พระช้อย
พระช้อย[1] หรือ สะโทกะยอ[2] (သတိုးကျော်) (ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่) หรือ เจ้าหมองส่วยสโตคอย[3] (พงษาวดารเมืองน่าน) เป็นพระเจ้าเชียงใหม่จากราชวงศ์ตองอู เป็นพระราชโอรสพระองค์เล็กในพระเจ้าเชียงใหม่นรธาเมงสอ หลังจากที่พระราชบิดาสิ้นพระชนม์แล้ว พระราชโอรสทั้ง 3 พระองค์ต่างแย่งชิงราชสมบัติกัน ในที่สุดขุนนางกลุ่มหนึ่งสนับสนุนให้พระองค์ครองราชย์ต่อจากพระบิดาได้สำเร็จในรัชสมัยแรกระหว่าง พ.ศ. 2150 - 2151 (1 ปี) แล้วทรงถูกขุนนางอีกกลุ่มถอดจากราชสมบัติเพื่อให้พระชัยทิพพระเชษฐาพระองค์รองของพระองค์ครองราชย์แทน แต่ขุนนางฝ่ายพระองค์ได้ยกทัพจากลำปางมายึดเมืองเชียงใหม่แล้วถวายราชสมบัติแก่อีกครั้งใน พ.ศ. 2156 - 2158 (2 ปี) ในช่วงนี้เชียงใหม่สวามิภักดิ์ต่อกรุงศรีอยุธยา พระเจ้าอะเน่าก์แพตหลุ่นแห่งกรุงหงสาวดีจึงยกทัพมายึดเมืองเชียงใหม่[4] พระช้อยทรงถูกจับในข้อหากบฏและถึงแก่พิราลัย[5] เมืองเชียงใหม่จึงกลับมาเป็นเมืองขึ้นของพม่าอีกครั้ง
พระช้อย | |
---|---|
พระเจ้าเชียงใหม่ ในฐานะประเทศราชของกรุงศรีอยุธยา | |
ครั้งที่ 1 | พ.ศ. 2150 - 2151 |
ราชาภิเษก | พ.ศ. 2150 |
ก่อนหน้า | นรธาเมงสอ |
ถัดไป | พระชัยทิพ |
ครั้งที่ 2 | พ.ศ. 2156 - 2158 |
ก่อนหน้า | พระชัยทิพ |
ถัดไป | เจ้าพลศึกศรีสองเมือง |
พิราลัย | พ.ศ. 2158 |
ราชวงศ์ | ตองอู |
พระราชบิดา | นรธาเมงสอ |
อ้างอิง
แก้- เชิงอรรถ
- บรรณานุกรม
- ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับเชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่ : ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ สถาบันราชภัฏเชียงใหม่, 2538. 320 หน้า. ISBN 974-8150-62-3
- นราธิปประพันธ์พงศ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. พระราชพงศาวดารพม่า. พิมพ์ครั้งที่ 2, กรุงเทพฯ : ศรีปัญญา, 2550. 1136 หน้า. ISBN 978-974-7088-10-6
- ประชุมพงษาวดารภาคที่ 10 เรื่องราชวงษปกรณ์ พงษาวดารเมืองน่าน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภรพิพรรฒธนากร, 2461. 210 หน้า.
- รุ่งพงษ์ ชัยนาม. ประวัติศาสตร์ล้านนา : ประวัติศาสตร์ไทยที่คนไทยไม่ค่อยมีโกาสได้ศึกษา. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
- สรัสวดี อ๋องสกุล. ประวัติศาสตร์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 7, กรุงเทพฯ : อมรินทร์, 2553. 660 หน้า. ISBN 978-974-8132-15-0
ก่อนหน้า | พระช้อย | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
นรธาเมงสอ (ก่อนรัชสมัยที่ 1) พระชัยทิพ (ก่อนรัชสมัยที่ 2) |
พระเจ้าเชียงใหม่ (ประเทศราชของกรุงศรีอยุธยา) (พ.ศ. 2150 - 2151 (รัชสมัยที่ 1) พ.ศ. 2156 - 2158 (รัชสมัยที่ 2)) |
พระชัยทิพ (หลังรัชสมัยที่ 1) เจ้าพลศึกศรีสองเมือง (หลังรัชสมัยที่ 2) |