รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย

บทความรายชื่อวิกิมีเดีย

รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย ตั้งแต่รัชกาล พ่อขุนศรีนาวนำถุมแห่งอาณาจักรสุโขทัย (พ.ศ. 1700) จนถึงรัชกาล พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวแห่งราชอาณาจักรไทยในปัจจุบัน มีพระมหากษัตริย์ทั้งสิ้น 54 รัชกาล 55 พระองค์ รวมพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว (หากไม่นับ ขุนวรวงศาธิราช) โดยมีรายพระนามดังต่อไปนี้

การเรียกขาน

ในสมัยอาณาจักรสุโขทัยก่อนที่จะมีการเชื่อมโยงทางการเมืองกับอาณาจักรอยุธยาพระมหากษัตริย์ถูกเรียกขานว่า พ่อขุน ในขณะที่พระมหากษัตริย์ที่ครองราชย์สิ้นสุดลงอย่างน่าอัปยศมักจะถูกเรียกขานว่า พญา เริ่มต้นด้วยพระมหากษัตริย์แห่งอาณาจักรอยุธยาฐานันดรระบบยศและพระอิสริยยศของไทยกำหนดรูปแบบของพระนาม เต็มของพระมหากษัตริย์ ซึ่งประกอบด้วยสองหรือสามส่วนตรงกลาง:

ชื่อส่วนแรก คือ พระบาทสมเด็จพระเจ้า หากพระมหากษัตริย์ไม่ทรงปราบดาภิเษกพระบาทจะถูกละไว้ หากการครองราชย์ของพระมหากษัตริย์สิ้นสุดลงอย่างอัปยศหรือเสื่อมเสียชื่อเสียงสมเด็จฯ จะถูกละเว้น ส่วนที่สองของชื่อคือชื่อราชวงศ์ที่มอบให้โดยกษัตริย์ ซึ่งอาจรวมหรือไม่มีชื่อเกิดก็ได้ และอาจมีชื่อมากกว่าที่นักประวัติศาสตร์ใช้เรียกกษัตริย์ โดย มหาราช คือตัวอย่างหนึ่งของชื่อเพิ่มเติมเหล่านี้ ส่วนที่สามของพระนามคือ เจ้าอยู่หัว ซึ่งบางครั้งก็ละไว้ทั้งหมด บางครั้งก็ละเว้นอยู่หัวเพียงอย่างเดียว ซึ่งในกรณีนี้คำว่าเจ้าจะถูกย้ายไปที่ส่วนท้ายของส่วนแรกของชื่อ[1] ชื่อผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์อาจแตกต่างจากชื่อเกิด ชื่ออุปราช หรือชื่อหลังมรณกรรมหรือรูปแบบทางประวัติศาสตร์ ตัวอย่างเช่น ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีมีพระนามครั้งพระราชสมภพว่า ทองด้วง ปกครองเป็น รามาธิบดี แต่เรียกตามหลังว่าพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) รายการนี้อ้างถึงพระมหากษัตริย์โดยใช้ชื่อของพวกเขาตามที่นักประวัติศาสตร์ดั้งเดิมใช้บ่อยที่สุด โดยปกติแล้วเป็นส่วนหนึ่งของชื่อผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น[1]

ชาติตะวันตกเรียกพระมหากษัตริย์ว่า "กษัตริย์แห่งสยาม" (ละติน: Rex Siamensium) ไม่ว่าจะใช้ชื่อภาษาไทยว่าอย่างไร นับตั้งแต่เริ่มความสัมพันธ์ในศตวรรษที่ 16 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกที่ทรงใช้พระนามในฐานะแบบตะวันตก ขณะเดียวกัน พระนามสยามก็ถูกใช้เป็นครั้งแรกในสนธิสัญญาระหว่างประเทศ[2] ต่อมาราชอาณาจักรสยามมีการเปลี่ยนชื่อมาเป็น ราชอาณาจักรไทย เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2482 จากนั้นกลับมาใช้ชื่อสยามในช่วงเวลาสั้น ๆ ในปี พ.ศ. 2489 ก่อนที่จะเปลี่ยนกลับเป็นไทยอย่างถาวรในปี พ.ศ. 2491 ซึ่งการเรียกขานพระมหากษัตริย์ไทยแบบตะวันตกก็ถูกเปลี่ยนไปตามนั้น[3]

พระมหากษัตริย์ ครองราชย์
รัชกาล พระรูป พระนาม ระหว่าง หมายเหตุ
อาณาจักรสุโขทัย
(พ.ศ. 1700 – 1981)
ราชวงศ์ศรีนาวนำถุม (พ.ศ. 1700 – 1724)
1   พ่อขุนศรีนาวนำถุม
(พ.ศ. 1645 – 1724; 79 พรรษา)
พ.ศ. 1700 – 1724
(24 ปี)
ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ศรีนาวนำถุม ศิลาจารึกวัดศรีชุมระบุว่า เป็นขุนในเมืองเชลียง ผู้เสวยราชสมบัติสองนครคือสุโขทัยและศรีสัชนาลัย [4]
ภายใต้การปกครองของขอมสบาดโขลญลำพง ตามเรื่องราวในศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ 2 กล่าวว่า เป็นนายทหารขอมที่ได้นำกำลังเข้ายึดเมืองสุโขทัย[5] ภายหลังพ่อขุนศรีนาวนำถุมสวรรคต โดยระยะเวลาในการมีอำนาจการปกครองกรุงสุโขทัยของขอมสบาดโขลญลำพงยังไม่เป็นที่ชัดเจนในปัจจุบัน อาจเป็นไปได้ว่าขอมสบาดโขลญลำพงมีความสัมพันธ์เป็นเครือญาติของตระกูลพ่อขุนศรีนาวนำถุม แต่ยอมรับอำนาจอิทธิพลของขอมละโว้
ราชวงศ์พระร่วง (พ.ศ. 1781 – 1981)
2   พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
(พ.ศ. 1731 – 1811; 80 พรรษา)
พ.ศ. 1781 – 1811
(30 ปี)
ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์พระร่วง มีพระนามเดิมว่า พ่อขุนบางกลางหาว หรือพระนามเต็ม กมรเตงอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์
3   พ่อขุนบานเมือง
(สวรรคตราว พ.ศ. 1822)
ไม่ปรากฏ พระนาม บานเมือง ปรากฏในจารึกพ่อขุนรามคำแหง ส่วนจารึกปู่ขุนจิตขุนจอดเรียกพระองค์แต่ว่า "บาน"[6]
4   พ่อขุนรามคำแหงมหาราช
(พ.ศ. 1790 – 1842; 52 พรรษา)
พ.ศ. 1822 – 1842
(20 ปี)
มีพระนามเดิมว่า ขุนรามราช หรือพระนามเต็ม พระบาทกมรเตงอัญศรีรามราช พระองค์ทรงเป็นกษัตริย์พระองค์แรกของไทยที่ได้รับการยกย่องเป็น "มหาราช"[7]
5   พระยาเลอไทย
(พ.ศ. 1805 – 1866; 61 พรรษา)
พ.ศ. 1842 – 1866
(24 ปี)
6   พระยางั่วนำถุม
(สวรรคต พ.ศ. 1890)
พ.ศ. 1866 – 1890
(24 ปี)
หรือพระนามเขียนแบบเก่าว่า งววนำถํ[6] ปรากฏในจารึกปู่ขุนจิตขุนจอด (พ.ศ. 1935)[8]
7   พระมหาธรรมราชาที่ 1
(พ.ศ. 1843 – 1911; 68 พรรษา)
พ.ศ. 1890 – 1911
(21 ปี)
มีพระนามเดิมว่า ฦๅไทย (ลือไทย) ซึ่งภาษาบาลีสะกดว่า ลิเทยฺย[9] (ลิไทย) หรือพระนามเต็ม พระบาทกมรเตงอัญศรีสุริยพงษ์รามมหาธรรมราชาธิราช
ภายใต้การปกครองของอาณาจักรอยุธยา (พ.ศ. 1921)
8   พระมหาธรรมราชาที่ 2
(พ.ศ. 1901 – 1952; 51 พรรษา)
พ.ศ. 1911 – 1942
(31 ปี)
หรือพระนาม ลือไทย พระองค์ออกผนวชที่ทุ่งชัย[10] พระราชเทวีจึงสำเร็จราชการแทนและเตรียมจะให้พระรามราชาธิราชขึ้นครองราชย์ แต่ในปี พ.ศ. 1943 พญาไสยลือไทยก็ได้ชิงปราบดาภิเษกเป็นพระมหาธรรมราชาที่ 3 เสียก่อน หลังจากนั้น พระมหาพญาลือไทย ครองสมณเพศ จนถึงแก่มรณภาพในปี พ.ศ. 1952[11]
9   พระมหาธรรมราชาที่ 3
(พ.ศ. 1923 – 1962; 39 พรรษา)
พ.ศ. 1943 – 1962
(19 ปี)
หรือพระนาม ไสลือไทย
10   พระมหาธรรมราชาที่ 4
(พ.ศ. 1944 – 1981; 37 พรรษา)
พ.ศ. 1962 – 1981
(19 ปี)
หรือพระนาม บรมปาล
สิ้นสภาพการปกครองตนเองถูกรวมเป็นหนึ่งอาณาจักรอยุธยา (พ.ศ. 1981)
พระมหากษัตริย์ ครองราชย์
รัชกาล พระรูป พระนาม ระหว่าง หมายเหตุ
อาณาจักรอยุธยา
(พ.ศ. 1894 – 2310)
ราชวงศ์อู่ทอง ครั้งที่ 1 (พ.ศ. 1894 – 1913)
11   สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1
(3 เมษายน พ.ศ. 1857 – พ.ศ. 1912; 55 พรรษา)
12 มีนาคม พ.ศ. 1894[12] – พ.ศ. 1912
(20 ปี)
หรือพระนาม พระเจ้าอู่ทอง เป็นปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรอยุธยา[13] และเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์อู่ทอง
12
(1)
  สมเด็จพระราเมศวร
(พ.ศ. 1882 – 1938; 56 พรรษา)
พ.ศ. 1912 – 1913
(1 ปี)
ครองราชย์ครั้งที่ 1
ราชวงศ์สุพรรณภูมิ ครั้งที่ 1 (พ.ศ. 1913 – 1931)
13   สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1
(พ.ศ. 1853 – 1931; 78 พรรษา)
พ.ศ. 1913 – 1931
(18 ปี)
หรือพระนาม ขุนหลวงพะงั่ว เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์สุพรรณภูมิ
14   สมเด็จพระเจ้าทองลัน
(พ.ศ. 1917 – 1931; 14 พรรษา)
พ.ศ. 1931
(7 วัน)
หรือพระนาม เจ้าทองจันทร์ หรือ เจ้าทองลั่น หรือ เจ้าทองจัน หรือ เจ้าทองลันทร์
ราชวงศ์อู่ทอง ครั้งที่ 2 (พ.ศ. 1931 – 1952)
12
(2)
  สมเด็จพระราเมศวร
(พ.ศ. 1882 – 1938; 56 พรรษา)
พ.ศ. 1931 – 1938
(7 ปี)
ครองราชย์ ครั้งที่ 2
15   สมเด็จพระเจ้ารามราชา
(พ.ศ. 1899 – 1952; 53 พรรษา)
พ.ศ. 1938 – 1952
(14 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพญารามเจ้า หรือ สมเด็จพระเจ้ารามราชาธิราช
ราชวงศ์สุพรรณภูมิ ครั้งที่ 2 (พ.ศ. 1952 – 2112)
16   สมเด็จพระอินทราชา
(พ.ศ. 1902 – 1967; 65 พรรษา)
พ.ศ. 1952 – 1967
(15 ปี)
หรือพระนาม เจ้านครอินทร์ หรือ สมเด็จพระนครินทราธิราช
17   สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2
(พ.ศ. 1929 – 1991; 62 พรรษา)
พ.ศ. 1967 – 1991
(24 ปี)
หรือพระนาม เจ้าสามพระยา
18   สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
(พ.ศ. 1974 – 2031; 57 พรรษา)
พ.ศ. 1991 – 2031
(40 ปี)
หรือกฎมนเทียรบาล ออกพระนามว่า สมเด็จพระรามาธิบดีบรมไตรโลกนาถ มหามงกุฎเทพยมนุษย์ บริสุทธิสุริยวงศ์ องค์พุทธางกูรบรมบพิตร
ปฏิรูปการปกครองจตุสดมภ์ (พ.ศ. 2006)
19   สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 3
(พ.ศ. 2005 – 2034; 29 พรรษา)
พ.ศ. 2031 – 2034
(3 ปี)
หรือพระนาม พระบรมราชา
20   สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2
(พ.ศ. 2015 – 10 ตุลาคม

พ.ศ. 2072; 57 พรรษา)

พ.ศ. 2034 – 10 ตุลาคม

พ.ศ. 2072
(38 ปี)

หรือพระนาม พระเชษฐา หรือครั้งทรงดำรงพระยศเป็นอุปราชทรงพระนามว่า พระเอกสัตราช[14]
21   สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 4
(พ.ศ. 2031 –2076; 45 พรรษา)
พ.ศ. 10

ตุลาคม พ.ศ. 2072 – 2076
(4 ปี)

หรือพระนาม หน่อพุทธางกูร
22   สมเด็จพระรัษฎาธิราช
(พ.ศ. 2072 – 2077; 5 พรรษา)
พ.ศ. 2077
(5 เดือน)
23   สมเด็จพระไชยราชาธิราช
(พ.ศ. 2042 – 2089; 47 พรรษา)
พ.ศ. 2077 – 2089
(13 ปี)
24   สมเด็จพระยอดฟ้า
(พ.ศ. 2078 – 10 มิถุนายน

พ.ศ. 2091; 13 พรรษา)

พ.ศ. 2089 – 10 มิถุนายน

พ.ศ. 2091
(2 ปี)

หรือพระนาม พระแก้วฟ้า
  ขุนวรวงศาธิราช
(พ.ศ. 2046 – 2091; 45 พรรษา)
พ.ศ. 2091
(42 วัน)
นักประวัติศาสตร์ไทยบางท่านไม่นับว่าพระองค์เป็นพระมหากษัตริย์เพราะถือว่าเป็นกบฏสมคบกับแม่หยัวศรีสุดาจันทร์แย่งชิงราชบัลลังก์จากสมเด็จพระยอดฟ้า อย่างไรก็ตาม ในพงศาวดารได้ระบุว่าพระองค์ได้ผ่านพระราชพิธีบรมราชาภิเษกแล้ว
25   สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ
(พ.ศ. 2048 – 2111; 63 พรรษา)
29 กรกฎาคม พ.ศ. 2091 – 2111
(20 ปี)
หรือพระนาม พระเจ้าช้างเผือก
26   สมเด็จพระมหินทราธิราช
(พ.ศ. 2082 – 2112; 30 พรรษา)
พ.ศ. 2111 – 7 สิงหาคม พ.ศ. 2112
(1 ปี)
เสียกรุงครั้งที่ 1 (พ.ศ. 2112)
ราชวงศ์สุโขทัย (พ.ศ. 2112 – 2231)
27   สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช
(พ.ศ. 2057 – 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2133; 76 พรรษา)
7 สิงหาคม พ.ศ. 2112 – 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2133
(21 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 1
กอบกู้เอกราชหลุดพ้นจากการปกครองของอาณาจักรตองอู (พ.ศ. 2135)
28   สมเด็จพระนเรศวรมหาราช
(พ.ศ. 2098 – 25 เมษายน พ.ศ. 2148; 50 พรรษา)
29 กรกฎาคม พ.ศ. 2133 – 25 เมษายน พ.ศ. 2148
(15 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 2 หรือ พระองค์ดำ
29   สมเด็จพระเอกาทศรถ
(พ.ศ. 2103 – 2153; 50 พรรษา)
25 เมษายน พ.ศ. 2148 – 2153
(5 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 3 หรือ พระองค์ขาว
30   สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์
(พ.ศ. 2128 – 2154; 26 พรรษา)
พ.ศ. 2153 – 2154
(1 ปี 2 เดือน)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 4
31   สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม
(พ.ศ. 2135 – 12 ธันวาคม พ.ศ. 2171; 36 พรรษา)
พ.ศ. 2154 – 12 ธันวาคม พ.ศ. 2171
(17 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระบรมราชาที่ 1
32   สมเด็จพระเชษฐาธิราช
(พ.ศ. 2155 – 2173; 18 พรรษา)
12 ธันวาคม พ.ศ. 2171 – 2173
(1 ปี 7 เดือน)
หรือพระนาม สมเด็จพระบรมราชาที่ 2
33   สมเด็จพระอาทิตยวงศ์
(พ.ศ. 2161 – 2178; 17 พรรษา)
พ.ศ. 2173 – 2173
(36 วัน)
ราชวงศ์ปราสาททอง (พ.ศ. 2173 – 2231)
34   สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
(พ.ศ. 2143 – 2199; 56 พรรษา)
พ.ศ. 2173 – 2199
(25 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 5
35   สมเด็จเจ้าฟ้าไชย
(พ.ศ. 2173 – 2199; 26 พรรษา)
พ.ศ. 2199
(9 เดือน)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 6
36   สมเด็จพระศรีสุธรรมราชา
(พ.ศ. 2143 – 26 ตุลาคม พ.ศ. 2199; 56 พรรษา)
พ.ศ. 2199 – 26 ตุลาคม พ.ศ. 2199
(2 เดือน 20 วัน)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 7
37   สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
(16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2175 – 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231; 56 พรรษา)
26 ตุลาคม พ.ศ. 2199 – 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231
(32 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 3
การปฏิวัติสยาม (พ.ศ. 2231)
ราชวงศ์บ้านพลูหลวง (พ.ศ. 2231 – 2310)
38   สมเด็จพระเพทราชา
(พ.ศ. 2175 – 6 กุมภาพันธ์

พ.ศ. 2246; 71 พรรษา)

11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231 – 6 กุมภาพันธ์

พ.ศ. 2246
(15 ปี)

หรือพระนาม สมเด็จพระมหาบุรุษ วิสุทธิเดชอุดม
39   สมเด็จพระเจ้าสุริเยนทราธิบดี
(พ.ศ. 2204 – 9 กุมภาพันธ์

พ.ศ. 2251; 47 พรรษา)

6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2246 – 9 กุมภาพันธ์

พ.ศ. 2251
(5 ปี)

หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 8 หรือ พระเจ้าเสือ
40   สมเด็จพระที่นั่งท้ายสระ
(พ.ศ. 2221 – 2275; 54 พรรษา)
9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2251 – พ.ศ. 2275
(24 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 หรือ พระเจ้าท้ายสระ
41   สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ
(พ.ศ. 2223 – 26 เมษายน

พ.ศ. 2301; 78 พรรษา)

พ.ศ. 2275 – 26 เมษายน

พ.ศ. 2301
(26 ปี)

หรือพระนาม สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชที่ 2
42   สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร
(พ.ศ. 2265 – 2339; 74 พรรษา)
พ.ศ. 2301
(2 เดือน)
หรือพระนาม สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชที่ 3 หรือ ขุนหลวงหาวัด
43   สมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์
(พ.ศ. 2252 – 2310; 58 พรรษา)
พ.ศ. 2301 – 7 เมษายน พ.ศ. 2310
(9 ปี)
หรือพระนาม สมเด็จพระบรมราชาที่ 3 หรือ พระเจ้าเอกทัศ หรือ ขุนหลวงขี้เรื้อน
เสียกรุงครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2310)
พระมหากษัตริย์ ครองราชย์
รัชกาล พระรูป พระนาม ระหว่าง หมายเหตุ
อาณาจักรธนบุรี
(พ.ศ. 2311 – 2325)
ราชวงศ์ธนบุรี (พ.ศ. 2311 – 2325)
44   สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี
(23 มีนาคม พ.ศ. 2277 หรือ 17 เมษายน พ.ศ. 2277 – 6 เมษายน พ.ศ. 2325; 47 พรรษา)
28 ธันวาคม พ.ศ. 2311 – 6 เมษายน พ.ศ. 2325
(14 ปี 151 วัน)
หรือพระนาม สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หรือ สมเด็จพระบรมราชาที่ 4 หรือ จักรพรรดิแห่งสยาม
ถูกรัฐประหารยึดอำนาจกลายเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรรัตนโกสินทร์
พระมหากษัตริย์ ครองราชย์
รัชกาล พระรูป พระนาม ระหว่าง หมายเหตุ
อาณาจักรรัตนโกสินทร์
(พ.ศ. 2325 – 2394)
ราชวงศ์จักรี (พ.ศ. 2325 – ปัจจุบัน)
45   พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
(20 มีนาคม พ.ศ. 2280 – 7 กันยายน พ.ศ. 2352; 72 พรรษา)
6 เมษายน พ.ศ. 2325 – 7 กันยายน พ.ศ. 2352
(27 ปี 154 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรโมรุราชามหาจักรีบรมนารถ นเรศวราชวิวัฒนวงศ์ ปฐมพงศาธิราชรามาธิบดินทร์ สยามพิชิตินทรวโรดม บรมนารถบพิตร พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก หรือ สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก หรือ รัชกาลที่ 1 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 13 มิถุนายน พ.ศ. 2325)
46   พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
(24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2311 – 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367; 56 พรรษา)
7 กันยายน พ.ศ. 2352 – 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367
(14 ปี 317 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐมเหศวรสุนทร ไตรเสวตรคชาดิศรมหาสวามินทร์ สยารัษฎินทรวโรดม บรมจักรพรรดิราช พิลาศธาดาราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระพุทธเลิศหล้านภาลัย หรือ รัชกาลที่ 2 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 17 กันยายน พ.ศ. 2352)
47   พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
(31 มีนาคม พ.ศ. 2331 – 2 เมษายน พ.ศ. 2394; 63 พรรษา)
21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 – 2 เมษายน พ.ศ. 2394
(26 ปี 255 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรมาธิวรเสรฐมหาเจษฎาบดินทร สยามินทรวิโรดม บรมธรรมิกมหาราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ พระมหาเจษฎาราชเจ้า หรือ รัชกาลที่ 3 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 1 สิงหาคม พ.ศ. 2367)
ราชอาณาจักรสยาม
(พ.ศ. 2394 – 2482)
48   พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
(18 ตุลาคม พ.ศ. 2347 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411; 63 พรรษา)
2 เมษายน พ.ศ. 2394 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411
(17 ปี 182 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระสยามเทวมหามกุฏวิทยมหาราช หรือ พระสยามเทวมหามกุฏวิทยมหาราช หรือ รัชกาลที่ 4 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2394)
ปฏิรูประบอบศักดินาเปลี่ยนแปลงการปกครองสู่ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (พ.ศ. 2435)[15]
49   พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
(20 กันยายน พ.ศ. 2396 – 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453; 57 พรรษา)
1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 – 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453
(42 ปี 22 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ พระปิยมหาราช หรือ รัชกาลที่ 5 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่ 1 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2411 และครั้งที่ 2 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2416)
50   พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
(1 มกราคม พ.ศ. 2424 – 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468; 44 พรรษา)
23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 – 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468
(15 ปี 34 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ พระมหาธีรราชเจ้า หรือ รัชกาลที่ 6 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2453)
51   พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
(8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2436 – 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2484; 47 พรรษา)
26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 – 2 มีนาคม พ.ศ. 2478
(9 ปี 96 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ รัชกาลที่ 7 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2469)
ปฏิวัติระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เปลี่ยนแปลงการปกครองสู่ระบอบประชาธิปไตย (พ.ศ. 2475)
ความเคลื่อนไหวระบอบคอมมิวนิสต์ (พ.ศ. 2475 – 2543)
ราชอาณาจักรไทย
(พ.ศ. 2482 – ปัจจุบัน)
52   พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
(20 กันยายน พ.ศ. 2468 – 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489; 20 พรรษา)
2 มีนาคม พ.ศ. 2478 – 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489
(11 ปี 99 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร หรือ รัชกาลที่ 8 (ไม่ได้เข้าพระราชพิธีบรมราชาภิเษก)
53   พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
(5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 – 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559; 88 พรรษา)
9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 – 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559
(70 ปี 126 วัน)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร หรือ พระภัทรมหาราช หรือ รัชกาลที่ 9 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493)
54   พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
(28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 – ปัจจุบัน; 72 ปี 122 วัน+)
13 ตุลาคม พ.ศ. 2559 – ปัจจุบัน
(8 ปี 45 วัน+)
หรือพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ รัชกาลที่ 10 (พระราชพิธีบรมราชาภิเษก 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2562)

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. 1.0 1.1 Jones, Robert B. (June 1971). "Thai titles and ranks; including a translation of Traditions of royal lineage in Siam by King Chulalongkorn". Southeast Asia Program Data Papers Series. hdl:1813/57549 – โดยทาง Cornell University.
  2. ""สยาม" ถูกใช้เรียกชื่อประเทศเป็นทางการสมัยรัชกาลที่ 4". ศิลปวัฒนธรรม. 6 July 2017. สืบค้นเมื่อ 10 August 2017.
  3. "Siam definition and meaning". Collins English Dictionary. สืบค้นเมื่อ 11 January 2020.
  4. "จารึกวัดศรีชุม ด้านที่ ๑". ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน). 17 กุมภาพันธ์ 2555. สืบค้นเมื่อ 19 กันยายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  5. ขจร สุขพานิช, หน้า 58.
  6. 6.0 6.1 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรฯ (2565)
  7. วันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช เก็บถาวร 2023-01-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เอกสาร info ฐานข้อมูลจังหวัดสุโขทัย
  8. ประเสริฐ ณ นคร (2000, p. 231)
  9. พจนานุกรมศัพท์วรรณคดีไทย สมัยสุโขทัย ไตรภูมิกถา, หน้า 3
  10. "จารึกวัดอโสการาม ด้านที่ 1". ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. 1942. สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม พ.ศ. 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)[ลิงก์เสีย]
  11. มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา (2011, p. 37)
  12. ตรงใจ หุตางกูร.(2561) ปรับแก้เทียบศักราช และ การอธิบายความ พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐ. กรุงเทพฯ: ศูนย์มนุษย์วิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
  13. Coedès, George (1968). Walter F. Vella (บ.ก.). The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.
  14. พิเศษ เจียจันทร์พงษ์ (25 มีนาคม 2560). "อย่าลืม! ราชสำนักเมืองเหนือ ที่พิษณุโลก". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 20 ตุลาคม 2560. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  15. โกวิท วงศ์สุรวัฒน์. การเมืองการปกครองไทย: หลายมิติ. หน้า 38-39.