รายชื่อวรรณคดีไทย
รายชื่อวรรณคดีของไทย ซึ่งเป็นงานเขียนหรือวรรณกรรมไทยที่ยกย่องกันว่าดี มีสาระ และมีคุณค่าทางวรรณศิลป์
วรรณคดีไทยเป็นผลงานที่ทรงคุณค่าทางวรรณศิลป์ เป็นผลงานเขียนที่เกิดขึ้นก่อนสมัยรัชกาลที่ 7
ก
แก้- กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ โดย พระยาราชสุภาวดีและพระภิกษุอินท์.
- กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ - สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- กลบทสิริวิบุลกิติ โดย หลวงศรีปรีชา
- กากีกลอนสุภาพ (กากีคำกลอน) โดย เจ้าพระยาพระคลัง (หน)
- กาพย์มหาชาติ โดย สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม
- กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง (กาพย์ห่อโคลงนิราศธารทองแดง) โดย เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- กาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศก โดย เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน โดย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- กาพย์เห่เรือ โดย เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- โคลงกำสรวลศรีปราชญ์ โดย ศรีปราชญ์
- แก้วหน้าม้า โดย พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงภูวเนตรนรินทรฤทธิ์
- โกมินทร์
- ไกรทอง โดย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ข
แก้- ขันทองใบ้
- ขวานฟ้าหน้าดำ
- ขุนช้างขุนแผน (นิทานพื้นบ้าน)
- บทเสภาขุนช้างขุนแผน โดย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย, พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวและสุนทรภู่
ค
แก้- โคบุตร โดย สุนทรภู่
- โคลงเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์ โดย พระศรีมโหสถ
- โคลงดั้นเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โดย พระยาตรัง
- โคลงทศรถสอนพระราม โดย สมเด็จพระนารายณ์มหาราช (หรืออาจเป็นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ)
- โคลงพาลีสอนน้อง โดย สมเด็จพระนารายณ์มหาราช (หรืออาจเป็นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ)
- โคลงทวาทศมาส โดย พระเยาวราช ขุนพรมมนตรี ขุนกวีราช ขุนสารประเสริฐ
- โคลงนิราศพระยาตรัง (นิราศถลาง) โดยพระยาตรัง
- โคลงนิราศรัตนะ โดย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- โคลงนิราศหริภุญชัย สันนิษฐานว่าผู้แต่งชื่อทิพ หรือ ศรีทิพ
- โคลงโลกนิติ โดย สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร
ง
แก้จ
แก้
- จันทโครพ
- จินดามณี
ช
แก้ด
แก้- ดาหลัง (อิเหนาใหญ่) โดยเจ้าฟ้ากุณฑล
ต
แก้- ไตรภูมิพระร่วง (เตภูมิกถา) โดย พระมหาธรรมราชาที่ 1
- ไตรภูมิโลกวินิจฉัย โดย พระยาธรรมปรีชา (แก้ว)
- ตำหรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์ สันนิษฐานว่าแต่งโดยท้าวศรีจุฬาลักษณ์ (นางนพมาศ)
ทางน้ำ
น
แก้- นันโทปนันทสูตรคำหลวง โดยเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- นิราศกวางตุ้ง (นิราศพระยามหานุภาพไปเมืองจีน) โดย พระยามหานุภาพ
- นิราศเดือน โดย นายมี (หมื่นพรหมสมพัตสร)
- นิราศตามเสด็จทัพลำน้ำน้อย (โคลงดั้นนิราศตามเสด็จทัพลำน้ำน้อย) โดย พระยาตรัง
- นิราศถลาง (โคลงนิราศพระยาตรัง) โดย พระยาตรัง
- นิราศทวาราวดี โดย หลวงจักรปาณี (มหาฤกษ์)
- นิราศนครวัด โดย สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
- นิราศนครสวรรค์ โดยพระศรีมโหสถ
- นิราศนรินทร์คำโคลง โดย นายนรินทรธิเบศร์
- นิราศธารโศก (โคลงนิราศพระบาท)
- นิราศพระแท่นดงรัง โดย นายมี (หมื่นพรหมสมพัตสร)
- นิราศพระบาท โดย สุนทรภู่
- นิราศพระประธม โดย สุนทรภู่
- นิราศภูเขาทอง โดย สุนทรภู่
- นิราศเมืองแกลง โดย สุนทรภู่
- นิราศเมืองเพชร โดย สุนทรภู่
- นิราศลอนดอน โดย หม่อมราโชทัย (หม่อมราชวงศ์กระต่าย อิศรางกูร)
- นิราศวัดเจ้าฟ้า โดย สุนทรภู่
- นิราศสุพรรณ โดย สุนทรภู่ และนายมี (หมื่นพรหมสมพัตสร)
- นิราศอิเหนา โดย สุนทรภู่
- นิทานทองอิน โดย นายแก้วนายขวัญ (พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว)
- นิทานอิหร่านราชธรรม
- นิพพานวังหน้า โดย พระองค์เจ้าหญิงกัมพุชฉัตร
ป
แก้- ปุณโณวาทคำฉันท์
- ปฐมสมโพธิกถา โดย [สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส]
- ปลาบู่ทอง
พ
แก้- พระเกียรติรถ
- พระไชยสุริยา (นิทานพื้นบ้าน)
- พระนลคำฉันท์
- พระนลคำหลวง
- พระมะเหลเถไถ โดย คุณสุวรรณ
- พระมาลัยคำหลวง โดยเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- พระรถคำฉันท์ (พระรถ-เมรี)
- พระราชพิธีสิบสองเดือน
- พระเวสสันดร
- พระสุธนคำฉันท์(พระสุธน-มโนราห์)
- พระร่วง โดย รัชกาลที่ 6
- พระอภัยมณี โดย สุนทรภู่
- เพลงยาวถวายโอวาท โดย สุนทรภู่
- เพลงยาวนมัสการพระบรมธาตุ นิราศไปตรัง
- เพลงยาวพยากรณ์กรุงศรีอยุธยา
- เพลงยาวพระยาตรัง
- เพลงยาวของพระยามหานุภาพ โดย พระยามหานุภาพ
- เพลงยาวหม่อมภิมเสน
- พิกุลทอง
ม
แก้- มณีพิชัย (ยอพระกลิ่น)
- มหาชาติคำฉันท์
- มหาชาติคำหลวง โดยเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐสุริยวงศ์ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- มหาเวสสันดรชาดก (พระเวสสันดร)
- มัทนะพาธา โดย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
มหามาศ
ย
แก้- ยวนพ่ายโคลงดั้น
- ยอพระกลิ่น
- ยุขัน
ร
แก้- ระเด่นลันได โดย พระมหามนตรี (ทรัพย์)
- ราชสวัสดิ์
- ราชาธิราช
- ราชาพิลาปคำฉันท์ (นิราศษีดา) ไม่ปรากฏผู้แต่ง
- รามเกียรติ์ (มีผู้ประพันธ์หลายท่านหลายสำนวน)
- รำพันพิลาป (นิราศรำพึง) โดย สุนทรภู่
ล
แก้- ลักษณวงศ์ (นิทานพื้นบ้าน)
- ลักษณวงศ์ - สุนทรภู่
- ลิลิตนิทราชาคริต
- ลิลิตพยุหยาตราเพชรพวง โดย เจ้าพระยาพระคลัง (หน)
- ลิลิตพระลอ
- ลิลิตเพชรมงกุฎ โดย เจ้าพระยาพระคลัง (หน)
- ลิลิตยวนพ่าย (ยวนพ่ายโคลงดั้น)
- ลิลิตตะเลงพ่าย โดย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส
- ลิลิตศรีวิชัยชาดก โดย เจ้าพระยาพระคลัง (หน)
- ลิลิตโองการแช่งน้ำ (ประกาศแช่งน้ำโคลงห้า, โองการแช่งน้ำ)
ว
แก้ศ
แก้- ศกุนตลา
- ศรีธนญชัย
- ศรีปราชญ์
ส
แก้- สมบัติอมรินทร์คำกลอน
- สมุทรโฆษคำฉันท์ โดยพระมหาราชครู ต่อมาสมเด็จพระนารายณ์มหาราช และสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสได้แต่งต่อจนสมบูรณ์
- สรรพสิทธิ์คำฉันท์
- สวัสดิรักษา โดย สุนทรภู่
- สังข์ทอง
- สังข์ศิลปชัย
- สามก๊ก ฉบับแปลโดยเจ้าพระยาพระคลัง (หน) (ถูกยกย่องเป็นยอดของร้อยแก้ว)
- สามัคคีเภทคำฉันท์
- สาวิตรี
- สิงหไตรภพ นิทานพื้นบ้าน
- สิงหไตรภพ - สุนทรภู่
- สุบินกุมาร
- สุภาษิตพระร่วง (บัญญัติพระร่วง)
- สุภาษิตสอนหญิง โดยสุนทรภู่
- สุวรรณหงส์
- เสือโคคำฉันท์ (หลวิชัย-คาวี)
- สมุทรโคดม
- โสนน้อยเรือนงาม
ห
แก้- หม่อมเป็ดสวรรค์
- หลวิชัยคาวี
- หัวใจชายหนุ่ม โดย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
- หัวใจนักรบ โดย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
อ
แก้- อนิรุทธ์คำฉันท์ โดย ศรีปราชญ์
- อภัยนุราช โดย สุนทรภู่
- อาบูหะซัน
- อิลราชคำฉันท์
- อิเหนา โดยเจ้าฟ้ามงกุฎ
- อิเหนาคำฉันท์ - เจ้าพระยาพระคลัง (หน)
- บทละครเรื่องอิเหนา - พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
- บทละครเรื่องอิเหนา - พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- นิราศอิเหนา - สุนทรภู่
- อิเหนาคำฉันท์ - กรมพระราชวังบวรวิชัยชาญ
- อุณรุท โดย พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
- อุณรุทร้อยเรื่อง โดย คุณสุวรรณ
อ้างอิง
แก้- เปลื้อง ณ นคร. ประวัติวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช (พิมพ์ครั้งที่ 12) พ.ศ. 2544.