วิกิพีเดีย:คู่มือการเขียน

(เปลี่ยนทางจาก วิกิพีเดีย:MOS)

คู่มือการเขียนเป็นระเบียบงานสารบรรณของบทความวิกิพีเดียทั้งหมด เป็นหน้าหลักของแนวปฏิบัตินี้ซึ่งครอบคลุมรายละเอียดบางหัวข้อและสรุปประเด็นสำคัญบางหัวข้อ หากมีข้อขัดแย้ง ให้ถือหน้านี้ก่อนหน้ารายละเอียดทั้งหมดของหน้ารายละเอียดของแนวปฏิบัติ

คู่มือการเขียนมีเป้าหมายเพื่อทำให้การใช้วิกิพีเดียง่ายขึ้นโดยการส่งเสริมความชัดเจนและความเชื่อมแน่น ขณะที่ช่วยผู้เขียนให้เขียนบทความโดยมีภาษา การวางผังและการจัดรูปแบบที่สอดคล้องกันและแม่นตรง หลีกเลี่ยงความกำกวม ภาษาเฉพาะวงการ และการใช้คำคลุมเครือหรือซับซ้อนอย่างไม่จำเป็น เนื้อหาใหม่ใดที่เพิ่มเข้าหน้านี้ควรจัดการกับปัญหางานสารบรรณที่เกิดแล้วหลายกรณีโดยตรง

หน้านี้ รวมถึงแนวปฏิบัติคู่มือการเขียนในวิกิพีเดียภาษาไทยทั้งหมด จะกล่าวถึงคู่มือสำหรับภาษาไทยเท่านั้น สำหรับภาษาอังกฤษ พึงยึดถือตามคู่มือการเขียนในวิกิพีเดียภาษาอังกฤษ

ชื่อบทความ หัวเรื่อง และส่วน

ชื่อบทความ

ชื่อเรื่องควรเป็นชื่อหรือคำอธิบายของหัวข้อซึ่งเป็นธรรมชาติ เป็นกลาง แม่นยำเพียงพอ กระชับและสอดคล้องกับชื่อเรื่องของบทความที่เกี่ยวข้อง หากเกณฑ์เหล่านี้ขัดแย้งกัน ให้พิจารณาข้อดีข้อเสียของคุณสมบัติแต่ละอย่าง

สำหรับคำแนะนำการจัดรูปแบบชื่อบทความ ดู วิกิพีเดีย:ชื่อบทความ#รูปแบบชื่อบทความ ของนโยบาย พึงสังเกตว่า

  • ปกติชื่อบทความ ควรเป็นภาษาไทย และเป็นคำนามหรือนามวลี
  • หากต้องการทำชื่อเรื่องให้เป็นตัวเอน ให้เพิ่ม {{ชื่อเอียง}} ใกล้บนสุดของบทความ หากต้องการใช้ทั้งตัวปกติและตัวเอน ให้ใช้ {{DISPLAYTITLE:''แฮร์รี่ พอตเตอร์กับศิลาอาถรรพ์'' (ภาพยนตร์)}} แทน การใช้ตัวเอนควรเข้ากับคู่มือการเขียนว่าด้วยตัวเอน
  • สำหรับวิสามานยนาม (ชื่อคน สิ่งของ สถานที่) ให้ใช้ชื่อที่เป็นชื่อนิยม เป็นชื่อที่คนอื่นจะค้นหาเป็นอันดับแรก เพื่อสะดวกต่อการค้นหา
  • สำหรับบทความที่มีสองชื่อ ซึ่งอาจเป็นบทความที่แปลมาจากภาษาอื่น ให้ทำตัวเน้น ชื่อทั้งสองของบทความ

คำแนะนำซึ่งมีอยู่ที่อื่นใดในคู่มือการเขียนมีผลต่อทุกส่วนของบทความ รวมทั้งชื่อเรื่องด้วย

การจัดระเบียบส่วน

 
ผังบทความตัวอย่าง (คลิกที่ภาพเพื่อชมขนาดใหญ่กว่า)

ควรเปิดบทความด้วย "ส่วนนำ" ซึ่งเป็นการนำผู้อ่านเข้าสู่เนื้อหา ซึ่งไม่ควรมีหัวเรื่องส่วน ส่วนที่เหลือของบทความอาจแบ่งเป็นส่วน ส่วนย่อย ฯลฯ

ส่วนนำควรเป็นบทสรุปกระชับ สารสนเทศที่เพิ่มใหม่ไม่ถือว่าสำคัญเพียงพอสำหรับส่วนนำเสมอไป คือ ควรวางไว้ในส่วนหรือส่วนย่อยที่เหมาะสมก่อน กล่องข้อมูล ภาพและเนื้อหาที่เกี่ยวข้องในส่วนนำจะต้องจัดชิดขวา

หากบทความมีหัวเรื่องส่วนอย่างน้อยสี่ส่วน จะปรากฏตารางสารบัญนำทางอัตโนมัติถัดจากส่วนนำ

หากหัวข้อของส่วนมีการกล่าวถึงในรายละเอียดในบทความแยกต่างหาก ให้แทรก {{หลัก|ชื่อบทความ}} ใต้หัวเรื่องส่วนทันที

ส่วนอื่นของบทความ ได้แก่ หมายเหตุบนแก้ความกำกวม (ปกติไว้บนสุดของบทความ) และกล่องข้อมูล (ปกติไว้ก่อนส่วนนำ)

ล่างสุดเป็นหัวข้อ อ้างอิง และ แหล่งข้อมูลอื่น ตามลำดับ

หัวเรื่องส่วน

หัวเรื่องส่วนเป็นไปตามคำแนะนำเดียวกับชื่อเรื่องบทความ (ด้านบน) ข้อกำหนดอื่นที่เกี่ยวกับชื่อเรื่องบทความปกติใช้กับหัวเรื่องส่วนเช่นเดียวกัน

ใช้เครื่องหมายเท่ากับคร่อมหัวเรื่อง คือ ==ชื่อเรื่อง== สำหรับส่วนหลัก ===ชื่อเรื่อง=== สำหรับส่วนย่อยไปเรื่อย ๆ สามารถใส่เครื่องหมายเท่ากับได้มากสุดห้าตัว =====ชื่อเรื่อง===== (งดใช้ =ชื่อเรื่อง=[a]) บรรทัดที่มีชื่อเรื่องหน้าจะต้องไม่มีเนื้อหาอื่น โดยมีบรรทัดว่างหนึ่งบรรทัดก่อนหน้า บรรทัดว่างหลังจากหัวเรื่องจะมีหรือไม่มีก็ได้และถูกเมิน (แต่อย่าใช้บรรทัดว่างสองบรรทัด เพราะจะทำให้เกิดที่ว่างไม่พึงประสงค์) การเว้นช่องไฟในหัวเรื่อง (เช่น == ชื่อเรื่อง ==) จะมีหรือไม่มีก็ได้ และถูกเมิน

นอกจากนี้

  • หัวเรื่องไม่ควรอ้างซ้ำซ้อนถึงเรื่องของบทความ (ปฐมวัย, ไม่ใช้ ปฐมวัยของสมิธ หรือ ปฐมวัยของเขา) หรือถึงหัวเรื่องระดับสูงกว่า ยกเว้นว่ากระทำเช่นนั้นแล้วจะสั้นหรือชัดเจนกว่า
  • ปกติหัวเรื่องไม่ควรมีลิงก์ โดยเฉพาะหากบางส่วนของหัวเรื่องเป็นการโยง
  • หัวเรื่องส่วนควรใช้ชื่อที่ไม่ซ้ำกัน มิฉะนั้นการโยงส่วนอาจนำให้ไปผิดที่ และคำอธิบายอย่างย่ออัตโนมัติสำหรับการแก้ไขเฉพาะส่วนจะกำกวม
  • ไม่ควรวางการอ้างอิงอยู่ในหัวเรื่องส่วน หรืออยู่ในบรรทัดเดียวกัน
  • หัวเรื่องไม่ควรมีภาพ เช่น สัญรูปหรือมาร์กอัพ <math> เพราะจะเกิดปัญหาสภาพเข้าถึงได้
  • หัวเรื่องไม่ควรเป็นคำถาม

ความเห็นที่มองไม่เห็นในบรรทัดเดียวกับหัวเรื่องควรอยู่ในมาร์กอัพ == ==[b] ดังนี้

==การส่อความ<!--ความเห็นนี้ใช้การได้ดี-->==
==<!--ความเห็นนี้ใช้การได้ดี-->การส่อความ==
==การส่อความ==<!--ความเห็นนี้ก่อปัญหา-->
<!--ความเห็นนี้ก่อปัญหาเช่นกัน-->==การส่อความ==

ก่อนเปลี่ยนหัวเรื่องส่วน พิจารณาก่อนว่าคุณอาจกำลังทำลายการโยงไปส่วนนั้นที่มีอยู่เดิม หากมีการโยงจำนวนมากไปชื่อเก่าของส่วน ให้สร้างจุดตรึง (anchor) ที่ใช้ชื่อนั้นเพื่อรับรองว่าการโยงจะยังใช้การได้ ในทำนองเดียวกัน เมื่อโยงไปส่วนหนึ่งของบทความให้เขียนความเห็นที่มองไม่เห็นที่ส่วนหัวของส่วนเป้าหมาย โดยตั้งชื่อบทความที่โยงให้เพื่อที่หากมีการเปลี่ยนชื่อเรื่องส่วนแล้วจะแก้ไขบทความที่โยงมา ตัวอย่างเช่น

==การส่อความ<!--ส่วนนี้โยงมาจาก [[ริชาร์ด ดอว์กินส์]] (ดู [[MOS:HEAD]])-->==

เนื้อหาคล้ายหัวเรื่อง:

ข้อกำหนดเหล่านี้หลายข้อยังใช้กับเนื้อหาที่ใช้การทำหน้าที่พื้นฐานเช่นเดียวกับหัวเรื่อง ตัวอย่างเช่น หัวตาราง (และหัวสดมภ์และแถวตาราง) ควรเป็นไปตามข้อแนะนำข้างต้นเกี่ยวกับความซ้ำซ้อน ภาพและคำถาม ว่า หัวตารางสามารถใช้การอ้างอิงและอาจขึ้นต้นด้วยจำนวนได้ หัวตารางไม่สร้างจุดตรึงการโยงอัตโนมัติต่างจากหัวเรื่องของหน้า

อักษรย่อ

อักษรย่อเป็นรูปย่อของคำหรือวลี ในการวิเคราะห์อย่างเคร่งครัด ถือว่าแตกต่างจากรัสพจน์ รัสพจน์เกิดจากอักษรขึ้นต้นบางส่วนหรือทั้งหมดของคำในวลีหนึ่ง ในงานภาษาศาสตร์บางอย่าง ถือว่ารัสพจน์เป็นเฉพาะคำที่เกิดจากอักษรตัวแรก (initialism) ที่อ่านเป็นคำ (เช่น เนโท) ต่างจากกรณีซึ่งคำที่เกิดจากอักษรตัวแรกที่อ่านเป็นตัวอักษรโดด ๆ (เช่น ยูเอส) ต่อจากนี้ ถ้อยแถลงทั่วไปเกี่ยวกับอักษรย่อจะรวมทั้งรัสพจน์ และคำว่า "รัสพจน์" ใช้รวม ๆ หมายถึงคำที่เกิดจากอักษรตัวแรกโดยไม่แบ่งแยกว่ารัสพจน์นั้นกล่าวเป็นคำหรือไม่

เขียนทั้งตัวเต็มและตัวย่อเมื่อปรากฏครั้งแรก

เมื่อใช้อักษรย่อในบทความ ให้เขียนคำเต็มในครั้งแรกตามด้วยอักษรย่อในนขลิขิต (วงเล็บกลม) จากนั้นสามารถใช้อักษรย่อเดี่ยว ๆ ได้

คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) ครั้งต่อไปก็ใช้ว่า กสทช.

หากฉบับเต็มอยู่ในวงเล็บอยู่แล้ว ให้ใช้เครื่องหมายจุลภาคหรือคำว่า "หรือ" เพื่อระบุอักษรย่อ

พรรคประชาธิปไตยใหม่ (New Democratic Party, หรือ NDP)

โดยยกเว้นอักษรย่อที่ใช้กันแพร่หลาย ในบทความส่วนใหญ่ไม่ต้องการขยายความ (ดีเอ็นเอ)

อย่าใช้อักษรย่อที่ไม่เป็นที่ยอมรับแพร่หลาย

หลีกเลี่ยงอักษรย่อเมื่ออาจทำให้ผู้อ่านสับสน รบกวนความลื่นไหล หรือดูไม่เป็นทางการ ตัวอย่างเช่น อย่าใช้ ป. แทนคำว่า ประมาณ ยกเว้นในข้อความเทคนิคที่ปรากฏคำนั้นหลายครั้ง หรือในกล่องข้อมูลหรือตารางข้อมูลเพื่อลดความกว้าง

อย่าประดิษฐ์อักษรย่อหรือรัสพจน์

โดยทั่วไปหลีกเลี่ยงการประดิษฐ์อักษรย่อใหม่ โดยเฉพาะรัสพจน์ (เช่น World Union of Billiards (สหภาพบิลเลียดโลก) เป็นคำแปลของ Union Mondiale de Billard แต่องค์การดังกล่าวมิได้ใช้ชื่อ World Union of Billiards หรือ WUB ฉะนั้นใช้ชื่อต้นฉบับและอักษรย่ออย่างเป็นทางการ UMB)

หากจำเป็นต้องย่อในที่จำกัด เช่น ในส่วนหัวสดมภ์ในตาราง ให้ใช้อักษรย่อที่เป็นที่ยอมรับกันแพร่หลาย ตัวอย่างเช่น สำหรับผลิตภัณฑ์ประชาชาติเบื้องต้นนิวซีแลนด์ ให้ใช้ NZ และ GNP เป็น NZ GNP อย่าใช้ว่า NZGNP

ส่วนย่อยเอชทีเอ็มแอล

ทั้งส่วนย่อย <abbr> หรือแม่แบบ {{abbr}} สามารถใช้สำหรับอักษรย่อและรัสพจน์ได้ <abbr title="องค์การอนามัยโลก">WHO</abbr> หรือ {{abbr|WHO|องค์การอนามัยโลก}} จะสร้าง WHO เมื่อเลื่อนเมาส์เหนือข้อความที่เรนเดอร์แล้วทำให้ทูลทิป (tooltip) ของแบบยาวปรากฏขึ้น มีเดียวิกิ ซอฟต์แวร์ซึ่งวิกิพีเดียใช้ดำเนินการ ไม่รองรับ <acronym>

ตัวเอน

การเน้น

ปกติไม่ใช้ตัวเส้นหนาเพื่อเน้น ให้ใช้ตัวเอนแทน แต่ไม่ควรใช้พร่ำเพรื่อ การใช้การเน้นมากเกินไปจะลดประสิทธิภาพของการเน้น จะดีที่สุดหากใช้ <em>คำ</em> หรือ {{em|คำ}} แทน ''คำ'' เพื่อระบุการเน้น เช่น วัคซีน{{em|มิใช่}}ทางรักษา แต่เป็นการป้องกัน จะทำให้สไตล์ชีตผู้ใช้จัดการการเน้นได้ในแบบของแต่ละบุคคล และช่วยผู้ใช้ซ้ำและผู้แปล

ชื่อเรื่อง

ใช้ตัวเอนกับชื่อเรื่องของงานอย่างหนังสือ จุลสาร ภาพยนตร์ (รวมภาพยนตร์สั้น) ซีรีย์โทรทัศน์ นิทรรศการที่มีชื่อ คอมพิวเตอร์และวิดีโอเกม (แต่ไม่รวมซอฟต์แวร์อื่น) อัลบั้มดนตรีและงานจิตรกรรม ชื่อเรื่องของบทความ บท เพลง ตอนโทรทัศน์ งานวิจัยและงานสั้นอื่นให้ใช้เครื่องหมายอัญประกาศ (" ")

ชื่อวิทยาศาสตร์

ใช้ตัวเอนสำหรับชื่อวิทยาศาสตร์ของพืช สัตว์และสิ่งมีชีวิตอื่นในระดับสกุล (genus) และต่ำกว่า (ใช้ตัวเอนกับ Panthera leo แต่ไม่ใช้กับ Felidae) สัญลักษณ์ลูกผสมไม่ใช้ตัวเอน (Rosa × damascena) หรือ "คำเชื่อม" ที่ต้องใช้ในชื่อพฤกษศาสตร์ (Rosa gallica subsp. officinalis)

ลิงก์ตัวเอน

ในการทำให้ลิงก์ทำงานได้ มาร์กอัพตัวเอนควรอยู่นอกมาร์กอัพลิงก์ทั้งหมด หรืออยู่ในส่วน "ไปป์" ของลิงก์

  • ไม่ถูกต้อง: [[เรือประจัญบาน''ยามาโตะ'']]
  • ถูกต้อง: [[เรือประจัญบานยามาโตะ|เรือประจัญบาน''ยามาโตะ'']]

การควบคุมการแบ่งบรรทัด

บางครั้งการบังคับให้ส่วนข้อความปรากฏทั้งหมดในบรรทัดเดียวก็จะเป็นการดีกว่า นั่นคือ การป้องกันมิให้ขึ้นบรรทัดใหม่ทุกที่ในส่วนข้อความนั้น

  • ไม่มีการที่ว่างไม่แบ่งบรรทัดใช้เป็นจุดแบ่งบรรทัดในทุกกรณี มาร์กอัพ สำหรับ 19 กก. ใช้โค้ด 19&nbsp;กก. หรือ 19{{nbsp}}กก.
  • หรือใช้มาร์กอัพ {{nowrap}}, {{nobreak}}, หรือ {{nobr}} (เทียบเท่ากัน); สำหรับ 5° 24′ N ใช้โค้ด {{nobr|5° 24′ N}}

การป้องกันการแบ่งบรรทัดซึ่งการขึ้นบรรทัดใหม่อาจสับสนหรือไม่สะดวกเป็นสิ่งพึงประสงค์ ตัวอย่างเช่น

  • 17{{nbsp}}กก.
  • ค.ศ.{{nbsp}}565
  • 2:50{{nbsp}}pm
  • £11{{nbsp}}ล้าน
  • พฤษภาคม{{nbsp}}2557
  • {{nobr|5° 24′ 21″ N}}
  • โบอิง{{nbsp}}747
  • 123{{nbsp}}ถนนเอลม์
  • สงครามโลกครั้งที่{{nbsp}}2
  • พระสันตะปาปาพอลที่{{nbsp}}6

ที่ว่างไม่แบ่งบรรทัดเหมาะสมหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับบริบท คือ ขณะที่การใช้ 12{{nbsp}}MB ในร้อยแก้วเหมาะสม แต่อาจเกิดผลเสียมากกว่าหากใช้ในตาราง (ซึ่งที่ว่างแนวนอนมีจำกัด) และไม่จำเป็นในค่าตัวแปรเสริมสั้นในกล่องข้อมูล (ซึ่งจะไม่เกิดการแบ่ง)

การแบ่งบรรทัดอาจเกิดที่ที่ว่างบาง (&thinsp; หรือ {{thinsp}}) ซึ่งบางทีใช้แก้ไขการวางอักขระชิดกันใกล้เกินไป เพื่อป้องกันเหตุนี้ พิจารณาใช้ {{nobr}}

ให้แทรกที่ว่างไม่แบ่งและที่ว่างบางด้วยสัญลักษณ์ ({{nbsp}}, {{thinsp}}, &nbsp; หรือ &thinsp;) อย่าใช้คีย์บอร์ดกรอกอักขระว่างสู่หน้าต่างแก้ไขโดยตรง เนื่องจากที่ว่างทั้งสองแยกไม่ได้กับที่ว่างตามปกติ และผู้เขียนต่อมาจะไม่สามารถดูออกว่าเป็นอะไร ภายในวิกิลิงก์ การสร้างลิงก์อย่าง [[สงครามโลกครั้งที่&nbsp;2]] ทำงานได้ตามคาดหมาย แต่ [[สงครามโลกครั้งที่{{nbsp}}2]] จะไม่ทำงาน

อัญพจน์

แม้อัญพจน์เป็นส่วนหนึ่งที่ขาดไม่ได้ของวิกิพีเดีย แต่ก็พยายามอย่าใช้มากเกินไป สามารถใช้อัญพจน์สั้น ๆ ของข้อความมีลิขสิทธิ์เพื่อประกอบประเด็น สร้างบริบทหรือยกประเด็นของมุมมองหรือความคิด โดยทั่วไปแนะนำให้เขียนเนื้อหาด้วยคำของผู้เขียนวิกิพีเดียเอง การใช้คำที่คัดมามากเกินไปไม่เข้ากับลีลาการเขียนของสารานุกรม และอาจเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ พิจารณาลดการใช้อัญพจน์โดยการเรียบเรียง เพราะไม่ควรใช้อัญพจน์แทนข้อความเสรี (ซึ่งรวมข้อความที่ผู้เขียนเขียนด้วย)

การใช้คำต้นฉบับ

อัญพจน์จะต้องมีแหล่งที่มาที่สามารถพิสูจน์ยืนยันได้ การใช้คำของข้อความที่คัดมานั้นควรเป็นสำเนาไม่ตกหล่น หลักนี้เรียก หลักการเปลี่ยนแปลงน้อยสุด ที่ใดเมื่อมีเหตุสมควรให้เปลี่ยนการใช้คำ ให้ใช้เครื่องหมายวงเล็บเหลี่ยมคร่อมการใช้คำนั้น (ตัวอย่างเช่น [บิดาของนาง] แทนเขา เมื่อบริบทที่ระบุ "เขา" ไม่รวมอยู่ในอัญพจน์ เช่น "โอซิโรอิบอกชะตากรรมของเขาแก่ [บิดาของนาง]") หากมีข้อผิดพลาดสำคัญในถ้อยแถลงต้นฉบับ ให้ใช้ [[sic]] หรือแม่แบบ {{sic}} เพื่อแสดงว่าวิกิพีเดียมิได้ก่อให้เกิดข้อผิดพลาดนั้น ทว่า ข้อผิดพลาดการสะกดคำและการพิมพ์เล็กน้อยควรแก้ไขโดยไม่ต้องเขียนความเห็น ยกเว้นการสะกดผิดนั้นมีความสำคัญต่อตัวบท

ใช้การละความเพื่อแสดงการละเว้นบางส่วนจากข้อความที่คัดมา การละเว้นที่ชอบได้แก่ คำภายนอก คำที่ไม่เกี่ยวข้องหรือคำในวงเล็บ และคำพูดที่ไม่มีความหมาย (เช่น อืม และ หืม) อย่าละเว้นข้อความซึ่งจะลบบริบทสำคัญหรือเปลี่ยนความหมายของข้อความ เมื่อคัดข้อความหยาบคายหรือลามกมา ควรปรากฏให้เหมือนกับในแหล่งที่มาตามอ้าง ชาววิกิพีเดียไม่ควรตัดทอนคำโดยแทนอักขระด้วยเครื่องหมายแดช ดอกจันหรือสัญลักษณ์อื่น ยกเว้นเมื่อทำสำเนาซึ่งข้อความตามคัดมา

ในอัญพจน์โดยตรง ให้คงการสะกดคำตามสำเนียงและแบบโบราณตามต้นฉบับ

มุมมอง

อัญพจน์ควรใช้เพื่อนำเสนอความเห็นอารมณ์ซึ่งไม่สามารถแสดงด้วยเสียงของวิกิพีเดียเองได้พร้อมการอ้างอิงที่มา แต่ห้ามนำเสนอบรรทัดฐานวัฒนธรรมว่าเป็นอารมณ์

  • ยอมรับได้: ซิสเคลและอีแบร์ทเรียกภาพยนตร์นี้ว่า "ลืมไม่ลง"
  • ยอมรับไม่ได้: คัมภีร์ของศาสนาถือว่าสถานที่นี้ "ศักดิ์สิทธิ์"

ความเห็นกระชับซึ่งไม่แสดงอารมณ์เกินควรสามารถรายงานพร้อมแหล่งที่มาได้โดยไม่ต้องใช้อัญพจน์โดยตรง การใช้เครื่องหมายอัญประกาศรอบคำอธิบายธรรมดามักดูเหมือนส่อความน่าเคลือบแคลงเกี่ยวกับเนื้อความที่กำลังคัดมา หรืออาจอนุมานได้ว่าเป็นการประชดประชันหรือคำคลุมเครือ เช่น "ตามที่เชื่อ" หรือ "ตามที่เรียก"

  • ยอมรับได้: ซิสเคลและอีแบร์ทกล่าวว่าภาพยนตร์นี้น่าสนใจ
  • ไม่จำเป็นและอาจส่อความความเคลือบแคลง: ซิสเคลและอีแบร์ทกล่าวว่าภาพยนตร์นี้ "น่าสนใจ"
  • ควรคัดคำ: ซิสเคลและอีแบร์ทเรียกภาพยนตร์นี้ว่า "น่าสนใจแต่บิดหัวใจ"

ความสอดคล้องทางไทโปกราฟี

อัญพจน์ไม่ต้องเป็นสำเนาแท้จริง และในกรณีส่วนใหญ่ไม่กำหนดให้ต้องรักษาการจัดรูปแบบดั้งเดิม การจัดรูปแบบและส่วนไทโปกราฟีอย่างเดียวอื่นของข้อความที่คัดมาควรปรับเข้ากับธรรมเนียมของวิกิพีเดียภาษาไทยโดยไม่ต้องออกความเห็นโดยที่การทำเช่นนั้นไม่เปลี่ยนแปลงหรืออำพรางความหมายหรือเจตนาของข้อความนั้น วิธีปฏิบัติเช่นนี้พบในผู้จัดพิมพ์ทุกราย มีการเปลี่ยนแปลงซึ่งไม่เปลี่ยนแปลงเมื่ออ่านข้อความออกเสียง อย่างเช่น

  • แทนส่วนย่อยไทโปกราฟีที่มิใช่ภาษาไทยด้วยส่วนย่อยภาษาไทย ตัวอย่างเช่น แทนกียะเม (« ») ด้วยเครื่องหมายอัญประกาศตรง
  • ให้คงตัวเส้นหนาและตัวเอนเป็นส่วนใหญ่ แต่ควรเปลี่ยนลีลาอื่นส่วนใหญ่ การขีดเส้นใต้, การเว้น  ภ า ย ใ น ค  ำ , สี ฯลฯ โดยทั่วไปควรปรับเป็นตัวเอนหรือตัวเส้นหนา (แต่ไม่บ่อย) สำหรับชื่อเรื่องของหนังสือ บทความ บทกวี เป็นต้น ให้เพิ่มตัวเอนหรือเครื่องหมายอัญประกาศตามคู่มือว่าด้วยชื่อเรื่อง
  • ขยายอักษรย่อ

ไม่ควรใช้อัญพจน์โดยตรงเพื่อพยายามรักษาการจัดรูปแบบที่ผู้จัดพิมพ์ภายนอกเลือกใช้ โดยเฉพาะเมื่อเนื้อความไม่มีการเปลี่ยนแปลง เช่น

  • ยอมรับได้: สัตว์นี้ขึ้นรายการว่าใกล้สูญพันธุ์ในรายการแดงชนิดถูกคุกคามของ IUCN
  • ยอมรับไม่ได้: สัตว์นี้ขึ้นรายการว่า "ใกล้สูญพันธุ์" ในรายการแดงชนิดถูกคุกคามของ IUCN

สามารถใช้ตัวเอนเพื่อทำเครื่องหมายการใช้งานจำเพาะเป็นภาษาเฉพาะวงการ โดยเฉพาะเมื่อไม่เป็นที่คุ้นเคยหรือผู้ที่มิใช่ผู้เชี่ยวชาญไม่ควรเปลี่ยนไปใช้คำอื่น

  • อนุญาต: สัตว์นี้ขึ้นรายการว่าใกล้สูญพันธุ์วิกฤตในรายการแดงชนิดถูกคุกคามของ IUCN

แหล่งที่มา

ควรออกชื่อผู้ประพันธ์ส่วนคัดมาของประโยคเต็ม โดยให้ทำในข้อความหลักมิใช่เพียงเชิงอรรถเท่านั้น ทว่า การบอกแหล่งที่มาไม่จำเป็นกับอัญพจน์ซึ่งชัดเจนว่ามาจากบุคคลที่กำลังอภิปรายอยู่ในบทความหรือส่วนนั้น เมื่อบอกแหล่งที่มา หลีกเลี่ยงการนำเสนอในแบบที่มีความลำเอียง

อัญพจน์ในอัญพจน์

สำหรับอัญพจน์ในอัญพจน์ ให้ใช้เครื่องหมายอัญประกาศคู่สำหรับอัญพจน์นอกสุด แล้วสลับเครื่องหมายอัญประกาศเดี่ยวและคู่จากนอกเข้าใน เช่น เขากล่าวว่า "หนังสือนั้นอ้างว่า 'วอลแตร์กล่าวว่า "ฉันไม่ยอมรับสิ่งที่คุณพูด แต่ฉันจะปกป้องสิทธิของคุณในการพูดด้วยชีวิต" ' "

ลิงก์

ระมัดระวังเมื่อลิงก์ภายในอัญพจน์ ให้ลิงก์ไปยังเป้าหมายที่สอดคล้องกับความหมายที่ผู้ประพันธ์ความที่ยกมาเจตนาชัดเจน หากเป็นไปได้ให้ลก์จากข้อความนอกอัญพจน์แทน ไม่ว่าก่อนหรือหลังอัญพจน์นั้น (หากกำลังยกข้อความหลายมิติ ให้เพิ่มหมายเหตุผู้เขียน [ลิงก์ต้นฉบับ] หรือ [ลิงก์ที่เพิ่ม] ตามสมควร เพื่อเลี่ยงความกำกวมว่าผู้ประพันธ์เดิมเป็นผู้ทำลิงก์นั้นหรือไม่)

อัญพจน์บล็อก

จัดรูปแบบข้อความที่ยกมายาว (กว่า 40 คำหรืออักขระตั้งแต่หนึ่งร้อยตัวขึ้นไป หรือมีมากกว่าหนึ่งย่อหน้าไม่ว่ายาวเพียงใด) เป็นอัญพจน์บล็อก คือ มีการย่อหน้าทั้งสองด้าน อัญพจน์บล็อกสามารถใช้อยู่ใน {{quote}} หรือ <blockquote>...</blockquote> แม่แบบดังกล่าวยังให้ตัวแปรเสริมสำหรับระบุแหล่งที่มา อย่าปิดอัญพจน์บล็อกด้วยเครื่องหมายอัญประกาศ (และโดยเฉพาะอย่างยิ่งหลีกเลี่ยงเครื่องหมายอัญประกาศตกแต่งในการใช้ปกติ เช่น กำหนดในแม่แบบ {{cquote}}) นอกจากนี้ ยังไม่สนับสนุนอัญพจน์บล็อกโดยใช้สีพื้นหลัง

บทกวี เนื้อเพลงและข้อความที่จัดรูปแบบแล้วอื่นอาจยกมาในบรรทัดได้หากสั้นหรือนำเสนอในอัญพจน์บล็อก หากอยู่ในบรรทัด การขึ้นบรรทัดใหม่ควรระบุด้วย / และการแบ่งย่อหน้าหรือบทโดย // ซอฟต์แวร์มีเดียวิกิของวิกิพีเดียปกติไม่เรนเดอร์การแบ่งบรรทัดหรือการย่อหน้าใน {{quote}} หรือ <blockquote> แต่ในส่วนขยาย <poem> สามารถใช้เพื่อรักษาการแบ่งบรรทัดหรือการย่อหน้าได้

อัญพจน์ภาษาต่างประเทศ

อัญพจน์จากแหล่งภาษาต่างประเทศควรปรากฏพร้อมคำแปลเป็นภาษาไทย ซึ่งควรเป็นภาษาสมัยใหม่ อัญพจน์ซึ่งเป็นคำแปลควรแยกชัดเจนจากอัญพจน์ต้นฉบับ การระบุแหล่งที่มาดั้งเดิมของคำแปล (ถ้ามี และมิได้เผยแพร่ครั้งแรกในวิกิพีเดีย) และภาษาต้นฉบับ (หากไม่ชัดเจนจากบริบท)

หากมีข้อความดั้งเดิมก่อนแปล ให้บอกอ้างอิงหรือรวมข้อความนั้นด้วยตามความเหมาะสม

หากผู้เขียนเป็นผู้แปลข้อความภาษาต่างประเทศมาเป็นภาษาไทยเอง ต้องระมัดระวังให้รวมข้อความต้นฉบับเสมอ ในตัวเอน และใช้คำภาษาไทยที่สามัญและใช้จริงในคำแปล นอกจากคุณมั่นใจความสามารถในการแปลของคุณ ให้มองหาความช่วยเหลือจากผู้ใช้อื่น

เครื่องหมายวรรคตอน

อะพอสทรอฟี (')

  • แนะนำให้ใช้เครื่องหมายอะพอสทรอฟีตรง ( ' ) แทนอะพอสทรอฟีโค้ง (  )
  • อย่าใช้เครื่องหมายลงน้ำหนักหรือแบ็กทิก (`) เป็นอะพอสทรอฟี
  • เมื่อใดที่อาจตีความอะพอสทรอฟีผิดเป็นมาร์กอัพวิกิให้ใช้แม่แบบ {{'}} หรือใช้ป้ายระบุ <nowiki> หรือใช้เอนทิตี &apos;

อัญประกาศ (" ")

ด้านล่างนี้ คำว่า "อัญพจน์" รวมถึงการใช้เครื่องหมายอัญประกาศตามธรรมเนียม เช่น สำหรับชื่อเพลง บท ตอน เป็นต้น

ใช้เครื่องหมายอัญประกาศในการเน้นคำ

อักขระอัญประกาศ

  • ใช้เครื่องหมาย "ตรง" ไม่ใช้เครื่องหมาย โค้ง (สำหรับข้อความคัดมาเดี่ยวหรืออะพอสทรอฟี ใช้ 'ตรง' ไม่ใช้ โค้ง)[c]
  • อย่าใช้เครื่องหมายลงน้ำหนัก แบ็กทิก (`ข้อความ´), ต่ำ-สูง („ “) หรือกียะเม (« ») เป็นเครื่องหมายอัญประกาศหรืออะพอสทรอฟี เครื่องหมาย และ ที่เห็นในรายการหน้าต่างแก้ไขเป็นเครื่องหมายไพรม์และดับเบิลไพรม์ตามลำดับ ทั้งสองใช้เพื่อระบุการแบ่งองศา และไม่ใช่อะพอสทรอฟีหรือเครื่องหมายอัญประกาศ
  • เครื่องหมายอัญประกาศและอะพอสทรอฟีจากเนื้อความภายนอกควรเปลี่ยนตามความจำเป็น
คู่หรือเดี่ยว
ใส่เครื่องหมายอัญประกาศคู่คร่อมอัญพจน์ส่วนใหญ่ (ก กล่าวว่า "ข กินข้าว") ใส่อัญพจน์ในอัญพจน์ด้วยเครื่องหมายอัญประกาศเดี่ยว (ก ถามว่า "ข พูดหรือเปล่าว่า 'ฉันกินข้าว' หลังออกไปแล้ว")[d] แต่ยังมีข้อยกเว้นบ้าง เช่น
  • พันธุ์ปลูก ใช้เครื่องหมายอัญประกาศเดี่ยว (Malus domestica 'Golden Delicious')

ชื่อและชื่อเรื่อง

ควรใช้เครื่องหมายอัญประกาศสำหรับชื่อและชื่อเรื่องต่อไปนี้

  • บทความและบท (หนังสือและจุลสารใช้ตัวเอน)
  • ส่วนของผลงานดนตรี (ผลงานใช้ตัวเอน)
  • แถบจากคอมิกส์และเว็บคอมิกส์ (คอมิกส์ใช้ตัวเอน)
  • บทกวี (บทกวียาวหรือมหากาพย์ใช้ตัวเอน)
  • เพลง (อัลบั้ม วัฏจักรเพลง อุปรากร โอเปเรตตา และออราทอริโอใช้ตัวเอน)
  • ตอนหนึ่ง ๆ ในชุดโทรทัศน์และวิทยุ และซีเรียล (ชื่อซีรีย์ใช้ตัวเอน)

ตัวอย่างเช่น เพลง "ตัวอย่าง" จากอัลบั้ม ตัวอย่าง โดยวงตัวอย่าง

อย่าใช้เครื่องหมายอัญประกาศหรือตัวเอนกับ

  • งานเขียนโบราณ
  • ทัวร์คอนเสิร์ต
  • สถานที่
  • ตำนานและมหากาพย์
  • บทสวด

นขลิขิต ( )

ไม่ควรมีช่องไฟติดกับขอบด้านในของนขลิขิต ปกตินขลิขิตเปิดควรมีช่องไฟนำหน้า แต่ยกเว้นกรณีที่มีเครื่องหมายอัญประกาศเปิด นขลิขิตเปิดอีกอันหนึ่ง หรือบางส่วนของคำ เช่น

  • เขากล่าวต่อที่ประชุมว่า "(อะแฮม) ... ยินดีต้อนรับสุภาพสตรีและสุภาพบุรุษ!"
  • เฉพาะตัวละครเจ้าในละคร ([เจ้าชาย]แฮมเล็ตและพระราชวงศ์ของพระองค์) ตรัสกลอนเปล่าเป็นนิสัย
  • เราเดินทางโดยอินเทอร์[คอนติเนนทัล]

ควรมีช่องไฟหลังนขลิขิตปิด ยกเว้นมีเครื่องหมายวรรคตอนตาม และในบางกรณีที่คล้ายกับที่แสดงรายการสำหรับนขลิขิตเปิดข้างต้น

หากมีใช้นขลิขิตหลายชุด ให้ใช้นขลิขิตต่างแบบกันสำหรับระดับการซ้อนในติดกัน สำหรับการติดกันสองระดับ โดยธรรมเนียมให้วงเล็บเหลี่ยมปรากฏในวงเล็บกลม ซึ่งมักเป็นสัญญาณของการพรรณนาที่ทับซ้อนเกิน มักจะดีกว่าในการเรียบเรียงประโยค โดยเชื่อมความคิดด้วยเครื่องหมายวรรคตอนอย่างอื่นแทน

หลีกเลี่ยงการใช้นขลิขิตซ้อนกัน ให้ใช้วลีในวงเล็บในวงเล็บด้วยกัน หรือเขียนประโยคใหม่ เช่น

เลี่ยง: ซิกมุนด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) (ประมาณ 1856 – 1939) เป็นประสาทแพทย์ชาวออสเตรียและผู้ก่อตั้งสำนักจิตวิเคราะห์
ดีขึ้น: ซิกมุนด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud; ประมาณ 1856 – 1939) เป็นประสาทแพทย์ชาวออสเตรียและผู้ก่อตั้งสำนักจิตวิเคราะห์

นขลิขิตเหลี่ยมยังใช้เพื่อระบุการแทนคำของผู้เขียนและการสอดแทรกภายในอัญพจน์ แต่ไม่ควรใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงความหมายที่เจตนาไว้ การนี้มีสามวัตถุประสงค์หลัก คือ

  • เพื่อให้ความกระจ่าง: (เธอเข้าโรงเรียน[มัธยม] ซึ่งเป็นความหมายตามเจตนา แต่มิได้กล่าวถึงประเภทของโรงเรียนในประโยคเดิม)
  • เพื่อลดขนาดของอัญพจน์: (X มี Y และในบางกรณี X อาจมี Z ด้วยเช่นกัน อาจลดเหลือ X มี Y [และบางทีก็มี Z]) เมื่อใช้การละความ (...) เพื่อระบุว่ามีการลบเนื้อความออกจากอัญพจน์โดยตรง ปกติไม่ควรใส่นขลิขิต

วงเล็บกับลิงก์

วงเล็บภายในลิงก์ต้องหลีก ดังนี้

เขากล่าวว่า "[[จอห์น โด|จอห์น &#91;โด&#93;]]ตอบ"

เขากล่าวว่า "จอห์น [โด]ตอบ"

เขากล่าวว่า "[[จอห์น โด|จอห์น {{bracket|โด}}]]ตอบ"

เขากล่าวว่า "จอห์น [โด]ตอบ"

[http://example.site ในวันแรก &#91;ฯลฯ&#93;]

ในวันแรก [ฯลฯ]

[http://example.site ในวันแรก {{bracket|ฯลฯ}}]

ในวันแรก [ฯลฯ]

นอกจากนี้ยังสามารถใช้มาร์กอัพ <nowiki> ได้ดังนี้ <nowiki>[โด]</nowiki> หรือ <nowiki>[ฯลฯ]</nowiki>

หากยูอาร์แอลมีวงเล็บเหลี่ยม ข้อความวิกิควรใช้แบบเข้ารหัสยูอาร์แอล http://example.site/foo.php?query=%5Bxxx%5Dyyy แทน ...query=[xxx]yyy การนี้จะเลี่ยงการตัดทอนลิงก์ตามหลัง xxx

จุดไข่ปลา (...)

ใช้จุดไข่ปลาเพื่อแสดงการละเนื้อความจากข้อความที่คัดมา จุดไข่ปลาเป็นจุดสามจุดไม่เว้นช่องไฟ (...) ไม่แนะนำให้ใช้อักขระจุดไข่ปลาซึ่งทำไว้ก่อนแล้ว () กับสามจุดที่มีช่องไฟคั่น (. . .)

  • ใส่ช่องไฟทั้งสองข้างของจุดไข่ปลา ฝรั่งเศส เยอรมนี  ... และเบลเยียม) ยกเว้นกรณีซึ่งไม่ควรมีช่องไฟระหว่างจุดไข่ปลากับ
    • เครื่องหมายอัญประกาศที่ตามหลังจุดไข่ปลาทันที ("ฝรั่งเศส เยอรมนี และเบลเยียม ...")
    • วงเล็บใด ๆ (กลม เหลี่ยม ปีกกา ฯลฯ) ซึ่งจุดไข่ปลาอยู่ด้านใน ("ฝรั่งเศส เยอรมนี (แต่ไม่ใช่เบอร์ลิน มิวนิก ...) และเบลเยียม")
  • ใช้ที่ว่างไม่แบ่งบรรทัด (&nbsp;) ตามความจำเป็นเพื่อป้องกันการขึ้นบรรทัดใหม่ที่ไม่เหมาะสม เช่น
    • เพื่อรักษาให้เครื่องหมายอัญประกาศ (และเครื่องหมายวรรคตอนที่อยู่ติดกัน) มิให้แยกจากจุดเริ่มต้นหรือสิ้นสุดของอัญพจน์ ("...&nbsp;เรายังเป็นกังวล"
    • เพื่อรักษาไม่ให้จุดไข่ปลายกคำขึ้นบรรทัดใหม่ ("ฝรั่งเศส เยอรมนี&nbsp;... และเบลเยียม" มิใช่ "ฝรั่งเศส เยอรมนี&nbsp;...&nbsp;และเบลเยียม")
การหยุดพักหรือชะงักของการพูด
บางครั้งใช้สามจุดเพื่อแสดงการหยุดพักหรือชะงักของการพูด ซึ่งในกรณีนั้นให้คงจุดไข่ปลาในรูปเดิม คำตอบสะดุ้งของเวอร์จิเนียคือ "เขาสามารถ ... ไม่ ฉันไม่ยอมเชื่อ!" เลี่ยงการใช้ลักษณะนี้ยกเว้นในอัญพจน์โดยตรง เมื่อบ่งชี้ว่าคำไม่สมบูรณ์ ไม่ต้องเว้นช่องไฟระหว่างส่วนของคำและจุดไข่ปลา การสื่อสัญญาณบิดเบือนลงท้ายด้วย "เราถูกทิ้งอยู่ใกล้แซน ล...โ-" ตีความว่าเป็นการอ้างอิงถึงแซนลีอันโดรหรือแซนโลเรนโซ
จุดไข่ปลาที่มีวงเล็บเหลี่ยม
ปกติจุดไข่ปลาไม่ต้องมีวงเล็บเหลี่ยมคร่อม เนื่องจากหน้าที่ของมันชัดเจนอยู่แล้ว ทว่า วงเล็บเหลี่ยมอาจใช้เพิ่มสำหรับความแม่นยำ เพื่อให้ชัดเจนว่าจุดไข่ปลานั้นไม่ได้ยกมาจากต้นฉบับ ปกติจำเป็นเฉพาะเมื่อในเนื้อความที่ยกมามีการใช้สามจุดเพื่อระบุการหยุดพักหรือชะงักด้วย จุดไข่ปลาควรยึดหลักการที่ให้ข้างต้น แต่แทรกวงเล็บเหลี่ยมคร่อมจุดไข่ปลาด้วย (การด่าของเธอยังดำเนินต่อ "ฉันรู้สึกอย่างไร คุณคิดว่ายังไงละ ... นี่มันมากไปแล้ว! [...] ฉันอยากกลับบ้าน!")

จุลภาค (,)

ปกติในวิกิพีเดียภาษาไทยไม่ใช้เครื่องหมายจุลภาคคั่นคำในรายการ ยกเว้นใช้เพื่อแบ่ง "คำที่มีเว้นวรรคภายในคำ" เพราะมิฉะนั้นอาจทำให้แบ่งคำหรือวลีสับสน เช่น

เข้าใจยาก: นายกรัฐมนตรีไทย ได้แก่ ชวน หลีกภัย บรรหาร ศิลปอาชา ชวลิต ยงใจยุทธ ทักษิณ ชินวัตร สุรยุทธ์ จุลานนท์ ...
ถูกต้อง:    นายกรัฐมนตรีไทย ได้แก่ ชวน หลีกภัย, บรรหาร ศิลปอาชา, ชวลิต ยงใจยุทธ, ทักษิณ ชินวัตร, สุรยุทธ์ จุลานนท์ ...

ในกรณีที่ต้องการแยกกลุ่มให้เห็นชัด อาจใส่เครื่องหมายจุลภาคหน้าคำ "และ" หรือ "หรือ" ก็ได้ เช่น

เช็คของบริษัทนี้จะสมบูรณ์เมื่อมีผู้ลงนาม 3 คน คือ ก หรือ ข, ค หรือ ง, และ จ ลงนาม

ตามหลักภาษาไทย จุลภาคสามารถใช้แยกวลีหรืออนุประโยคเพื่อกันความเข้าใจสับสน เช่น "ส่วน การประพันธ์เรื่องนี้, ที่ใดเป็นร้อยแก้วอยู่ในภาษาอังกฤษ ข้าพเจ้าก็ได้แต่งเป็นร้อยแก้ว, ที่ใดเป็นกาพย์กลอนก็แต่งเป็นกาพย์กลอน, เพื่อให้รูปคล้ายของเดิมมากที่สุดที่จะเป็นได้." อย่างไรก็ตาม หากพบกรณีดังกล่าวในวิกิพีเดียภาษาไทยควรเรียบเรียงใหม่เพื่อลดการใช้เครื่องหมายจุลภาค

นอกจากนี้ ในภาษาไทยไม่มีการใช้เครื่องหมายจุลภาคคั่นการระบุสถานที่ทางภูมิศาสตร์ เช่น กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย ไม่ใช้ กรุงเทพมหานคร, ประเทศไทย

ใช้ในวิกิพีเดียภาษาไทย ยังสามารถใช้เพื่อเลี่ยงการใช้นขลิขิตซ้อน ดูที่ #นขลิขิต ( )

มหัพภาค (.)

มหัพภาคที่ใช้กำกับอักษรย่อ ควรเว้นวรรคหน้าและหลัง "กลุ่มของอักษรย่อ" นั้นหนึ่งช่อง เพื่อไม่ให้ติดกับวลีข้างเคียง เช่น

อนุสาร อ.ส.ท. เป็นนิตยสารท่องเที่ยวขององค์การส่งเสริมการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย

ยัติภังค์ (-)

ใช้ยัติภังค์ในกรณีป็นชื่อบุคคลที่มียัติภังค์ เช่น จอห์น เลนนาร์ด-โจนส์ หรือคำอื่นที่ใช้ตามเอกสารอ้างอิง เช่น โควิด-19

ยัติภาค (–)

ใช้ยัติภาค ซึ่งในวิกิพีเดียภาษาไทยให้ใช้เอ็นแดช (U+2013) ในกรณีต่อไปนี้

  • ในความหมายว่า "และ" หรือ "กับ" เพื่อบอกความสัมพันธ์ของสองสิ่ง
    • แผนภาพเวนน์–ออยเลอร์
  • ในความหมายว่า "ถึง" เพื่อแสดงช่วงเวลา จำนวน สถานที่
    • พ.ศ. 2550–2558
    • เที่ยวบินจากกรุงเทพฯ–สุราษฎร์ธานี–ภูเก็ต

ให้กรอกโดยคลิกรูปที่อยู่ขวามือของรายการปล่อยลง "แทรกอักษร" ใต้หน้าต่างแก้ไข หรือกรอกเองโดยใช้โค้ด &ndash; อย่าใช้ยัติภังค์สองตัว (--) แทนยัติภาค

ยัติภาคในพิสัยไม่เว้นช่องไฟเสมอ ยกเว้นเมื่อพิสัยข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างมีช่องไฟอย่างน้อยหนึ่งช่อง เช่น

  • 23 กรกฎาคม 1790 – 1 ธันวาคม 1791 (ไม่ใช้ 23 กรกฎาคม 1790–1 ธันวาคม 1791)
  • 1–17 กันยายน;   กุมภาพันธ์–ตุลาคม 2009
  • 28 มม. – 17 ม., 1–10 มล.
  • 6:00–9:30 น.

ใช้คั่นคำในรายการ ตัวอย่างเช่น

  • จับคู่นักดนตรีกับเครื่องดนตรี
    • เจมส์ กัลเวย์ – ฟลุต
  • แสดงความยาวเพลงในอัลบั้ม
    • "เดอะฟิวเจอร์" – 7:21

ส่วนการลบหรือตัวเลขติดลบให้ใช้เครื่องหมายลบ , U+2212 minus sign (HTML &#8722; · &minus;) ในแถบแทรกอักษร อยู่ก่อนเครื่องหมายคูณ

  • 3x − 4
  • UTC−10

ทับ (/)

ใช้เครื่องหมายทับในกรณีต่อไปนี้

  • ใช้แสดงการออกเสียงของหน่วยเสียง (rivet ออกเสียงว่า /ˈrɪvət/)
  • ในเศษส่วน (7/8) แต่นิยมใช้ "ทับเศษส่วน" (7&frasl;8 แสดงผลเป็น 7⁄8) หรือแม่แบบ {{frac}} ({{frac|7|8}} แสดงผลเป็น 7/8) มากกว่า

อย่าใช้อักขระแบ็กสแลช ( \ ) แทนทับ

และ/หรือ

เลี่ยงการเขียน และ/หรือ เว้นเสียแต่อาจเกิดความกำกวม หรือเว้นเสียแต่รูปประโยคอื่นจะยาวเกินไปหรือไม่สละสลวย เช่น แทนที่จะเขียนว่า ส่วนใหญ่ประสบการบาดเจ็บและ/หรือการสูดดมควัน ให้เขียนเพียง การบาดเจ็บหรือการสูดดมควัน (ซึ่งธรรมดาจะตีความให้สื่อความว่า "หรือทั้งคู่" อยู่แล้ว) หรือ สำหรับการเน้นหรือความแม่นยำ ให้เขียน การบาดเจ็บหรือการสูดดมควันหรือทั้งคู่ หรือ การบาดเจ็บและการสูดดมควันหรืออย่างใดอย่างหนึ่ง หากมีความเป็นไปได้มากกว่าสองอย่าง แทนที่จะเขียน x, y, และ/หรือ z เขียนว่า x, y, และ z ตั้งแต่หนึ่งอย่างขึ้นไป หรือ x, y, และ z ทั้งหมดหรือบางส่วน

ทวิภาค (:)

ในภาษาไทย ทวิภาคใช้ในความหมายว่า "คือ" หรือ "หมายถึง", ใช้เพื่อแจกแจงรายการ หรือใช้คั่นบอกเวลา ดู #วันที่และเวลา

ปรัศนี (?)

ให้ใช้เฉพาะในข้อความที่ยกมาจากที่อื่น

ไม้ยมก (ๆ)

ให้เว้นวรรคหน้าและหลังไม้ยมกเสมอ เว้นแต่จะอยู่ติดกับเครื่องหมายวรรคตอน

ไปยาลน้อย (ฯ)

ใช้เครื่องหมายไปยาลน้อยเพื่อย่อคำที่เคยออกชื่อเต็มไปแล้วครั้งหนึ่ง เช่น ใช้ "ศาลฯ" แทน "ศาลอาญาระหว่างประเทศ" ทั้งนี้ ให้เว้นวรรคหลังเครื่องหมายไปยาลน้อยหนึ่งช่องไฟ

เครื่องหมายวรรคตอนกับเชิงอรรถ

ป้ายระบุอ้างอิง (<ref>...</ref>) ใช้เพื่อสร้างเชิงอรรถ ป้ายระบุอ้างอิงควรอยู่ต่อท้ายข้อความที่ใช้เชิงอรรถนั้นทันทีโดยไม่มีเว้นวรรค ป้ายระบุอ้างอิงต้องอยู่หลังเครื่องหมายวรรคตอน ป้ายระบุอ้างอิงที่อยู่ติดกันไม่ควรเว้นวรรค ป้ายระบุอ้างอิงใช้สำหรับหมายเหตุอธิบาย แต่ส่วนใหญ่ใช้สำหรับเชิงอรรถแหล่งที่มา

เมื่อใช้ป้ายระบุอ้างอิง จะต้องเพิ่มรายการเชิงอรรถด้วย ซึ่งปกติอยู่ในส่วนหมายเหตุและอ้างอิงตอนท้ายของบทความ

  • ตัวอย่าง: นกบินไม่ได้มีสันกระดูกอกลดลง[10] และกระดูกปีกเล็กกว่านกบินได้ที่มีขนาดเท่ากัน[11][12]

วันที่และเวลา

ควรโยงวันที่เฉพาะเมื่อเกี่ยวข้องและมีความน่าสนใจต่อเรื่องเท่านั้น

เวลาของวัน

รูปแบบเวลาอย่างย่อ ให้ใช้รูปแบบ hh:mm:ss โดยใช้ทวิภาค : ไม่ใช้มหัพภาค .

  • ถ้าเลขตัวหน้าสุดมีเพียงหนึ่งหลัก ไม่ต้องใส่ 0 นำหน้า ส่วนเลขกลุ่มอื่น ให้ใส่ 0 จนครบสองหลัก
  • ถ้าใช้บอกจุดเวลาของวัน ให้เติม น. (นาฬิกา) ลงท้าย

ฤดูกาล

  • หลีกเลี่ยงการพาดพิงถึงฤดูกาลที่กำกวม เพราะในซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้มีฤดูกาลไม่ตรงกัน
  • อาจใช้ชื่อฤดูกาลได้เมื่อมีความเกี่ยวข้องสมเหตุสมผลต่อเหตุการณ์ที่กำลังอธิบาย (การเก็บเกี่ยวฤดูใบไม้ร่วง) หรือเมื่ออ้างถึงระยะของวัฏจักรประจำปีตามธรรมชาติ (การย้ายถิ่นปกติเริ่มในกลางฤดูใบไม้ผลิ) นอกเหนือจากนี้ ปกติควรใช้คำกลาง (เขาได้รับเลือกตั้งในเดือนพฤศจิกายน 1992 ไม่ใช้ เขาได้รับเลือกตั้งในฤดูใบไม้ร่วงปี 1992)

ปี

  • ไม่ควรเขียน "ปี" และ "พ.ศ." หรือ "ค.ศ." ด้วยกัน เนื่องจากความหมายเหมือนกัน
  • ให้เว้นช่องไฟหน้าคำว่า "พ.ศ." และ "ค.ศ." หนึ่งช่องเสมอ
  • หากเข้าใจตรงกัน ผู้เขียนสามารถละคำว่า "พ.ศ." หรือ "ค.ศ." แล้วเขียนว่า "ปี" แทนก็ได้ แต่ไม่ใส่ "ปี" ตามหลังเดือน
  • หลังจากคำว่า "ทศวรรษ" ไม่ใส่คำว่า "ที่" แล้วเรียกทศวรรษโดยใช้ปีแรกในทศวรรษนั้น เช่น พุทธทศวรรษ 2550 (หมายถึง พ.ศ. 2550–2559)
  • ควรเลือกใช้อย่างใดอย่างหนึ่งให้เป็นแบบเดียวกันทั้งบทความ

ปัจจุบัน

ควรเลี่ยงการใช้คำว่า "ปัจจุบัน" เนื่องจากสิ่งที่เป็นปัจจุบันในวันนี้อาจมิใช่ในวันพรุ่งนี้ ให้ใช้ข้อความเจาะจงวันที่และเวลาแทน เช่น

ไม่ถูกต้อง: เขาเป็นเลขาธิการอาเซียนคนปัจจุบัน ...
ถูกต้อง: ในเดือนมีนาคม 2554 เขาเป็นเลขาธิการอาเซียน ...

ตัวเลข

  • วิกิพีเดียภาษาไทยใช้เลขอารบิก (0 1 2 3..9) เป็นหลัก
    • ยกเว้นเมื่อจำเป็นต้องคงรูปเลขอื่นไว้ เช่น เลขไทย (วันทางจันทรคติ อักษรย่อที่ใช้เลขไทย) หรือเลขโรมัน (ทางคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์) เป็นต้น
  • ภาษาไทยใช้จุลภาคคั่นจำนวนเลขนับจากหลักหน่วยไปทีละ 3 หลัก ยกเว้นปีศักราชต่าง ๆ เช่น พ.ศ. 2552 ฯลฯ
  • เว้นวรรคหน้าและหลังกลุ่มตัวเลขเสมอเพื่อแยกออกจากข้อความรอบข้าง
    • ราคา 500 บาท
    • ลำต้นสูง 1–2 เมตร
  • ยกเว้นอักษรย่อที่มีตัวเลขติดอยู่ตามปกติ
    • วิตามินบี12 (ตัวเลขติดอักษร)
    • โนเกีย เอ็น8 (ตัวเลขติดอักษร)
  • โดยทั่วไปควรใช้ทศนิยมมากกว่าเศษส่วน
  • นิยมใช้สัญกรณ์วิทยาศาสตร์ (เช่น 5.8×107 กก.) ในบริบทวิทยาศาสตร์ ผู้เขียนสามารถใช้แม่แบบ {{val}} ซึ่งมีวากยสัมพันธ์ดังนี้ {{val|5.8|e=7|u=กก.}}
  • คำว่า "billion" เมื่อแปลจากภาษาอังกฤษให้แปลเป็นพันล้าน หมื่นล้านหรือแสนล้านเพื่อความเข้าใจในภาษาไทย
  • ใช้คำว่า "ร้อยละ" หรือสัญลักษณ์ "%" ได้ทั้งคู่
  • จำนวนเลขน้อยอาจเปลี่ยนเป็นคำเต็มแทนเพื่อไม่ให้ข้อความอ่านสะดุด
  • ภาษาไทยปกติเขียนหน่วยเงินตราด้วยชื่อเต็ม แต่หากมีเนื้อที่จำกัดสามารถใช้สัญลักษณ์หน่วยเงินตราแทนได้ โดยใช้สัญลักษณ์นำหน้าจำนวนเงินโดยไม่มีเว้นวรรค เช่น $250–300, €1.0 ล้าน

หน่วยวัด

  • ให้แสดงปริมาณโดยทั่วไปใช้หน่วยหลักเป็นหน่วยเอสไอหรือหน่วยที่มิใช่เอสไอซึ่งได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการให้ใช้กับเอสไอ อย่างไรก็ดี บทความวิทยาศาสตร์อาจใช้หน่วยชำนัญพิเศษที่เหมาะสมแก่สาขาวิทยาศาสตร์ที่กำลังกล่าวถึง
  • หน่วยที่ไม่จำเป็นที่แปลมาจากภาษาอื่น เช่น ปอนด์ ไมล์ ไม่ต้องเขียน
  • ในอัญพจน์โดยตรง ให้คงหน่วยตามต้นฉบับเสมอ หากต้องการเปรียบเทียบให้ใช้วงเล็บเหลี่ยมกำกับ
  • หากมีพื้นที่จำกัด นิยมใช้สัญลักษณ์หน่วยแทน ส่วนในวลีควรระบุชื่อหน่วยเต็ม ยกเว้นมีการใช้หน่วยซ้ำหลายครั้งอาจใช้สัญลักษณ์แทนได้หลังจากเขียนชื่อเต็มไปครั้งหนึ่งแล้ว ยกเว้นหากหน่วยนั้นแทบไม่เคยเขียนออกมาเป็นคำสามารถใช้สัญลักษณ์แทนได้ (°C แทน องศาเซลเซียส)
  • ควรใช้ว่า "ต่อ" เมื่อเขียนถึงหน่วยมากกว่าทับ เช่น เมตรต่อวินาที ไม่ใช้ เมตร/วินาที

สัญลักษณ์คณิตศาสตร์สามัญ

  • สำหรับเครื่องหมายลบหรือตัวดำเนินการลบ ใช้เครื่องหมายลบ (, อักขระยูนิโคด U+2212 MINUS SIGN) ป้อนเข้าโดยคลิกรูปเครื่องหมายในกล่องแทรกอักษรใต้กล่องแก้ไขหรือพิมพ์ &minus;
  • สำหรับเครื่องหมายคูณระหว่างจำนวน ให้ใช้ × (อักขระยูนิโคด U+00D7 MULTIPLICATION SIGN) ป้อนเข้าโดยคลิกรูปเครื่องหมายในกล่องเครื่องมือแก้ไขใต้หน้าต่างแก้ไขหรือพิมพ์ &times; ไม่ควรใช้พยัญชนะ x ระบุการคูณ
  • ระบุการยกกำลังด้วยตัวยก an (พิมพ์ว่า ''a''<sup>''n''</sup> หรือ {{var|a}}<sup>{{var|n}}</sup>) สัญกรณ์เลขชี้กำลังจะเว้นวรรคหรือไม่ก็ได้ขึ้นอยู่กับบริบท
  • อย่าใช้สัญกรณ์การเขียนโปรแกรมนอกรายการโปรแกรมคอมพิวเตอร์
  • ให้เว้นวรรคทั้งสองข้างของสัญลักษณ์การดำเนินการทวิภาคและความสัมพันธ์ทวิภาค
    • บวก ลบ และบวกหรือลบ (เป็นตัวดำเนินการทวิภาค): +, , ± (เช่น 5 − 3)
    • การคูณและการหาร: ×, ÷
    • เท่ากับ ไม่เท่ากับ เท่ากับประมาณ: =, ,
    • น้อยกว่า น้อยกว่าหรือเท่ากับ มากกว่า มากกว่าหรือเท่ากับ: <, , >,
  • สัญลักษณ์สำหรับการดำเนินการเอกภาคให้เขียนชิดตัวถูกดำเนินการ
    • เครื่องหมายบวก ลบ และบวกหรือลบ: +, , ± (เช่น −3)
    • ตัวดำเนินการเอกภาคอื่น เช่น เครื่องหมายอัศเจรีย์ที่ใช้เป็นสัญลักษณ์แฟกทอเรียล (เช่น 5!)
  • สูตรคณิตศาสตร์ที่ซับซ้อนไม่ควรเขียนเป็นข้อความบรรทัดเดียว ควรใช้ส่วนขยายสูตรคณิตศาสตร์ของมีเดียวิกิ
  • ให้เขียนตัวแปรด้วยตัวเอน เช่น 2(5x + y)2
  • นิยมใช้ตัวดำเนินการหาร ( ÷ ) มากกว่าทับหรือทับเศษส่วนเมื่อแสดงเลขคณิตปฐมในข้อความทั่วไป เช่น 10 ÷ 2 = 5 แต่ในสูตรคณิตศาสตร์ขั้นสูงขึ้น นิยมใช้วินคูลัมหรือทับมากกว่า เช่น xn/n!

ไวยากรณ์และการใช้

สรรพนามบุรุษที่ 1

เพื่อคงวัตถุประสงค์และน้ำเสียงสารานุกรมไม่เป็นส่วนตัว บทความไม่ควรแทนผู้เขียนหรือผู้อ่านโดยใช้คำว่า "ฉัน" "ผม" "ดิฉัน" "พวกเรา" หรือคำอื่นที่คล้ายกัน หากพบกรณีเช่นนี้ควรเรียบเรียงประโยคใหม่ หรือใช้กรรมวาจก (passive voice) แทนยังดีกว่า

สรรพนามบุรุษที่ 2

หลีกเลี่ยงการเรียกผู้อ่านโดยใช้คำว่า "คุณ" หรือ "ของคุณ" ซึ่งเป็นน้ำเสียงที่ไม่เหมาะสม

  • ใช้นามหรือสรรพนามบุรุษที่ 3 เช่น แทนที่จะเขียนว่า เมื่อคุณเดินผ่าน "โก" คุณจะได้ $200 ก็เขียนว่า ผู้เล่นที่เดินผ่าน "โก" จะได้ $200
  • หากไม่สามารถระบุตัวบุคคลได้ หรือเมื่อต้องการส่อความว่า "ใครก็ได้" เป็นเรื่อง อาจใช้สรรพนามแทน เช่น สัมผัสของบุคคลว่าถูกจับตามอง
  • อย่าทำลิงก์เบต เช่น "คลิกที่นี่เพื่อดูสารสนเทศเพิ่มเติม" ให้การเน้นปกติของเบราว์เซอร์เชิญชวนเอง
  • เช่นเดียวกัน "ดู: (อ้างอิง)" หรือ "พิจารณา ..." เป็นเบตบุรุษที่ 2 ที่อ่อนกว่า พบทั่วไปในการเขียนวิชาการ บุคลิกภาพเชิงโต้ตอบเช่นนี้ไม่สอดคล้องกับการนำเสนอเรื่องวัตถุพิสัยแบบไม่โต้ตอบของสารานุกรม
    • ใช้ "ดูที่" และคำที่คล้ายกันเพื่ออ้างอิงข้าม (cross-reference) ภายในกับเนื้อหาอื่นของวิกิพีเดีย อย่าทำตัวเอนซึ่งคำอย่าง "ดูที่" การอ้างอิงข้ามเช่นนี้ควรอยู่ในวงเล็บ เพื่อให้ข้อความของบทความคงเดิมหากลบวงเล็บออก แต่ปกติควรเขียนใหม่ให้เนื้อความรวมอยู่ในลิงก์เชิงบริบทดีกว่าการใช้การอ้างอิงตนเองของวิกิพีเดียอย่างชัดเจน

สรรพนามเรียกสิ่งที่เป็นเรื่อง

สรรพนามเรียกสิ่งที่เป็นเรื่องควรเป็นสรรพนามทั่วไปที่ใช้เรียกสิ่งที่เป็นเรื่อง โดยไม่เชิดชูหรือว่าร้ายสิ่งนั้น เช่น บุคคลทั่วไปใช้ "เขา" หรือ "เธอ" แล้วแต่เพศ พระบรมวงศานุวงศ์ใช้ "พระองค์" สัตว์ใช้ "มัน" เป็นต้น

คำศัพท์

ภาษาที่ใช้สอนหรือสันนิษฐานเอง

หลีกเลี่ยงวลีอย่าง "พึงระลึกว่า" และ "สังเกตว่า" ซึ่งเป็นการสนทนากับผู้อ่านโดยตรงด้วยสำเนียงไม่เป็นสารานุกรม เหล่านี้เป็นการอ้างอิงตนเองของวิกิพีเดียรูปแบบหนึ่งที่สังเกตยาก คล้ายกัน วลีอย่าง "แน่นอนว่า" "เป็นธรรมดาที่" "ชัดเจนว่า" และ "ที่จริงแล้ว" เป็นการสันนิษฐานความรู้ของผู้อ่าน และนำไปสู่ปัญหาสาเหตุที่รวมสารสนเทศดังกล่าวอยู่ตั้งแต่แรก อย่าบอกผู้อ่านว่าบางสิ่ง "แฝงนัย" "น่าประหลาดใจ" "คาดไม่ถึง" "น่าขบขัน" "บังเอิญ" ฯลฯ ให้บอกเพียงข้อเท็จจริงที่มีที่มาและให้ผู้อ่านได้ข้อสรุปด้วยตนเอง รูปประโยคดังกล่าวปกติควรลบให้เหลือเฉพาะประโยคที่เหมาะสมมีน้ำเสียงวิชาการมากขึ้นและก้าวร้าวลดลง เช่น สังเกตว่านี่เป็นเรื่องที่มีการถกเถียงเป็นธรรมดาในหนังสือพิมพ์อนุรักษนิยม ให้เป็น นี่เป็นเรื่องที่มีการถกเถียงในหนังสือพิมพ์อนุรักษนิยม

ศัพท์ภาษาต่างประเทศ

ควรใช้ศัพท์ภาษาต่างประเทศให้น้อยที่สุด ควรใช้รหัสภาษาของไอเอสโอ เช่น {{lang|es|casa}} ซึ่งเป็นทางเลือกของแม่แบบ {{lang}} ซึ่งยังให้สารสนเทศเพิ่มเกี่ยวกับศัพท์หรือวลีต่างประเทศ เช่น ลิงก์ไปชื่อภาษาต่างประเทศ

ศัพท์ภาษาต่างประเทศควรแปลหรือถอดเสียงเป็นภาษาไทยโดยยึดตามแหล่งที่มาของบทความ หากไม่มี ให้ใช้การสะกดตามที่พบทั่วไปในแหล่งที่มาทุติยภูมิที่น่าเชื่อถือ เช่น พจนานุกรมหรือสารานุกรมภาษาไทย (รวมทั้งหลักการทับศัพท์ของราชบัณฑิตยสถาน)

  • การเขียนตัวอักษรคำ ให้ใช้สัญลักษณ์ของ IPA โดยอาจเขียนคำไทยที่เสียงใกล้เคียงกำกับ สำหรับภาษาจีนกลางให้ใช้พินอิน (ดู {{zh}}) และภาษาญี่ปุ่นให้ใช้โรมะจิ (ดู {{ญี่ปุ่น}}) กำกับเพิ่ม เช่น
  • กรณีคำนามภาษาเยอรมัน ให้เขียนคำทับศัพท์โดยขึ้นต้นด้วยตัวอักษรพิมพ์ใหญ่

ภาษาเทคนิค

บางหัวข้อมีความเป็นเทคนิคในตัวมันเอง แต่ผู้เขียนควรพยายามเขียนให้มีผู้อ่านเข้าใจได้จำนวนมากที่สุด ลดภาษาเฉพาะวงการ หรือพยายามอธิบาย สำหรับบทความเทคนิคอย่างเลี่ยงไม่ได้ แยกเขียนบทความซึ่งเป็นบทนำต่างหาก (เช่น บทนำทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่วไป) อาจเป็นทางออกดีที่สุด เลี่ยง "การลิงก์วิกิ" (การลิงก์ภายในวิกิพีเดีย) มากเกินไปแทนคำอธิบายในวงเล็บดังเช่นในประโยคนี้ อย่าใช้คำใหม่และเฉพาะทางเพื่อสอนผู้อ่านทั้งที่มีคำอื่นใช้กันแพร่หลายกว่า เมื่อความคิดตามความหมายของภาษาเฉพาะวงการซับซ้อนเกินกว่าจะอธิบายอย่างแม่นยำโดยใช้คำในวงเล็บไม่กี่คำ ให้เขียนโดยลดระดับความซับซ้อนลงหนึ่งระดับ[e] ตัวอย่างเช่น พิจารณาเพิ่มส่วนพื้นเดิมสั้น ๆ โดยมีป้ายระบุ {{หลัก}} ซึ่งชี้ไปบทความเต็มของความคิดที่ต้องมีก่อน การปฏิบัติดังนี้ใช้ได้เฉพาะเมื่อมโนทัศน์ที่ต้องมีก่อนสำคัญยิ่งยวดต่ออรรถาธิบายหัวข้อหลักของบทความ และเมื่อความคิดที่ต้องมีก่อนนั้นมีไม่มากเกินไป

ชื่อชนชาติและภาษา

ชื่อชนชาติและภาษาให้ใช้ชื่อตามชื่อประเทศ เช่น ชาวสวีเดน (ไม่ใช้ ชาวสวีดิช) ยกเว้นชื่อที่มีการใช้มานานจนเป็นที่ยอมรับ หรือปรากฏในพจนานุกรมภาษาไทย อาทิ เยอรมัน กรีก ไอริช สกอต ดัตช์ สวิส อังกฤษ อเมริกัน

คำทับศัพท์

หลักการทับศัพท์ชื่อ ให้พิจารณาจากหลักเกณฑ์ดังนี้

  1. บางทีในวิกิพีเดียภาษาไทยเคยมีการอภิปรายเรื่องคำทับศัพท์ที่ใช้กันภายในแล้ว ให้ยึดถือตามข้อตกลงก่อนหลักเกณฑ์อื่น หากต้องการเปลี่ยนแปลงให้อภิปรายก่อน
  2. พิจารณานำคำที่มีอยู่ในพจนานุกรมมาใช้
  3. ให้ถอดเสียงโดยอาศัยหลักเกณฑ์การทับศัพท์ของราชบัณฑิตยสถานและสำนักงานราชบัณฑิตยสภา (บางภาษาออกหลักเกณฑ์ล่าสุดมาเมื่อเดือนเมษายน 2561)
    • อย่างไรก็ตาม หลักเกณฑ์ของราชบัณฑิตยสถานและสำนักงานราชบัณฑิตยสภาอาจมีข้อผิดพลาดทั้งด้านการอ่านออกเสียง การเขียนตัวสะกดการันต์ ล้าสมัย หรือในบางครั้งการทับศัพท์ไม่ตรงกัน ให้พิจารณาเลือกหรืออาจปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม
  4. ถ้าราชบัณฑิตยสถานหรือสำนักงานราชบัณฑิตยสภาไม่ได้บัญญัติไว้ ให้ใช้คำที่มีใช้ในแหล่งข้อมูลทุติยภูมิที่น่าเชื่อถือ ซึ่งเป็นชื่อที่ใช้แพร่หลาย
  5. ถ้าไม่มีหลักออกเสียงเดิม ให้ว่าไปตามเสียง โดยอาศัยอักขรวิธีของไทย
  6. ถ้าอ่านภาษาเดิมไม่ออก ให้อ่านจากภาษาอังกฤษ หรือภาษาที่ใกล้เคียง หรือให้คงอักษรเดิมไว้ก่อน
  7. คำที่มาจากภาษาต่างประเทศ ถ้ามีการเว้นวรรคระหว่างคำ เมื่อทับศัพท์ให้เขียนติดกันเป็นคำเดียว เช่น เม็กซิโกซิตี ยกเว้นชื่อเฉพาะที่เจ้าของชื่อหรือผู้แทนกำหนดให้เขียนเป็นอย่างอื่น สำหรับคำที่ยังไม่มีการกำหนด กรณีที่ตัดสินว่าถ้าแยกคำแล้วทำให้เกิดความเข้าใจผิดได้ให้เขียนติดกันเป็นคำเดียว
    • หลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาเยอรมัน สเปน มลายู และอินโดนีเซียของสำนักงานราชบัณฑิตยสภาซึ่งออกใหม่เมื่อเดือนเมษายน 2561 กำหนดให้เขียนทับศัพท์แยกกันในบางกรณี แต่ในวิกิพีเดียให้เขียนติดกันทุกกรณี ยกเว้นชื่อ-นามสกุลบุคคล ให้เขียนแยกกันตามภาษาต้นทาง[f] เช่น
      • Frankfurt an der Oder (เมืองในประเทศเยอรมนี) ไม่ทับศัพท์เป็น ฟรังค์ฟวร์ท อัน แดร์ โอเดอร์ ให้ทับศัพท์เป็น ฟรังค์ฟวร์ทอันแดร์โอเดอร์
      • Jerez de la Frontera (เมืองในประเทศสเปน) ไม่ทับศัพท์เป็น เฆเรซ เด ลา ฟรอนเตรา ให้ทับศัพท์เป็น เฆเรซเดลาฟรอนเตรา
      • Harian Metro (หนังสือพิมพ์ในประเทศมาเลเซีย) ไม่ทับศัพท์เป็น ฮาเรียน เมโตร ให้ทับศัพท์เป็น ฮาเรียนเมโตร
      • sayur lodeh (อาหารอินโดนีเซีย) ไม่ทับศัพท์เป็น ซายูร์ โลเดะฮ์ ให้ทับศัพท์เป็น ซายูร์โลเดะฮ์

การเลือกใช้ชื่อบทความใด หากมีผู้ไม่เข้าใจชัดเจนหรือคาดว่าจะมีผู้ไม่เข้าใจ ควรอธิบายด้วยแม่แบบ {{ชื่อนี้เพราะ}} ในหน้าคุย รวมทั้งอธิบายสั้น ๆ เมื่อย้ายบทความ

ไฟล์สื่อ

ภาพ

  • ภาพควรอยู่ในส่วนระดับ 2 ที่สัมพันธ์ ภายในส่วนที่นิยามโดย ==หัวเรื่อง== ล่าสุดที่คั่นด้วยเครื่องหมายเท่ากับสองตัว หรือบนสุดของส่วนนำ
  • อย่าบีบข้อความในแนวนอนระหว่างภาพสองภาพ หรือระหว่างภาพกับกล่องข้อมูลหรือในทำนองเดียวกัน
  • ระเบียงภาพควรยึดถือปฏิบัติตามนโยบายการใช้ภาพ พิจารณาโยงหาภาพอื่น ๆ ในคอมมอนส์แทน
  • เลี่ยงการพาดพิงถึงภาพว่าภาพซ้าย/ขวามือ หรือบน/ล่าง เพราะการจัดวางภาพแตกต่างกันตามแพลตฟอร์ม และไม่มีความหมายต่อผู้ใช้ใช้เครื่องอ่านจอภาพ ให้ใช้คำบรรยายภาพระบุภาพแทน

เลี่ยงการใช้ภาพถ่ายทอดข้อความ

สารสนเทศข้อความควรกรอกเป็นข้อความแทนภาพเสมอ ข้อความแท้จริงสามารถเปลี่ยนสีและจัดด้วยป้ายระบุและแม่แบบซีเอสเอสได้ แต่ข้อความในภาพไม่สามารถทำได้ ภาพไม่สามารถค้นหาได้ ดาวน์โหลดช้ากว่าและคาดว่าอุปกรณ์สำหรับผู้พิการทางสายตาไม่สามารถอ่านเป็นข้อความได้ สารสนเทศข้อความสำคัญใดในภาพควรปรากฏในคำบรรยายภาพหรือข้อความใกล้เคียง

คำบรรยายภาพ

ภาพถ่ายและกราฟิกอื่นควรมีคำบรรยายภาพ ยกเว้นแต่มีการพรรณนาอย่างไม่กำกวมซึ่งหัวเรื่องของบทความ หรือเมื่อเป็นภาพที่ "บรรยายตนเอง" (เช่น การผลิตซ้ำของปกอัลบั้มหรือหนังสือ) ในบทความชีวประวัติ ไม่จำเป็นต้องเขียนคำบรรยายภาพสำหรับภาพหน้าของเรื่องนั้นเอง แต่ผู้เขียนอาจเพิ่มปี อายุของเรื่อง หรือกรณีแวดล้อมของภาพนั้นพร้อมกับชื่อของหัวเรื่อง

รายการจุดนำและเลขนำ

  • อย่าใช้รายการหากความสามารถเขียนเป็นย่อหน้าธรรมดาได้ง่ายกว่า
  • ใช้โค้ดรายการที่เป็นมาร์กอัพวิกิหรือเป็นแม่แบบอย่างเหมาะสม
  • อย่าเว้นบรรทัดระหว่างรายการในรายการจุดนำหรือเลขนำเว้นเสียแต่มีเหตุผลสมควร เนื่องจากจะทำให้ซอฟต์แวร์วิกิตีความแต่ละรายการว่าเป็นการเริ่มต้นรายการใหม่
    • อนุญาตการเว้นย่อหน้าเข้าไป (เช่นตัวอย่างนี้) หากส่วนนั้นเป็นรายการย่อย
  • ใช้เลขแทนจุดนำในกรณี
    • มีความจำเป็นต้องเอ่ยถึงส่วนหนึ่งด้วยเลข
    • ลำดับของรายการมีความสำคัญ หรือ
    • การใส่ตัวเลขมีความหมายอิสระบางอย่าง เช่น ในรายการแทร็กดนตรี

ลิงก์

วิกิลิงก์

  • ทำลิงก์เฉพาะเมื่อสัมพันธ์และเป็นประโยชน์ในบริบท การใช้ข้อความหลากมิติมากเกินไปอาจทำให้รบกวนและชะลอผู้อ่าน ลิงก์ซ้ำซ้อน (เช่น คนสูงสุดในโลก) ทำให้หน้ายุ่งเหยิงและทำให้การบำรุงรักษาในอนาคตยากขึ้น ลิงก์ค่าสูงซึ่งควรแก่การติดตามควรเห็นได้ชัดเจน
  • ลิงก์ไปส่วน เครื่องหมายวงเล็บเหลี่ยม (#) ตามด้วยชื่อหัวเรื่องที่มีอยู่จะลิงก์ไปยังส่วนนั้นของหน้า ตัวอย่างเช่น [[ภาษาไทย#ไวยากรณ์]] จะโยงไปส่วนนั้นของบทความภาษาไทย
    • สามารถใช้ร่วมกับแม่แบบ {{anchor}} ได้
  • ตัวขึ้นต้นพิมพ์ใหญ่ ซอฟต์แวร์มีเดียวิกิของวิกิพีเดียไม่จำเป็นต้องขึ้นต้นวิกิลิงก์ด้วยอักขระตัวใหญ่
  • ตรวจสอบลิงก์ ให้แน่ใจว่าปลายทางเป็นหน้าที่ตั้งใจไว้ ศัพท์พจนานุกรมหลายคำนำสู่หน้าแก้ความกำกวมและไม่ใช่บทความสมบูรณ์หรือที่คัดเลือกมาดี

แหล่งข้อมูลอื่น

ปกติไม่ควรใช้แหล่งข้อมูลอื่นในตัวบทความ แต่ให้รวมอยู่ในส่วนแหล่งข้อมูลอื่นท้ายบทความ โดยชี้ไปสารสนเทศเพิ่มเติมนอกวิกิพีเดียซึ่งต่างจากการอ้างอิงแหล่งที่มา รูปแบบมาตรฐานคือ หัวเรื่องหลัก ==แหล่งข้อมูลอื่น== ตามด้วยรายากรลิงก์แบบมีจุดนำ ระบุลิงก์และชี้ความสัมพันธ์กับบทความสั้น ๆ ตัวอย่างเช่น

  • * [http://nih.gov/ โฮมเพจสถาบันสุขภาพแห่งชาติ]
  • * [http://history.nih.gov/exhibits/history/index.html ประวัติศาสตร์ของ NIH]

จะแสดงผลดังนี้

ให้ใช้แม่แบบแหล่งข้อมูลอื่นตามความเหมาะสม เช่น {{Official website}} และ {{URL}}

เพิ่มแหล่งข้อมูลอื่นด้วยดุลยพินิจ เพราะวิกิพีเดียไม่ใช่แหล่งรวมลิงก์

จิปาถะ

รักษาความเรียบง่ายของมาร์กอัพ

ให้รักษาความเรียบง่ายของมาร์กอัพ ซึ่งทำให้ข้อความวิกิเข้าใจและแก้ไขได้ง่ายขึ้น และผลลัพธ์ที่ผู้อ่านเห็นสามารถคาดเดาได้มากขึ้น ใช้มาร์กอัพเอชทีเอ็มแอลและซีเอสเอสแต่น้อย

บางทีเอนทิตีอักขระเอชทีเอ็มแอลดีกว่าอักขระยูนิโคดเทียบเท่า ซึ่งระบุได้ยากในภาวะแก้ไข ตัวอย่างเช่น &Alpha; มีความชัดเจน ขณะที่ Α (รูปตัวใหญ่ของอักษรกรีก α) อาจระบุผิดเป็น A ในภาษาละตินได้

ประเด็นการจัดรูปแบบ

การดัดแปรขนาดชุดแบบอักษร ช่องไฟ และสีเป็นประเด็นสำหรับสไตล์ชีตทั่วเว็บไซต์ของวิกิพีเดีย และควรสงวนไว้สำหรับกรณีพิเศษเท่านั้น

ปกติการใช้ลีลาชุดแบบอักษรที่สร้างเอง (custom) จะมีผลดังนี้

  • ลดความสอดคล้อง เนื่องจากข้อความจะดูไม่เป็นรูปแบบเดียวกัน
  • ลดสภาพใช้งานได้ เพราะบุคคลที่มีสไตล์ชีตสร้างเอง (ตัวอย่างเช่น เพื่อเหตุผลด้านการเข้าถึง) อาจไม่สามารถเขียนทับลีลาดังกล่าวได้และอาจเข้ากันไม่ได้กับสกินอื่นตลอดจนบุคคลตาบอดสี
  • ก่อให้เกิดข้อพิพาท เพราะผู้ใช้อื่นอาจไม่เห็นด้วยกับตัวเลือกลีลาดังกล่าว

นอกเหนือจากข้อความของบทความ มีการใช้การเปลี่ยนขนาดชุดแบบอักษรเป็นประจำในแม่แบบนำทางและกล่องข้อมูล ตาราง และในบริบอื่นซึ่งไม่มีทางเลือกอื่น (เช่น คำอธิบายตาราง) ให้ระบุขนาดชุดแบบอักษร เชิงสัมพัทธ์ (ตัวอย่างเช่น font-size: 85%) ในซีเอสเอส แทนการระบุ โดยสัมบูรณ์ (เช่น font-size: 8pt)

การใส่โค้ดสี

อย่าใช้สีเพื่อสร้างความแตกต่างในข้อความ เพราะบุคคลตาบอดสีอาจมองไม่เห็นและไร้ประโยชน์ในการพิมพ์หรือแสดงขาว-ดำ

ใช้สีที่ผู้อ่านแยกแยะได้ด้วยรูปแบบตาบอดสีที่พบบ่อยสุด เช่น มะรูน (maroon) และทีล (teal) และสร้างความแตกต่างโดยเปลี่ยนชุดแบบอักษรหรือวิธีอื่น (มะรูนและเปลี่ยนหน้าชุดแบบอักษร, ทีล) เลี่ยงการตัดสีต่ำระหว่างข้อความกับสีพื้นหลัง การดูหน้าด้วย Toptal สามารถช่วยเรื่องตัวเลือกสีได้

สำหรับผู้อ่านที่มองเห็นสีได้ไม่บกพร่อง การใช้เฉดสีพื้นหลังมากเกินของหน่วยตารางก็ขัดขวางการอ่านได้และการรับรู้ซึ่งวิกิลิงก์ ควรใช้สีพื้นหลังเป็นสิ่งกระตุ้นการมองเห็นสนับสนุนเท่านั้น และควรกลมกลืน (พิจารณาใช้สีสันเพสเทลอ่อนกว่าและไม่สะดุดตา) มากกว่าสีจ้า

รายการเลื่อนหน้าจอและเนื้อหายุบได้

รายการเลื่อนหน้าจอและแม่แบบยุบได้ซึ่งปรับการแสดงผลข้อความระหว่างซ่อนกับแสดง สามารถขัดขวางความสามารถของผู้อ่านในการเข้าถึงเนื้อหาวิกิพีเดีย กลไกดังกล่าวไม่ควรใช้เพื่อปกปิดสารสนเทศ "สปอยเลอร์" ปกติแม่แบบไม่ใช้เพื่อเก็บข้อความของบทความทั้งสิ้น เพราะขัดขวางความสามารถของผู้อ่านในการค้นหาและแก้ไข

เมื่อใช้คุณลักษณะนี้ ให้ระวังว่าเนื้อหาจะยังเข้าถึงได้บนอุปกรณ์ที่ไม่สนับสนุนจาวาสคริปต์หรือซีเอสเอสหรือไม่ และผู้อ่านวิกิพีเดียกว่า 45% ที่ใช้รุ่นอุปกรณ์เคลื่อนที่ ซึ่งมีชุดคุณลักษณะที่จำกัด การเข้าถึงเนื้อหาของอุปกรณ์เคลื่อนที่สามารถทดสอบได้ง่ายด้วยลิงก์ "รุ่นโมบายล์" ที่อยู่ท้ายทุกหน้า[g]

เซลล์หรือส่วนยุบหรือยุบได้อัตโนมัติอาจใช้กับตารางได้หากกล่าวซ้ำสสารสนเทศที่มีอยู่ในข้อความหลักแล้ว (หรือเป็นการเสริมทั้งสิ้น เช่น สถิติหลายปีก่อนในตารางยุบเปรียบเทียบกับตารางสถิติปัจจุบันที่ไม่ยุบ) การยุบอัตโนมัติเป็นคุณลักษณะของกล่องนำทาง กล่องข้อมูลจำนวนหนึ่งยังใช้ส่วนยุบไว้ก่อนสำหรับรายละเอียดที่เข้าถึงน้อยครั้ง หากสารสนเทศในรายการ กล่องข้อมูลหรือเนื้อหาที่มิใช่เพื่อการนำทางดูเหมือนภายนอกหรือเล็กน้อยเพียงพอที่จะให้เกิดการยุบไว้ก่อน ให้พิจารณาเสนอการอภิปรายในหน้าพูดคุยของบทความหรือแม่แบบเรื่องว่าควรมีเนื้อหาเหล่านี้อยู่หรือไม่ หากสารสนเทศมีความสำคัญและปัญหาอยู่ที่ความหนาแน่นหรือความยาวของบทความ พิจารณาแบ่งบทความให้มีส่วนมากขึ้น บูรณาการสารสนเทศรูปแบบรายการที่ไม่จำเป็นเป็นร้อยแก้วบทความ หรือแยกเป็นบทความใหม่

ความเห็นที่มองไม่เห็น

ผู้เขียนใช้ความเห็น "ที่มองไม่เห็น" คือ ไม่แสดงในหน้าที่เรนเดอร์ที่ผู้อ่านบทความเห็น แต่มองเห็นในต้นฉบับวิกิเมื่อผู้เขียนเปิดแก้ไขบทความ เพื่อสื่อสารระหว่างกัน

ความเห็นที่มองไม่เห็นยังมีประโยชน์ในการเตือนผู้เขียนอื่นถึงปัญหาอย่างข้อผิดพลาดสามัญซึ่งเกิดขึ้นเป็นประจำในบทความ ชื่อเรื่องส่วนเป็นเป้าหมายของลิงก์จากหน้าอื่น หรือชี้ไปการอภิปรายที่สร้างฉันทามติที่เกี่ยวข้องกับบทความ เลี่ยงการเพิ่มความเห็นมองไม่เห็นมากเกินไปเพราะอาจทำให้ต้นฉบับวิกิยุ่งเหยิงสำหรับผู้เขียนอื่น ตรวจสอบว่าความเห็นมองไม่เห็นของคุณมิได้เปลี่ยนการจัดรูปแบบ ตัวอย่างเช่น การทำให้เกิดเว้นวรรคสีขาวไม่พึงประสงค์ในหน้าที่เรนเดอร์

การใส่ความเห็นมองไม่เห็น ให้เขียนข้อความที่เจตนาให้ผู้เขียนอ่านเท่านั้นคร่อมด้วยเครื่องหมาย <!-- และ --> ตัวอย่างเช่น

  • <!-- หากคุณเปลี่ยนชื่อเรื่องส่วนนี้ ให้เปลี่ยนลิงก์มายังส่วนนี้ในหน้า ... ด้วย .... -->

สัญกรณ์นี้สามารถแทรกได้โดยคลิกครั้งหนึ่งในมาร์กอัพวิกิ ใต้แผงแก้ไขในภาวะแก้ไข

คำเฉพาะบางคำ

หมายเหตุ

  1. หัวเรื่องระดับบนสุดใช้สำหรับชื่อเรื่องหน้าที่สร้างอัตโนมัติเท่านั้น
  2. ความเห็นที่อยู่นอก == == รบกวนการแก้ไขส่วนและคำอธิบายอย่างย่อ ตัวอย่างเช่น หากคลิกปุ่มแก้ไขส่วน หัวเรื่องส่วนจะไม่เพิ่มเข้าคำอธิบายอย่างย่ออัตโนมัติ หรือในบางกรณี ปุ่มแก้ไขส่วนอาจไม่ปรากฏเลยก็มี
  3. เครื่องหมายอัญประกาศและอะพอสทรอฟีไทโปกราฟีหรือโค้งอาจอ่านได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น และหลายคนอาจคิดว่าดูดีกว่า ทว่า ด้วยเหตุผลทางปฏิบัติ จึงใช้เครื่องหมายแบบตรงในวิกิพีเดียภาษาไทย
    • ความสอดคล้องทำให้การค้นหาสามารถคาดเดาได้ แม้เบราว์เซอร์ส่วนใหญ่ไม่แบ่งระหว่างเครื่องหมายโค้งหรือตรง แต่อินเทอร์เน็ตเอ็กซ์พลอเรอร์ (ในปี 2559) ยังแบ่งอยู่ ฉะนั้นคำค้นหาสำหรับ Alzheimer's disease จะไม่พบ Alzheimer’s disease และในทางกลับกัน
    • เครื่องหมายอัญประกาศตรงพิมพ์อย่างน่าเชื่อถือได้ง่ายกว่าในแพลตฟอร์มส่วนใหญ่
    • การใช้ชุดโควตเดี่ยวของมีเดียวิกิเพื่อสร้างตัวเอนและตัวเส้นหนาทำให้การใช้ฟีเจอร์เหล่านี้มีความซับซ้อนและมีแนวโน้มเกิดข้อผิดพลาดกับเนื้อหาที่ขึ้นต้นหรือลงท้ายด้วยอะพอสทรอฟี
  4. ควรใช้เครื่องหมายอัญประกาศคู่มากกว่าอัญประกาศเดี่ยวเนื่องจาก
    • สามารถแยกได้จากอะพอสทรอฟีโดยง่าย
      • She wrote that 'Cleanthes' differs from the others', but neither opinion may represent Hume's' (ทำให้ผู้อ่านอ่านช้าลง)
      • She wrote that "Cleanthes' differs from the others', but neither opinion may represent Hume's" (ชัดเจนขึ้น)
    • เบราว์เซอร์ส่วนใหญ่แยกระหว่างเครื่องหมายอัญประกาศเดี่ยวและคู่ การค้นหา สถานที่ท่องเที่ยวที่ "น่าชม" อาจไม่พบ สถานที่ท่องเที่ยวที่ 'น่าชม'
  5. "ลดหนึ่งระดับ" หมายถึง หากโดยทั่วไปหัวข้อนั้นมีการศึกษาในระดับใด ให้ใช้ภาษาที่ผู้อ่านที่มีระดับการศึกษาต่ำกว่านั้นหนึ่งระดับอ่านเข้าใจ เช่น หากหัวข้อหนึ่งโดยทั่วไปมีการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา ให้เขียนโดยใช้ภาษาระดับประถมศึกษา เป็นต้น
  6. ดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:สภากาแฟ/อภิปราย/การเว้นวรรคในคำทับศัพท์ที่ประกอบด้วยคำหลายคำ
  7. คุณลักษณะ "รุ่นโมบายล์" แสดงบทความดังที่มีอยู่ปัจจุบัน หากพิจารณาการเปลี่ยนแปลงที่อาจมีผลต่อการเข้าถึงได้ของอุปกรณ์เคลื่อนที่ กรุณาบันทึกการเปลี่ยนแปลงในหน้าทดลองเขียนของคุณก่อนแล้วทดสอบรุ่นอุปกรณ์เคลื่อนที่ของการเปลี่ยนแปลงนั้น รุ่นอุปกรณ์เคลื่อนที่ของหน้าสามารถเข้าถึงได้โดยเปลี่ยน th.wikipedia.org ในแถบที่อยู่เป็น th.m.wikipedia.org แล้วโหลดยูอาร์แอลรุ่นนั้น สังเกตว่าการชมรุ่น "คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ" ของเว็บไซต์ปกติบนอุปกรณ์เคลื่อนที่มิใช่การชม รุ่นโมบายล์ ของเว็บไซต์ นี่อาจเป็นการทดสอบที่คุ้มค่าสำหรับปัญหาการเข้าถึงได้ในวงกว้างขึ้น โดยเฉพาะในแท็บเล็ต ซึ่งไม่ใช้รุ่นโมบายล์ของวิกิพีเดียเสมอไป

ดูเพิ่ม