พญาผายู
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง คุณสามารถพัฒนาบทความนี้ได้โดยเพิ่มแหล่งอ้างอิงตามสมควร เนื้อหาที่ขาดแหล่งอ้างอิงอาจถูกลบออก |
พญาผายู (คำเมือง: ) หรือที่เรียกกันว่า พระเจ้าสามพระยา เป็นกษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านนา ปกครองในปี พ.ศ. 1879 - 1898[1] รวมการครองราชย์ 19 ปี ทรงเป็นพระราชโอรสในพญาคำฟู พระนามว่า เจ้าตายุ ทรงสืบราชบัลลังจากพญาคำฟูซึ่งเป็นพระราชบิดา ภายหลังพญาคำฟู เสด็จสวรรคตจากการถูกเงือกหรือจระเข้กัด
ตามตำนานสิบห้าราชวงศ์ได้กล่าวถึงการขึ้นครองราชของพญาผายูไว้ว่า "เมื่อนั้นเจ้าพ่อท้าวผายูอายุได้ 28 ปี เสนาอามาตรย์ทังหลาย ก็หื้ออภิเษกหื้อเป็นพระญาในเมืองเชียงใหม่ ในปีดับเล้า ศักราชได้ 707 ตัว "[2] เมื่อทรงครองราชย์แล้ว พระองค์ทรงย้ายราชธานีจากนครเชียงแสนที่พระราชบิดาย้ายไป กลับมายังนครเชียงใหม่อีกครั้ง
ในช่วงที่พระองค์ทรงประทับอยู่ที่เมืองเชียงแสนได้มีการรุกรานจากทัพล้านช้างของพระเจ้าฟ้างุ้ม พระองค์ทรงจัดกองทัพออกไปต่อสู้ ทำให้แม่ทัพเมืองเชียงแสนคือ พระยาแสนเมือง ตายคาคอช้าง กองทัพเมืองเชียงแสนจึงแตก กองทัพลาวล้านช้างไล่ตีถึงเมืองแพวเมืองเล็ม เมืองไร่ บ้านยู เมืองยวง เมืองพวง หัวฝาย จนถึงเมืองเชียงแข็ง พญาผายู เห็นทีว่าจะรับศึกไม่ไหว จึงแต่งพระราชสารออกมาไปขออ่อนน้อม โดยยกเมืองเชียงแสนและเชียงใหม่ให้เป็นรัฐส่วย ขอส่งส่วยข้าวเปลือกปีละ ๑,๐๐๐ หาบ พร้อมสิ่งบรรณาการไปถวายเป็นอันมาก เช่นทองคำสองหมื่น เงินสองแสน แหวนกลมลูกหนึ่งชื่อว่ายอดเชียงแสน แก้วไพฑูรย์ลูกหนึ่งชื่อว่ามณีฟ้าร่วง นอกจากนี้ยังได้ส่งบรรณาการอื่น ๆ ไปให้พวกแม่ทัพนายกองของล้านช้างเป็นอันมาก
แม้ในยุคของท่านเมืองหลวงของล้านนาอย่างเชียงใหม่จะตกเป็นเมืองส่วยของล้านช้าง ถูกล้านช้างบีบบังคับให้ส่งส่วยแต่ล้านช้างก็ไม่ไปยุ่งอะไรมากนัก อีกทั้งพญาผายูท่านทรงเป็นกษัตริย์ที่ทรงอยู่ในทศพิธราชธรรม จึงทำให้บ้านเมืองอยู่เย็นเป็นสุข พุทธศาสนรุ่งเรือง จนเสด็จสวรรคต พ.ศ. 1898 เมื่อพระชนมายุได้ 57 พรรษา เสนาอำมาตย์จึงพร้อมใจกันไปอัญเชิญเอาท้าวกือนา พระราชโอรสซึ่งไปครองเมืองเชียงแสนมาเป็นกษัตริย์สืบสันติวงศ์สืบต่อ
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ รุ่งพงษ์ ชัยนาม. ประวัติศาสตร์ล้านนา : ประวัติศาสตร์ไทยที่คนไทยไม่ค่อยมีโกาสได้ศึกษา. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
- ↑ สมหมาย เปรมจิตต์. (2540). ตำนานสิบห้าราชวงศ์ ฉบับชำระ . เชียงใหม่ : สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ก่อนหน้า | พญาผายู | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พญาคำฟู | กษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านนา (พ.ศ. 1879 - พ.ศ. 1898) |
พญากือนา |