แขวงดาวคะนอง

แขวงดาวคะนอง
แขวงดาวคะนอง
	แขวง
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Khwaeng Dao Khanong
	ถนนสมเด็จพระเจ้าตากสิน ช่วงตลาดดาวคะนอง
	แผนที่เขตธนบุรี เน้นแขวงดาวคะนอง
ประเทศ	ไทย
เขตปกครองพิเศษ	กรุงเทพมหานคร
เขต	ธนบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	1.289 ตร.กม. (0.498 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	16,966 คน
• ความหนาแน่น	13,162.14 คน/ตร.กม. (34,089.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	10600
รหัสภูมิศาสตร์	101506
	ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ดาวคะนอง เป็นชื่อแขวงและย่านในเขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร เดิมเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านชาวมอญที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของวัดกลางดาวคนอง จึงมีการสันนิษฐานว่าคำว่า คะนอง มาจาก คะน็อง หรือ ฮน็อง ในภาษามอญ

วัดดาวคนอง

วัดกลางดาวคนอง

ชื่อและประวัติแก้ไข

สันนิษฐานว่าย่านดาวคะนองเป็นชุมชนมอญเมื่อสมัยต้นรัตนโกสินทร์ แต่เดิมมีตลาดน้ำวัดคลองดาวคะนอง^[3] ย่านนี้ยังมีวัดกลางดาวคนองตั้งอยู่ใกล้กับปากคลองดาวคะนอง พบพระพุทธรูปหินทราย พระพุทธรูปทรงเครื่องน้อย อุโบสถที่มีเค้าสมัยปลายกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย^[4] เดิมชื่อวัดคือ วัดกลาง เนื่องจากทางทิศใต้ของวัดติดต่อกับคลองบ้านกลาง ซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านชาวมอญ ต่อมาวัดได้เพิ่มคำว่า "ดาวคนอง" เข้าไปตามสถานที่ตั้งของวัดในระหว่าง พ.ศ. 2493–2512^[5]

คำว่า คะน็อง (ခှံင်) หรือ ฮน็อง (သၞံၚ်) เป็นภาษามอญมีความหมายว่า "ดาว" ดาวคะนองจึงมีความหมายว่า "ดาวดาว"^[6] ตามทฤษฎีคำซ้อน 2 ภาษา ยังมีการสันนิษฐานว่า ชื่ออาจมาจากการที่จระเข้มาอาละวาด^[7] นิทานกลอนเรื่อง ไกรทอง โดยบุศย์ รจนา ระบุว่า ท้าวโคจรจากเมืองพิจิตรลงมาปราบจระเข้สองพี่น้อง ท้าวพันตาและพระยาพันวัง โดยแผลงฤทธิ์ฟาดน้ำกันที่ย่านนี้^[8] ดาวคะนองยังได้รับการเอ่ยถึงใน นิราศเมืองแกลง วรรณกรรมต้นยุครัตนโกสินทร์ของสุนทรภู่^[9]

ดาวคะนองยังได้รับการตั้งชื่อเป็นภาพยนตร์ กำกับโดยอโนชา สุวิชากรพงศ์ เพราะผู้สร้างเห็นว่า เมื่อขับรถขึ้นไปทางด่วนมักจะเห็นป้ายดาวคะนองเสมอ จึงเปรียบดาวคะนองเป็นเหมือนทางผ่าน และอีกนัยยะหนึ่ง หมายถึงคน ซึ่งทุกคนก็เป็นดาวในตัวเอง^[10] โยคีเพลย์บอยก็แต่งเพลงชื่อ "ดาวคะนอง"^[11] ดาวคะนองยังอยู่ในสูตรท่องจำพยัญชนะไทย "ส เสือดาวคะนอง"^[12]

ที่ตั้งและอาณาเขตแก้ไข

จากข้อมูลการเปลี่ยนแปลงแขวงพื้นที่แขวงในเขตธนบุรี เมื่อ 7 พฤศจิกายน 2540 แขวงดาวคะนองตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเขตธนบุรี มีอาณาเขตติดต่อกับแขวงอื่นเรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้^[13]

ทิศเหนือ ติดต่อกับแขวงตลาดพลู แขวงบุคคโล และแขวงสำเหร่ (เขตธนบุรี) มีคลองบางสะแก ถนนราชพฤกษ์ ถนนรัชดาภิเษก และถนนมไหสวรรย์เป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันออก ติดต่อกับแขวงบางคอแหลม (เขตบางคอแหลม) มีแนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศใต้ ติดต่อกับแขวงบางปะกอก (เขตราษฎร์บูรณะ) มีคลองดาวคะนองเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันตก ติดต่อกับแขวงจอมทองและแขวงบางค้อ (เขตจอมทอง) มีคลองบางสะแกเป็นเส้นแบ่งเขต

ประชากรศาสตร์แก้ไข

จากข้อมูลรายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2562 แขวงดาวคะนองมีบ้าน 11,881 หลัง และมีประชากรทั้งหมด 17,392 คน แบ่งเป็นชาย 8,059 คน หญิง 9,333 คน^[2]

แขวงดาวคะนองมีชุมชนแออัด 5 ชุมชน ได้แก่ ชุมชนมะนาวหวาน ชุมชนวัดดาวคะนอง ชุมชนเจริญนคร 66 ชุมชนโกวบ๊อพัฒนา และชุมชนตรอกสะพานยาว^[14]

สถานที่แก้ไข

บิ๊กซี ดาวคะนอง
ตลาดดาวคะนอง
ท่าเรือดาวคะนอง
ศาลเจ้าพ่อเหลาปิงเถ้ากง
ศาลเจ้าแม่ทับทิม ดาวคะนอง
มูลนิธิตงฮั้วการแพทย์
โรงเรียนมัธยมวัดดาวคนอง
วัดกลางดาวคนอง
วัดดาวคนอง

การคมนาคมแก้ไข

คลองดาวคะนอง
ถนนรัชดาภิเษก
ถนนสมเด็จพระเจ้าตากสิน
ถนนเจริญนคร
ถนนมไหสวรรย์และแยกมไหสวรรย์
แยกบุคคโล
สะพานกรุงเทพ
สะพานพระราม 3
รถไฟฟ้าบีทีเอส สถานีตลาดพลู
รถโดยสารด่วนพิเศษ สายสาทร–ราชพฤกษ์ (บีอาร์ที) สถานีราชพฤกษ์

อ้างอิงแก้ไข

↑ กองยุทธศาสตร์บริหารจัดการ. สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล. กรุงเทพมหานคร. "จำนวนประชากร พื้นที่ ความหนาแน่น จำนวนบ้าน จำแนกตามแขวง ในเขตกรุงเทพมหานคร 2563." สถิติกรุงเทพมหานครประจำปี 2563.
↑ ^2.0 ^2.1 กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2564." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statyear/#/TableTemplate4/Area/statpop?yymm=64&ccDesc=กรุงเทพมหานคร&topic=statpop&ccNo=10&rcodeNo=1015&rcodeDesc=เขตธนบุรี 2564. สืบค้น 24 เมษายน 2565.
↑ สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ ๒๘. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)^{[ลิงก์เสีย]}
↑ อยุธยาในย่านกรุงเทพฯ ศิลปกรรมที่สัมพันธ์กับแม่น้ำลำคลอง. ศิลปกรรม. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "ประวัติวัดกลางดาวคนอง". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)
↑ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องฯ “บางกะเจ้า เมืองพระประแดง ปากทางอ่าวสยาม”. 24 กันยายน 2561. เกิดเหตุเมื่อ 32.50. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
↑ "จระเข้ในวัฒนธรรมไทย". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)
↑ สุจิตต์ วงษ์เทศ (2 ธันวาคม 2561). ""เมืองพระประแดง" แรกสุด และตำนานจระเข้พระประแดง ต้นตระกูลชาละวัน พิจิตร". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
↑ "นิราศเมืองแกลง". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "ดาวคะนอง มิติชีวิต เป้ อารักษ์ ฉะ! เรื่องจริง, ร้าย, ลวง". ไทยรัฐ. 17 ตุลาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
↑ Yanabhus Suriyajai (12 มีนาคม 2562). "เซอร์ไพรส์! Yokee Playboy ร่วมงานกับ Blackhead ในซิงเกิ้ลล่าสุด 'ดาวคะนอง'". fungjaizine. สืบค้นเมื่อ 18 กันยายน 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
↑ กำภู ภูริภูวดล. "ธรรมะมหานคร เล่ม 2". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "ประกาศกรุงเทพมหานคร" (PDF). สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "ข้อมูลประกอบการพิจารณาความเหมาะสม ในการกำหนดกิจกรรมเพื่อพัฒนาพื้นที่เขตธนบุรี" (PDF). สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[1] กองยุทธศาสตร์บริหารจัดการ. สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล. กรุงเทพมหานคร. "จำนวนประชากร พื้นที่ ความหนาแน่น จำนวนบ้าน จำแนกตามแขวง ในเขตกรุงเทพมหานคร 2563." สถิติกรุงเทพมหานครประจำปี 2563.

[รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน-2] 2.0 ^2.1 กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2564." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statyear/#/TableTemplate4/Area/statpop?yymm=64&ccDesc=กรุงเทพมหานคร&topic=statpop&ccNo=10&rcodeNo=1015&rcodeDesc=เขตธนบุรี 2564. สืบค้น 24 เมษายน 2565.

[3] สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ ๒๘. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)^{[ลิงก์เสีย]}

[4] อยุธยาในย่านกรุงเทพฯ ศิลปกรรมที่สัมพันธ์กับแม่น้ำลำคลอง. ศิลปกรรม. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[5] "ประวัติวัดกลางดาวคนอง". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[6] ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องฯ “บางกะเจ้า เมืองพระประแดง ปากทางอ่าวสยาม”. 24 กันยายน 2561. เกิดเหตุเมื่อ 32.50. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[7] "จระเข้ในวัฒนธรรมไทย". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[8] สุจิตต์ วงษ์เทศ (2 ธันวาคม 2561). ""เมืองพระประแดง" แรกสุด และตำนานจระเข้พระประแดง ต้นตระกูลชาละวัน พิจิตร". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[9] "นิราศเมืองแกลง". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[10] "ดาวคะนอง มิติชีวิต เป้ อารักษ์ ฉะ! เรื่องจริง, ร้าย, ลวง". ไทยรัฐ. 17 ตุลาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[11] Yanabhus Suriyajai (12 มีนาคม 2562). "เซอร์ไพรส์! Yokee Playboy ร่วมงานกับ Blackhead ในซิงเกิ้ลล่าสุด 'ดาวคะนอง'". fungjaizine. สืบค้นเมื่อ 18 กันยายน 2562. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[12] กำภู ภูริภูวดล. "ธรรมะมหานคร เล่ม 2". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[13] "ประกาศกรุงเทพมหานคร" (PDF). สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[14] "ข้อมูลประกอบการพิจารณาความเหมาะสม ในการกำหนดกิจกรรมเพื่อพัฒนาพื้นที่เขตธนบุรี" (PDF). สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562. Check date values in: |access-date= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]