุดรธานี / เพ็ญ อุดรธานี
สระใคร / เมืองหนองคาย หนองคาย

รายชื่อสถานีรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ

แก้

รายชื่อชุมทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ

แก้
ชื่อชุมทาง แยกไปยัง
ชุมทางบ้านภาชี เชียงใหม่
ชุมทางแก่งคอย ชุมทางถนนจิระ, ชุมทางบัวใหญ่, ชุมทางคลองสิบเก้า
ชุมทางถนนจิระ อุบลราชธานี
ชุมทางบัวใหญ่ เวียงจันทน์ (คำสะหวาด), ชุมทางแก่งคอย

แผนในอนาคต

แก้

ในอนาคต การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ร่วมกับ สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) จะทำการย้ายสถานีต้นทางหลักของกรุงเทพ จากสถานีกรุงเทพ (หัวลำโพง) มาที่ สถานีชุมทางบางซื่อ เป็นสถานีหลักแห่งเดียวของกรุงเทพมหานคร พร้อมจัดเส้นทางใหม่ จากบางซื่อไปนครปฐม และราชบุรี เป็นสายตะวันตก จากบางซื่อไปหัวลำโพง วงเวียนใหญ่ มหาชัย จนถึงปากท่อ ตลอดจนทุกสถานีหลังจากนี้ นับเป็นสายใต้เส้นทางใหม่ ส่วนจากบางซื่อไปชุมทางบ้านภาชี ยังเป็นสายเหนือและสายตะวันออกเฉียงเหนือเช่นเดิม จากบางซื่อไปสุวรรณภูมิ ฉะเชิงเทรา เป็นสายตะวันออกตามเดิม และแยกเพิ่มอีก 2 เส้นทางคือ รถไฟความเร็วสูง (ไฮสปีดเทรน) เส้นทางกรุงเทพ-ระยอง และรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ (SARL : Suvarnabhumi Airport Rails Link)

นอกจากนี้ ยังมีโครงการปรับปรุงทางรถไฟทั้งหมดเป็นทางคู่ ในเส้นทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ จะแบ่งเป็น 6 ช่วง ประกอบด้วย

  • เปิดใช้งานแล้ว
    • ชุมทางบ้านภาชี-มาบกะเบา
    • ชุมทางฉะเชิงเทรา-ชุมทางคลองสิบเก้า-ชุมทางแก่งคอย (เชื่อมทางรถไฟสายตะวันออก)
    • ชุมทางถนนจิระ-ขอนแก่น
  • กำลังก่อสร้าง
    • มาบกะเบา-ชุมทางถนนจิระ
    • ขอนแก่น-หนองคาย
  • โครงการ
    • ชุมทางถนนจิระ-อุบลราชธานี

นอกจากนี้ ยังมีโครงการรถไฟทางคู่สายใหม่ 1 เส้นทาง คือ

  • บ้านไผ่-มุกดาหาร-นครพนม

โครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่สายใหม่ระยะถัดไป จำนวน 2 เส้นทาง คือ

  • นครสวรรค์-บ้านไผ่ (เชื่อมทางรถไฟสายเหนือ) ระยะทาง 304 กิโลเมตร
  • อุบลราชธานี-สะพานมิตรภาพแห่งที่ 6 ระยะทาง 110 กิโลเมตร

ดูเพิ่ม

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. "เปิดแผนที่สถานีรถไฟประเทศไทยสถิติผู้ใช้งาน 2565". สถาบันนวัตกรรมและธรรมาภิบาลข้อมูล. 20 July 2023. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-07-22. สืบค้นเมื่อ 2023-07-22.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 ตำนานแห่งรถไฟไทย
  3. "เปิดใช้แล้ว! สถานีรถไฟทางคู่บ้านไผ่ จ.ขอนแก่น". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-04-01. สืบค้นเมื่อ 11 มีนาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้