เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช

เสริมศักดิ์​ พงษ์พานิช (เกิด 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2489)นักการเมืองชาวไทย ปัจจุบันดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ในรัฐบาล เศรษฐา ทวีสิน อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย อดีตอธิบดีกรมโยธาธิการ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น อดีตรองประธานคณะกรรมการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ และอดีตกรรมการในคณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช ม.ป.ช., ม.ว.ม., บ.ภ.
เสริมศักดิ์ ในปี พ.ศ. 2566
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 1 กันยายน พ.ศ. 2566 (0 ปี 92 วัน)
นายกรัฐมนตรี	เศรษฐา ทวีสิน
ก่อนหน้า	อิทธิพล คุณปลื้ม
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
ดำรงตำแหน่ง 27 ตุลาคม พ.ศ. 2555 – 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (0 ปี 207 วัน)
นายกรัฐมนตรี	ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร
ก่อนหน้า	ศักดา คงเพชร
ถัดไป	กฤษณพงศ์ กีรติกร พลเอก สุรเชษฐ์ ชัยวงศ์
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย
ดำรงตำแหน่ง 11 มีนาคม พ.ศ. 2548 – 19 กันยายน พ.ศ. 2549 (1 ปี 192 วัน)
นายกรัฐมนตรี	ทักษิณ ชินวัตร
รัฐมนตรีว่าการ	คงศักดิ์ วันทนา
ก่อนหน้า	สรอรรถ กลิ่นประทุม สมบัติ อุทัยสาง ประชา มาลีนนท์ ประมวล รุจนเสรี สุธรรม แสงประทุม
ปลัดกระทรวงมหาดไทย
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2545 – 9 มีนาคม พ.ศ. 2548 (2 ปี 159 วัน)
ก่อนหน้า	ยงยุทธ วิชัยดิษฐ
ถัดไป	สุจริต ปัจฉิมนันท์
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	23 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 อำเภอบางกระทุ่ม จังหวัดพิษณุโลก
ศาสนา	พุทธ
พรรคการเมือง	ไทยรักไทย (2548–2549) ไทยรักษาชาติ (2561–2562) เพื่อไทย (2555–2561), (2562–ปัจจุบัน)
คู่สมรส	ระเบียบรัตน์ พงษ์พานิช

ประวัติ

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช เกิดเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 ที่อำเภอบางกระทุ่ม จังหวัดพิษณุโลก เป็นบุตรของนายจำรัส กับนางพริ้ง พงษ์พานิช มีพี่น้อง 9 คน หนึ่งในนั้นคือ มนตรี พงษ์พานิช อดีตรองนายกรัฐมนตรี สมรสกับ นางระเบียบรัตน์ พงษ์พานิช (อดีตวุฒิสมาชิกจังหวัดขอนแก่น) มีบุตร 3 คน หญิง 2 คน ชาย 1 คน ซึ่งบุตรชายคือ ร้อยโทปรีชาพล พงษ์พานิช เป็นอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดขอนแก่น พรรคเพื่อไทย และอดีตหัวหน้าพรรคไทยรักษาชาติ

การศึกษา

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช เข้าเรียนชั้นมัธยมศึกษา ที่โรงเรียนพิษณุโลกพิทยาคม สำเร็จการศึกษารัฐศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยมดี) และนิติศาสตรบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ระดับปริญญาโท รัฐศาสตรมหาบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้รับปริญญากิตติมศักดิ์จากมหาวิทยาลัย 3 แห่ง ได้แก่

• รัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยโคสต์ไลน์ สหรัฐอเมริกา
• รัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาการพัฒนาชนบท) มหาวิทยาลัยหลุยเซียนา สหรัฐอเมริกา
• ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ในระหว่างรับราชการ ได้เข้ารับการศึกษา อบรมหลักสูตรต่างๆ ได้แก่

• หลักสูตรโรงเรียนนายอำเภอ รุ่นที่ 18
• หลักสูตรนักปกครองระดับสูง รุ่นที่ 20
• หลักสูตรฝ่ายอำนวยการอาสารักษาดินแดน ชุดที่ 5
• หลักสูตรผู้บริหารระดับ 9 ของกระทรวงมหาดไทย
• หลักสูตรผู้บริหารระดับ 10 ของกระทรวงมหาดไทย
• วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 39

การรับราชการ

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช เริ่มรับราชการในตำแหน่งปลัดอำเภอตรี อำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก และเป็นปลัดอำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย ต่อมาได้ดำรงตำแหน่ง นายอำเภอสิเกา จังหวัดตรัง (ไปแก้ไขปัญหากรณีนายอำเภอคนก่อนเสียชีวิตจากการวางระเบิด ของ ผกค.) นายอำเภอท่าคันโท จังหวัดกาฬสินธุ์ นายอำเภอพระแสง จังหวัดสุราษฎร์ธานี นายอำเภอกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ นายอำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี นายอำเภอเมืองราชบุรี และผู้อำนวยการกองการสอบสวนและนิติการ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

ต่อมาได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งรองผู้ว่าราชการจังหวัดร้อยเอ็ด จังหวัดปทุมธานี และตำแหน่งอธิการวิทยาลัยการปกครอง กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย จากนั้นได้รับตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น อธิบดีกรมโยธาธิการ และตำแหน่งสุดท้าย คือ ปลัดกระทรวงมหาดไทย ซึ่งต่อมาเมื่อวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2552 ศาลปกครองสูงสุดพิพากษายืนตามชั้นต้น สั่งเพิกถอนคำสั่งที่นายเสริมศักดิ์ แต่งตั้งข้าราชการระดับ 8 ไม่ชอบด้วยกฎหมายเอื้อพวกพ้อง

งานการเมือง

เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช เข้าร่วมงานการเมืองกับพรรคไทยรักไทย และได้รับตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย ในรัฐบาลของ ดร.ทักษิณ ชินวัตร (พ.ศ. 2548) ต่อมาในปี พ.ศ. 2550 ได้ถูกตัดสิทธิทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี เนื่องจากเป็นกรรมการบริหารพรรคไทยรักไทยซึ่งถูกยุบในคดียุบพรรคการเมือง พ.ศ. 2549 และ เสริมศักดิ์ ได้เข้าร่วมชุมนุมกับแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติเมื่อวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2553 ต่อมาในปี พ.ศ. 2555 ได้สมัครเข้าเป็นสมาชิกพรรคเพื่อไทย ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ในรัฐบาลนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร (ครม.ยิ่งลักษณ์ 3) และในปี พ.ศ. 2566 ได้รับการแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรมในคณะรัฐมนตรีของเศรษฐา ทวีสิน โดยเป็นรัฐมนตรีที่มีอายุมากที่สุดในคณะดังกล่าว

ยศกองอาสารักษาดินแดน

• พ.ศ. 2524 รับพระราชทานยศกองอาสารักษาดินแดนเป็น นายกองตรี เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช
• พ.ศ. 2536 รับพระราชทานยศกองอาสารักษาดินแดนเป็น นายกองเอก เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2544 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2540 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2555 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นสิริยิ่งรามกีรติ ลูกเสือสดุดีชั้นพิเศษ
• พ.ศ. 2549 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 5 เบญจมดิเรกคุณาภรณ์ (บ.ภ.)
• พ.ศ. 2522 – เหรียญพิทักษ์เสรีชน ชั้นที่ 2 ประเภทที่ 2 (ส.ช.)
• พ.ศ. 2520 – เหรียญราชการชายแดน (ช.ด.)
• พ.ศ. 2540 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• พ.ศ. 2539 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)
• พ.ศ. 2493 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 9 (ร.ร.ศ.9)