สมชาย วงศ์สวัสดิ์

สมชาย วงศ์สวัสดิ์ (เกิด 31 สิงหาคม พ.ศ. 2490) เป็นนักการเมืองชาวไทย นายกรัฐมนตรีไทยคนที่ 26 อดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม อดีตผู้พิพากษา อดีตปลัดกระทรวงยุติธรรม อดีตปลัดกระทรวงแรงงาน ในขณะที่สมชายดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีนั้นเขาไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ในทำเนียบรัฐบาล เพราะพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตยยังคงยึดพื้นที่ไว้ตั้งแต่ในสมัยรัฐบาล สมัคร สุนทรเวช โดยใช้สนามบินดอนเมืองเป็นที่ทำการแทน

สมชาย วงศ์สวัสดิ์ ม.ป.ช., ม.ว.ม.
สมชาย ใน พ.ศ. 2551
นายกรัฐมนตรีไทย คนที่ 26
ดำรงตำแหน่ง 18 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 (0 ปี 75 วัน) รักษาการ: 9 – 18 กันยายน พ.ศ. 2551 (0 ปี 9 วัน)
กษัตริย์	พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
รอง	ดูรายชื่อ ชวรัตน์ ชาญวีรกูล ชวลิต ยงใจยุทธ สมพงษ์ อมรวิวัฒน์ โอฬาร ไชยประวัติ สนั่น ขจรประศาสน์
ก่อนหน้า	สมัคร สุนทรเวช
ถัดไป	ชวรัตน์ ชาญวีรกูล (รักษาการ)
รองนายกรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 – 9 กันยายน พ.ศ. 2551 (0 ปี 216 วัน)
นายกรัฐมนตรี	สมัคร สุนทรเวช
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม
ดำรงตำแหน่ง 18 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 (0 ปี 75 วัน)
นายกรัฐมนตรี	ตนเอง
ก่อนหน้า	สมัคร สุนทรเวช
ถัดไป	ประวิตร วงษ์สุวรรณ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
ดำรงตำแหน่ง 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 – 9 กันยายน พ.ศ. 2551 (0 ปี 216 วัน)
นายกรัฐมนตรี	สมัคร สุนทรเวช
ก่อนหน้า	วิจิตร ศรีสอ้าน
ถัดไป	ศรีเมือง เจริญศิริ
รักษาการ หัวหน้าพรรคพลังประชาชน
ดำรงตำแหน่ง 30 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 (0 ปี 63 วัน)
ก่อนหน้า	สมัคร สุนทรเวช (หัวหน้าพรรค)
ถัดไป	ยงยุทธ วิชัยดิษฐ (หัวหน้าพรรค) (พรรคเพื่อไทย)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	31 สิงหาคม พ.ศ. 2490 อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช ประเทศไทย
พรรคการเมือง	พลังประชาชน (2550–2551) เพื่อไทย (2554–2561,2564–ปัจจุบัน) เพื่อธรรม (2561–2563)
คู่สมรส	เยาวภา วงศ์สวัสดิ์
บุตร	3 คน
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นิด้า

ประวัติ

สมชาย วงศ์สวัสดิ์ เกิดเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2490 ที่ตำบลสวนขัน อำเภอฉวาง (ปัจจุบันคือ อำเภอช้างกลาง) จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นบุตรของเจิมและดับ วงศ์สวัสดิ์ สมรสกับ เยาวภา วงศ์สวัสดิ์ ซึ่งเป็นน้องสาวของทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีคนที่ 23

มีบุตร - ธิดา 3 คน คือ

1. ยศธนัน วงศ์สวัสดิ์ (เชน) สมรสกับ นันทกานต์ บุตรสาวของวิโรจน์ และภาวิณี ศิลป์เสวีกุล เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2558
2. ชินณิชา วงศ์สวัสดิ์ (เชียร์) สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร จังหวัดเชียงใหม่ เขต 1
3. ชยาภา วงศ์สวัสดิ์ (เชอรี่) สมรสกับ นัม ลีนาล เจ้าหน้าที่ประจำสำนักงานคณะรัฐมนตรีกัมพู­ชา เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2556

การศึกษา

สำเร็จการศึกษาชั้นต้นที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ชั้นมัธยมจากโรงเรียนอำนวยศิลป์ สำเร็จนิติศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อ พ.ศ. 2513 ต่อมาปี 2516 เข้าศึกษาต่อเนติบัณฑิตไทย (นบท.) สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา เมื่อ 2539 ปริญญาบัตร หลักสูตรป้องกันราชอาณาจักร วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 38 และในปี 2545 รัฐประศาสนศาสตร์ มหาบัณฑิต หลักสูตรการจัดการภาครัฐและภาคเอกชนมหาบัณฑิต สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

ในปี พ.ศ. 2555 ได้รับพระราชทานปริญญาบริหารธุรกิจดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (การจัดการ) จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา

การงาน

หลังจากสำเร็จการศึกษาแล้วสอบบรรจุเข้าเป็นผู้ช่วยผู้พิพากษา กระทรวงยุติธรรม เมื่อ พ.ศ. 2517 ต่อมาได้เป็นผู้ช่วยผู้พิพากษาประจำกระทรวง พ.ศ. 2518 ผู้พิพากษาศาลแขวงเชียงใหม่ พ.ศ. 2519 จากนั้นได้เลื่อนตำแหน่งเป็นผู้พิพากษาศาลจังหวัดเชียงใหม่ พ.ศ. 2520 แล้วจึงย้ายไปเป็นผู้พิพากษาศาลจังหวัดเชียงราย พ.ศ. 2526 จากนั้นย้ายไปเป็นผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดพังงา พ.ศ. 2529 ต่อมาได้เป็นผู้พิพากษาหัวหน้าศาลคดีเด็กและเยาวชนจังหวัดระยอง พ.ศ. 2530 ย้ายไปเป็นผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดชลบุรี พ.ศ. 2531 ย้ายไปเป็นผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดนนทบุรี พ.ศ. 2532 ย้ายไปเป็นผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลอาญาธนบุรี พ.ศ. 2533 เลื่อนตำแหน่งผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 3 พ.ศ. 2536 ย้ายไปเป็นผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลอุทธรณ์ภาค 2 พ.ศ. 2540

ต่อมาได้เลื่อนตำแหน่งที่สูงขึ้นเป็นรองปลัดกระทรวงยุติธรรม ฝ่ายวิชาการ พ.ศ. 2541 หลังจากนั้นได้ย้ายไปเป็นรองปลัดกระทรวงยุติธรรม ฝ่ายบริหาร พ.ศ. 2542 หลังจากนั้นได้เลื่อนตำแหน่งสูงสุดเป็นปลัดกระทรวงยุติธรรม 11 พ.ย. 2542 หลังจากนั้นจึงย้ายไปเป็นปลัดกระทรวงแรงงาน 8 มีนาคม 2549 และได้ลาออกจากราชการในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2550

นอกจากนี้ยังดำรงตำแหน่งประธานกรรมการสภาวิจัยแห่งชาติสาขานิติศาสตร์ พ.ศ. 2542–2549

• กรรมการเนติบัณฑิตยสภา
• ประธานคณะกรรมการตรวจสอบทรัพย์สินผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติดให้โทษ
• กรรมการการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)
• กรรมการบริษัทผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน)
• กรรมการธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน)
• กรรมการ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน)
• กรรมการบริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน)
• กรรมการบริษัทไทยออยล์ จำกัด (มหาชน)
• กรรมการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.)
• กรรมการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ป.ป.ง.)
• กรรมการคณะกรรมการกฤษฎีกา
• กรรมการคณะกรรมการนโยบายตำรวจแห่งชาติ (ก.ต.ช.)
• กรรมการคณะกรรมการข้าราชการตำรวจ (ก.ตร.)
• กรรมการคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (กพ.)
• กรรมการคณะกรรมการอัยการ (กอ.)
• กรรมการคณะกรรมการตุลาการ
• กรรมการคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารแห่งชาติ
• กรรมการสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล

การดำรงตำแหน่งทางการเมือง

ดูเพิ่ม: การลงมติเลือกนายกรัฐมนตรีของประเทศไทย กันยายน พ.ศ. 2551

ในปี พ.ศ. 2550 เป็นรองหัวหน้าพรรคพลังประชาชน ต่อมาในปี พ.ศ. 2551 เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ และในวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2551 ได้รับเลือกจากคณะรัฐมนตรีให้เป็นรักษาการนายกรัฐมนตรี

17 กันยายน 2551 ได้รับการเลือกจากสภาผู้แทนราษฎรให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนที่ 26 ของประเทศไทย โดยผลการลงคะแนนปรากฏว่าสมชาย วงศ์สวัสดิ์ ได้ 298 เสียง ส่วนอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะได้ 163 เสียง งดออกเสียง 5 เสียง ทำให้สมชาย ได้รับคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งตามรัฐธรรมนูญ จึงได้รับความเห็นชอบให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนที่ 26 ของประเทศไทย

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2557 เขาได้สมัครรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อ สังกัดพรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 2

การปฏิบัติงาน

• เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์

ความมั่นคง

• แก้ไขปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้
• ส่งเสริมความร่วมมือในการพัฒนาและสร้างสัมพันธไมตรีที่ดีในภูมิภาค
• จัดตั้งสภาเกษตรกรและสร้างระบบประกันความเสี่ยง

เศรษฐกิจ

• แก้ไขปัญหาวิกฤติสถาบันการเงินในประเทศ
• เร่งรัดการลงทุนที่สำคัญของประเทศ
• สร้างกลไกในการบริหารจัดการความเสี่ยงที่เกิดจากวิกฤติการเงินของโลกที่ส่งผลต่อการเคลื่อนย้ายเงินทุนทั้งระยะสั้นและระยะยาว

สิทธิมนุษยชน

• เร่งรัดปราบปรามการค้ายาเสพติด ปราบปรามผู้มีอิทธิพล อบายมุขและสิ่งยั่วยุเยาวชน

ฉายานาม

วันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551 ธีรยุทธ บุญมี อาจารย์ประจำคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แถลงข่าวถึงสถานการณ์ทางการเมือง ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ พร้อมทั้ง ตั้งฉายารัฐบาลสมชาย วงศ์สวัสดิ์ นายกรัฐมนตรี ว่าเป็น รัฐบาล "ชายกระโปรง"

ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยให้ยุบพรรค

เมื่อเวลา 12.30 น. ของวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 ศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำวินิจฉัยคดียุบพรรคพลังประชาชน พรรคชาติไทย และพรรคมัชฌิมาธิปไตย อันเนื่องมาจากกรณีทุจริตการเลือกตั้งของยงยุทธ ติยะไพรัช จากพรรคพลังประชาชน มณเฑียร สงฆ์ประชา จากพรรคชาติไทย และสุนทร วิลาวัลย์ จากพรรคมัชฌิมาธิปไตย ภายหลังบรรหาร ศิลปอาชา หัวหน้าพรรคชาติไทย และอนงค์วรรณ เทพสุทิน หัวหน้าพรรคมัชฌิมาธิปไตย แถลงด้วยวาจาเสร็จสิ้นแล้ว โดยไม่รอพรรคพลังประชาชนไม่ได้ส่งตัวเข้าแถลงปิดคดีแต่อย่างใด

ต่อมา ศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำวินิจฉัยในส่วนของพรรคพลังประชาชน ด้วยมติเอกฉันท์ 9 ต่อ 0 ให้ยุบพรรคพลังประชาชน และตัดสิทธิทางการเมืองหัวหน้าพรรค และกรรมการบริหารพรรค 5 ปี (รวม 37 คน) ตามประกาศคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ทำให้สมชาย วงศ์สวัสดิ์ ในฐานะรักษาการหัวหน้าพรรคพลังประชาชนต้องพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีโดยปริยาย

จากนั้นศาลรัฐธรรมนูญได้อ่านคำวินิจฉัยในส่วนของพรรคมัชฌิมาธิปไตย โดยมีมติให้ยุบพรรคมัฌชิมาฯ และตัดสิทธิทางการเมืองหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรค 5 ปี (รวม 43 คน) ตามประกาศ คปค. เช่นกัน

ต่อมาศาลรัฐธรรมนูญมีมติเสียงข้างมาก 8 ต่อ 1 ให้ยุบพรรคชาติไทยตามไปอีกพรรค โดยศาลฯได้วินิจฉัยว่ามีความผิดตามมาตรา 237 วรรค 2 และมาตรา 68 ตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ ถือว่าเป็นข้อเท็จจริงที่ปฏิเสธไม่ได้ และกฎหมายได้เอาไว้เป็นเด็ดขาด แม้จะมีการโต้แย้งว่าหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรคคนอื่นฟังไม่ขึ้น (รวม 29 คน) ตามประกาศ คปค.

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

สมชาย วงศ์สวัสดิ์ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งในและต่างประเทศ ดังนี้

• พ.ศ. 2540 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2535 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2542 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• พ.ศ. 2551 – เหรียญลูกเสือสดุดี ชั้นที่ 1

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

• เปรู : พ.ศ. 2551 – เครื่องอิสริยาภรณ์พระอาทิตย์แห่งเปรู ชั้นเบญจมาภรณ์

อ้างอิง

• รัฐบาลไทย สมชาย วงศ์สวัสดิ์
• ประวัติปลัดกระทรวงแรงงาน เก็บถาวร 2008-01-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

แหล่งข้อมูลอื่น

• ประวัติสมชาย วงศ์สวัสดิ์ จากเว็บไซต์ศูนย์ข้อมูลนักการเมือง - ThaisWatch.com
• สมชาย วงศ์สวัสดิ์- ศูนย์ข้อมูลการเมืองไทย เก็บถาวร 2008-09-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

ก่อนหน้า		สมชาย วงศ์สวัสดิ์		ถัดไป
สมัคร สุนทรเวช		นายกรัฐมนตรีของประเทศไทย (ครม. 58) (18 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551)		อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ
สมัคร สุนทรเวช		รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม (24 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551)		พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ
วิจิตร ศรีสอ้าน		รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 – 24 กันยายน พ.ศ. 2551)		ศรีเมือง เจริญศิริ
สมัคร สุนทรเวช		หัวหน้าพรรคพลังประชาชน (30 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551)		ยงยุทธ วิชัยดิษฐ (ในหัวหน้าพรรคเพื่อไทย)