ถนนรัชดาภิเษก

ถนนรัชดาภิเษก (อักษรโรมัน: Thanon Ratchadaphisek) เป็นถนนวงแหวนรอบในของกรุงเทพมหานคร เริ่มจากสะพานข้ามคลองบางกอกใหญ่ ผ่านสะพานกรุงเทพ ตัดผ่านถนนพระรามที่ 3 ถนนสุขุมวิท ถนนเพชรบุรี ถนนพระราม 9 ถนนลาดพร้าว ถนนวิภาวดีรังสิต ถนนประชาชื่น ถนนกรุงเทพฯ-นนทบุรี ข้ามสะพานพระราม 7 เข้าเขตอำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี ตัดกับถนนบางกรวย-ไทรน้อย ลอดใต้สะพานพระราม 6 เข้าเขตกรุงเทพมหานคร รวมกับถนนจรัญสนิทวงศ์ และมาบรรจบที่ทางแยกท่าพระ

ถนนรัชดาภิเษก
ถนนรัชดาภิเษกที่ทางแยกอโศกมนตรี
ข้อมูลของเส้นทาง
ความยาว:	45 กิโลเมตร (28 ไมล์)
ใช้งาน:	พ.ศ. 2519 – ปัจจุบัน

ประวัติ

แผนที่แสดงแนวถนนรัชดาภิเษกทั้งหมด (แสดงด้วยเส้นสีแดงเข้ม)

ถนนรัชดาภิเษกเป็นถนนที่สร้างขึ้นตามกระแสพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชที่พระราชทานเกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาการจราจรในเขตนครหลวงกรุงเทพธนบุรี เมื่อ พ.ศ. 2514 จอมพล ถนอม กิตติขจร นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ได้เข้าเฝ้าเพื่อกราบบังคมทูลเรื่องพระราชพิธีรัชดาภิเษก (Silver Jubilee) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานแนวพระราชดำรัสเพื่อแก้ไขปัญหาการจราจรเป็นครั้งแรก โดยมีพระราชประสงค์ให้สร้างถนนเพิ่มขึ้นเป็นถนนวงแหวนเพื่อพระราชทานเป็นของขวัญแก่ประชาชนแทนการสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ เนื่องในวโรกาสพระราชพิธีรัชดาภิเษก คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2514 ให้จัดสร้างถนนวงรอบขึ้นน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายเป็นพระบรมราชานุสรณ์ในวโรกาสพระราชพิธีรัชดาภิเษก ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติครบ 25 ปี ในวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2514 โดยรัฐบาลได้กราบบังคมทูลขอพระราชทานชื่อถนนวงรอบว่า "ถนนรัชดาภิเษก" พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชได้เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงวางศิลาฤกษ์การก่อสร้างถนนรัชดาภิเษก ณ บริเวณเชิงสะพานกรุงเทพตัดกับถนนเจริญกรุงเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2514 บริเวณแนวถนนตัดจากสะพานกรุงเทพผ่านถนนเจริญกรุงและต่อเชื่อมจนครบวงแหวน ปัจจุบันถือเป็นถนนวงแหวนรอบใน โดยมีถนนกาญจนาภิเษก (ทางหลวงพิเศษหมายเลข 9) เป็นถนนวงแหวนรอบนอก ถนนวงแหวนรอบในส่วนที่ 1 เริ่มจากทางแยกท่าพระถึงถนนเพชรบุรี ส่วนที่ 2 จากถนนพระรามที่ 4 ถึงทางแยกท่าพระ รวมระยะทางประมาณ 45 กิโลเมตร และมีพิธีเปิดถนนรัชดาภิเษกใน พ.ศ. 2519 แม้ว่าจะมีการเปิดใช้ถนน แต่ก็ยังเป็นถนนวงแหวนที่ไม่สมบูรณ์มากนัก เนื่องจากมีปัญหาเรื่องการเวนคืนที่ดินในการก่อสร้าง อย่างไรก็ตาม ทางรัฐบาลก็ดำเนินการก่อสร้างถนนรัชดาภิเษกส่วนที่เหลือเรื่อยมา จนกระทั่งแล้วเสร็จเป็นถนนวงแหวนอย่างสมบูรณ์ในสมัยรัฐบาลนายชวน หลีกภัย เมื่อปี พ.ศ. 2536

ถนนวงแหวนรอบในรัชดาภิเษกนั้นมิได้สร้างใหม่ขึ้นทั้งหมด บางช่วงเป็นถนนและซอยที่มีอยู่แต่เดิม ได้แก่ ถนนวงศ์สว่าง (ช่วงสะพานพระราม 7 ถึงทางแยกวงศ์สว่าง), ซอยอโศก-ดินแดง (ช่วงทางแยกพระราม 9 ถึงทางแยกอโศก-ถนนเพชรบุรีตัดใหม่), ซอยสุขุมวิท 21 (ซอยอโศก) (ช่วงถนนสุขุมวิททางแยกอโศก-ถนนเพชรบุรีตัดใหม่), ถนนนางลิ้นจี่ตอนปลายหรือถนนเลียบแม่น้ำเจ้าพระยา (ช่วงทางแยกสาธุประดิษฐ์ถึงแยกถนนนางลิ้นจี่), ถนนมไหสวรรย์ (ช่วงทางแยกถนนตกถึงทางแยกมไหสวรรย์) และถนนจรัญสนิทวงศ์ (ช่วงทางแยกท่าพระถึงสะพานพระราม 6)

เมื่อมีการโครงการตัดถนนรัชดาภิเษกจึงเวนคืนที่ดินเพื่อตัดถนนเชื่อมเข้าหากัน เมื่อเสร็จสิ้นโครงการแล้วถนนบางช่วงใช้ชื่อว่าถนนรัชดาภิเษกแต่บางช่วงยังใช้ชื่อถนนตามเดิม ดังนี้ ถนนวงศ์สว่าง (ช่วงสะพานพระราม 7 ถึงทางแยกวงศ์สว่าง), ถนนรัชดาภิเษก (ช่วงทางแยกวงศ์สว่างถึงทางแยกพระราม 9), ถนนอโศก-ดินแดง (ช่วงทางแยกพระราม 9 ถึงทางแยกอโศก-เพชรบุรี), ถนนอโศกมนตรี (ช่วงทางแยกอโศกมนตรีถึงทางแยกอโศก-เพชรบุรี), ถนนรัชดาภิเษก (ช่วงทางแยกอโศกมนตรี-ทางแยกท่าพระ) และถนนจรัญสนิทวงศ์ (ช่วงทางแยกท่าพระถึงสะพานพระราม 6)

ก่อนวิกฤติเศรษฐกิจปี 2540 รัฐบาลในขณะนั้นมีนโยบายต้องการสร้างถนนเศรษฐกิจสายใหม่ทดแทนถนนสีลมซึ่งแออัดและการจราจรติดขัด จึงมองหาทำเลที่ตั้งใหม่ ซึ่งได้ลงตัวที่ถนนรัชดาภิเษก ช่วงตั้งแต่ทางแยกถนนตกจนถึงทางแยก ณ ระนอง โดยได้จัดตั้งเป็นถนนเศรษฐกิจสายใหม่ตามนโยบายของรัฐบาล ใช้ชื่อว่า ถนนพระรามที่ 3 ซึ่งรัฐบาลได้ลงทุนโครงสร้างพิ้นฐานของถนนพระราม 3 โดยขยายถนนเป็น 6 ช่องจราจรไป-กลับ และขุดคลองกลางถนนให้มีขนาดใหญ่ขึ้น

นอกจากนี้ถนนรัชดาภิเษกยังมีถนนอีกส่วนหนึ่ง เชื่อมระหว่างทางแยกพระรามที่ 3-รัชดา (ช่วงใกล้เชิงสะพานพระราม 9) กับทางแยกพระรามที่ 3-รัชดา (ช่วงโรงเรียนนนทรีวิทยา) ถนนนี้เกิดขึ้นจากสร้างทางพิเศษเฉลิมมหานครหรือทางด่วนขั้นที่ 1 ได้สร้างถนนด้านใต้ทางยกระดับเพื่อลดระยะทางของถนนพระรามที่ 3 ซึ่งอ้อมโค้งตามแม่น้ำเจ้าพระยา ลดระยะทางได้ประมาณ 3 กิโลเมตร เป็นถนนเลียบใต้ทางด่วน มีทางขึ้นลงทางพิเศษเฉลิมมหานคร

อนึ่ง ถนนรัชดาภิเษก (ช่วงตั้งแต่สะพานคลองน้ำแก้วถึงทางแยกพระราม 9) เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างเขตดินแดงกับเขตห้วยขวาง

สถานที่สำคัญที่ถนนตัดผ่าน

ถนนรัชดาภิเษก ช่วงเดอะมอลล์ ท่าพระ

1. สำนักงานอัยการสูงสุด
2. ศาลแพ่ง ศาลอาญา และศาลอุทธรณ์
3. ศาลแขวงพระนครเหนือ
4. ศาลภาษีอากรกลาง
5. สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย
6. กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์
7. ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
8. สถานเอกอัครราชทูตจีน
9. สถานเอกอัครราชทูตสเปน
10. สวนเบญจกิติ
11. ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์
12. ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย
13. มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
14. โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ รัชดา
15. ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) สำนักงานใหญ่

รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล

ถนนรัชดาภิเษกนี้ยังมีบางส่วนที่เป็นทางวิ่งของรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล โดยมีสถานีที่ตั้งอยู่บนถนนรัชดาภิเษกทุกช่วงดังนี้

เปิดให้บริการในปัจจุบัน

1. สถานีรัชดาภิเษก
2. สถานีสุทธิสาร
3. สถานีห้วยขวาง
4. สถานีศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
5. สถานีพระราม 9
6. สถานีเพชรบุรี
7. สถานีสุขุมวิท
8. สถานีศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์
9. สถานีท่าพระ

เปิดให้บริการในอนาคต

1. สถานีจรัญฯ 13
2. สถานีไฟฉาย
3. สถานีบางขุนนนท์
4. สถานีบางยี่ขัน
5. สถานีสิรินธร
6. สถานีบางพลัด
7. สถานีบางอ้อ

รายชื่อทางแยก

รายชื่อทางแยกบน ถนนรัชดาภิเษก ทิศทาง: ท่าพระ–อโศก–สะพานพระราม 7–ท่าพระ

จังหวัด	อำเภอ/เขต	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
ถนนรัชดาภิเษก (แยกท่าพระ–แยกมไหสวรรย์)
กรุงเทพมหานคร	บางกอกใหญ่		แยกท่าพระ	เชื่อมต่อจาก: ถนนจรัญสนิทวงศ์ ไปบางกอกน้อย
				ถนนเพชรเกษม ไปวงเวียนใหญ่	ถนนเพชรเกษม ไปบางแค
	ธนบุรี		แยกตลาดพลู	ถนนเทอดไท ไปแยกบางยี่เรือ	ถนนเทอดไท ไปแยกวุฒากาศ (มะลิทอง)
			แยกรัชดา-ราชพฤกษ์	ถนนราชพฤกษ์ ไปสะพานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช	ถนนราชพฤกษ์ ไปถนนเพชรเกษม
			แยกมไหสวรรย์	ถนนสมเด็จพระเจ้าตากสิน ไปวงเวียนใหญ่	ถนนสมเด็จพระเจ้าตากสิน ไปดาวคะนอง
ถนนมไหสวรรย์ (แยกมไหสวรรย์–แยกถนนตก)
กรุงเทพมหานคร	ธนบุรี		แยกบุคคโล	ถนนเจริญนคร ไปคลองสาน	ถนนเจริญนคร ไปราษฎร์บูรณะ
			สะพานกรุงเทพและสะพานพระราม 3 ข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา
	บางคอแหลม		แยกถนนตก	ถนนเจริญกรุง ไปสาทร	ถนนเจริญกรุง ไปท่าเรือถนนตก
ถนนพระรามที่ 3 (แยกถนนตก–แยกพระรามที่ 3-รัชดา)
กรุงเทพมหานคร	บางคอแหลม		แยกเจริญราษฎร์	ถนนเจริญราษฎร์ ไปสาทร	ไม่มี
	ยานนาวา		แยกพระรามที่ 3-รัชดา	ไม่มี	ถนนพระรามที่ 3 ไปช่องนนทรี
ถนนรัชดาภิเษก (แยกพระรามที่ 3-รัชดา–แยกถนนพระรามที่ 3)
กรุงเทพมหานคร	ยานนาวา		แยกด่วนสาธุประดิษฐ์	ถนนสาธุประดิษฐ์ ไปถนนจันทน์	ถนนสาธุประดิษฐ์ ไปท่าเรือสาธุประดิษฐ์
			แยกรัชดา-นราธิวาส	ถนนนราธิวาสราชนครินทร์ ไปสาทร	ถนนนราธิวาสราชนครินทร์ ไปถนนพระรามที่ 3
			แยกใต้ด่วนนางลิ้นจี่	ถนนนางลิ้นจี่ ไปถนนสวนพลู	ถนนนางลิ้นจี่ ไปแยกนางลิ้นจี่ (วัดช่องลม)
			–	ไม่มี	ถนนพระรามที่ 3 ไปแยกนางลิ้นจี่ (วัดช่องลม)
ถนนพระรามที่ 3 (แยกถนนรัชดาภิเษก–แยก ณ ระนอง)
กรุงเทพมหานคร	ยานนาวา		สะพาน ข้ามทางรถไฟสายแม่น้ำ
	คลองเตย		แยก ณ ระนอง	ถนนสุนทรโกษา ไปแยกคลองเตย	ถนนสุนทรโกษา ไปแยกศุลกากร
				ไม่มี	ถนน ณ ระนอง ไปวัดคลองเตยใน
ถนนรัชดาภิเษก (แยก ณ ระนอง–แยกอโศกมนตรี)
กรุงเทพมหานคร	คลองเตย		แยกพระรามที่ 4	ถนนพระรามที่ 4 ไปวิทยุ	ถนนพระรามที่ 4 ไปพระโขนง
			แยกอโศกมนตรี	ถนนสุขุมวิท ไปเพลินจิต	ถนนสุขุมวิท ไปเอกมัย
ถนนอโศกมนตรี (แยกอโศกมนตรี–แยกอโศก-เพชรบุรี)
กรุงเทพมหานคร	วัฒนา		แยกสุขุมวิท 21 ซอย 1	ซอยสุขุมวิท 21 ซอย 1	ซอยแยกไปซอยสุขุมวิท 23
	ราชเทวี		แยกอโศก-เพชรบุรี	ถนนเพชรบุรี ไปประตูน้ำ	ถนนเพชรบุรี ไปคลองตัน
ถนนอโศก-ดินแดง (แยกอโศก-เพชรบุรี–แยกพระราม 9)
กรุงเทพมหานคร	ราชเทวี		แยกด่วนอโศก	ถนนจตุรทิศ ไปถนนราชปรารภ	ถนนจตุรทิศ ไปถนนพระราม 9
				ทางพิเศษศรีรัช ไปดินแดง	ทางพิเศษศรีรัช ไปศรีนครินทร์
	ดินแดง		แยกพระราม 9	ถนนดินแดง ไปดินแดง	ถนนพระราม 9 ไปรามคำแหง
ถนนรัชดาภิเษก (แยกพระราม 9–แยกวงศ์สว่าง)
กรุงเทพมหานคร	ดินแดง		แยกเทียมร่วมมิตร	ไม่มี	ถนนเทียมร่วมมิตร ไปแยกประชาอุทิศ (เหม่งจ๋าย)
			แยกห้วยขวาง	ถนนประชาราษฎร์บำเพ็ญ ไปถนนประชาสงเคราะห์	ถนนประชาราษฎร์บำเพ็ญ ไปถนนประชาอุทิศ
			แยกรัชดา-สุทธิสาร	ถนนสุทธิสารวินิจฉัย ไป ถนนวิภาวดีรังสิต	ถนนสุทธิสารวินิจฉัย ไปถนนลาดพร้าว
	จตุจักร		แยกรัชดา-ลาดพร้าว	ถนนลาดพร้าว ไปแยกลาดพร้าว	ถนนลาดพร้าว ไปบางกะปิ
			แยกรัชโยธิน	ถนนพหลโยธิน ไปแยกลาดพร้าว	ถนนพหลโยธิน ไปแยกเสนานิคม
			ทางแยกต่างระดับรัชวิภา	ทางยกระดับอุตราภิมุข ไป ดินแดง, บางนา, ดาวคะนอง	ทางยกระดับอุตราภิมุข ไป ท่าอากาศยานดอนเมือง, รังสิต
				ถนนวิภาวดีรังสิต ไปแยกลาดพร้าว, ดินแดง	ถนนวิภาวดีรังสิต ไปบางเขน, ท่าอากาศยานดอนเมือง, รังสิต
				ถนนกำแพงเพชร 2 ไปสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพ (จตุจักร)	ไม่มี
			แยกด่วนรัชดาภิเษก	ทางพิเศษศรีรัช ไปบางซื่อ, บางนา, ดาวคะนอง	ทางพิเศษศรีรัช ไปงามวงศ์วาน, แจ้งวัฒนะ
	บางซื่อ		แยกประชานุกูล	ถนนประชาชื่น ไปบางซื่อ	ถนนประชาชื่น ไปงามวงศ์วาน
			แยกวงศ์สว่าง	ถนนกรุงเทพฯ-นนทบุรี ไปเตาปูน	ถนนกรุงเทพฯ-นนทบุรี ไปนนทบุรี
ถนนวงศ์สว่าง (แยกวงศ์สว่าง–สะพานพระราม 7)
กรุงเทพมหานคร	บางซื่อ		แยกประชาราษฎร์	ถนนประชาราษฎร์ สาย 1 ไปบางโพ	ถนนประชาราษฎร์ สาย 1 ไปแยกพิบูลสงคราม
			แยกพิบูลสงคราม	ถนนประชาราษฎร์ สาย 1 ไปแยกประชาราษฎร์	ถนนพิบูลสงคราม ไปนนทบุรี
			สะพานพระราม 7 ข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา
ถนนจรัญสนิทวงศ์ (สะพานพระราม 7–แยกท่าพระ)
นนทบุรี	บางกรวย		–	ไม่มี	ถนนบางกรวย-ไทรน้อย ไปวงเวียนบางกรวย
			–	ไม่มี	ถนนเลียบทางรถไฟสายใต้ ไปบางบำหรุ
			−	ตรงไป: ลอดทางรถไฟสายใต้
กรุงเทพมหานคร	บางพลัด		–	ทางพิเศษสายศรีรัช-วงแหวนรอบนอกกรุงเทพมหานคร ไปจตุจักร	ไม่มี
			แยกบางพลัด	ถนนราชวิถี ไปสะพานกรุงธน	ถนนสิรินธร ไปตลิ่งชัน
			แยกบรมราชชนนี	ถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้า ไปสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า	ถนนบรมราชชนนี ไปตลิ่งชัน
	บางกอกน้อย		แยกบางขุนนนท์	ซอยจรัญสนิทวงศ์ 32	ถนนบางขุนนนท์ ไปตลิ่งชัน
			−	ตรงไป: ข้ามทางรถไฟสายใต้
			–	ถนนสุทธาวาส ไปโรงพยาบาลศิริราช	ถนนเลียบทางรถไฟสายใต้ ไปตลิ่งชัน
			แยกไฟฉาย	ถนนพรานนก ไปแยกพรานนก	ถนนพรานนก-พุทธมณฑลสาย 4 ไปถนนกาญจนาภิเษก
			–	ซอยจรัญสนิทวงศ์ 20	ซอยจรัญสนิทวงศ์ 23
	บางกอกใหญ่		แยกพาณิชยการธนบุรี	ไม่มี	ถนนพาณิชยการธนบุรี ไปบางแวก
			–	ตรงไป: ไปแยกท่าพระ
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ถนนรัชดาภิเษก
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์