สถานีสามยอด

ระวังสับสนกับ สถานีสามย่าน

สถานีสามยอด (อังกฤษ: Sam Yot Station, รหัส BL30 (สายสีน้ำเงิน), PP23 (สายสีม่วง)) เป็นสถานีรถไฟฟ้าใต้ดิน ในเส้นทางรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล และรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรม โดยเป็นสถานีในระบบใต้ดินที่อยู่ภายในอาณาบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์รอบนอก ในแนวถนนเจริญกรุง (สายสีน้ำเงิน) และถนนมหาไชย (สายสีม่วง) ในพื้นที่แขวงวังบูรพาภิรมย์และแขวงสำราญราษฎร์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

สามยอด
Sam Yot
MRT (Bangkok) logo.svg  MRT (Bangkok) Purple logo.svg
Sam Yot MRT Station (I).jpg
อาคารสถานีสามยอด บริเวณทางเข้าที่ 1
ข้อมูลทั่วไป
เจ้าของการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย
ผู้ให้บริการบริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ จำกัด (มหาชน)
สาย สายเฉลิมรัชมงคล 
 สายฉลองรัชธรรม 
การเชื่อมต่อรถโดยสารประจำทาง
ถนนเจริญกรุง, มหาไชย
เขต/อำเภอเขตพระนคร
โครงสร้าง
ประเภทโครงสร้างใต้ดิน
รูปแบบชานชาลาด้านข้าง/ชานชาลาต่างระดับ (สายสีน้ำเงิน)
เกาะกลาง (สายสีม่วง)
จำนวนชานชาลา4
ข้อมูลอื่น
รหัสสถานีMRT BL30.svg / PP23
ทางออก3 (7 เมื่อสายสีม่วงเปิดให้บริการ)
บันไดเลื่อน8
ลิฟต์1
เวลาให้บริการ6.00 น. - 24.00 น.
ประวัติ
เปิดให้บริการ29 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 (สายสีน้ำเงิน)
ที่ตั้ง
Map
แผนที่จากเว็บไซต์บีอีเอ็ม

ที่ตั้งแก้ไข

สถานีของสายเฉลิมรัชมงคล ตั้งอยู่ใต้ถนนเจริญกรุง ตั้งแต่บริเวณแยกสามยอด (จุดตัดกับถนนมหาไชย) จนถึงแยกอุณากรรณ (จุดตัดกับถนนอุณากรรณ และถนนบูรพา) ส่วนสถานีของสายฉลองรัชธรรม ตั้งอยู่ใต้ถนนมหาไชย หน้าสวนรมณีนาถ[1] ในพื้นที่แขวงวังบูรพาภิรมย์และแขวงสำราญราษฎร์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

สถานีสามยอดเป็นหนึ่งในสองสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินสายเฉลิมรัชมงคล ที่มีเขตที่ตั้งอยู่ในอาณาบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ โดยตั้งอยู่ภายใต้บริเวณเกาะรัตนโกสินทร์รอบนอก (อีกสถานีหนึ่งคือ สถานีสนามไชย ที่ตั้งอยู่ในบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ชั้นใน) การก่อสร้างสถานีจึงได้รับการพิจารณาจากคณะกรรมการกรุงรัตนโกสินทร์อย่างหนักโดยเกรงว่าการก่อสร้างสถานีรถไฟฟ้าจะทำให้ทัศนียภาพของบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์รอบนอกเปลี่ยนไป แต่ทั้งนี้การก่อสร้างสถานีดังกล่าว การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย ได้มีการระบุขอบเขตของงานเอาไว้ภายในสัญญาการก่อสร้างฉบับที่ 1 (โครงสร้างใต้ดินช่วงหัวลำโพง - สนามไชย) ว่าการก่อสร้างจะต้องเป็นการก่อสร้างแบบออกแบบแล้วดำเนินการก่อสร้าง โดยคำนึงถึงสถาปัตยกรรมของพื้นที่โดยรอบของสถานีเป็นหลัก

ในแผนงานเบื้องต้น สถานีนี้เคยใช้ชื่อว่า สถานีวังบูรพา เพื่อสื่อถึงย่านวังบูรพา อันเคยเป็นที่ตั้งของวังบูรพาภิรมย์ มาก่อน แต่เมื่อพิจารณาถึงที่ตั้งสถานีพบว่าตัวสถานีอยู่ไกลจากย่านวังบูรพาพอสมควร จึงมีการเปลี่ยนชื่อสถานีเป็น สถานีสามยอด ตามแยกสามยอดจะสามารถสื่อถึงได้ง่ายกว่า

การออกแบบแก้ไข

สถานีสามยอดเป็นสถานีร่วมกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง เมื่อเริ่มก่อสร้างได้รื้อถอนอาคารพาณิชย์บางส่วนด้านทิศเหนือของถนนเพื่อก่อสร้างสถานี เมื่อดำเนินการก่อสร้างได้ขุดค้นทางโบราณคดีเมื่อ พ.ศ. 2554 พบหลักฐานสำคัญ คือ แนวทางรถรางที่อยู่ใต้ถนนชั้นปัจจุบัน จึงได้วางแนวก่อสร้างให้ส่งผลกระทบต่อเส้นทางการเดินรถให้น้อยที่สุด[2]

การออกแบบทั้งภายนอกและภายใน ได้รับการออกแบบจากคณะกรรมการกรุงรัตนโกสินทร์ ที่ต้องการให้คงความเป็นย่านวังบูรพาเอาไว้ ด้วยการใช้สถาปัตยกรรมสมัยรัชกาลที่ 5 ควบคู่กับสถาปัตยกรรมจีน-โปรตุเกส หรือชิโนโปรตุกีส[3] ด้วยการสร้างอาคารทางเข้าสถานีจำนวนสามหลัง โดยทั้งสามหลังได้รับการออกแบบให้มีความโอ่โถงและโปร่งโล่ง เพื่อเปิดรับลมจากภายนอกอย่างเต็มที่ บริเวณทางเข้าสถานี และผนังโดยรอบได้มีการขึ้นปูนเป็นประตูบานเฟี้ยมซึ่งเป็นรูปแบบของประตูในสมัยเก่ามาปรับใช้ ส่วนบริเวณเสาสถานีและพื้นที่จำหน่ายบัตรโดยสารได้มีการนำรูปทรงและลักษณะของซุ้มประตูสามยอดมาตกแต่งเพื่อสื่อถึงประวัติศาสตร์ของพื้นที่ และภายในสถานียังได้มีการติดรูปภาพสมัยเก่าเพื่อเล่าเรื่องถึงประวัติศาสตร์และที่มาของพื้นที่ให้ผู้โดยสารได้รับทราบและรับรู้[4]

ทั้งนี้การออกแบบพื้นที่ภายในสถานีจะใช้สีโทนเหลืองอ่อนเป็นหลักเพื่อให้สอดคล้องกับสถาปัตยกรรมโดยรวมของตัวสถานี แต่ยกเว้นเฉพาะพื้นที่เชื่อมต่อสายฉลองรัชธรรม ที่จะแซมการออกแบบด้วยโทนสีม่วง ตั้งแต่ผนัง เพดาน และสภาพแสงไฟโดยรวมของพื้นที่ เพื่อสื่อให้ทราบว่าพื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่ของสายฉลองรัชธรรม โดยจะเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรมที่ชั้น B3

แผนผังสถานีแก้ไข

 
ป้ายสถานีรถไฟฟ้า MRT สามยอด
2
ห้องควบคุมสถานี
- ห้องควบคุมสถานี (Station Control Center), ห้องเครื่อง
G
ระดับถนน,
ชั้นขายบัตรโดยสาร
- ป้ายรถประจำทาง, ทางออก 1-3, ห้องจำหน่ายบัตรโดยสาร, เครื่องจำหน่ายบัตรโดยสาร
B1
ทางเดินเชื่อม, ห้องเครื่อง
ชั้น Plant ชั้นคั่นกลาง ระหว่างชั้นขายบัตรโดยสาร กับ ชั้นชานชาลา
B2
ชานชาลารถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน
ชานชาลาด้านข้าง, ประตูรถจะเปิดทางด้านซ้าย
ทางลงชานชาลา  สายฉลองรัชธรรม 
ชานชาลา 2  สายเฉลิมรัชมงคล  มุ่งหน้า สถานีท่าพระ (ผ่าน สถานีบางซื่อ)
B3
ชั้น Interchange Hall สายสีม่วง
(พื้นที่เตรียมสำหรับก่อสร้างชานชาลา)
ชานชาลา 3  สายฉลองรัชธรรม  มุ่งหน้า สถานีคลองบางไผ่
ชานชาลาเกาะกลาง, ประตูรถจะเปิดทางด้านขวา
ชานชาลา 4  สายฉลองรัชธรรม  มุ่งหน้า สถานีครุใน
B4
ชานชาลารถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน
ชานชาลาด้านข้าง, ประตูรถจะเปิดทางด้านขวา
ทางขึ้นชานชาลา  สายฉลองรัชธรรม 
ชานชาลา 1  สายเฉลิมรัชมงคล  มุ่งหน้า สถานีหลักสอง

รายละเอียดสถานีแก้ไข

สัญลักษณ์ของสถานีแก้ไข

สัญลักษณ์ของสถานีเป็นซุ้มประตูสามยอด เพื่อสื่อถึงกายภาพของประตูสามยอดที่ถือเป็นประตูเมืองเก่า และอาคารราชการบริเวณแยกสามยอด โดยการออกแบบเสาและเครื่องจำหน่ายบัตรโดยสารจะใช้รูปแบบของซุ้มประตูสามยอดทั้งหมด ในส่วนของสีประจำสถานีได้เลือกใช้สีน้ำตาลแทนการใช้สีน้ำเงินเพื่อสื่อถึงความเป็นสถานีเชื่อมต่อ เพื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของประตูสามยอดในสมัยก่อนที่ใช้ไม้ทำประตู

รูปแบบของสถานีแก้ไข

สำหรับเส้นทางรถไฟฟ้าสายเฉลิมรัชมงคลเป็นชานชาลาต่างระดับ (Station with Stack Platform) เนื่องมาจากแนวถนนเจริญกรุงมีพื้นที่คับแคบ ทำให้ต้องสร้างอุโมงค์ซ้อนกัน แต่สำหรับเส้นทางสายฉลองรัชธรรม ซึ่งมีเส้นทางเดินรถตามแนวถนนมหาไชย จะเป็นชานชาลาแบบกลาง (Station with Central Platform) ในแนวตัดขวางกับถนนเจริญกรุง

ทางเข้า-ออกสถานีแก้ไข

สายสีน้ำเงินแก้ไข

ทางเข้า-ออกสถานีของสายสีน้ำเงิน มีทั้งหมดสามจุดโดยเป็นอาคารที่สร้างเหนือพื้นดินตามแนวถนนเจริญกรุง โดยทั้งสามอาคารตั้งอยู่บริเวณพื้นที่ระหว่างถนนเจริญกรุงและซอยสามยอด และคั่นกลางระหว่างอาคารด้วยซอยเจริญกรุง 5 และซอยเจริญกรุง 7 ทั้งนี้อาคารดังกล่าวทำหน้าที่เป็นชั้นขายบัตรโดยสารไปในตัว โดยผู้โดยสารจะต้องชำระค่าโดยสารและเข้าสู่พื้นที่ตรวจบัตรโดยสารตั้งแต่ชั้นนี้ก่อนลงไปยังตัวสถานีที่อยู่ใต้ดิน

  • อาคาร 1 ถนนมหาไชย, แยกสามยอด, พิพิธภัณฑ์ราชทัณฑ์, สวนรมณีนาถ, โรงแรมมิราม่า, เมก้า พลาซ่า สะพานเหล็ก, ศูนย์การค้าไชน่าเวิลด์ (บันไดเลื่อน)
  • อาคาร 2 ซอยเจริญกรุง 5 และซอยเจริญกรุง 7 (เฉพาะลิฟต์)
  • อาคาร 3 ถนนบูรพา, ถนนอุณากรรณ, วัดสุทัศน์เทพวรารามราชวรมหาวิหาร, ดิโอลด์สยามพลาซ่า (บันไดเลื่อน)
สายสีม่วงแก้ไข
  • 1 ถนนหลวง, โรงแรมวิลลา เดอ พระนคร
  • 2 โรงแรมมิราม่า, ป้ายรถประจำทางไปเยาวราช (ลิฟต์)
  • 3 ซอยศิริชัย, สวนรมณีนาถ
  • 4  สายฉลองรัชธรรม  สถานีสามยอด, ป้ายรถประจำทางไปป้อมมหากาฬ (ลิฟต์)

การจัดพื้นที่ในตัวสถานีแก้ไข

แบ่งเป็น 6 ชั้น โดยเป็นอาคารเหนือพื้นดิน 2 ชั้น และชั้นใต้ดิน 4 ชั้น ประกอบด้วย

  • 2 ชั้นสำนักงาน ห้องควบคุมสถานี และห้องเครื่อง
  • 1 ชั้นระดับถนน และชั้นออกบัตรโดยสาร เหรียญโดยสาร และห้องประชาสัมพันธ์ (Concourse level)
  • B1 ชั้นคั่นกลางระหว่างชั้นจำหน่ายบัตรโดยสารและชานชาลา
  • B2 ชั้นชานชาลาหมายเลข 2 รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน มุ่งหน้าสถานีท่าพระ (ผ่านสถานีบางซื่อ)
  • B3 ชานชาลารถไฟฟ้าสายสีม่วง ชานชาลา 3 มุ่งหน้าสถานีครุใน และชานชาลา 4 มุ่งหน้าสถานีคลองบางไผ่
  • B4 ชั้นชานชาลาหมายเลข 1 รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน มุ่งหน้าสถานีหลักสอง

เวลาให้บริการแก้ไข

ปลายทาง วัน ขบวนแรก ขบวนสุดท้าย
สายเฉลิมรัชมงคล
ชานชาลาที่ 1
BL38 หลักสอง จันทร์ - ศุกร์ 05:52 00:12
เสาร์ - อาทิตย์
นักขัตฤกษ์
06:00 00:12
ชานชาลาที่ 2
BL01 ท่าพระ
(ผ่านบางซื่อ)
จันทร์ - ศุกร์ 05:50 23:26
เสาร์ - อาทิตย์
นักขัตฤกษ์
06:00 23:26
ขบวนสุดท้ายเชื่อมต่อสายสีม่วง - 22:40

รถโดยสารประจำทางแก้ไข

  • ถนนเจริญกรุง สาย 1 8 25(ขสมก.) 35(ไปพระประแดง) 48 53(วนซ้าย) 73 507 508(ไปท่าราชวรดิฐ)
  • ถนนมหาไชย สาย 4 7 21 37 40 56 85 529
  • ถนนอุณากรรณ บริเวณสวนรมณีนาถ สาย 42

อุบัติเหตุแก้ไข

  • วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2564 เวลา 10:00 น. เกิดเหตุต้นไม้ล้มทับเสาไฟฟ้าหักโค่น บริเวณอาคารทางออกที่ 1 สถานีสามยอด ส่งผลให้โครงสร้างสถาปัตยกรรม หลังคา และกล้องวงจรปิดของสถานีได้รับความเสียหาย รฟม. จึงดำเนินการแจ้งให้ ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ ปิดทางออกที่ 1 เป็นการชั่วคราว และแจ้งให้การไฟฟ้านครหลวงเข้ามาดำเนินการรื้อถอนเสาไฟฟ้าและต้นไม้ที่หักทับโครงสร้างสถานีออก ทั้งนี้ เหตุการณ์นี้ไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บ และรถไฟฟ้ายังคงเปิดให้บริการตามปกติ ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการเดินรถแต่อย่างใด[5]

สถานที่สำคัญใกล้เคียงแก้ไข

อ้างอิงแก้ไข

  1. "รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง ช่วงเตาปูน - ราษฎร์บูรณะ (วงแหวนกาญจนาภิเษก)" (PDF). 19 กุมภาพันธ์ 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-05-13. สืบค้นเมื่อ 24 พฤษภาคม 2563. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  2. "เรื่องเล่าสองข้างราง MRT สีน้ำเงิน". p. 37.
  3. "BEM Magazine Vol. 9" (PDF). 29 กรกฎาคม 2562. p. 8. สืบค้นเมื่อ 17 สิงหาคม 2562. {{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= และ |date= (help)
  4. "ยลโฉม 4 สถานีรถไฟฟ้าเฉลิมรัชมงคล สถาปัตยกรรมในรัชสมัยรัชกาลที่ 9". ประชาชาติธุรกิจ. 1 พฤศจิกายน 2560. สืบค้นเมื่อ 17 สิงหาคม 2562. {{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= และ |date= (help)
  5. เสาไฟ-ต้นไม้ ล้มทับ “สถานีสามยอด” รฟม. ชี้ไม่กระทบบริการรถไฟฟ้า

สถานีใกล้เคียงแก้ไข

สถานีก่อนหน้า ขบวนรถไฟ สถานีต่อไป
สถานีวัดมังกร
มุ่งหน้า สถานีท่าพระ
(ผ่านบางซื่อ)
   สายเฉลิมรัชมงคล    สถานีสนามไชย
มุ่งหน้า สถานีหลักสอง
สถานีผ่านฟ้า
มุ่งหน้า สถานีคลองบางไผ่
   สายฉลองรัชธรรม 
(โครงการ)
  สถานีสะพานพุทธ
มุ่งหน้า สถานีครุใน