ประเทศแอลจีเรีย

พิกัดภูมิศาสตร์: 28°N 2°E / 28°N 2°E / 28; 2

แอลจีเรีย (อังกฤษ: Algeria; อาหรับ: الجزائر, ออกเสียง: [al.d͡ʒazaːʔir]; ฝรั่งเศส: Algérie) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนแอลจีเรีย (อังกฤษ: People's Democratic Republic of Algeria; อาหรับ: الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية; ฝรั่งเศส: République algérienne démocratique et populaire) เป็นประเทศในแอฟริกาเหนือ มีอาณาเขตทางตะวันออกเฉียงเหนือจรดประเทศตูนิเซีย ทางตะวันออกจรดประเทศลิเบีย ทางตะวันออกเฉียงใต้จรดประเทศไนเจอร์ ทางตะวันตกเฉียงใต้จรดประเทศมาลีและประเทศมอริเตเนีย และทางตะวันตกจรดประเทศโมร็อกโก รวมถึงหลายกิโลเมตรของพื้นที่ที่ยึดครองมาได้บางส่วน คือ เวสเทิร์นสะฮารา แอลจีเรียได้ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคอัลมัฆริบในแอฟริกาเหนือ มีสภาพภูมิอากาศกึ่งแห้งแล้ง โดยประชากรส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในพื้นที่ทางตอนเหนือซึ่งเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ และทะเลทรายสะฮาราครอบคลุมพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ทางตอนใต้ ประเทศแอลจีเรียมีพื้นที่ 2,381,741 ตารางกิโลเมตร (919,595 ตารางไมล์), จึงเป็นประเทศที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 10 ของโลกเและเป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดในแอฟริกา 200 เท่าของประเทศที่เล็กที่สุดในทวีปอย่างแกมเบีย[10] ด้วยจำนวนประชากร 44 ล้านคน แอลจีเรียจึงเป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดอันดับที่ 10 ในแอฟริกา และเป็นประเทศที่มีประชากรมากเป็นอันดับที่ 32 ของโลก แอลจีเรียมีเมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือแอลเจียร์ ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนเหนือสุดบนชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนแอลจีเรีย

الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية (อาหรับ)
คำขวัญبالشعب وللشعب
("โดยประชาชนและเพื่อประชาชน")[1][2]
ที่ตั้งของ ประเทศแอลจีเรีย  (เขียวเข้ม)
ที่ตั้งของ ประเทศแอลจีเรีย  (เขียวเข้ม)
เมืองหลวง
และเมืองใหญ่สุด
แอลเจียร์
36°42′N 3°13′E / 36.700°N 3.217°E / 36.700; 3.217
ภาษาราชการ
ภาษาอื่น ๆอาหรับแอลจีเรีย (ภาษากลาง)
ฝรั่งเศส[3][a]
กลุ่มชาติพันธุ์
[4]
ศาสนา
การปกครองรัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบกึ่งประธานาธิบดี
อับดุลมะญีด ตับบูน
นาษีร อัลอัรบาวี
ศอเลียะห์ เกาญีล
อิบรอฮีม บูฆอลี
สภานิติบัญญัติรัฐสภา
สภาแห่งชาติ
สภาแห่งชาติประชาชน
ก่อตั้ง
202 ปีก่อนคริสต์ศักราช
776
972
1015
1236
1516
5 กรกฎาคม ค.ศ. 1830
5 กรกฎาคม ค.ศ. 1962
พื้นที่
• รวม
2,381,741 ตารางกิโลเมตร (919,595 ตารางไมล์) (อันดับที่ 10)
1.1
ประชากร
• 2021 ประมาณ
44,700,000[5] (อันดับที่ 32)
17.7 ต่อตารางกิโลเมตร (45.8 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 168)
จีดีพี (อำนาจซื้อ) 2021 (ประมาณ)
• รวม
เพิ่มขึ้น 5.32565 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ[6] (อันดับที่ 43)
เพิ่มขึ้น 11,829 ดอลลาร์สหรัฐ[6] (อันดับที่ 111)
จีดีพี (ราคาตลาด) 2021 (ประมาณ)
• รวม
เพิ่มขึ้น 1.63512 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ[6] (อันดับที่ 58)
เพิ่มขึ้น 3,638 ดอลลาร์สหรัฐ[6] (อันดับที่ 130)
จีนี (2011)27.6[7][8]
ต่ำ
เอชดีไอ (2019)เพิ่มขึ้น 0.748[9]
สูง · อันดับที่ 91
สกุลเงินดีนาร์แอลจีเรีย (DZD)
เขตเวลาUTC+1 (เวลายุโรปกลาง)
รูปแบบวันที่วว/ดด/ปปปป
ขับรถด้านขวา
รหัสโทรศัพท์+213
โดเมนบนสุด.dz
الجزائر.

ในศตวรรษของการอพยพของชาวอาหรับไปยังภูมิภาคอัลมัฆริบนับตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 7 ได้เปลี่ยนแปลงจำนวนประชากรในแอลจีเรีย และสเปนได้ขยายอาณานิคมซึ่งนำไปสู่การสถาปนาเขตผู้สำเร็จราชการแห่งแอลเจียร์ใน ค.ศ. 1516 ซึ่งเป็นรัฐที่ดูดดึงผู้คนจากทั่วทั้งดินแดนทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทำให้เมืองหลวงของแอลเจียร์เป็นหนึ่งในเมืองที่ใหญ่ที่สุด ร่ำรวยที่สุด และมีความหลากหลายมากที่สุดในโลก ความอ่อนแอในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ส่งผลให้ฝรั่งเศสรุกรานใน ค.ศ. 1830 และแอลจีเรียกลายเป็นส่วนหนึ่งของฝรั่งเศสใน ค.ศ. 1848 และเป็นที่ตั้งถิ่นฐานของชาวยุโรปมากกว่าหนึ่งล้านคน ในขณะที่ชาวแอลจีเรียพื้นเมืองยังคงเป็นประชากรส่วนใหญ่ของดินแดนนี้ โดยคาดว่าประชากรเหล่านี้ลดลงถึงหนึ่งในสามเนื่องจากการสงคราม โรคภัยไข้เจ็บ และความอดอยาก[11] การสังหารหมู่ที่เซติฟและเกลมาใน ค.ศ. 1945 เป็นจุดเปลี่ยนในความสัมพันธ์แอลจีเรีย-ฝรั่งเศส และเป็นจุดชนวนให้เกิดสงครามแอลจีเรียซึ่งสิ้นสุดลงด้วยการที่แอลจีเรียได้รับเอกราชเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม ค.ศ. 1962 และการประกาศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนในวันที่ 25 กันยายนในปีเดียวกัน

ภาษาราชการของประเทศแอลจีเรียคือภาษาอาหรับและภาษาทามาไซต์ ประชากรส่วนใหญ่ของแอลจีเรียเป็นชาวอาหรับที่นับถือศาสนาอิสลาม ภาษาอาหรับแอลจีเรียเป็นภาษาพูดหลัก ภาษาฝรั่งเศสยังเป็นภาษาที่ใช้ในบางบริบท แต่ไม่มีสถานะเป็นทางการ

แอลจีเรียเป็นสาธารณรัฐระบบกึ่งประธานาธิบดี โดยมีเขตเลือกตั้งท้องถิ่นประกอบด้วย 58 จังหวัด ซึ่งเรียกเป็นภาษาในท้องถิ่นว่า วิลายะฮ์ แอลจีเรียเป็นมหาอำนาจระดับภูมิภาคในแอฟริกาเหนือ และเป็นประเทศที่มีอำนาจปานกลางในกิจการระดับโลก มีดัชนีการพัฒนามนุษย์สูงที่สุดในบรรดาประเทศในทวีปแอฟริกาทั้งหมด และเป็นหนึ่งในประเทศที่มีเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในทวีป โดยอิงจากการส่งออกพลังงานเป็นส่วนใหญ่ แอลจีเรียมีปริมาณสำรองน้ำมันมากเป็นอันดับที่ 16 ของโลก และมีปริมาณสำรองก๊าซธรรมชาติมากเป็นอันดับที่ 9 โซนาทราช ซึ่งเป็นบริษัทน้ำมันของชาติ เป็นบริษัทที่ใหญ่ที่สุดในแอฟริกา โดยเป็นผู้จัดหาก๊าซธรรมชาติจำนวนมากไปยังยุโรป กองทัพของแอลจีเรียเป็นหนึ่งในกองทัพที่ใหญ่ที่สุดในแอฟริกา และมีงบประมาณทางทหารที่มากที่สุดในทวีป แอลจีเรียเป็นสมาชิกของสหภาพแอฟริกา สันนิบาตอาหรับ องค์การความร่วมมืออิสลาม โอเปก สหประชาชาติ และสหภาพอาหรับอัลมัฆริบซึ่งแอลจีเรียเป็นสมาชิกผู้ก่อตั้ง

ประวัติศาสตร์ แก้

กลุ่มชนที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานกลุ่มแรกคือชาวเบอร์เบอร์ จากนั้นจึงมีชาวฟินิเชีย ชาวโรมันและชาวอาหรับเข้ามา ต่อมา แอลจีเรียอยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิออตโตมันในช่วง พ.ศ. 2061 - 2373 จากนั้นจึงตกอยู่ภายใต้การปกครองของฝรั่งเศส แม้จะได้รับอิทธิพลวัฒนธรรมฝรั่งเศสมาก แต่ชาวอาหรับในแอลจีเรียคงทำสงครามแบบกองโจรต่อต้านฝรั่งเศสอย่างต่อเนื่อง จนฝรั่งเศสยอมถอนตัวจากแอลจีเรีย โดยแอลจีเรียได้รับเอกราชเมื่อ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2505 อาห์เม็ด เบลล์ เบลลา เป็นผู้นำในช่วง พ.ศ. 2505 - 2508 จากนั้นถูกคณะทหารปฏิวัติ พ.ศ. 2510 แอลจีเรียประกาศสงครามกับอิสราเอล และหันไปผูกมิตรกับสหภาพโซเวียตปัญหาทางเศรษฐกิจเป็นเหตุให้ประชาชนก่อการจลาจลเมื่อ พ.ศ. 2531 รัฐบาลปราบปรามด้วยความรุนแรงจนมีผู้เสียชีวิตไป 500 คน พ.ศ. 2532 แอลจีเรียประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ให้สิทธิเสรีภาพแก่ประชาชนมากขึ้น ในปี​ ​พ.ศ. ​2562​ ​เกิดการประท้วงประธานาธิบดี​วัย 82 ปี​ ครั้งใหญ่ มีผู้เสียชีวิตรายเดียวจากโรคหัวใจล้มเหลว

ประชากร แก้

ประชากรในอดีต (ในหลักพัน)
ปีประชากร±% p.a.
1856 2,496—    
1872 2,416−0.20%
1886 3,752+3.19%
1906 4,721+1.16%
1926 5,444+0.72%
1931 5,902+1.63%
1936 6,510+1.98%
1948 7,787+1.50%
1954 8,615+1.70%
1966 12,022+2.82%
1977 16,948+3.17%
1987 23,051+3.12%
1998 29,113+2.15%
2008 34,080+1.59%
2013 37,900+2.15%
ที่มา: (1856–1872)[12] (1886–2008)[13]
ศาสนาในแอลจีเรีย, 2010
ศาสนา %
อิสลาม
  
99%
คริสต์
  
1%

ประชากรส่วนใหญ่ เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่พูดภาษาอาหรับ ชนกลุ่มน้อยที่มีจำนวนมากที่สุด คือ ชาวเบอร์เบอร์ ภาษาในประเทศแอลจีเรีย มีภาษาอาหรับ เป็นภาษาราชการ ภาษาอื่นได้แก่ ภาษาฝรั่งเศส ภาษาเบอร์เบอร์ ศาสนาอิสลาม เป็นศาสนาประจำชาติ มีศาสนาคริสต์และอื่น ๆ ในสัดส่วนน้อย

 
เมืองที่ใหญ่ที่สุดในแอลจีเรีย
ONS estimates for 2008
อันดับ ชื่อ จังหวัด ประชากร
 
แอลเจียร์
 
ออราน
1 แอลเจียร์ จังหวัดแอลเจียร์ 4,988,145  
กงส์ต็องตีน
 
เซติฟ
2 ออราน จังหวัดออราน 1,224,540
3 กงส์ต็องตีน จังหวัดกงส์ต็องตีน 943,112
4 เซติฟ จังหวัดเซติฟ 609,499
5 อันนาบา จังหวัดอันนาบา 317,206
6 บลีดา จังหวัดบลีดา 264,598
7 บัตนา จังหวัดบัตนา 246,379
8 เคลฟ จังหวัดเคลฟ 235,062
9 ตแลมแซน จังหวัดตแลมแซน 221,231
10 ซิดิเบลเอบเบส จังหวัดซิดิเบลเอบเบส 208,498

หมายเหตุ แก้

  1. ภาษาฝรั่งเศสแม้ว่ายังไมเป็นที่ยอมรับอย่างเป็นทางการ แต่ยังคงเป็นภาษาทั่วไปที่ประชากรส่วนใหญ่เข้าใจ

อ้างอิง แก้

  1. "Constitution of Algeria, Art. 11". El-mouradia.dz. language: France and Arabic (government language); people of Algeria speak Arabic and Berber. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 July 2012. สืบค้นเมื่อ 17 January 2013.
  2. "Constitution of Algeria; Art. 11". Apn-dz.org. 28 November 1996. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 July 2013. สืบค้นเมื่อ 17 January 2013.
  3. 3.0 3.1 3.2 "The World Factbook – Africa – Algeria". CIA. สืบค้นเมื่อ 20 Mar 2021.
  4. "Algeria reinstates term limit and recognises Berber language". BBC News. 2016-02-07.
  5. "Démographie" [Demography] (PDF). Office National des Statistiques (ภาษาฝรั่งเศส). 18 May 2020. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 21 July 2020. สืบค้นเมื่อ 3 October 2020.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 "World Economic Outlook Database". IMF.org. International Monetary Fund. สืบค้นเมื่อ 22 October 2021.
  7. "Distribution of Family Income – Gini Index". The World Factbook. Central Intelligence Agency. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 June 2007. สืบค้นเมื่อ 1 September 2009.
  8. "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 November 2018. สืบค้นเมื่อ 24 February 2019.
  9. Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. สืบค้นเมื่อ 16 December 2020.
  10. "Africa: largest countries by area 2020". Statista (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 9 February 2022.
  11. "Algeria – Colonial rule". Britannica (ภาษาอังกฤษ).
  12. Kamel Kateb (2001). Européens, "indigènes" et juifs en Algérie (1830–1962). INED. p. 30. ISBN 978-2-7332-0145-9. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 September 2015. สืบค้นเมื่อ 20 June 2015.
  13. "Armature Urbaine" (PDF). V° Recensement Général de la Population et de l'Habitat – 2008. Office National des Statistiques. September 2011. p. 82. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 27 September 2013.

บรรณานุกรม แก้

แหล่งข้อมูลอื่น แก้