อุปราชอึ้งแซะ
อุปราชอึ้งแซะ ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ออกพระนามว่า พญาเจ้าอิงเซะมัง (ไทยถิ่นเหนือ: ᨻᩕ᩠ᨿᩣᨧᩮᩢ᩶ᩣᩋᩥ᩠ᨦᨪᩮᩬᩡᨾᩴ)[2] เป็นเจ้าผู้ครองเชียงใหม่ภายใต้การปกครองของพม่าระหว่างปี พ.ศ. 2215 ถึง พ.ศ. 2218 ที่ปรากฏในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่
| อุปราชอึ้งแซะ | |
|---|---|
| เจ้าผู้ครองแคว้นเชียงใหม่ ในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ | |
| ครองราชย์ | พ.ศ. 2215 - พ.ศ. 2218[1] |
| รัชสมัย | 3 ปี |
| รัชกาลก่อนหน้า | เจ้าเมืองแพร่ |
| รัชกาลถัดไป | เจพูตราย |
| ประสูติ | ไม่ปรากฏ |
| สิ้นพระชนม์ | พ.ศ. 2218 |
| ราชวงศ์ | ราชวงศ์ตองอู |
| พระราชบิดา | พระเจ้าอังวะ |
การกล่าวถึงในหลักฐานทางประวัติศาสตร์และการตีความ
แก้อุปราชอึ้งแซะถูกกล่าวถึงอย่างสั้นๆในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่เพียง 2 ครั้ง ได้แก่ "ศักราช ๑๐๓๔ ตัวปีเต่าไจ้...เอาพระยาเจ้าอิงเซะมังขึ้นนั่งแท่นแก้วแทนในเมืองเชียงใหม่ก็ปีนั้น"[3] และ "ศักราช ๑๐๓๗ ปีดับเหม้าพระอิงเซะจุตติ..."[3] อุปราชอึ้งแซะถูกสันนิษฐานว่าเป็นพระมหาอุปราชแห่งกรุงอังวะ เนื่องจาก เอ่งเช แปลว่าวังหน้า และเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายจากการศึกษาตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่[4][5]หรือหลักฐานชั้นหลังที่นำตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ไปอ้างอิง เช่น พงศาวดารโยนก[6][7]
อย่างไรก็ตาม ตัวตนของอุปราชอึ้งแซะขัดแย้งกับข้อมูลผู้ปกครองเชียงใหม่จากหลักฐานของพม่า[8][9] และพระมหาอุปราชาพม่าในช่วงเวลานั้นคือ เจ้าชายนราวระ ซึ่งทรงดำรงตำแหน่งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2207 ทำให้เกิดข้อโต้แย้งว่า บันทึกเกี่ยวกับอุปราชอึ้งแซะนั้นผิดเพี้ยนมาจากบันทึกเกี่ยวกับพระเจ้านะราวะระแห่งพม่าซึ่งครองราชย์ช่วงสั้นๆระหว่างปี พ.ศ. 2215 ถึง พ.ศ. 2216[10][11]
ดูเพิ่ม
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ Thailand's World Thai :อาณาจักรล้านนา อาณาจักรล้านนาในภาคเหนือของประเทศไทย เก็บถาวร 2014-11-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สืบค้นเมื่อ 06-06-57.
- ↑ เพนธ์, ฮันส์ (1996). ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับใบลาน. กรุงเทพฯ: Silkworm Books. p. 42. ISBN 9747047691.
- ↑ 3.0 3.1 สำนักนายกรัฐมนตรี, คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์, บ.ก. (1971), ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ [Tamnan Phuen Mueang Chiang Mai] (PDF), แปลโดย โชติสุขรัตน์, สงวน, พระนคร: สำนักนายกรัฐมนตรี, p. 81, สืบค้นเมื่อ 2024-05-01
- ↑ อ๋องสกุล, สรัสวดี (2010). ประวัติศาสตร์ล้านนา (7th ed.). กรุงเทพฯ: อมรินทร์. p. 631. ISBN 978-974-8132-15-0.
- ↑ วิเชียรเขียว, อรุณรัตน์; วัยอาจ, เดวิด เค (2000). ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่. กรุงเทพฯ: ซิลค์เวอร์ม. p. 134. ISBN 978-974-9575-51-2.
- ↑ ประชากิจกรจักร, พระยา (1973). พงศาวดารโยนก (7th ed.). กรุงเทพฯ: บุรินทร์การพิมพ์. p. 413. สืบค้นเมื่อ 2024-05-01.
- ↑ ประชากิจกรจักร, พระยา (2014). พงศาวดารโยนก. นนทบุรี: ศรีปัญญา. pp. 395–396. ISBN 978-616-7146-62-1.
- ↑ U Kala (2016). The Great Chronicle, 1597-1711. แปลโดย Tun Aung Chain. Yangon: MKS Publishing. pp. 50, 194, 208, 210, 213. ISBN 9789997102201.
- ↑ THIEN, NAI (29 February 1912). "INTERCOURSE BETWEEN BURMA AND SIAM AS RECORDED IN HMANNAN YAZAWINDAWGYI" (PDF). สยามสมาคมในพระบรมราชูปถัมภ์. p. 93. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-06-02. สืบค้นเมื่อ 2023-12-08.
- ↑ Kirigaya, Ken (29 November 2014). "Some annotations to the Chiang Mai chronicle: The era of Burmese rule in Lan Na" (PDF). Journal of the Siam Society. 102: 275. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2024-02-10. สืบค้นเมื่อ 2024-05-01 – โดยทาง The Siam Society under Royal Patronage.
- ↑ สุขคตะ, เพ็ญสุภา (16 July 2023). "ตระหนัก 'ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่' (จบ) ความคลาดเคลื่อนที่ควรแก้ไข ทุกฝ่ายร่วมชำระใหม่แบบขยายความ". มติชนสุดสัปดาห์. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-12-08. สืบค้นเมื่อ 2023-12-08.
| ก่อนหน้า | อุปราชอึ้งแซะ | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| เจ้าเมืองแพร่ | 
|
เจ้าผู้ครองแคว้นเชียงใหม่ ในตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ (พ.ศ. 2215 — 2218) |
|
เจพูตราย |