สถานีรถไฟน้ำตก

สถานีรถไฟน้ำตก (อังกฤษ: Nam Tok Railway Station) เดิมชื่อ สถานีท่าเสา อยู่ในเส้นทางรถไฟสายใต้ (ช่วงสถานีรถไฟชุมทางหนองปลาดุก - สถานีรถไฟน้ำตก) หรือทางรถไฟสายตะวันตก โดยเป็นสถานีรถไฟปลายทางสำหรับการเดินรถเชิงสังคมมาถึงแค่สถานีนี้ (ยกเว้นรถไฟเชิงพาณิชย์) ซึ่งเป็น 1 ใน 6 สถานีรถไฟของเส้นทางนี้ที่เป็นระดับสถานีชั้น 2

สถานีรถไฟน้ำตก
สถานีรถไฟน้ำตก
ข้อมูลทั่วไป
ที่ตั้ง	บ้านท่าเสา หมู่ 3 ตำบลท่าเสา อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี
ผู้ให้บริการ	การรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้บริหาร	กระทรวงคมนาคม
สาย	สายใต้ – สายมรณะ
ชานชาลา	1
ราง	3
โครงสร้าง
ประเภทโครงสร้าง	ระดับดิน
ที่จอดรถ	หน้าสถานี
ข้อมูลอื่น
สถานะ	ปลายทางสำหรับรถไฟธรรมดา
รหัสสถานี	4077 (าต.)
ประเภท	ชั้น 2
ประวัติ
เริ่มเปิดให้บริการ	1 กรกฎาคม พ.ศ. 2501
ผู้โดยสาร
2564	ประมาณ 50 คน/วัน
การเชื่อมต่อ
สถานีก่อนหน้า การรถไฟแห่งประเทศไทย สถานีต่อไป บ้านพุพง มุ่งหน้า ชุมทางหนองปลาดุก สายใต้ สายมรณะ น้ำตกไทรโยคน้อย สถานีปลายทาง
น้ำตก Nam Tok กิโลเมตรที่ 211.16 บ้านพุพง Ban Pu Pong −2.99 กม. น้ำตกไทรโยคน้อย Nam Tok Sai Yok Noi +0.60 กม. ดูเพิ่ม: รายชื่อสถานีรถไฟ สายใต้
ที่ตั้ง

สถานีรถไฟน้ำตก ตั้งอยู่ระหว่างสถานีบ้านพุพง หรือป้ายหยุดรถไฟบ้านพุพง กับสถานีรถไฟน้ำตกไทรโยคน้อย หรือที่หยุดรถไฟน้ำตกไทรโยคน้อย

สถานีรถไฟน้ำตกมีจำนวนย่านทางรถไฟ 4 ทาง เป็นทางหลัก 1 ทาง ทางหลีก 1 ทาง ทางตัน 2 ทาง (อยู่บนเนินเขาบริเวณย่านสถานี) รางติดชานชาลา 1 ทาง

ประวัติ

สถานีรถไฟน้ำตก เดิมชื่อ สถานีท่าเสา สร้างในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เปิดใช้งานเดินรถครั้งแรกวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2501 ในช่วงที่ 3 ของการฟื้นฟูเส้นทางรถไฟสายน้ำตก (หนองปลาดุก-น้ำตก)

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่2 การก่อสร้างรถไฟสายไทยพม่า (ทางรถไฟสายมรณะ)

ในสมัยนั้นสถานีรถไฟน้ำตกยังไม่เกิดขึ้น แต่เป็นหนึ่งในสถานีรถไฟในอนาคตของการฟื้นฟูทางรถไฟสายหนองปลาดุก - น้ำตก ในยุคหลังต่อมา โดยช่วงนั้นทางประเทศไทยยอมให้จักรวรรดิญี่ปุ่นโดยปริยาย เพื่อขอสร้างทางรถไฟสายไทย-พม่า เพื่อขนส่งยุทโธปกร เสบียงและอาวุธ เพื่อให้กองทัพแนวหน้าของญี่ปุ่นที่ทำสงครามอยู่กับฝ่ายสัมพันธมิตรประเทศอังกฤษที่ชายแดนประเทศพม่า-อินเดียโดยรัฐบาลญี่ปุ่นยืมเงินจากรัฐบาลไทยจำนวน 4 ล้านบาท การก่อสร้างใช้เวลาในการสร้างเสร็จเพียง 1 ปี ตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2485 ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2486 โดยใช้แรงงานเชลยศึกฝ่ายสัมพันธมิตรที่เกณฑ์จากสิงคโปร์และกรรมกรชาวเอเชีย ที่กองทัพญี่ปุ่นนำมาเพื่อมาสร้างใช้เป็นเส้นทางยุทธศาสตร์ผ่านประเทศพม่า

การแพ้สงครามโลกครั้งที่2 ของจักรวรรดิญี่ปุ่น

หลังการพ้ายแพ้สงครามทางฝ่ายสัมพันธมิตรของอังกฤษได้ยึดและรื้อทางรถไฟสายนี้ออก โดยทางรัฐบาลไทยได้จ่ายเงินจำนวน 50 ล้านบาท เพื่อซื้อทางรถไฟสายนี้จากอังกฤษ และทำการซ่อมบำรุงบางส่วนของเส้นทางดังกล่าว เพื่อเปิดการเดินรถตั้งแต่สถานีหนองปลาดุกจนถึงสถานีน้ำตก ส่วนเส้นทางที่เหลือจากสถานีน้ำตกไทรโยคน้อย - สถานีรถไฟด่านพระเจดีย์สามองค์ ยากต่อการฟื้นฟูจากภูมิประเทศ และบางส่วนจมอยู่ใต้อ่างเก็บน้ำเขื่อนวชิราลงกรณ์

การฟื้นฟูเส้นทางรถไฟช่วงสถานีรถไฟชุมทางหนองปลาดุก-สถานีรถไฟน้ำตก และการก่อสร้างสถานีรถไฟน้ำตก

การฟื้นฟูเส้นทางรถไฟช่วงหนองปลาดุก-น้ำตกใหม่ก่อให้เกิดสถานีรถไฟที่มากขึ้น สำหรับการคมนาคมของคนในท้องถิ่นซึงต่างจากสมัยสงคามโลกครั้งที่ 2 โดยการฟื้นฟูช่วงแรกจากสถานีรถไฟชุมทางหนองปลาดุก - สถานีรถไฟกาญจนบุรี ระยะทางประมาณ 53 กิโลเมตร ได้แล้วเสร็จเปิดการเดินรถเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2492 ช่วงที่ 2 สถานีรถไฟกาญจนบุรี - สถานีรถไฟวังโพ ระยะทาง 61 กิโลเมตร โดยในช่วงนี้มีสะพานเหล็กข้ามแม่น้ำแควใหญ่ สะพานเลียบแม่น้ำแควน้อย และภูเขาถ้ำกระแซ ที่เป็นอุปสรรคสำคัญในการฟื้นฟู โดยแล้วเสร็จและเปิดการเดินรถเมื่อเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2495 และช่วงที่ 3 ส่วนที่เหลืออีก 16 กิโลเมตร จากสถานีรถไฟวังโพ - สถานีรถไฟน้ำตก (สถานีรถไฟท่าเสา เดิม) นั้นได้สร้างพร้อมกับทางรถไฟช่วงที่ 2 แต่เนื่องจากการปรับปรุงสะพานเหล็กตอนถ้ำชะนีและฟื้นฟูทางบริเวณผ่านหน้าผาอย่างยากลำบาก จึงได้ล่าช้ากว่ากำหนด แล้วเสร็จจึงได้เปิดการเดินรถอย่างเป็นทางการตลอดสายเมื่อ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2501 ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา และมีการสร้างป้ายหยุดรถไฟน้ำตกไทรโยคน้อยเพื่อเป็นการโปรโมท์การท่องเที่ยวอีกด่วย ซึ่งปัจจุบันเส้นทางรถไฟสายนี้เป็นอนุสรณ์ของโลกที่จารึกความโหดร้ายทารุณของสงครามโลกครั้งที่ 2 และเป็นอนุสรณ์แก่ผู้เสียชีวิตในสงคราม แล้วยังเป็นเส้นทางรถไฟสำหรับท่องเที่ยวระดับต้นๆอีกด้วยเมื่อมีการพูดถึง

การเปลี่ยนชื่อสถานีรถไฟน้ำตก

จากการกล่าวข้างต้นว่าสถานีรถไฟน้ำตกนั้นถูกสร้างขึ้นในช่วงการฟื้นฟูเส้นทางรถไฟช่วงหนองปลาดุก-น้ำตก ซึ่งไม่ใช่สถานีรถไฟไฟเดิมจากสงครามโลกครั้งที่2 โดยปกติแล้วการตั้งชื่อสถานีรถไฟนั้นจะตั้งจากชื่อของหมู่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด โดยในช่วงแรกสถานีรถไฟน้ำตก ได้ใช้ชื่อว่าสถานีรถไฟท่าเสา แต่ยังไม่มีการเปิดเดินรถอย่างเป็นทางการ จนกระทั่งเมื่อ 8 เมษายน พ.ศ. 2496 ตามคำสั่งที่ก.113/3050 ก็ได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นสถานีรถไฟน้ำตกและเปิดเดินรถเมื่อ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2501 สาเหตุเนื่องจากชื่อสถานีรถไฟท่าเสาเดิมคล้องกับสถานีรถไฟท่าเสา (ที่หยุดรถไฟท่าเสา ในปัจจุบัน) ตำบลท่าอิฐ อำเภอเมืองอุตรดิตถ์ จังหวัดอุตรดิตถ์ในเส้นทางสายเหนือ และเพื่อให้คล้องกับสถานที่ไกล้เคียงของสถานีรถไฟน้ำตก คือน้ำตกเขาพัง ที่ห่างจากสถานีประมาณ 1 กิโลเมตร จึงใช้ชื่อว่าน้ำตกที่ใช้จนถึงปัจจุบัน

ตารางเดินรถสถานีรถไฟน้ำตก

ณ วันที่ 13 มิถุนายน 2564

เที่ยวไป

มีจำนวน 5 ขบวน หยุดสถานี 5 ขบวน

ขบวนรถ	ต้นทาง		น้ำตก	ปลายทาง		หมายเหตุ
	ชื่อสถานี	เวลาออก		ชื่อสถานี	เวลาถึง
ท485	ชุมทางหนองปลาดุก	06:08	ปลายทาง	น้ำตก	08:20
น909	กรุงเทพ (หัวลําโพง)	06:30	11.25	น้ำตกไทรไยคน้อย	11:30	เฉพาะวันหยุดราชการ
ธ257	ธนบุรี	07.45	ปลายทาง	น้ำตก	12.35
* ดพ= รถด่วนพิเศษ / ด= รถด่วน / ร= รถเร็ว / ธ= รถธรรมดา / ช= รถชานเมือง / พช= รถพิเศษชานเมือง / ท= รถท้องถิ่น / น= รถนำเที่ยว / ส= รถสินค้า

เที่ยวกลับ

มีจำนวน 4 ขบวน หยุดสถานี 4 ขบวน

ขบวนรถ	ต้นทาง		น้ำตก	ปลายทาง		หมายเหตุ
	ชื่อสถานี	เวลาออก		ชื่อสถานี	เวลาถึง
ธ260	น้ำตก	05.20	ต้นทาง	ธนบุรี	09.50
ธ258	น้ำตก	12.55	ต้นทาง	ธนบุรี	17.40
น910	น้ำตกไทรไยคน้อย	14:25	14.20	กรุงเทพ (หัวลําโพง)	19:25	เฉพาะวันหยุดราชการ
ท486	น้ำตก	15:30	ต้นทาง	ชุมทางหนองปลาดุก	17:33
* ดพ= รถด่วนพิเศษ / ด= รถด่วน / ร= รถเร็ว / ธ= รถธรรมดา / ช= รถชานเมือง / พช= รถพิเศษชานเมือง / ท= รถท้องถิ่น / น= รถนำเที่ยว / ส= รถสินค้า

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ สถานีรถไฟน้ำตก
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์