ศาสนาประจำรัฐ หรือ ศาสนาประจำชาติ (อังกฤษ: state religion) บางทีเรียก ศาสนาซึ่งเป็นที่ยอมรับ (established religion) หรือ ศาสนาทางการ (official religion) เป็นคณะหรือลัทธิทางศาสนาที่รัฐอธิปไตยรัฐหนึ่ง ๆ อนุมัติอย่างเป็นทางการ รัฐที่มีศาสนาอย่างเป็นทางการนั้น แม้ไม่ใช่รัฐฆราวาส ก็ไม่จำต้องเป็นรัฐแบบเทวาธิปไตยเสมอไป เช่น รัฐที่ผู้ปกครองควบตำแหน่งทั้งทางโลกและทางสงฆ์ ส่วนศาสนาประจำรัฐนั้น แม้ได้รับอนุมัติจากรัฐ ก็ไม่จำเป็นที่รัฐจะอยู่ในความควบคุมของศาสนา หรือศาสนาจะอยู่ในความควบคุมของรัฐเสมอไป

ประเทศที่มีศาสนาประจำชาติ[note 1]
  คริสต์ (ไม่ระบุ)
  อิสลาม (ไม่ระบุ)

ศาสนาประจำรัฐนั้นปรากฏโฉมอยู่ทั่วทุกวัฒนธรรมในประวัติศาสตร์ของมวลมนุษย์ ความสัมพันธ์ระหว่างลัทธิศาสนาและรัฐนั้นเป็นที่ถกเถียงกันมาแต่โบราณ เช่น ในงานของแวร์โร (Varro) ที่เรียกศาสนาประจำรัฐว่า ศาสนาของพลเมือง (theologia civilis) สำหรับศาสนาคริสต์นั้น คริสตจักรที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐเป็นแห่งแรก คือ คริสตจักรอัครทูตอาร์มีเนีย (Armenian Apostolic Church) ซึ่งตั้งขึ้นใน ค.ศ. 301[28] และยังมีศัพท์ คริสตจักรประจำรัฐ (state church) ที่ใช้เรียกองค์การศาสนาคริสต์ที่รัฐอนุมัติ

ในตะวันออกกลาง รัฐที่ประชากรส่วนใหญ่เป็นอิสลามยกเอาศาสนาอิสลามเป็นศาสนาประจำรัฐ แต่ข้อจำกัดทางศาสนานั้นมากน้อยต่างกันไป เช่น ผู้ปกครองซาอุดีอาระเบียมีอำนาจทั้งทางฆราวาสและทางศาสนา ส่วนประธานาธิบดีแห่งอิหร่านซึ่งต้องเป็นฆราวาสนั้นต้องปฏิบัติตามคำตัดสินขององค์การศาสนานับแต่เกิดการปฏิวัติอิหร่านเมื่อ ค.ศ. 1979 เป็นต้นมา

ระดับการกำหนดให้พลเมืองต้องถือศาสนาตามรัฐในสังคมปัจจุบันนั้นก็ต่างกันไปในแต่ละท้องที่ เช่น มีระดับสูงในซาอุดีอาระเบีย และมีระดับน้อยถึงไม่มีเลยในกรีก เดนมาร์ก อังกฤษ และไอซ์แลนด์

ศาสนาคริสต์ แก้

ไม่สังกัดนิกาย แก้

นิกายโรมันคาทอลิก แก้

ประเทศที่จัดตั้งให้เป็นศาสนาประจำชาติหรือรัฐ มีดังนี้:

ประเทศที่ให้การยอมรับในรัฐธรรมนูญของตนในระดับต่าง ๆ แต่ไม่ระบุเป็นศาสนาประจำชาติ:

นิกายออร์ทอดอกซ์ตะวันออก แก้

ประเทศที่ให้การยอมรับในรัฐธรรมนูญของตนในระดับต่าง ๆ แต่ไม่ระบุเป็นศาสนาประจำชาติ:

นิกายโปรเตสแตนต์ แก้

ประเทศข้างล่างนี้ยอมรับให้นิกายโปรเตสแตนต์รูปแบบหนึ่งเป็นศาสนาประจำชาติหรือรัฐ:

เครือจักรภพแห่งประชาชาติ แก้

นิกายแองกลิคัน แก้

ลัทธิคาลวิน แก้

กลุ่มนอร์ดิก แก้

นิกายลูเทอแรน แก้

ประเทศที่ให้การยอมรับในรัฐธรรมนูญของตนในระดับต่าง ๆ แต่ไม่ระบุเป็นศาสนาประจำชาติ:

อื่น ๆ /ผสม แก้

ศาสนาอิสลาม แก้

ประเทศข้างล่างนี้จัดตั้งศาสนาอิสลาม หรือนิกายจำเพาะ เป็นศาสนาประจำชาติ

ในบางประเทศ ศาสนาอิสลามไม่ได้เป็นศาสนาประจำชาติ แต่ได้รับสถานะพิเศษ:

ศาสนาพุทธ แก้

ประเทศที่ประกาศให้ศาสนาพุทธเป็นศาสนาประจำชาติ มีดังนี้:

ในบางประเทศ ศาสนาพุทธไม่ได้เป็นศาสนาประจำชาติ แต่มีสถานะพิเศษ:

ดูเพิ่ม แก้

หมายเหตุ แก้

อ้างอิง แก้

  1. THE INSCRUTABLE GUARDIAN OF THUNDER AND SILENCE the Dragon (Druk) in Himalayan Symbology.
  2. "Mauritania". CIA World Factbook. 22 November 2021.
  3. Shelley, Toby (August 2004). Endgame in the Western Sahara: What Future for Africa's Last Colony (ภาษาอังกฤษ). Zed Books. ISBN 978-1-84277-341-3.
  4. 4.0 4.1 "Morocco". CIA World Factbook. 23 November 2021.
  5. "Tunisia". CIA World Factbook. 24 November 2021.
  6. said, Ed O'Rourke on (2013-02-09). "The 2012 Constitution of Egypt, Translated by Nivien Saleh, with Index". Nivien Saleh (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2023-01-02.
  7. United Kingdom’s Constitution of 1215 with Amandments through 2013
  8. "Jordan". CIA World Factbook. 24 November 2021.
  9. "Iraq". CIA World Factbook. 22 November 2021.
  10. "Pakistan". CIA World Factbook. 30 November 2021.
  11. "Bangladesh". CIA World Factbook. 16 November 2021.
  12. "United Arab Emirates". CIA World Factbook. 23 November 2021.
  13. "Oman". CIA World Factbook. 30 November 2021.
  14. "Yemen". CIA World Factbook. 24 November 2021.
  15. "Maldives". CIA World Factbook. 23 November 2021.
  16. LL.M., Prof. Dr. Axel Tschentscher. "ICL > Iran > Constitution". www.servat.unibe.ch (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-01-02.
  17. "Algeria". CIA World Factbook. 18 November 2021.
  18. The Basic Law of Governance (Chapter one, Article one), saudiembassy.net, "The Kingdom of Saudi Arabia is a sovereign Arab Islamic State. Its religion is Islam. Its constitution is Almighty God's Book, The Holy Qur'an, and the Sunna (Traditions) of the Prophet (PBUH). Arabic is the language of the Kingdom. The City of Riyadh is the capital."
  19. "Sri Lanka". CIA World Factbook. 3 October 2022.
  20. The Constitution of Afghanistan (Chapter one, Article two), afghan-web.com
  21. "Somalia". CIA World Factbook. 19 November 2021.
  22. Federal Constitution, agc.gov.my
  23. Ibp Usa; International Business Publications, USA (2007). Brunei Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'Izzaddin Waddaulah Handbook. Int'l Business Publications. pp. 133. ISBN 978-1-4330-0444-5.
  24. "Greece". CIA World Factbook. 29 November 2021.
  25. "Denmark". CIA World Factbook. 30 November 2021.
  26. Title VI, Article 75 of The Constitution of Costa Rica, costaricalaw.com.
  27. "Zambia's Constitution of 1991 with Amendments through 2009" (PDF). CIA World Factbook.
  28. The Journal of Ecclesiastical History. p. 268 by Cambridge University Press, Gale Group, C.W. Dugmore