อำเภอบางบ่อ

"บางบ่อ" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ บางบ่อ (แก้ความกำกวม)

บางบ่อ เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดสมุทรปราการ

อำเภอบางบ่อ
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Bang Bo
ถนนภายในเขตเทศบาลตำบลบางบ่อ
คำขวัญ:  ถิ่นประมงเลื่องลือ ขึ้นชื่อปลาสลิด ศักดิ์สิทธิ์หลวงปู่ปาน สนุกสนานผะหมี ประเพณีแข่งเรือพาย หลากหลายอุตสาหกรรม ผู้นำการเกษตร
แผนที่จังหวัดสมุทรปราการ เน้นอำเภอบางบ่อ
พิกัด: 13°34′27″N 100°50′10″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สมุทรปราการ
พื้นที่
• ทั้งหมด	245.007 ตร.กม. (94.598 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	118,914 คน
• ความหนาแน่น	485.35 คน/ตร.กม. (1,257.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	10560, 10550 (เฉพาะตำบลคลองด่าน)
รหัสภูมิศาสตร์	1102
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอบางบ่อ หมู่ที่ 1 ถนนรัตนราช ตำบลบางบ่อ อำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ 10560
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำภอบางบ่อตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตลาดกระบัง (กรุงเทพมหานคร) อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา และอำเภอบ้านโพธิ์ (จังหวัดฉะเชิงเทรา) มีคลองกาหลง คลองประเวศบุรีรมย์ และคลองหนึ่งเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบางปะกง (จังหวัดฉะเชิงเทรา) มีคลองพระยาสมุทร คลองฉะบัง คลองบางพลีน้อย คลองหอมศีล คลองสำโรง คลองปีกกา คลองก้นบึ้ง คลองสีล้งเก่า และคลองสีล้งใหม่เป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศใต้ จรดอ่าวไทยตอนใน (น่านน้ำเขตจังหวัดสมุทรสงคราม จังหวัดสมุทรสาคร กรุงเทพมหานคร จังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดฉะเชิงเทรา และจังหวัดชลบุรี)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองสมุทรปราการ อำเภอบางพลี และอำเภอบางเสาธง มีคลองลึก คลองด่านน้อย คลองชลประทาน คลองหัวเกลือ คลองสาม คลองร้อย คลองหัวเกลือ คลองกะลาวน คลองสำโรง คลองสนามพลี คลองสนามพลีเก่า คลองบางเซา คลองชวดใหญ่ คลองท่าข้าม และคลองกาหลงเป็นเส้นแบ่งเขต

ถนนเทพรัตนและทางพิเศษบูรพาวิถีในเขตอำเภอบางบ่อ

ที่มาของชื่ออำเภอ

คำว่า บาง (น.) หมายถึง ทางน้ำเล็ก ๆ ที่ไหลขึ้นลงตามระดับน้ำในแม่น้ำลำคลองหรือทะเล หรือตำบลบ้านที่อยู่หรือเคยอยู่ริมบางหรือในบริเวณที่เคยเป็นบางมาก่อน ส่วนคำว่า บ่อ (น.) หมายถึง ช่องลึกลงไปในดินหรือในหินใช้เป็นที่ขังน้ำขังปลาเป็นต้น (พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542)

เมื่อรวมกันแล้วคำว่า บางบ่อ น่าจะหมายถึง ท้องที่ที่มีทางน้ำเล็ก ๆ อยู่ใกล้ทะเล มีการกักเก็บน้ำไว้ใช้ หรือขุดบ่อล่อปลาให้เข้าไปอยู่เวลาน้ำขึ้น และเปิดน้ำออกเพื่อจับปลาเวลาน้ำลง

ไปรษณีย์บางบ่อ

ที่ทำการไปรษณีย์บางบ่อ

ประวัติ

หมู่บ้านบางบ่อได้รับการยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อ พ.ศ. 2439 ในครั้งแรกตั้งที่ว่าการอำเภออยู่ที่บ้านคอลาด (ปัจจุบันเป็นหมู่บ้านทางตอนเหนือของตำบลบางบ่อ) จึงได้ชื่อว่า อำเภอคอลาด แต่เนื่องจากที่ตั้งนี้อยู่ห่างไกลจากตำบลอื่นมาก ประชาชนมาติดต่อราชการไม่สะดวก ใน พ.ศ. 2443 ทางการจึงได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาตั้งอยู่บริเวณปากคลองบางพลี ซึ่งเป็นบริเวณที่มีลำคลองจาก 3 ทางไหลมาบรรจบกัน และเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น อำเภอบางเหี้ย ตามลำคลองสำคัญสายหนึ่งของท้องถิ่นซึ่งมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า "คลองด่าน"

ใน พ.ศ. 2472 ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 1 ตำบลบางบ่อ แต่ก็ยังใช้ชื่ออำเภอตามเดิม จนกระทั่งในปลายปีถัดมา (พ.ศ. 2473) กระทรวงมหาดไทยจึงเปลี่ยนชื่ออำเภอบางเหี้ยเป็น อำเภอบางบ่อ ตามชื่อตำบลที่ตั้งอำเภอและตามชื่อที่ประชาชนนิยมเรียก และใช้ชื่อนี้ตั้งแต่นั้นมา ส่วนตำบลบางเหี้ยที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของอำเภอนั้นถูกเปลี่ยนชื่อเป็น "ตำบลคลองด่าน" ในภายหลังเมื่อ พ.ศ. 2483 เนื่องจากทางการ (สมัยจอมพล แปลก พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี) เห็นว่าไม่สุภาพและไม่เป็นมงคล

ครั้นใน พ.ศ. 2486 จังหวัดสมุทรปราการถูกยุบลงเนื่องจากขณะนั้นเกิดปัญหาสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ อำเภอบางบ่อถูกโอนไปขึ้นกับจังหวัดพระนคร จนกระทั่งใน พ.ศ. 2489 ได้มีการจัดตั้งจังหวัดสมุทรปราการขึ้นมาอีกครั้ง อำเภอบางบ่อจึงกลับมาอยู่ในการปกครองของทางจังหวัดจนถึงปัจจุบัน

• วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2490 ตั้งตำบลเปร็ง แยกออกจากตำบลคลองสวน ตั้งตำบลคลองนิยมยาตรา แยกออกจากตำบลบางพลีน้อย
• วันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2494 โอนพื้นที่หมู่ 14, 19 (ในขณะนั้น) ของตำบลบางเสาธง อำเภอบางพลี มาขึ้นกับตำบลเปร็ง อำเภอบางบ่อ โดยตั้งเป็นหมู่ที่ 8 และ 9 ของตำบลเปร็งตามลำดับ
• วันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลบางบ่อในท้องที่บางส่วนของตำบลบางบ่อ
• วันที่ 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลคลองด่านในท้องที่บางส่วนของตำบลคลองด่าน
• วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลคลองสวนในท้องที่บางส่วนของตำบลคลองสวน
• วันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลบางบ่อ สุขาภิบาลคลองด่าน และสุขาภิบาลคลองสวน เป็นเทศบาลตำบลบางบ่อ เทศบาลตำบลคลองด่าน และเทศบาลตำบลคลองสวนตามลำดับ
• วันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2554 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลบางพลีน้อยเป็นเทศบาลตำบลบางพลีน้อย

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอบางบ่อแบ่งเขตการปกครองย่อยเป็น 8 ตำบล แต่ละตำบลแบ่งออกเป็นหมู่บ้าน รวม 74 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)
1.	บางบ่อ	Bang Bo	11	35,458
2.	บ้านระกาศ	Ban Rakat	10	7,002
3.	บางพลีน้อย	Bang Phli Noi	11	9,064
4.	บางเพรียง	Bang Phriang	6	26,862
5.	คลองด่าน	Khlong Dan	14	28,029
6.	คลองสวน	Khlong Suan	7	2,888
7.	เปร็ง	Preng	9	4,227
8.	คลองนิยมยาตรา	Khlong Niyom Yattra	6	3,362

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอบางบ่อประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลบางบ่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางบ่อ เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 1–3
• เทศบาลตำบลคลองด่าน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองด่าน เฉพาะหมู่ที่ 6 และบางส่วนของหมู่ที่ 5, 7–11, 13–14
• เทศบาลตำบลคลองสวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองสวนทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลบางพลีน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางพลีน้อยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางบ่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางบ่อ เฉพาะหมู่ที่ 4–11 และบางส่วนของหมู่ที่ 1–3
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านระกาศ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านระกาศทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางเพรียง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางเพรียงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคลองด่าน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองด่าน เฉพาะหมู่ที่ 1–4, 12 และบางส่วนของหมู่ที่ 5, 7–11, 13–14
• องค์การบริหารส่วนตำบลเปร็ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเปร็งทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคลองนิยมยาตรา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองนิยมยาตราทั้งตำบล