รายชื่อประเทศตามระบอบการปกครอง

บทความรายชื่อวิกิมีเดีย

รายชื่อประเทศตามระบอบการปกครอง รวบรวมและแบ่งแยกประเทศตามระบอบการดำเนินงานของรัฐบาล โดยประเทศนั้นหมายถึงรัฐปกครองตนเองที่มีเอกราชเป็นของตนเอง และมีรัฐบาลปกครองประชากรจำนวนหนึ่งซึ่งอาศัยอยู่ในประเทศ

แผนที่

แก้
 
แผนที่ระบอบการปกครอง
คำอธิบายสัญลักษณ์
  • สีส้มสาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขแห่งรัฐในเชิงพิธีการ ส่วนคณะรัฐมนตรี ขึ้นอยู่กับความไว้วางใจของรัฐสภา
  • สีเขียว – สาธารณรัฐที่ประธานาธิบดีผู้ใช้อำนาจบริหารมาจากการเสนอชื่อหรือเลือกตั้งของสภานิติบัญญัติ ประธานาธิบดีเป็นประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาล โดยคณะรัฐมนตรี และประธานาธิบดีอาจขึ้นอยู่กับความไว้วางใจของรัฐสภาหรือไม่ก็ได้
  • สีเหลืองสาธารณรัฐแบบกึ่งประธานาธิบดี: ประธานาธิบดีเป็นประมุขแห่งรัฐซึ่งมีอำนาจบริหารส่วนหนึ่ง และไม่ขึ้นกับฝ่ายนิติบัญญัติ ส่วนอำนาจบริหารที่เหลืออยู่กับคณะรัฐมนตรี โดยขึ้นอยู่กับความไว้วางใจของรัฐสภา
  • สีน้ำเงิน – สาธารณรัฐแบบประธานาธิบดี: ประธานาธิบดีเป็นประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาล และไม่ขึ้นกับฝ่ายนิติบัญญัติ
  • สีแดงราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญแบบรัฐสภา ซึ่งพระมหากษัตริย์ไม่ทรงใช้อำนาจด้วยพระองค์เอง ส่วนคณะรัฐมนตรีขึ้นอยู่กับความไว้วางใจของรัฐสภา
  • สีม่วงแดง – ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงใช้อำนาจด้วยพระองค์เอง มักร่วมกับรัฐสภาแบบอ่อน
  • สีม่วงสมบูรณาญาสิทธิราชย์ พระมหากษัตริย์ทรงเป็นผู้ใช้อำนาจอธิปไตยแต่พระองค์เดียว
  • สีน้ำตาลรัฐพรรคการเมืองเดียว ประมุขแห่งรัฐอาจมีอำนาจบริหารหรือเป็นประมุขในเชิงพิธีการก็ได้ ส่วนอำนาจตามรัฐธรรมนูญถุกเชื่อมโยงกับขบวนการการเมืองเดียว (คอมมิวนิสต์)
  • สีเขียวเข้ม – ประเทศที่บทบัญญัติในรัฐธรรมนูญเกี่ยวกับรัฐบาลถูกระงับ (เช่น เผด็จการทหาร)
  • สีเทาเข้ม – ระบอบปัจจุบันยังไม่มีนิยามไว้ในรัฐธรรมนูญ (เช่น เป็นรัฐบาลเปลี่ยนผ่าน)
  • สีเทา – เขตพึ่งพาที่ไม่มีรัฐบาล

หมายเหตุว่าแผนภาพนี้มุ่งแสดงระบอบการปกครองโดยนิตินัย ไม่ได้แสดงระดับประชาธิปไตยโดยพฤตินัย หลายรัฐซึ่งรัฐธรรมนูญบัญญัติว่าเป็นสาธารณรัฐหลายพรรคการเมืองอาจยังอธิบายอย่างกว้าง ๆ เป็นรัฐอำนาจนิยมก็ได้

ระบบวิธีการปกครอง

แก้

ระบบรัฐสภาและที่เกี่ยวข้อง

แก้

ประมุขแห่งรัฐมาจากการเลือกตั้งโดยตรง

แก้
ประมุขแห่งรัฐมาจากการเลือกตั้งโดยอ้อม
แก้

สาธารณรัฐระบบรัฐสภาโดยมีประธานาธิบดีที่มีอำนาจบริหาร

แก้

ประธานาธิบดีที่มีอำนาจบริหารเป็นประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาล ประธานาธิบดีมาจากการเสนอชื่อหรือเลือกตั้งของสภานิติบัญญัติ และต้องได้รับความไว้วางใจของรัฐสภาในการดำรงตำแหน่ง

ระบบรัฐสภาที่เป็นอิสระจากสภานิติบัญญัติ

แก้

ประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาลเป็นคนเดียวกัน มาจากการเลือกตั้งของสภานิติบัญญัติ แต่ไม่สามารถพ้นจากตำแหน่งจากมติไม่ไว้วางใจ ซึ่งต่างจากนายกรัฐมนตรี

ระบบคณะผู้อำนวยการ

แก้

คณะผู้อำนวยการ (directory) เป็นประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาล ซึ่งมาจากการเลือกตั้งของรัฐสภา แต่ไม่สามารถพ้นจากตำแหน่งจากมติไม่ไว้วางใจ

ระบบประธานาธิบดี

แก้

สาธารณรัฐแบบประธานาธิบดีโดยไม่มีนายกรัฐมนตรี

แก้

ในการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบนี้ ฝ่ายนิติบัญญัติ (รัฐสภา) ฝ่ายบริหาร (ประธานาธิบดี) และฝ่ายตุลาการ (ศาล) แยกอำนาจออกจากกันอย่างชัดเจน

สาธารณรัฐแบบประธานาธิบดีโดยมีนายกรัฐมนตรี

แก้

ระบบกึ่งประธานาธิบดี

แก้

ระบอบกึ่งประธานาธิบดีมีทั้งประธานาธิบดีและนายกรัฐมนตรี ประธานาธิบดีมีอำนาจบริหารและเป็นประมุขของประเทศ รวมทั้งสามารถแต่งตั้งคณะรัฐมนตรีได้

ระบบประธานาธิบดี-รัฐสภา

แก้

ประธานาธิบดีเลือกนายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีโดยไม่ต้องได้รับมติไว้วางใจจากรัฐสภา แต่ต้องมีเสียงข้างมากในสภา ประธานาธิบดีและรัฐสภา (ผ่านมติไม่ไว้วางใจ) มีอำนาจปลดคณะรัฐมนตรีได้ทั้งคู่

ระบบนายกรัฐมนตรี-ประธานาธิบดี

แก้

ประธานาธิบดีเลือกนายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรี รัฐสภาสามารถถอดถอนคณะรัฐมนตรีจากมติไม่ไว้วางใจ ส่วนประธานาธิบดีไม่มีสิทธิปลดคณะรัฐมนตรี

สมบูรณาญาสิทธิราชย์

แก้

พระมหากษัตริย์ทรงเป็นผู้ใช้อำนาจอธิปไตยโดยไม่มีกฎหมายจำกัดพระราชอำนาจ

สมบูรณาญาสิทธิราชย์แบบโบราณ

แก้

สมบูรณาญาสิทธิราชย์แบบโบราณแต่มีสภานิติบัญญัติจากการเลือกตั้ง

แก้

ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ

แก้

ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญที่ประมุขไม่มีอำนาจบริหาร

แก้

ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญที่ประมุขมีอำนาจบริหาร

แก้

รัฐพรรคการเมืองเดียว

แก้

เผด็จการทหาร

แก้

กองทัพเข้าควบคุมองค์การของรัฐบาล และข้าราชการการเมืองระดับสูงเป็นสมาชิกของกองทัพด้วย

กำลังเปลี่ยนผ่าน

แก้

ประเทศเหล่านี้กำลังอยู่ระหว่างการเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครอง และยังไม่สามารถถูกจำแนกอย่างชัดเจนได้

อ้างอิง

แก้
  1. "Austria's Constitution of 1920, Reinstated in 1945, with Amendments through 2009" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  2. "Bulgaria's Constitution of 1991 with Amendments through 2015" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  3. "Croatia's Constitution of 1991 with Amendments through 2010" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  4. "Czech Republic 1993 (rev. 2013)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  5. "Iceland's Constitution of 1944 with Amendments through 2013" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  6. "Ireland's Constitution of 1937 with Amendments through 2012" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  7. "Kyrgyzstan 2010 (rev. 2016)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  8. "Moldova (Republic of) 1994 (rev. 2016)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  9. "Montenegro 2007". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  10. "Serbia 2006". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  11. "Singapore 1963 (rev. 2016)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  12. "Slovakia 1992 (rev. 2017)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  13. "Slovenia 1991 (rev. 2013)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  14. "Kiribati's Constitution of 1979 with Amendments through 1995" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  15. "Marshall Islands 1979 (rev. 1995)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 15 January 2020.
  16. "Nauru 1968 (rev. 2015)". www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 15 January 2020.
  17. "South Africa's Constitution of 1996 with Amendments through 2012" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 12 January 2020.
  18. "Micronesia (Federated States of)'s Constitution of 1978 with Amendments through 1990" (PDF). www.constituteproject.org. สืบค้นเมื่อ 11 January 2020.
  19. "Scheda paese Repubblica di San Marino" (PDF) (ภาษาอิตาลี). Segreteria di Stato Affari esteri. July 2012. p. 5. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-02-18. สืบค้นเมื่อ 2021-03-24.
  20. Iran combines the forms of a presidential republic, with a president elected by universal suffrage, and a theocracy, with a Supreme Leader who is ultimately responsible for state policy, chosen by the elected Assembly of Experts. Candidates for both the Assembly of Experts and the presidency are vetted by the appointed Guardian Council.
  21. "Nazarbaev Signs Kazakh Constitutional Amendments Into Law". Radio Free Europe/Radio Liberty. 10 March 2017. สืบค้นเมื่อ 10 March 2017. For more information: please see Abdurasulov, Abdujalil (6 March 2017). "Kazakhstan constitution: Will changes bring democracy?". BBC News. สืบค้นเมื่อ 7 March 2017.
  22. Tofa, Moses (16 May 2013). "Swaziland: Wither absolute monarchism?". Pambazuka News. No. 630. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 October 2014. สืบค้นเมื่อ 19 October 2014.
  23. "Swaziland: Africa′s last absolute monarchy". Deutsche Welle. 14 July 2014. สืบค้นเมื่อ 19 October 2014.
  24. "Q&A: Elections to Oman's Consultative Council". BBC News.
  25. Stewart, Dona J. (2013). The Middle East Today: Political, Geographical and Cultural Perspectives. London and New York: Routledge. p. 155. ISBN 978-0415782432.
  26. Day, Alan John (1996). Political Parties of The World. Stockton. p. 599. ISBN 1561591440.
  27. "Afghan vice president says he is "caretaker" president". reuters.com. 17 August 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 August 2021. สืบค้นเมื่อ 26 August 2021.
  28. "Panjshir flies flag of resistance again; Amrullah says he is President of Afghanistan". Tribune India. August 17, 2021. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-08-18. สืบค้นเมื่อ August 17, 2021.
  29. Robertson, Nic; Kohzad, Nilly; Lister, Tim; Regan, Helen (September 6, 2021). "Taliban claims victory in Panjshir, but resistance forces say they still control strategic position in the valley". CNN. สืบค้นเมื่อ September 6, 2021.

ดูเพิ่ม

แก้

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้