รายพระนามพระมหากษัตริย์ล้านนา

ระวังสับสนกับ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่

รายพระนามพระมหากษัตริย์ล้านนา (พ.ศ. 1839 – 2317) ตั้งแต่พญามังรายสถาปนาราชวงศ์มังราย อาณาจักรล้านนา กระทั่งนครเชียงใหม่พ้นจากการเป็นประเทศราชของพม่าและตกเป็นประเทศราชของอาณาจักรธนบุรี

กษัตริย์และเจ้าผู้ครอง แห่งล้านนา
ราชาธิปไตยในอดีต
ตราแผ่นดินล้านนา
พระเจ้าติโลกราช ครองราชย์ยาวนานที่สุด
ปฐมกษัตริย์	พญามังราย
องค์สุดท้าย	โป่มะยุง่วน
สถานพำนัก	เวียงแก้ว
ผู้แต่งตั้ง	กษัตริย์พม่า (พ.ศ. 2101–2139 / 2158–2171 / 2174–2270 / 2306–2317) กษัตริย์อยุธยา (พ.ศ. 2139–2158)
เริ่มระบอบ	พ.ศ. 1839
สิ้นสุดระบอบ	พ.ศ. 2317

อนุสาวรีย์สามกษัตริย์ที่จังหวัดเชียงใหม่. พญามังรายแห่งอาณาจักรล้านนา (กลาง), พญางำเมืองแห่งแคว้นพะเยา (ซ้าย) และพ่อขุนรามคำแหงแห่งอาณาจักรสุโขทัย (ขวา)

ราชวงศ์มังราย (พ.ศ. 1839 –2101)

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	พญามังราย	พ.ศ. 1839 - 1854	15 ปี	พระราชโอรสในพญาลาวเมง กษัตริย์แห่งหิรัญนครเงินยาง
	พญาไชยสงคราม	พ.ศ. 1854 - 1868	14 ปี	พระราชโอรสในพญามังราย
	พญาแสนภู	พ.ศ. 1868 - 1877	9 ปี	พระราชโอรสในพญาไชยสงคราม
	พญาคำฟู	พ.ศ. 1877 - 1879	2 ปี	พระราชโอรสในพญาแสนภู
	พญาผายู	พ.ศ. 1879 - 1898	19 ปี	พระราชโอรสในพญาคำฟู
	พญากือนา	พ.ศ. 1898 - 1928	30 ปี	พระราชโอรสในพญาผายู
	พญาแสนเมืองมา	พ.ศ. 1929 - 1945	16 ปี	พระราชโอรสพญากือนา
	พญาสามฝั่งแกน	พ.ศ. 1945 - 1984	30 ปี	พระราชโอรสในพญาแสนเมืองมา
	พระเจ้าติโลกราช	พ.ศ. 1984 - 2030	46 ปี	พระราชโอรสในพญาสามฝั่งแกน
	พญายอดเชียงราย	พ.ศ. 2030 - 2038	8 ปี	พระโอรสในท้าวบุญเรือง และเป็นพระนัดดาพระเจ้าติโลกราช
	พระเจ้าศิริธรรมจักรพรรดิ(พญาแก้ว)	พ.ศ. 2038 - 2068	30 ปี	พระราชโอรสในพญายอดเชียงราย
	พญาเกสเชษฐราช(พระเมืองเกษเกล้า)	พ.ศ. 2068 - 2081	13 ปี	พระราชโอรสในพญาแก้วกับพระนางจิรประภาเทวี
	ท้าวซายคำ	พ.ศ. 2081 - 2086	5 ปี	พระราชโอรสในพญาแก้วกับพระนางจิรประภาเทวี
	พญาเกสเชษฐราช(พระเมืองเกษเกล้า)	พ.ศ. 2086 - 2088	2 ปี	พระราชโอรสในพญาแก้วกับพระนางจิรประภามหาเทวี
	พระนางจิรประภาเทวี	พ.ศ. 2088 - 2089	1 ปี	พระมเหสีในพญาแก้ว
	สมเด็จพระไชยเชษฐาธิราช	พ.ศ. 2089 - 2090	1 ปี	พระราชโอรสในพระยาโพธิสาลราชกับพระนางยอดคำทิพย์
ว่างกษัตริย์ พ.ศ. 2090 - 2094 (4 ปี)
	พระเมกุฏิสุทธิวงศ์(เจ้าขนานแม่กุ)	พ.ศ. 2094 - 2101	7 ปี	เจ้าฟ้าเมืองนาย เชื้อสายของขุนเครือ พระราชโอรสพญามังราย

• พระนางจิรประภาเทวี รัชกาลที่ 15 มีข้อสันนิฐานว่าพระนางอาจมีเชื้อสายไทใหญ่ หรือเชื้อพระวงศ์อยุธยา
• สมเด็จพระไชยเชษฐาธิราช รัชกาลที่ 16 มาจากราชวงศ์ล้านช้างหลวงพระบาง

เชียงใหม่ภายใต้การปกครองของพม่าครั้งที่ 1 (พ.ศ. 2101 – 2139)

พระเจ้าบุเรงนองยกกองทัพจะมาตีเชียงใหม่ พระเมกุฏิสุทธิวงศ์ทรงยอมสวามิภักดิ์ โดยยึดใช้ระยะเวลาเพียง 3 วันในการยึดเมืองเชียงใหม่แต่พระเจ้าบุเรงนองก็ทรงให้พระเมกุฏิให้ครองเชียงใหม่ต่อไปจนสิ้นสุดพระนางวิสุทธิเทวี พระเจ้าบุเรงนองจึงส่งพระราชโอรสนรธาเมงสอมาครองเชียงใหม่ทำให้ราชวงศ์มังรายสิ้นสุดลง

ราชวงศ์มังราย (พ.ศ. 2101-2121)

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	พระเมกุฏิสุทธิวงศ์(เจ้าขนานแม่กุ)	พ.ศ. 2101 - 2107	6 ปี	ทรงสวามิภักดิ์ต่อพระเจ้าบุเรงนอง
	สมเด็จเจ้าราชวิศุทธ(พระนางวิสุทธิเทวี)	พ.ศ. 2107 - 2121	14 ปี	พระราชมารดาในพระเมกุฏิสุทธิวงศ์

ราชวงศ์ตองอู (พ.ศ. 2121-2139)

พระเจ้าบุเรงนองส่งพระราชโอรสชื่อนรธาเมงสอมาครองเชียงใหม่ เป็นการเริ่มต้นราชวงศ์ตองอูเชียงใหม่

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	สาวัตถีนรถามังคะยอ(นรธาเมงสอ)	พ.ศ. 2121 - 2139-	18 ปี	พระโอรสในพระเจ้าบุเรงนองกับพระนางราชเทวีแห่งหงสาวดี

เชียงใหม่ในฐานะประเทศราชของอยุธยา (พ.ศ. 2139 – 2158)

สมเด็จพระนเรศวรมหาราชแห่งกรุงศรีอยุธยา ยกทัพมาตีแคว้นล้านนาเมื่อ พ.ศ. 2127 นรธาเมงสอต่อสู้มิได้ จึงทรงยอมสวามิภักดิ์เป็นประเทศราชในปี พ.ศ. 2139

ราชวงศ์ตองอู (พ.ศ. 2139-2158)

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	สาวัตถีนรถามังคะยอ(นรธาเมงสอ)	พ.ศ. 2139 - 2150	11 ปี	พระโอรสในพระเจ้าบุเรงนองกับพระนางราชเทวีแห่งหงสาวดี
	พระช้อย(สะโทกะยอ) (ครั้งที่ 1)	พ.ศ. 2150 - 2151	1 ปี	พระโอรสในนรธาเมงสอ
	พระชัยทิพ(มองกอยต่อ)	พ.ศ. 2151 - 2156	5 ปี	พระโอรสในนรธาเมงสอ, พระเชษฐาในพระช้อย
	พระช้อย(สะโทกะยอ) (ครั้งที่ 2)	พ.ศ. 2156 - 2158	2 ปี	พระโอรสในนรธาเมงสอ, พระอนุชาในพระชัยทิพ

เชียงใหม่ภายใต้การปกครองของพม่าครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2158 – 2171)

พระเจ้าอะเน่าก์แพตหลุ่นแห่งกรุงหงสาวดีจึงยกทัพมายึดเมืองเชียงใหม่ พระช้อยทรงถูกจับและพิราลัย เมืองเชียงใหม่จึงกลับมาเป็นเมืองขึ้นของพม่าอีกครั้ง แล้วตั้งเจ้าพลศึกซ้ายไชยสงครามซึ่งเคยเป็นเจ้าเมืองน่านมารับตำแหน่งเป็นพระเจ้าเชียงใหม่

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	เจ้าพลศึกซ้ายไชยสงคราม	พ.ศ. 2158 - 2171	13 ปี	พระโอรสบุญธรรมในนรธาเมงสอ

แคว้นเชียงใหม่อิสระชั่วคราว (พ.ศ. 2171 - 2174)

พ.ศ. 2171 พระเจ้าอะเน่าก์แพตหลุ่นถูกลอบปลงพระชนม์และเกิดสงครามแย่งชิงบัลลังก์ขึ้น เจ้าพลศึกซ้ายไชยสงครามทรงคิดนำล้านนากลับมามีเอกราชอีกครั้งโดยประกาศเอกราชจากพม่า

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	พระเจ้าศรีสองเมือง(เจ้าพลศึกซ้ายไชยสงคราม)	พ.ศ. 2171 - 2174	3 ปี	พระโอรสบุญธรรมในนรธาเมงสอ

เชียงใหม่ภายใต้การปกครองของพม่าครั้งที่ 3 (พ.ศ. 2174 – 2270)

พระเจ้าตาลูนขึ้นครองบัลลังก์อาณาจักรพม่าในปีถัดมาพม่าบุกตีนครเชียงใหม่อีก พระเจ้าศรีสองเมืองถูกจับกุมไปไว้ที่กรุงหงสาวดี แล้วตั้งพญาหลวงทิพเนตรขึ้นครองเชียงใหม่

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	พระยาหลวงทิพเนตร	พ.ศ. 2174 - 2198	24 ปี	ทรงเคยเป็นเจ้าเมืองฝางมาก่อน
	พระแสนเมือง	พ.ศ. 2198 - 2202	4 ปี	พระโอรสในพระยาหลวงทิพเนตร
	เจ้าเมืองแพร่(ไม่ปรากฏพระนาม)	พ.ศ. 2202 - 2215	13 ปี	ทรงเคยเป็นเจ้าผู้ครองนครแพร่มาก่อน
	อุปราชอึ้งแซะ	พ.ศ. 2215 - 2218	3 ปี	พระราชโอรสในพระเจ้าอังวะ
	เจพูตราย	พ.ศ. 2218 - 2250	32 ปี	พระโอรสเจ้าเจกุตรา
	มังแรนร่า	พ.ศ. 2250 - 2270	20 ปี

แคว้นเชียงใหม่ในฐานะหัวเมืองอิสระ (พ.ศ. 2270 – 2306)

เทพสิงห์รวบรวมสมัครพรรคพวก ยกเข้าไปปล้นเมืองเชียงใหม่ในเวลากลางคืน และจับฆ่ามังแรนร่าเจ้าเมืองเชียงใหม่แล้วปราบดาภิเษกครองเมืองเชียงใหม่เมื่อ พ.ศ. 2270

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	เทพสิงห์	พ.ศ. 2270 - 2270	1 เดือน	สามัญชนปราบดาภิเษก
	องค์คำ(พระบรมเชษฐขัตติยสุริยวงศา)	พ.ศ. 2270 - 2302	32 ปี	พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์องค์ที่ 2 แห่งอาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง ได้ครองเชียงใหม่หลังร่วมมือกับพม่าขับไล่เทพสิงห์ออกไป
	องค์จันทร์	พ.ศ. 2302 - 2304	2 ปี	เป็นพระโอรสในองค์คำ ได้ครองเชียงใหม่หลังจากที่พระบิดาสิ้นพระชนม์และทรงประกาศไม่ขึ้นกับหลวงพระบาง
	เจ้าขี้หุด	พ.ศ. 2304 - 2306	2 ปี	เป็นพระภิกษุวัดดวงดี ลาสิกขาบทออกมาเป็นเจ้าเมืองแทนเจ้าปัด หลังจากเจ้าปัดยึดอำนาจองค์จันทร์แต่ไม่สามารถปกครองได้

เจ้าเมืองเชียงใหม่ภายใต้การปกครองของพม่าครั้งที่ 4 (พ.ศ. 2306 – 2317)

ในปีพ.ศ. 2306 กองทัพพม่ายกมา 9 ทัพมีโป่อภัยคามินีเป็นแม่ทัพยกมาตีเมืองเชียงใหม่ ลำพูน พม่ากวาดต้อนเครือญาติวงศ์เจ้าองค์คำ และชาวเมืองเชียงใหม่ส่งไปเมืองอังวะเป็นอันมาก และโป่อภัยคามินีก็ยกเข้าตั้งรักษาเมืองเชียงใหม่ไว้

พระบรมรูป	รายพระนาม	ช่วงเวลาครองราชย์	ระยะเวลา	หมายเหตุ
	โป่อภัยคามินี(อะพะยะคามณี)	พ.ศ. 2306 - 2311	5 ปี
	โป่มะยุง่วน(สะโตมังถาง)	พ.ศ. 2311 2317	5 ปี