สถานีรถไฟ
ตัวอย่างและทัศนะในบทความนี้มิได้เสนอมุมมองที่เป็นสากลของเรื่อง คุณสามารถพัฒนาบทความได้ โดยเพิ่มมุมมองสากลให้มากขึ้น หรือแยกประเด็นย่อยไปสร้างเป็นบทความใหม่ |
สถานีรถไฟ คืออาคารหรือกลุ่มอาคาร ที่ใช้เป็นจุดจอด แวะพัก เปลี่ยนขบวน สำหรับการเดินรถไฟ มีการรับส่งผู้โดยสารเป็นภารกิจหลัก และรับส่งสินค้าบ้างเป็นครั้งคราว
ประเภทของสถานีแก้ไข
ประเภทของสถานีรถไฟได้แก่
สถานีทั่วไป และ สถานีชุมทางแก้ไข
สถานีทั่วไป เป็นสถานที่แห่งใดแห่งหนึ่ง ซึ่งเปิดรับส่งผู้โดยสาร และ/หรือสินค้า และเป็นสถานที่ซึ่งมีนายสถานีประจำอยู่และอนุญาตให้รถไฟเดินไปมาตามระเบียบการเดินรถ เช่น สถานีรถไฟคลองมะพลับ สถานีรถไฟแม่ตานน้อย ในเส้นทางสายเหนือ สถานีรถไฟแผ่นดินทอง สถานีบ้านแสลงพัน ในเส้นทางสายตะวันออกเฉียงเหนือ สถานีรถไฟบ้านดงบัง สถานีรถไฟองครักษ์ ในเส้นทางสายตะวันออก และสถานีรถไฟบูกิ๊ต สถานีรถไฟแสงแดด ในเส้นทางสายใต้
สถานีชุมทาง เป็นสถานีที่ทางรถไฟสายหลัก และสายแยก แยกออกจากกัน ทั้งนี้ สถานีชุมทางก็มีคุณสมบัติเหมือนกันกับสถานีทั่วไปเช่นกัน กล่าวคือ เป็นสถานที่รับส่งผู้โดยสาร และ/หรือสินค้า และเป็นสถานที่ซึ่งมีนายสถานีประจำอยู่และอนุญาตให้รถไฟเดินไปมาตามระเบียบการเดินรถ ปัจจุบัน การรถไฟแห่งประเทศไทย มีสถานีชุมทางทั้งหมด 18 สถานี คือ
- สถานีรถไฟชุมทางบางซื่อ กรุงเทพมหานคร
- สถานีรถไฟชุมทางบ้านภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา จังหวัดอุตรดิตถ์
- สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
- สถานีรถไฟชุมทางถนนจิระ จังหวัดนครราชสีมา
- สถานีรถไฟชุมทางบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา
- สถานีรถไฟชุมทางฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
- สถานีรถไฟชุมทางคลองสิบเก้า จังหวัดฉะเชิงเทรา
- สถานีรถไฟชุมทางศรีราชา จังหวัดชลบุรี
- สถานีรถไฟชุมทางเขาชีจรรย์ จังหวัดชลบุรี
- สถานีรถไฟชุมทางตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร
- สถานีรถไฟชุมทางหนองปลาดุก จังหวัดราชบุรี
- สถานีรถไฟชุมทางบ้านทุ่งโพธิ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี
- สถานีรถไฟชุมทางทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช
- สถานีรถไฟชุมทางเขาชุมทอง จังหวัดนครศรีธรรมราช
- สถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
- สถานีรถไฟชุมทางหนองบัว จังหวัดสระบุรี
- สถานีรถไฟชุมทางบ้านไผ่นาบุญ จังหวัดสระบุรี
อนึ่งทั้งสถานีทั่วไปและสถานีชุมทางนั้น จัดให้อยู่ในประเภทเดียวกันคือ ประเภท สถานีรถไฟ โดยแบ่งชั้นสถานีเป็น 5 ระดับ ตามปริมาณรายได้จากการโดยสาร จำนวนประชากรในชุมชน และความสำคัญในการเดินรถไฟ (เช่น เป็นที่ตั้งของแขวงเดินรถ เป็นต้น) ดังนี้
- สถานีชั้นพิเศษ ได้แก่ สถานีรถไฟกรุงเทพ สถานีรถไฟบรรจุและแยกสินค้ากล่องลาดกระบัง และสถานีรถไฟท่าเรือแหลมฉบัง
- สถานีชั้น 1 เช่นสถานีรถไฟเพชรบุรี สถานีรถไฟชุมทางบางซื่อ สถานีรถไฟอยุธยา สถานีรถไฟชุมทางบ้านภาชี สถานีรถไฟนครสวรรค์ สถานีรถไฟปากน้ำโพ สถานีรถไฟตะพานหิน สถานีรถไฟพิษณุโลก สถานีรถไฟพิชัย สถานีรถไฟอุตรดิตถ์ สถานีรถไฟศิลาอาสน์ สถานีรถไฟเด่นชัย สถานีรถไฟเชียงใหม่ สถานีรถไฟแม่น้ำ สถานีรถไฟหัวตะเข้ สถานีรถไฟปราจีนบุรี สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย สถานีรถไฟนครราชสีมา สถานีรถไฟชุมทางถนนจิระ สถานีรถไฟชุมทางบัวใหญ่ สถานีรถไฟขอนแก่น สถานีรถไฟอุบลราชธานี สถานีรถไฟศาลายา สถานีรถไฟบ้านโป่ง สถานีรถไฟราชบุรี สถานีรถไฟหัวหิน สถานีรถไฟประจวบคีรีขันธ์ สถานีรถไฟบางสะพานใหญ่ สถานีรถไฟชุมพร สถานีรถไฟหลังสวน สถานีรถไฟไชยา สถานีรถไฟสุราษฎร์ธานี สถานีรถไฟคลองจันดี สถานีรถไฟชุมทางทุ่งสง สถานีรถไฟนครศรีธรรมราช สถานีรถไฟพัทลุง สถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่ สถานีรถไฟยะลา สถานีรถไฟสุไหงโก-ลก สถานีรถไฟปะทิว[1]
- สถานีชั้น 2 เช่น สถานีรถไฟตลาดพลู สถานีรถไฟคลองตัน สถานีรถไฟลาดกระบัง สถานีรถไฟแม่กลอง สถานีรถไฟกบินทร์บุรี สถานีรถไฟพัทยา สถานีรถไฟลำชี สถานีรถไฟสวรรคโลก สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา สถานีรถไฟขุนตาน สถานีรถไฟชุมทางหนองปลาดุก สถานีรถไฟน้ำตก สถานีรถไฟบ้านกรูด สถานีรถไฟมาบอำมฤต สถานีรถไฟชุมทางเขาชุมทอง สถานีรถไฟชะอวด สถานีรถไฟกันตัง สถานีรถไฟคีรีรัฐนิคม[1]
- สถานีชั้น 3 เช่น สถานีรถไฟกะโดนค้อ สถานีรถไฟวังโพ สถานีรถไฟตาเซะ สถานีรถไฟไม้แก่น สถานีรถไฟบ้านใหม่ฯลฯ[1]
- สถานีชั้น 4 ยกเลิกสถานีชั้น 4 ไปแล้ว ตามประกาศเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 2553 และ 11 สิงหาคม 2553 [2]
ป้ายหยุดรถไฟแก้ไข
เป็นสถานที่ที่ซึ่งขบวนรถหยุดเพื่อรับส่งผู้โดยสาร แต่ไม่มีการขนส่งสินค้าขึ้นลง รวมไปถึงป้ายหยุดรถไฟจะไม่มีนายสถานีอยู่ประจำ ป้ายบอกชื่อทำด้วยเหล็ก เป็นตั้งแต่ก่อสร้าง ตัวอย่างเช่น ป้ายหยุดรถไฟอุรุพงษ์ ป้ายหยุดรถไฟพญาไท ในเส้นทางสายตะวันออก ป้ายหยุดรถไฟนิคมรถไฟ กม.11 ในเส้นทางสายเหนือ ป้ายหยุดรถไฟบ้านหนองกันงาในเส้นทางสายตะวันออกเฉียงเหนือ และป้ายหยุดรถไฟจรัญสนิทวงศ์ ป้ายหยุดรถไฟสะพานจุฬาลงกรณ์ ป้ายหยุดรถไฟสวนสนประดิพัทธ์ในเส้นทางสายใต้
ที่หยุดรถไฟแก้ไข
เป็นสถานีที่ซึ่งขบวนรถหยุดเพื่อรับส่งผู้โดยสาร และขนส่งสินค้าขึ้นลง แต่ไม่มีนายสถานีอยู่ประจำ ป้ายทำด้วยปูน อาจเป็นที่หยุดรถตั้งแต่ก่อสร้างหรือสถานีที่ ถูกลดระดับ เช่น ที่หยุดรถไฟบ้านแต้ ที่หยุดรถไฟบ้านไร่ ในเส้นทางสายตะวันออกเฉียงเหนือ ที่หยุดรถไฟห้วยโรง ที่หยุดรถไฟปากแพรก ที่หยุดรถไฟเขาหลุง ในเส้นทางสายใต้ ที่หยุดรถไฟผาคอ ที่หยุดรถไฟแม่พวก ที่หยุดรถไฟนวนคร ในทางรถไฟสายเหนือ และ ที่หยุดรถไฟไทย ชายแดนไทย-กัมพูชา ในทางรถไฟสายตะวันออก เป็นต้น
สถานีรถไฟเฉพาะกิจแก้ไข
สถานีรถไฟเฉพาะกิจ คือสถานีที่ตั้งขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์พิเศษ เช่น เป็นสถานีขนส่งสินค้าอย่างเดียวไม่รับผู้โดยสาร (บางแห่งรับผู้โดยสารร่วมด้วย) นอกจากนี้ อาจจะเป็นสถานีสำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ เช่น สถานีรถไฟหลวงสวนจิตรลดา
รายชื่อสถานีรถไฟในประเทศไทยแก้ไข
รายชื่อสถานีรถไฟ ที่ทำการเดินรถระหว่างสถานีโดยการรถไฟแห่งประเทศไทยแก้ไข
| รายชื่อสถานีรถไฟในประเทศไทย (ดำเนินการโดย รฟท.) | |
| ย่านชานเมือง (กรุงเทพ - ชุมทางแก่งคอย/ลพบุรี) | |
| สายเหนือ (ชุมทางบ้านภาชี - เชียงใหม่) | |
| สายตะวันออกเฉียงเหนือ (ชุมทางบ้านภาชี - อุบลราชธานี/หนองคาย) | |
| สายใต้ (ชุมทางบางซื่อ/ธนบุรี - สุไหงโกลก) | |
| สายตะวันออก (สามเหลี่ยมจิตรลดา - อรัญประเทศ/สัตหีบ) | |
| สายแม่กลอง (วงเวียนใหญ่ - มหาชัย และบ้านแหลม - แม่กลอง) | |
| ดู · แก้ไข · พูดคุย | |
- รายชื่อสถานีรถไฟ ย่านชานเมือง (กรุงเทพ - ชุมทางบ้านภาชี)
- รายชื่อสถานีรถไฟ สายเหนือ (ชุมทางบ้านภาชี - สวรรคโลก เชียงใหม่)
- รายชื่อสถานีรถไฟ สายตะวันออกเฉียงเหนือ (ชุมทางบ้านภาชี - อุบลราชธานี หนองคาย ท่านาแล้ง)
- รายชื่อสถานีรถไฟ สายใต้ (ชุมทางบางซื่อ - คีรีรัฐนิคม นครศรีธรรมราช กันตัง ปาดังเบซาร์ สุไหงโก-ลก)
- รายชื่อสถานีรถไฟ สายตะวันออก (กรุงเทพ - ชุมทางคลองสิบเก้า ชุมทางแก่งคอย อรัญประเทศ แหลมฉบัง มาบตาพุด บ้านพลูตาหลวง ท่าเรือพาณิชย์สัตหีบ)
- รายชื่อสถานีรถไฟ สายตะวันตก (ธนบุรี ชุมทางหนองปลาดุก สุพรรณบุรี น้ำตกไทรโยค)
- รายชื่อสถานีรถไฟ สายแม่กลอง (วงเวียนใหญ่ - มหาชัย - บ้านแหลม-แม่กลอง)
รายชื่อสถานีรถไฟฟ้าในประเทศไทยแก้ไข
แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: สถานีรถไฟ |
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ 1.0 1.1 1.2 คำสั่งฝ่ายการเดินรถ เรื่องการปรับปรุงยกระดับสถานี, คำสั่งฝ่ายการเดินรถ เรื่องการปรับปรุงยกระดับสถานีรถไฟ 30 ธันวาคม 2554.
- ↑ โผบัญชีสถานีรถไฟปี 2553 หลังเลิกสถานีชั้น 4 แล้ว, โผบัญชีสถานีรถไฟปี 2553 หลังเลิกสถานีชั้น 4 แล้ว.