พิชัย รัตตกุล

พิชัย รัตตกุล (16 กันยายน พ.ศ. 2467 – 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565[1]) เป็นนักการเมืองชาวไทย ดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ คนที่ 4 ระหว่างปี พ.ศ. 2525 – 2534 ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี ระหว่าง พ.ศ. 2526 – 2533 และระหว่าง พ.ศ. 2540 – 2543 เป็นประธานรัฐสภาและประธานสภาผู้แทนราษฎร รวมทั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหลายสมัย ทั้งยังได้รับเลือกเป็นประธานสโมสรโรตารีสากล ระหว่างปี พ.ศ. 2545 – 2546

พิชัย รัตตกุล
ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว.
พิชัย ในปี พ.ศ. 2553
ประธานรัฐสภา และ
ประธานสภาผู้แทนราษฎร
ดำรงตำแหน่ง
30 มิถุนายน พ.ศ. 2543 – 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543
(0 ปี 132 วัน)
กษัตริย์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
นายกรัฐมนตรี ชวน หลีกภัย
ก่อนหน้า วันมูหะมัดนอร์ มะทา
ถัดไป อุทัย พิมพ์ใจชน
รองนายกรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง
30 เมษายน พ.ศ. 2526 – 9 ธันวาคม พ.ศ. 2533
(7 ปี 223 วัน)
นายกรัฐมนตรี เปรม ติณสูลานนท์
ชาติชาย ชุณหะวัณ
ดำรงตำแหน่ง
14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 – 28 มิถุนายน พ.ศ. 2543
(2 ปี 226 วัน)
นายกรัฐมนตรี ชวน หลีกภัย
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
ดำรงตำแหน่ง
21 เมษายน พ.ศ. 2519 – 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519
นายกรัฐมนตรี เสนีย์ ปราโมช
ก่อนหน้า ชาติชาย ชุณหะวัณ
ถัดไป อุปดิศร์ ปาจรียางกูร
หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์
ดำรงตำแหน่ง
3 เมษายน พ.ศ. 2525 – 26 มกราคม พ.ศ. 2534
ก่อนหน้า ถนัด คอมันตร์
ถัดไป ชวน หลีกภัย
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด 16 กันยายน พ.ศ. 2467
จังหวัดพระนคร ประเทศสยาม
เสียชีวิต 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 (97 ปี)
โรงพยาบาลศิริราช กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
พรรค ประชาธิปัตย์ (2494-2565)
คู่สมรส คุณหญิงจรวย รัตตกุล
บุตร พิจิตต รัตตกุล
อาณัฐชัย รัตตกุล
ลายมือชื่อ ลายเซ็น พิชัย รัตตกุล.png

ประวัติแก้ไข

พิชัย รัตตกุล เกิดวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2467 ที่จังหวัดพระนคร ในครอบครัวคนไทยเชื้อสายจีนซึ่งบรรพบุรุษได้เดินทางมาประเทศไทยเมื่อต้นกรุงรัตนโกสินทร์ โดยเป็นบุตรของ นายพิศาลกับนางวิไล รัตตกุล
พิชัยเป็นบุตรคนโต จากพี่น้องทั้งหมด 9 คน ดังนี้

  • นาย พิชัย รัตตกุล
  • ร้อยตรี ไพโรจน์ รัตตกุล (สมรสกับ นางประพันธ์ศรี ลีลานุช)
  • นายแพทย์ ปราโมทย์ รัตตกุล
  • นางสาว ยุพิน รัตตกุล
  • นางสาว สุภาพรรณ รัตตกุล
  • นาง ยุพยงค์ รัตตกุล (สมรสกับ นาย Harry Studhalter)
  • คุณหญิง สุภัจฉรีย์ ภิรมย์ภักดี (สมรสกับ นายจำนงค์ ภิรมย์ภักดี)
  • นาง ยุพเรศ เที่ยงธรรม (สมรสกับ นายสุนัย เที่ยงธรรม)
  • นาย แสนดี รัตตกุล (สมรสกับ นางสุพรรณี เอี่ยมสกุลรัตน์)

นายพิชัยจบการศึกษาระดับมัธยมจาก โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียน จากนั้นจึงไปศึกษาต่อด้านพาณิชยศาสตร์ที่โรงเรียนเซนต์สตีเฟ่น ที่ฮ่องกง หลังจบการศึกษาแล้วได้กลับมาดูแลธุรกิจของครอบครัว ก่อนจะเข้าสู่แวดวงการเมือง

ชีวิตครอบครัว สมรสกับ คุณหญิงจรวย รัตตกุล (สกุลเดิม ศิริบุญ) มีบุตรชาย 2 คนคือ ดร.พิจิตต รัตตกุล อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดกรุงเทพมหานคร และ ดร.อาณัฐชัย รัตตกุล บุตรสาว 1 คนคือ คุณหญิงพัชรี ว่องไพฑูรย์ (สมรสกับ ดร.วีระนนท์ ว่องไพฑูรย์)

นายพิชัยได้ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 ณ โรงพยาบาลศิริราช หลังจากเข้ารับการรักษาโรคมะเร็งปอด[2]ในวันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2565 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินมาพระราชทานเพลิงศพวัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร

งานการเมืองแก้ไข

นายพิชัยเข้าสู่แวดวงการเมืองด้วยการเป็นสมาชิกพรรคประชาธิปัตย์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2501 โดยมีนายควง อภัยวงศ์ เป็นหัวหน้าพรรค และเป็น ส.ส.ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ในการเลือกตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2512 ก่อนเกิดเหตุการณ์ 14 ตุลาไม่นาน นายพิชัยได้เป็น 1 ใน 100 ของบุคคลที่ลงชื่อคัดค้านการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของจอมพลถนอม กิตติขจร และเป็น 1 ใน 4 สมาชิกพรรคประชาธิปัตย์ที่ลงชื่อในคราวนั้น (อีก 3 คนคือ นายดำรง ลัทธพิพัฒน์, นายเทพ โชตินุชิต, นายชวลิต อภัยวงศ์) เขาได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2516[3]

ได้รับแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ในรัฐบาลหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช[4] แต่ยังมิได้เริ่มปฏิบัติงาน เนื่องจากไม่ได้รับความไว้วางใจจากสภาในการแถลงนโยบาย[5] ต่อมาในปี พ.ศ. 2519 ได้รับแต่งตั้งอีกครั้ง[6] จนกระทั่งพ้นจากตำแหน่งเนื่องจากนายกรัฐมนตรีลาออก และได้รับแต่งตั้งอีกสมัยหนึ่ง[7] แต่ดำรงตำแหน่งเพียง 12 วัน และได้เข้าเฝ้าถวายสัตย์ปฏิญาณเพียงวันเดียวก็ต้องพ้นจากตำแหน่ง เนื่องจากการรัฐประหารของพลเรือเอก สงัด ชลออยู่

ได้เป็นหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ใน พ.ศ. 2525 หลังจากการครบวาระของ พันเอก (พิเศษ) ดร.ถนัด คอมันตร์ ซึ่งพรรคประชาธิปัตย์ในช่วงนี้ได้ร่วมเป็นพรรคร่วมรัฐบาลที่ให้การสนับสนุนการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ซึ่งนายพิชัยได้เป็นรองนายกรัฐมนตรีด้วย[8] ในปี พ.ศ. 2529 จากนั้นในรัฐบาล พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ นายพิชัยและพรรคประชาธิปัตย์ได้เป็นพรรคร่วมรัฐบาลในวาระแรก และเขาได้รับแต่งตั้งเป็นรองนายกรัฐมนตรี[9] แต่ในวาระที่ 2 ของการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี นายพิชัยและพรรคประชาธิปัตย์ได้ถอนตัวจากการร่วมรัฐบาลเนื่องจากมีเสียงสนับสนุนรัฐบาลในสภา ฯ เป็นจำนวนมาก เนื่องจากไม่ต้องการให้เกิดสภาพการเป็นเผด็จการรัฐสภา

ในวาระของการเป็นหัวหน้าพรรคของนายพิชัยนั้น ได้มีเหตุการณ์ความแตกแยกในพรรคเกิดขึ้น เมื่อ "กลุ่ม 10 มกรา" ที่นำโดยนายวีระ มุสิกพงศ์ ได้ลาออกจากพรรคไป เนื่องจากความขัดแย้งกันในแต่งตั้งหัวหน้าพรรค

จากนั้น เมื่อ นายชวน หลีกภัยเป็นหัวหน้าพรรคและเป็นนายกรัฐมนตรีในสมัยที่ 2 นายพิชัยได้ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี มีหน้าที่ดูแลรับผิดชอบกิจการเกี่ยวกับต่างประเทศและรับผิดชอบการจัดมหกรรมกีฬาเอเชียนเกมส์ 1998 และได้ดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภาด้วย[10] หลังจากนี้ไม่นาน นายพิชัยได้วางมือจากการเมืองเนื่องจากมีอายุที่มากแล้ว จนได้รับฉายาว่า "คุณปู่" แต่ยังมีตำแหน่งเป็นสภาที่ปรึกษาของพรรคประชาธิปัตย์อยู่

ในแวดวงสังคม นายพิชัย มีตำแหน่งเป็นประธานสโมสรโรตารีในประเทศ และเป็นคนไทยคนแรก ที่ได้ดำรงตำแหน่ง ประธานสโมสรโรตารีสากลในระหว่าง พ.ศ. 2545 – 2546


เครื่องราชอิสริยาภรณ์แก้ไข

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทยแก้ไข

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศแก้ไข

พ.ศ. 2543 -   เครื่องอิสริยาภรณ์ตระกูลโฆเซ เด มาร์โคเลตา ชั้น กราน ครูซ[15]

พ.ศ. 2547 -   เครื่องอิสริยาภรณ์คุณธรรมแห่งสาธารณรัฐอิตาลี ชั้นที่ 2[16]

ลำดับสาแหรกแก้ไข

อ้างอิงแก้ไข

  1. "'พิชัย รัตตกุล' อดีตประธานรัฐสภา-หัวหน้าปชป. ถึงแก่อนิจกรรม สิริอายุ 96 ปี". Matichon. February 28, 2022. สืบค้นเมื่อ February 28, 2022.
  2. "สิ้น พิชัย รัตตกุล อดีตประธานรัฐสภา-หัวหน้าพรรค ปชป.เสียชีวิตในวัย 96 ปี". อมรินทร์ทีวี เอชดี ช่อง 34 - AMARIN TV HD. 2022-02-28.
  3. "พระบรมราชโองการ แต่งตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-27. สืบค้นเมื่อ 2014-07-08.
  4. พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๓๐ ราย)
  5. คอลัมน์ส่วนร่วมสังคมไทย โดน นรนิติ เศรษฐบุตร หน้า 8 หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับที่ 22,506 ประจำวันศุกร์ที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2554
  6. "พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน 35 ราย)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-27. สืบค้นเมื่อ 2014-11-06.
  7. "พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๓๓ ราย)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-27. สืบค้นเมื่อ 2015-06-30.
  8. พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๔๔ ราย)
  9. พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๔๕ ราย)
  10. พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งประธานสภาผู้แทนราษฎร (นายพิชัย รัตตกุล)
  11. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2019-11-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๒ ตอนที่ ๑๗ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๔๒, ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๘
  12. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2015-06-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๐ ตอนที่ ๒๐๗ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๔๓, ๓๑ ธันวาคม ๒๕๒๖
  13. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐๒ ตอนที่ ๖๐ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๘, ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๒๘
  14. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ อันเป็นสิริยิ่งรามกีรติ ลูกเสือสดุดีชั้นพิเศษ, เล่ม ๑๐๖ ตอนที่ ๑๑๘ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๒, ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๓๒
  15. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ประดับเครื่องอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ เก็บถาวร 2021-01-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๗ ตอนที่ ๑๘ ข หน้า ๑, ๑๑ กันยายน ๒๕๔๓
  16. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ประดับเครื่องอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๑๒๑ ตอนที่ ๒ ข หน้า ๒๘, ๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๗

แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข


ก่อนหน้า พิชัย รัตตกุล ถัดไป
วันมูหะมัดนอร์ มะทา    
ประธานรัฐสภา
(ประธานสภาผู้แทนราษฏร)

(30 มิถุนายน – 9 พฤศจิกายน 2543)
  อุทัย พิมพ์ใจชน
พลตรี ประมาณ อดิเรกสาร
พลเอก เสริม ณ นคร
พันเอก (พิเศษ) ถนัด คอมันตร์
ทองหยด จิตตวีระ
   
รองนายกรัฐมนตรี
(30 เมษายน 2526 – 9 ธันวาคม 2533)
  บุญเอื้อ ประเสริฐสุวรรณ
เฉลิมพันธ์ ศรีวิกรม์
โกศล ไกรฤกษ์
พลเอก มานะ รัตนโกเศศ
พลเอก อาทิตย์ กำลังเอก
สมัคร สุนทรเวช
พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร
วีรพงษ์ รามางกูร
สุวิทย์ คุณกิตติ
  รองนายกรัฐมนตรี
(14 พฤศจิกายน 2540 – 28 มิถุนายน 2543)
  สุทัศน์ เงินหมื่น
พลตรี ชาติชาย ชุณหะวัณ    
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
(21 เมษายน – 6 ตุลาคม 2519)
  อุปดิศร์ ปาจรียางกูร
พันเอก (พิเศษ) ถนัด คอมันตร์    
หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์
(พ.ศ. 2525 – 2534)
  ชวน หลีกภัย