นรธาเมงสอ
นรธาเมงสอ[3] หรือ นรทามางจอ[4] (พม่า: နော်ရထာ မင်းစော, ออกเสียง: [nɔ̀jətʰà mɪ́ɴ sɔ́] หน่อยะถ่ามิงซอ) หรือ สาวัตถีนรถามังคะยอ[5] (ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่) หรือ เมงซานรธามังคุย[6] (พงศาวดารโยนก) พระนามเดิมว่ามังสาจัจ (မင်းသားစစ်)[ต้องการอ้างอิง] เป็นพระเจ้าเชียงใหม่ผู้ปกครองแคว้นล้านนา ในช่วง พ.ศ. 2121–2150 (29 ปี) พระองค์เป็นพระราชโอรสในพระเจ้าบุเรงนองกับพระนางราชเทวีแห่งหงสาวดี ที่ส่งมาปกครองล้านนา จนกระทั่ง พ.ศ. 2127 เมื่อสมเด็จพระนเรศวรมหาราชแห่งกรุงศรีอยุธยาทรงประกาศอิสรภาพจากพม่า จึงทรงพยายามรวบรวมแผ่นดินอีกครั้ง พระองค์ทรงตีแคว้นล้านนาได้ทั้งหมด นรธาเมงสอต่อสู้มิได้ จึงทรงยอมสวามิภักดิ์เป็นประเทศราชในปี พ.ศ. 2139 แต่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชก็ทรงให้นรธาเมงสอปกครองต่อไป อย่างไรก็ตาม พระองค์ได้ถวายพระธิดาเป็นพระมเหสีในสมเด็จพระนเรศวรมหาราชด้วย โดยปรากฏในโคลงบทที่ 21 ความว่า
| นรธาเมงสอ | |
|---|---|
| พระเจ้าเชียงใหม่ | |
| ครองราชย์ | 28 มกราคม พ.ศ. 2122 – 2150 |
| ราชาภิเษก | 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2122 |
| ก่อนหน้า | พระนางวิสุทธิเทวี |
| ถัดไป | พระช้อย |
| มเหสี | พระนางสิ่นผยู่ฉิ่งแหม่ด่อ[1] |
| พระราชบุตร | โยธยามิบะยา[1] (มิงตยานมะด่อ) พระธิดา พระมเหสีในสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระทุลอง (มิงตาตุลอง) พระโอรส พระชัยทิพ (มิงแยทิปปะ) พระโอรส พระช้อย (สโดจอ) พระโอรส มิงแย นรธา พระโอรส เจ้าเมืองพินยา ขิ่งมแวมิ พระธิดา มิงอะ-ลัต พระธิดา มิงอะ-ทเว พระธิดา มิงอะ-เง พระธิดา ฉิ่งแม-ควา พระธิดา มเหสีพระหน่อแก้วกุมารแห่งล้านช้าง ฉิ่งซา พระโอรส |
| ราชวงศ์ | ราชวงศ์ตองอู |
| พระราชบิดา | พระเจ้าบุเรงนอง |
| พระราชมารดา | พระนางราชเทวีแห่งหงสาวดี[2][3] |
| ประสูติ | พ.ศ. 2094/5 ตองอู |
| สวรรคต | พ.ศ. 2150 เวียงเชียงใหม่ แคว้นล้านนา |
| ฝังพระศพ | วัดกู่เต้า |
| ศาสนา | พุทธเถรวาท |
| นอเรศขอเจื่องเจ้า | สาวกระสัตร | |
| เทียมแท่นเสวยสมบัติ | โกถเคล้า | |
| แล้วเล่าลูกชายถัด | เป็นแขก เขรยเอย | |
| หวังว่าจักบางเส้า | เล่าซ้ำแถมถม ฯ[7] |
พงศาวลีแก้ไข
| พงศาวลีของนรธาเมงสอ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ 1.0 1.1 กิตติ วัฒนะมหาตม์. ตำนานนางกษัตริย์. กรุงเทพฯ:สร้างสรรค์บุ๊คส์, 2553. หน้า 234 ISBN 978-974-341-666-8
- ↑ สุเนตร ชุตินธรานนท์. "พระวิสุทธิเทวี กษัตรีย์แห่งล้านนา". ขัตติยานีศรีล้านนา. เจ้าวงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่ บรรณาธิการ (เชียงใหม่:วิทอินดีไซน์,2547) หน้า 64
- ↑ 3.0 3.1 สรัสวดี อ๋องสกุล. ประวัติศาสตร์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 7, กรุงเทพฯ : อมรินทร์, 2553. 634 หน้า. หน้า 276-279. ISBN 978-974-8132-15-0
- ↑ นายต่อ (แปล). มหาราชวงษ์ พงษาวดารพม่า. กรุงเทพฯ : ไทยควอลิตี้บุ๊คส์, 2562, หน้า 434
- ↑ คณะอนุกรรมการตรวจสอบและชำระตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่. ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่ : ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ สถาบันราชภัฏเชียงใหม่, 2538. 320 หน้า. หน้า 96-7. ISBN 974-8150-62-3
- ↑ พระยาประชากิจกรจักร. พงศาวดารโยนก. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2557. 496 หน้า. หน้า 390-393. ISBN 978-616-7146-62-1
- ↑ สิงฆะ วรรณสัย, ปริวรรต, โคลงเรื่อง มังทรารบเชียงใหม่, หน้า 14
| ก่อนหน้า | นรธาเมงสอ | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| พระนางวิสุทธิเทวี |  |
พระเจ้าเชียงใหม่ (พ.ศ. 2121–2139 (ใต้การปกครองของพม่า) พ.ศ. 2139–2150 (ใต้การปกครองของอยุธยา)) |
 |
พระช้อย (ครั้งที่ 1) |