ทางพิเศษบูรพาวิถี

ทางพิเศษบูรพาวิถี หรือ ทางด่วน 4 เป็นทางพิเศษที่ดำเนินการโดยการทางพิเศษแห่งประเทศไทย เปิดให้บริการครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2541 และเปิดให้บริการตลอดสายเมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543 มีจุดเริ่มต้นที่เขตบางนา กรุงเทพมหานคร สิ้นสุดที่อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี ระยะทางทั้งสิ้น 55 กิโลเมตร เป็นทางยกระดับขนาด 6 ช่องจราจรซ้อนอยู่บนถนนเทพรัตน (หรือ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 34) เป็นทางพิเศษที่เชื่อมการคมนาคมขนส่งระหว่างกรุงเทพมหานครกับพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกของประเทศ ช่วยลดปริมาณการจราจรบนถนนเทพรัตน และในช่วงเทศกาลวันหยุดยาวทางพิเศษบูรพาวิถีจะมีการยกเว้นค่าผ่านทาง ได้แก่ เทศกาลปีใหม่ และเทศกาลสงกรานต์

ทางพิเศษบูรพาวิถี
ทางพิเศษบูรพาวิถี (สีเหลือง)
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว:	55.0 กิโลเมตร (34.2 ไมล์)
มีขึ้นเมื่อ:	พ.ศ. 2541 – ปัจจุบัน
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทางทิศตะวันตก:	ทางพิเศษสาย S1 ในเขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร
	ถ.กาญจนาภิเษก (ตะวันออก, ใต้) ใน อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ
ปลายทางทิศใต้:	ถนนเทพรัตน ใน อ.เมืองชลบุรี จ.ชลบุรี
ตำแหน่งที่ตั้ง
จังหวัด:	กรุงเทพมหานคร สมุทรปราการ ฉะเชิงเทรา ชลบุรี
ระบบทางหลวง
ทางพิเศษ

ใน พ.ศ. 2543 ทางพิเศษบูรพาวิถีได้รับการจัดอันดับโดย กินเนสส์บุ๊ค ให้เป็นสะพานมีความยาวที่สุดในโลก แต่ถูกโค่นสถิติลงในปี พ.ศ. 2551 โดยสะพานเว่ยหนาน-เว่ยเหอในประเทศจีนซึ่งเป็นสะพานรถไฟความเร็วสูง ทางพิเศษบูรพาวิถีเป็นสะพานที่ยาวเป็นอันดับ 6 ของโลกในปัจจุบัน โดยที่อันดับ 1-5 เป็นสะพานทางรถไฟ ทำให้ทางพิเศษบูรพาวิถียังมีตำแหน่งเป็นสะพานทางรถยนต์ที่ยาวที่สุดในโลก

ทางพิเศษบูรพาวิถีเป็นทางพิเศษสายแรกที่ใช้ระบบปิดหรือระบบเก็บเงินตามระยะทาง กล่าวคือ เวลารถที่จะขึ้นทางออกต้องรับบัตรที่ด่านทางเข้า และเวลารถที่จะลงทางด่วนต้องคืนบัตรและจ่ายเงินที่ด่านทางออก ในปัจจุบัน ทางพิเศษกาญจนาภิเษก และทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 ก็ใช้ระบบนี้เช่นเดียวกัน ในอนาคต ทางหลวงพิเศษหมายเลข 6 และทางหลวงพิเศษหมายเลข 81 ก็จะใช้ระบบเก็บค่าผ่านทางแบบปิดด้วยเช่นกัน

ในวันที่ท้องฟ้าเปิดและทัศนวิสัยดี จะทำให้มองเห็นเขาเขียวบนทางพิเศษตั้งแต่ กม.0 ขาออกไปจนถึง กม.55

รายละเอียดของเส้นทาง

ทางพิเศษบูรพาวิถีในอำเภอบางปะกง

ทางพิเศษบูรพาวิถีมีแนวสายทางเริ่มที่บริเวณปลายทางพิเศษสายบางนา–อาจณรงค์ (ระบบทางด่วนขั้นที่ 3 สายใต้ตอน S1) บริเวณเขตบางนา กรุงเทพมหานคร โดยใช้พื้นที่เกาะกลางถนนเทพรัตน มุ่งไปทางทิศตะวันออก เข้าสู่จังหวัดสมุทรปราการ ผ่านอำเภอบางพลี ตัดกับถนนกาญจนาภิเษก ผ่านอำเภอบางเสาธง อำเภอบางบ่อ แล้วเข้าสู่จังหวัดฉะเชิงเทรา ผ่านอำเภอบางปะกง ข้ามแม่น้ำบางปะกง และสิ้นสุดที่อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี ระยะทางทั้งสิ้น 55 กิโลเมตร

รายชื่อทางขึ้น-ทางลง

รายชื่อทางขึ้น-ลงบน ทางพิเศษบูรพาวิถี ทิศทาง: บางนา - ชลบุรี

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อด่านเก็บค่าผ่านทาง	เข้าเมือง	ออกเมือง
บางนา - ชลบุรี
กรุงเทพมหานคร	0+000		เชื่อมต่อจาก: ทางพิเศษสาย S1 ไป พระราม 9, รามอินทรา
	2+000		ทางลงบางนา กม.2	ทางขึ้นบางนา กม.2
สมุทรปราการ	6+000	ด่านฯบางนา กม.6	บางนา - สำโรง - พระโขนง ช่องที่ 1 - 4 ดาวคะนอง - ดินแดง - แจ้งวัฒนะ - พระราม 9 - รามอินทรา ช่องที่ 5 - 14	ชลบุรี - พัทยา
	7+000	ด่านฯบางแก้ว	ทางลงบางแก้ว	ทางขึ้นบางแก้ว
	9+000	ด่านฯบางนา กม.9-1 ด่านฯบางนา กม.9-2 ด่านฯวงแหวนรอบนอก (บางแก้ว) ด่านฯบางนา กม.9-3	ไม่มี	ทางลงบางนา กม.9-1 ถนนกาญจนาภิเษก ไปถนนพระรามที่ 2
			ไม่มี	ทางลงบางนา กม.9-2 ถนนกาญจนาภิเษก ไปบางปะอิน
			ทางลงวงแหวนรอบนอก ไปถนนพระรามที่ 2	ทางขึ้นวงแหวนรอบนอก ถนนกาญจนาภิเษก จากบางปะอิน
			ทางขึ้นบางนา กม.9-3 ถนนกาญจนาภิเษก จากถนนพระรามที่ 2 / บางปะอิน	ไม่มี
	11+000	ด่านฯบางพลี 1	ทางขึ้นด่านฯบางพลี 1	ทางลงด่านฯบางพลี 1
	13+000	ด่านฯบางพลี 2	ทางลงด่านฯบางพลี 2 ไปลาดกระบัง บางพลี	ทางขึ้นด่านฯบางพลี 2
	15+000	ด่านฯสุวรรณภูมิ 1 ด่านฯสุวรรณภูมิ 2	ทางขึ้นสุวรรณภูมิ 1 ชลบุรี - พัทยา	ทางลงสุวรรณภูมิ 1 ไปท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
			ทางลงด่านฯสุวรรณภูมิ 2 ไปท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ	ทางขึ้นด่านฯสุวรรณภูมิ 2 ไปชลบุรี - พัทยา
	19+000	ด่านฯเมืองใหม่บางพลี	ทางลงเมืองใหม่บางพลี	ทางขึ้นเมืองใหม่บางพลี
	25+000	ด่านฯบางเสาธง	ทางลงบางเสาธง	ทางขึ้นบางเสาธง
	30+000	ด่านฯบางบ่อ	ทางลงบางบ่อ	ทางขึ้นบางบ่อ
	33+000	ด่านฯบางพลีน้อย	ทางขึ้นบางพลีน้อย ไปบางนา / รามอินทรา / ดาวคะนอง / ดินแดง	ทางลงบางพลีน้อย
ฉะเชิงเทรา	38+000	ด่านฯบางสมัคร	ทางลงบางสมัคร	ทางขึ้นบางสมัคร
	41+000	ด่านฯบางวัว	ทางลงบางวัว	ทางขึ้นบางวัว
	45+000	ด่านฯบางปะกง 1	ทางขึ้นบางปะกง 1	ทางลงบางปะกง 1
	47+000	ด่านฯบางปะกง 2	ทางลงบางปะกง 2	ทางขึ้นบางปะกง 2
ชลบุรี	54+000	ด่านฯชลบุรี	ทางขึ้นชลบุรี ไปบางนา / รามอินทรา / ดาวคะนอง / ดินแดง	ทางลงชลบุรี
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

รายชื่อต่างระดับ

รายชื่อทางแยกบน ทางพิเศษบูรพาวิถี ทิศทาง: บางนา - ชลบุรี

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
บางนา - ชลบุรี
กรุงเทพมหานคร	0+000	แยกบางนา	เชื่อมต่อจาก: ทางพิเศษสาย S1 ไป พระราม 9, รามอินทรา
สมุทรปราการ	9+050	ต่างระดับวัดสลุด	ถนนกาญจนาภิเษก ไป บางปะอิน	ทางพิเศษกาญจนาภิเษก ไป บางขุนเทียน
	15+100	ต่างระดับบางโฉลง	ทล.370 เข้า ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ	ไม่มี
			ถนนวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร รอบที่ 3 ไป บางปะอิน	ถนนวงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร รอบที่ 3 ไป เมืองสมุทรสาคร
ชลบุรี	53+800	ด่านเก็บค่าผ่านทางพิเศษชลบุรี (สิ้นสุดทางยกระดับ)	ตรงไป: ถนนเทพรัตน (ลงจากทางพิเศษ) ไป เข้าเมืองชลบุรี
			ตรงไป: ทางพิเศษบูรพาวิถี (โครงการในอนาคต) ไป พัทยา
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

การก่อสร้าง

ประวัติการเปิดให้บริการ

การก่อสร้างตลอดสายแล้วเสร็จตามสัญญาตั้งแต่เดือนมกราคม พ.ศ. 2543 (ระยะเวลาก่อสร้างที่ขยายจากแผนงานเดิม 11 เดือน ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2540) โดยได้เปิดให้บริการเป็นช่วงต่าง ๆ ดังนี้

• กม.2+500 ถึง กม.7+500 เมื่อวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2541
• กม.7+500 ถึง กม.11+400 เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2541
• กม.11+400 ถึง กม.19+300 เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542
• กม.19+300 ถึง กม.25+800 เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2542
• กม.25+800 ถึง กม.38+300 เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2542
• กม.38+300 ถึง กม.46+100 เมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542
• กม.46+100 ถึง กม.55+350 เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543

ทางยกระดับด้านทิศใต้สนามบินสุวรรณภูมิเชื่อมทางพิเศษบูรพาวิถี เปิดให้บริการเมื่อวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2552 และทางเชื่อมทางพิเศษสายบางพลี-สุขสวัสดิ์ กับทางพิเศษบูรพาวิถี เปิดให้บริการเมื่อวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2552

ส่วนต่อขยาย

โครงการที่จะสร้างต่อจากทางด่วนพิเศษบูรพาวิถีส่วนแรก คือ สายบูรพาวิถี–พัทยา รวมระยะทาง 68 กิโลเมตร งบลงทุน 5 หมื่นล้านบาท เมื่อสร้างสายบูรพาวิถี–พัทยา รวมส่วนแรกที่สร้างเสร็จจะมีระยะทางทั้งสิ้น 123 กิโลเมตร โดยโครงการนี้ยังไม่ได้ข้อสรุปที่ชัดเจน

ทั้งนี้จะดำเนินการก่อสร้างจากจุดสิ้นสุดทางพิเศษในปัจจุบัน ถึงทางแยกต่างระดับหนองไม้แดง โดยเชื่อมต่อกับถนนเลี่ยงเมืองชลบุรี รวมระยะทาง 4.5 กม. ก่อน เพื่อแก้ไขปัญหาจราจรหน้านิคมอุตสาหกรรมอมตะนคร

แหล่งข้อมูลอื่น

• การทางพิเศษแห่งประเทศไทย เก็บถาวร 2015-05-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน