พ่อขุนศรีนาวนำถุม
พ่อขุนศรีนาวนำถุม หรือ พญาศรีนาวนำถุม (พ.ศ. 1645 – 1724) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งอาณาจักรสุโขทัย หรือศิลาจารึกวัดศรีชุมระบุว่า เป็นขุนในเมืองเชลียง ผู้เสวยราชสมบัติสองนครคือสุโขทัยและศรีสัชนาลัย[2] และบางแหล่งระบุว่าพระองค์เป็นผู้สถาปนาอาณาจักรสุโขทัย เป็นพระองค์แรก[3] แต่บางแหล่งก็ระบุว่า พระยาพาลีราช เป็นผู้สถาปนารัฐอิสระสุโขทัยเป็นพระองค์แรกไม่ใช่พ่อขุนศรีนาวนำถุม[4]
| พ่อขุนศรีนาวนำถุม | |
|---|---|
| พระมหากษัตริย์สุโขทัย | |
| ครองราชย์ | พ.ศ. 1700 – 1724 (24 ปี) |
| ก่อนหน้า | อีแดงเพลิง[1] |
| ถัดไป | ขอมสบาดโขลญลำพง |
| พระราชบุตร | พ่อขุนผาเมือง |
| พระราชสมภพ | พ.ศ. 1645 อาณาจักรสุโขทัย |
| สวรรคต | พ.ศ. 1724 (79 พรรษา) อาณาจักรสุโขทัย |
อย่างไรก็ตามผู้ปกครองสุโขทัยคนต่อมาคือขอมสบาดโขลญลำพง โดยอาจนำแคว้นสุโขทัยกลับเข้าไปอยู่ภายใต้อิทธิพลของขอม-ละโว้ อีกครั้ง จนกระทั่งพ่อขุนผาเมืองเจ้าเมืองราด ร่วมกับพ่อขุนบางกลางหาวเจ้าเมืองบางยาง ร่วมกันทำสงครามได้ชัยชนะเหนือขอมสบาดโขลญลำพง จนสามารถนำแคว้นสุโขทัยออกจากอิทธิพลของขอม-ละโว้ อีกครั้ง
หลักฐานตามจารึกวัดศรีชุม ปรากฏเชื้อสายราชวงศ์ของพ่อขุนศรีนาวนำถุม ดังนี้[2]
- พ่อขุนศรีนาวนำถม ผู้สถาปนาแคว้นสุโขทัย - ศรีสัชนาลัย (นคร 2 อัน)
- พ่อขุนผาเมือง พระราชโอรสของพ่อขุนศรีนาวนำถุม
- พระยาคำแหงพระราม เจ้าเมืองสรลวงสองแคว อาจเป็นพระราชโอรสของพ่อขุนผาเมือง
- พระมหาเถรศรีศรัทธา พระโอรสของพระยากำแหงพระราม สันนิษฐานว่าเป็นผู้สร้างศิลาจารึกวัดศรีชุม
อาจเป็นเพราะพระมหาเถรศรีศรัทธาไม่มีบุตรชาย มีแต่ธิดา 2 องค์ และออกบวชเดินทางแสวงบุญในเวลาต่อมา จึงไม่ปรากฏหลักฐานการสืบเชื้อสายของตระกูลนำถุมต่อมาหลังจากนั้น ตามเรื่องเล่าในศิลาจารึกกล่าวว่า พระมหาเถรศรีศรัทธา อยู่ในเชื้อสายตระกูลของพ่อขุนศรีนาวนำถุม เกิดในเมืองสรลวงสองแคว (พิษณุโลก) เป็นบุตรของพระยาคำแหงพระราม และเป็นหลานของพ่อขุนผาเมือง ในวัยหนุ่มเมื่ออายุ 17 ปี ได้ช่วยบิดารบกับท้าวอีจานจนชนะ ต่อมาเมื่ออายุได้ 26 ปี ได้ช่วยพระยาเลอไทยในการสงคราม และทำการชนช้างชนะขุนจัง จนถูกยกย่องว่าเป็นนักรบที่เข้มแข็งมีฝีมือ[2]
อย่างไรก็ตาม ประเพณีในสมัยนั้นนิยมนำชื่อปู่มาตั้งเป็นชื่อคนรุ่นหลาน และปรากฏว่าต่อมามีกษัตริย์ไทยเมืองเหนือชื่อพระยางั่วนำถุม จึงมีความเป็นไปได้ว่าเชื้อสายของพ่อขุนศรีนาวนำถุมยังคงมีอำนาจในแคว้นสุโขทัยสืบต่อมาอีกระยะหนึ่ง[2]
ดูเพิ่ม แก้ไข
อ้างอิง แก้ไข
- ↑ พบพระนามในจารึกวัดศรีชุม
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "จารึกวัดศรีชุม ด้านที่ ๑". ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน). 17 กุมภาพันธ์ 2555. สืบค้นเมื่อ 19 กันยายน 2562.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ สุจิตต์ วงษ์เทศ: พ่อขุนศรีนาวนำถุม สถาปนากรุงสุโขทัย ไม่ใช่พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ตามที่บอกในตำรา มติชนออนไลน์ สืบค้นเมื่อ 24 สิงหาคม 2559
- ↑ ประวัติศาสตร์สมัยสุโขทัย -- dwhistorythai.wordpress.com
| รัชสมัยก่อนหน้า | พ่อขุนศรีนาวนำถุม | รัชสมัยถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| อีแดงเพลิง | 
|
ขุนในเมืองสุโขทัย (พ.ศ. 1700 - พ.ศ. 1724) |
|
ขอมสบาดโขลญลำพง ไม่มีราชวงศ์ (พ.ศ. 1724 - 1781) |
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
 | บทความประวัติศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |