ประเทศตูนิเซีย
ตูนิเซีย (อังกฤษ: Tunisia; อาหรับ: تونس; เบอร์เบอร์: Tunest; ฝรั่งเศส: Tunisie) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐตูนิเซีย (อังกฤษ: Tunisian Republic[18]; อาหรับ: الجمهورية التونسية; ฝรั่งเศส: République tunisienne) เป็นประเทศในแอฟริกาเหนือบนชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน มีอาณาเขตทางตะวันตกจรดประเทศแอลจีเรีย และทางใต้และตะวันตกจรดประเทศลิเบีย พื้นที่ร้อยละ 40 ของประเทศประกอบด้วยทะเลทรายสะฮารา ในขณะที่ส่วนที่เหลือประกอบด้วยพื้นที่ทำกินอันอุดมสมบูรณ์ และชายฝั่งที่สามารถเข้าถึงได้ง่าย ตูนิเซียมีพื้นที่ 163,610 ตารางกิโลเมตร (63,170 ตารางไมล์) และมีประชากร 12.1 ล้านคน ตูนิเซียประกอบด้วยแนวชายฝั่งทอดยาวบริเวณเมดิเตอร์เรเนียนและยังเป็นที่ตั้งของแองเจลาเคป หรือแหลมเองเจลาถือเป็นจุดเหนือสุดของทวีปแอฟริกา มีเมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือตูนิส ซึ่งสันนิษฐานว่าชื่อประเทศถูกตั้งชื่อตามชื่อเมืองตูนิส ตูนิเซียยังมีชื่อเสียงในด้านเมืองโบราณคาร์เธจซึ่งเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก รวมถึงเมืองอัลก็อยเราะวานที่มีสถานะเป็นแหล่งมรดกโลกของยูเนสโก ตูนิเซียเป็นหนึ่งในประเทศที่มีความแตกต่างทางชาติพันธุ์และวัฒนธรรมมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก
สาธารณรัฐตูนิเซีย الجمهورية التونسية (อาหรับ) | |
---|---|
ที่ตั้งของประเทศตูนิเซียในแอฟริกาเหนือ | |
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด | ตูนิส 36°49′N 10°11′E / 36.817°N 10.183°E |
ภาษาราชการ | อาหรับ[2] |
ภาษาพูด |
|
กลุ่มชาติพันธุ์ | อาหรับ-เบอร์เบอร์ 98%, ยุโรป 1%, ยิวและอื่น ๆ 1% [8][9] |
ศาสนา | อิสลาม (ศาสนาประจำชาติ)[10] |
การปกครอง | รัฐเดี่ยว ระบบกึ่งประธานาธิบดี สาธารณรัฐ[11][12] |
ก็อยส์ ซะอีด | |
Kamel Madouri | |
รอชิด อัลเฆาะนูชี | |
สภานิติบัญญัติ | Assembly of the Representatives of the People |
ก่อตั้ง | |
814 ปีก่อนคริสต์ศักราช | |
435 | |
• อัฆลาบิด | 800 |
909 | |
972 | |
1207 | |
15 กรกฎาคม ค.ศ. 1705 | |
• เป็นเอกราชจากฝรั่งเศส | 20 มีนาคม ค.ศ. 1956 |
25 กรกฎาคม ค.ศ. 1957 | |
7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1987 | |
14 มกราคม ค.ศ. 2011 | |
10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2014 | |
พื้นที่ | |
• รวม | 163,610 ตารางกิโลเมตร (63,170 ตารางไมล์) (อันดับที่ 91) |
5.04 | |
ประชากร | |
• 2020 ประมาณ | 11,708,370[13] (อันดับที่ 81) |
71.65 ต่อตารางกิโลเมตร (185.6 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 110) | |
จีดีพี (อำนาจซื้อ) | 2020 (ประมาณ) |
• รวม | 159.707 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[14] |
• ต่อหัว | 13,417 ดอลลาร์สหรัฐ[14] |
จีดีพี (ราคาตลาด) | 2020 (ประมาณ) |
• รวม | 44.192 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[14] |
• ต่อหัว | 3,713 ดอลลาร์สหรัฐ[14] |
จีนี (2017) | 35.8[15] ปานกลาง |
เอชดีไอ (2019) | 0.740[16] สูง · อันดับที่ 95 |
สกุลเงิน | ดีนาร์ตูนิเซีย (TND) |
เขตเวลา | UTC+1 (เวลายุโรปกลาง) |
ขับรถด้าน | ขวา |
รหัสโทรศัพท์ | +216 |
โดเมนบนสุด |
ในสมัยโบราณ ดินแดนของตูนิเซียเป็นที่อยู่อาศัยของชนเบอร์เบอร์ กลุ่มชาติพันธุ์โบราณที่ตั้งถิ่นฐานกระจัดกระจายตั้งแต่มหาสมุทรแอตแลนติกไปจนถึงอียิปต์ และจากบริเวณเมดิเตอร์เรเนียนไปจนถึงแม่น้ำไนเจอร์ ก่อนที่ฟินิเชียจะเริ่มเดินทางมาถึงในศตวรรษที่ 12 ก่อนคริสต์ศักราชโดยตั้งถิ่นฐานหลายแห่ง และมีคาร์เธจเป็นเมืองที่มีอำนาจมากที่สุดในช่วงศตวรรษที่ 7 ก่อนคริสต์ศักราช ในช่วงเวลานั้น คาร์เธจกลายเป็นอาณาจักรที่รุ่งเรืองด้านการค้าและมีสถานะเป็นคู่แข่งทางด้านการทหารกับสาธารณรัฐโรมันจนถึง 146 ปีก่อนคริสตกาล ความพ่ายแพ้ในสงครามส่งผลให้ดินแดนทั้งหมดถูกยึดครองโดยชาวโรมันเป็นระยะเวลากว่า 800 ปี ศาสนาคริสต์รวมถึงอารยธรรมตะวันตกเข้ามามีบทบาทต่อวิถีชีวิตของผู้คน และได้ทิ้งมรดกทางสถาปัตยกรรมเอาไว้ เช่น สนามกีฬาเอลเจม ในคริสตศตวรรษที่ 7 ชาวอาหรับมุสลิมได้ยึดครองดินแดนทั้งหมด (ประสบความสำเร็จใน ค.ศ. 697 หลังจากเริ่มต้นในปี 647) และตั้งถิ่นฐานร่วมกับชนเผ่าท้องถิ่นจำนวนมาก ด้วนเหตุนี้เอง ศาสนาอิสลามและวัฒนธรรมมุสลิมเริ่มเข้ามามามีบทบาทในท้องถิ่น และตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ชาวอาหรับก็กลายเป็นประชากรส่วนใหญ่ของประเทศ ต่อมาใน ค.ศ. 1546 จักรวรรดิออตโตมันขยายอำนาจและเข้ามายึดครองบริเวณนี้เป็นเวลา 300 ปีกระทั่งสิ้นสุดลงใน ค.ศ. 1881 ด้วยการยึดครองโดยฝรั่งเศส ก่อนที่จะได้รับเอกราชใน ค.ศ. 1956 ในฐานะสาธารณรัฐตูนิเซียภายใต้การนำของฮาบิบ เบอร์กุยบา ผู้ซึ่งกลายเป็นประธานาธิบดีคนแรกในเวลาต่อมา
ตูนิเซียต้องเผชิญความขัดแย้งทางการเมือง และปัญหาภายในหลายด้านนำไปสู่การปฏิวัติใน ค.ศ. 2011 ซึ่งเป็นการโค่นล้มประธานาธิบดีซึ่งครองอำนาจมายาวนานกว่าสองทศวรรษอย่าง ซีน อัลอาบิดีน บิน อะลี และยังปลุกกระแสอาหรับสปริงไปทั่วภูมิภาค[19] มีการเลือกตั้งเกิดขึ้นหลังจากนั้น โดยระหว่าง ค.ศ. 2014–20 ตูนิเซียได้รับการจัดอันดับโดยอิงเกณฑ์ดัชนีประชาธิปไตยให้เป็นประเทศเดียวในโลกอาหรับที่มีฐานะเป็นรัฐประชาธิปไตย[20] อย่างไรก็ตาม ด้วยระบอบประชาธิปไตยที่ไม่สมบูรณ์กอปรกับความขัดแย้งในประเทศที่ยังมีอยู่เนือง ๆ ในปัจจุบันนักวิชาการจึงถือว่าตูนิเซียมีระบบการเมืองแบบลูกผสม[21]
ตูนิเซียเป็นเพียงหนึ่งในไม่กี่ประเทศในทวีปแอฟริกาที่มีอันดับสูงสุดในดัชนีการพัฒนามนุษย์ โดยมีรายได้ต่อหัวสูงที่สุดแห่งหนึ่งในทวีป โดยอยู่ในอันดับที่ 129 ในด้านรายได้อัตราจีดีพี ภาษาราชการของประเทศคือภาษาอาหรับมาตรฐานสมัยใหม่ ในขณะที่ภาษาอาหรับตูนิเซียเป็นภาษาพูดที่ใช้แพร่หลายที่สุด โดยภาษาฝรั่งเศสมีบทบาทในด้านการศึกษา และสถานที่สาธารณะในบางบริบททว่าไม่มีสถานะเป็นภาษาราชการ ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวอาหรับและมุสลิม โดยมีชาวคริสเตียนกระจายตัวอยู่บ้างในบางภูมิภาค ตูนิเซียได้รับการยอมรับจากนานาชาติและมีส่วนร่วมกับองค์กรระหว่างประเทศหลายแห่ง เช่น สหประชาชาติ, องค์การระหว่างประเทศของกลุ่มประเทศที่ใช้ภาษาฝรั่งเศส, สันนิบาตอาหรับ, องค์การความร่วมมืออิสลาม, สหภาพแอฟริกา, ขบวนการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด, ศาลอาญาระหว่างประเทศ และ กลุ่ม 77 และยังมีความสัมพันธ์ทางการเมืองและการค้าที่ใกล้ชิดกับบางประเทศในยุโรป เช่น ฝรั่งเศส[22] และ อิตาลี เนื่องจากความใกล้ชิดทางภูมิศาสตร์ ตูนิเซียยังมีข้อตกลงสมาคมกับสหภาพยุโรป และได้รับสถานะเป็นพันธมิตรหลักของสหรัฐ
การแบ่งเขตการปกครอง
แก้ประเทศตูนิเซียแบ่งเขตการปกครองออกเป็นเขตผู้ว่าการจำนวน 24 เขต ดังนี้
หมายเลข | เขตผู้ว่าการ | ภาษาอังกฤษ | ภาษาอาหรับ |
---|---|---|---|
1 | อัรยานะฮ์ | Ariana | أريانة |
2 | บาญะฮ์ | Béja | باجة |
3 | บินอะรูส | Ben Arous | بن عروس |
4 | บันซัรต์ | Bizerte | بنزرت |
5 | กาบิส | Gabès | ڨابس |
6 | กัฟเศาะฮ์ | Gafsa | ڨفصة |
7 | ญันดูบะฮ์ | Jendouba | جندوبة |
8 | กอยร์วาน | Kairouan | قيروان |
9 | อัลกอศรีน | Kasserine | الڨصرين |
10 | กิบิลี | Kebili | ڨبلي |
11 | อัลกาฟ | Kef | الكاف |
12 | อัลมะดียะฮ์ | Mahdia | المهدية |
13 | มันนูบะฮ์ | Manouba | موبنة |
14 | เมดนีน | Medenine | مدنين |
15 | อัลมุนัสตีร | Monastir | المنستير |
16 | นาบิล | Nabeul | نابل |
17 | เศาะฟากิส | Sfax | صفاقس |
18 | ซีดิบูซีด | Sidi Bouzid | سيدي بوزيد |
19 | ซิลยานะฮ์ | Siliana | سليانة |
20 | ซูซะฮ์ | Sousse | سوسة |
21 | ตะฏอวีน | Tataouine | تطاوين |
22 | เตาซัร | Tozeur | توزر |
23 | ตูนิส | Tunis | تونس |
24 | ซัฆวาน | Zaghouan | زغوان |
อ้างอิง
แก้- ↑ "Tunisia Constitution, Article 4" (PDF). 26 January 2014. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 9 February 2014. สืบค้นเมื่อ 10 February 2014.
- ↑ "Tunisian Constitution, Article 1" (PDF). 26 January 2014. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 9 February 2014. สืบค้นเมื่อ 10 February 2014. Translation by the University of Bern: "Tunisia is a free State, independent and sovereign; its religion is the Islam, its language is Arabic, and its form is the Republic."
- ↑ Arabic, Tunisian Spoken. Ethnologue (19 February 1999). Retrieved on 5 September 2015.
- ↑ "Tamazight language". Encyclopædia Britannica. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-01-04. สืบค้นเมื่อ 2021-12-02.
- ↑ "Nawaat – Interview avec l' Association Tunisienne de Culture Amazighe". Nawaat.
- ↑ Gabsi, Z. (2003). An outline of the Shilha (Berber) vernacular of Douiret (Southern Tunisia). PhD Thesis, Western Sydney University.
- ↑ "Tunisian Amazigh and the Fight for Recognition – Tunisialive". Tunisialive. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 October 2011.
- ↑ Fadhlaoui-Zid, Karima; Martinez-Cruz, Begoña; Khodjet-el-khil, Houssein; Mendizabal, Isabel; Benammar-Elgaaied, Amel; Comas, David (October 2011). "Genetic structure of Tunisian ethnic groups revealed by paternal lineages". American Journal of Physical Anthropology (ภาษาอังกฤษ). 146 (2): 271–280. doi:10.1002/ajpa.21581. ISSN 0002-9483. PMID 21915847.
- ↑ "Tunisia" (PDF). International Religious Freedom Report for 2011, United States Department of State – Bureau of Democracy Human Rights and Labor.
- ↑ "The Constitution of the Tunisian Republic" (PDF). constitutionnet.org. สืบค้นเมื่อ 29 October 2017.
- ↑ Frosini, Justin; Biagi, Francesco (2014). Political and Constitutional Transitions in North Africa: Actors and Factors. Routledge. p. 4. ISBN 978-1-317-59745-2.
- ↑ Choudhry, Sujit; Stacey, Richard (2014) "Semi-presidential government in Tunisia and Egypt" เก็บถาวร 2016-02-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. International Institute for Democracy and Electoral Assistance. Retrieved 7 January 2016.
- ↑ "National Institute of Statistics-Tunisia". National Institute of Statistics-Tunisia. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 November 2019. สืบค้นเมื่อ 2 March 2020.
- ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 "Tunisia". International Monetary Fund.
- ↑ "GINI index". World Bank. สืบค้นเมื่อ 19 January 2013.
- ↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. สืบค้นเมื่อ 16 December 2020.
- ↑ "Report on the Delegation of تونس". Internet Corporation for Assigned Names and Numbers. 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 31 May 2012. สืบค้นเมื่อ 8 November 2010.
- ↑ "EMBASSY OF THE REPUBLIC OF TUNISIA". EMBASSY OF THE REPUBLIC OF TUNISIA (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2021-09-30.
- ↑ "Ben Ali flees amid unrest". www.aljazeera.com (ภาษาอังกฤษ).
- ↑ "democracy-index-2021". infographics.economist.com.
- ↑ "Democracy Index 2021: the China challenge". Economist Intelligence Unit (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-08. สืบค้นเมื่อ 2023-10-28.
- ↑ https://www.diplomatie.gouv.fr/fr/dossiers-pays/tunisie/
- ประเทศตูนิเซีย เก็บถาวร 2011-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บไซต์กระทรวงต่างประเทศ
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- เว็บไซต์ทางการรัฐบาลตูนิเซีย
- Official website of the Ministry of Tourism เก็บถาวร 2023-01-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Official Tourism Portal
- Official website of the National Institute of Meteorology
- Official website of the Assembly of the Representatives of the People[ลิงก์เสีย]
- Official website of the Tunisian Ministry of the Interior
- Official website of The Ministry of Transport
- Tunisia Profile from UNESCO
- Tunisia. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
- The Emergence and activity of Tunisia's most fearful terrorist group, 137–150.
- ประเทศตูนิเซีย แหล่งข้อมูลบนเครือข่ายเว็บจัดทำโดย GovPubs ที่หอสมุดมหาวิทยาลัยโคโลราโด โบลเดอร์
- ประเทศตูนิเซีย ที่เว็บไซต์ Curlie
- Tunisia profile from BBC News.
- Wikimedia Atlas of Tunisia
- ดูข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ ประเทศตูนิเซีย ที่โอเพินสตรีตแมป
- EU Neighbourhood Info Centre: Country profile of Tunisia