สถานีสามยอด

ระวังสับสนกับ สถานีสามย่าน

สถานีสามยอด (อังกฤษ: Sam Yot Station, รหัส BL30 (สายสีน้ำเงิน), PP23 (สายสีม่วง)) เป็นสถานีรถไฟฟ้าใต้ดิน ในเส้นทางรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล และรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรม โดยเป็นสถานีในระบบใต้ดินที่อยู่ภายในอาณาบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์รอบนอก ในแนวถนนเจริญกรุง (สายสีน้ำเงิน) และถนนมหาไชย (สายสีม่วง) ในพื้นที่แขวงวังบูรพาภิรมย์และแขวงสำราญราษฎร์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

สามยอด Sam Yot
อาคารสถานีสามยอด บริเวณทางเข้าที่ 1
ข้อมูลทั่วไป
เจ้าของ	การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย
ผู้ให้บริการ	บริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ จำกัด (มหาชน)
สาย	สายเฉลิมรัชมงคล   สายฉลองรัชธรรม
การเชื่อมต่อ	รถโดยสารประจำทาง
ถนน	เจริญกรุง, มหาไชย
เขต/อำเภอ	เขตพระนคร
โครงสร้าง
ประเภทโครงสร้าง	ใต้ดิน
รูปแบบชานชาลา	ด้านข้าง/ชานชาลาต่างระดับ (สายสีน้ำเงิน) เกาะกลาง (สายสีม่วง)
จำนวนชานชาลา	4
ข้อมูลอื่น
รหัสสถานี	/ PP23
ทางออก	3 (7 เมื่อสายสีม่วงเปิดให้บริการ)
บันไดเลื่อน	8
ลิฟต์	1
เวลาให้บริการ	6.00 น. - 24.00 น.
ประวัติ
เปิดให้บริการ	29 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 (สายสีน้ำเงิน)
ที่ตั้ง
แผนที่จากเว็บไซต์บีอีเอ็ม

ที่ตั้ง

สถานีของสายเฉลิมรัชมงคล ตั้งอยู่ใต้ถนนเจริญกรุง ตั้งแต่บริเวณแยกสามยอด (จุดตัดกับถนนมหาไชย) จนถึงแยกอุณากรรณ (จุดตัดกับถนนอุณากรรณ และถนนบูรพา) ส่วนสถานีของสายฉลองรัชธรรม ตั้งอยู่ใต้ถนนมหาไชย หน้าสวนรมณีนาถ ในพื้นที่แขวงวังบูรพาภิรมย์และแขวงสำราญราษฎร์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

สถานีสามยอดเป็นหนึ่งในสองสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินสายเฉลิมรัชมงคล ที่มีเขตที่ตั้งอยู่ในอาณาบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ โดยตั้งอยู่ภายใต้บริเวณเกาะรัตนโกสินทร์รอบนอก (อีกสถานีหนึ่งคือ สถานีสนามไชย ที่ตั้งอยู่ในบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์ชั้นใน) การก่อสร้างสถานีจึงได้รับการพิจารณาจากคณะกรรมการกรุงรัตนโกสินทร์อย่างหนักโดยเกรงว่าการก่อสร้างสถานีรถไฟฟ้าจะทำให้ทัศนียภาพของบริเวณเกาะรัตนโกสินทร์รอบนอกเปลี่ยนไป แต่ทั้งนี้การก่อสร้างสถานีดังกล่าว การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย ได้มีการระบุขอบเขตของงานเอาไว้ภายในสัญญาการก่อสร้างฉบับที่ 1 (โครงสร้างใต้ดินช่วงหัวลำโพง - สนามไชย) ว่าการก่อสร้างจะต้องเป็นการก่อสร้างแบบออกแบบแล้วดำเนินการก่อสร้าง โดยคำนึงถึงสถาปัตยกรรมของพื้นที่โดยรอบของสถานีเป็นหลัก

ในแผนงานเบื้องต้น สถานีนี้เคยใช้ชื่อว่า สถานีวังบูรพา เพื่อสื่อถึงย่านวังบูรพา อันเคยเป็นที่ตั้งของวังบูรพาภิรมย์ มาก่อน แต่เมื่อพิจารณาถึงที่ตั้งสถานีพบว่าตัวสถานีอยู่ไกลจากย่านวังบูรพาพอสมควร จึงมีการเปลี่ยนชื่อสถานีเป็น สถานีสามยอด ตามแยกสามยอดจะสามารถสื่อถึงได้ง่ายกว่า

การออกแบบ

สถานีสามยอดเป็นสถานีร่วมกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง เมื่อเริ่มก่อสร้างได้รื้อถอนอาคารพาณิชย์บางส่วนด้านทิศเหนือของถนนเพื่อก่อสร้างสถานี เมื่อดำเนินการก่อสร้างได้ขุดค้นทางโบราณคดีเมื่อ พ.ศ. 2554 พบหลักฐานสำคัญ คือ แนวทางรถรางที่อยู่ใต้ถนนชั้นปัจจุบัน จึงได้วางแนวก่อสร้างให้ส่งผลกระทบต่อเส้นทางการเดินรถให้น้อยที่สุด

การออกแบบทั้งภายนอกและภายใน ได้รับการออกแบบจากคณะกรรมการกรุงรัตนโกสินทร์ ที่ต้องการให้คงความเป็นย่านวังบูรพาเอาไว้ ด้วยการใช้สถาปัตยกรรมสมัยรัชกาลที่ 5 ควบคู่กับสถาปัตยกรรมจีน-โปรตุเกส หรือชิโนโปรตุกีส ด้วยการสร้างอาคารทางเข้าสถานีจำนวนสามหลัง โดยทั้งสามหลังได้รับการออกแบบให้มีความโอ่โถงและโปร่งโล่ง เพื่อเปิดรับลมจากภายนอกอย่างเต็มที่ บริเวณทางเข้าสถานี และผนังโดยรอบได้มีการขึ้นปูนเป็นประตูบานเฟี้ยมซึ่งเป็นรูปแบบของประตูในสมัยเก่ามาปรับใช้ ส่วนบริเวณเสาสถานีและพื้นที่จำหน่ายบัตรโดยสารได้มีการนำรูปทรงและลักษณะของซุ้มประตูสามยอดมาตกแต่งเพื่อสื่อถึงประวัติศาสตร์ของพื้นที่ และภายในสถานียังได้มีการติดรูปภาพสมัยเก่าเพื่อเล่าเรื่องถึงประวัติศาสตร์และที่มาของพื้นที่ให้ผู้โดยสารได้รับทราบและรับรู้

ทั้งนี้การออกแบบพื้นที่ภายในสถานีจะใช้สีโทนเหลืองอ่อนเป็นหลักเพื่อให้สอดคล้องกับสถาปัตยกรรมโดยรวมของตัวสถานี แต่ยกเว้นเฉพาะพื้นที่เชื่อมต่อสายฉลองรัชธรรม ที่จะแซมการออกแบบด้วยโทนสีม่วง ตั้งแต่ผนัง เพดาน และสภาพแสงไฟโดยรวมของพื้นที่ เพื่อสื่อให้ทราบว่าพื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่ของสายฉลองรัชธรรม โดยจะเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรมที่ชั้น B3

• 

  ชานชาลาที่ 2 มุ่งหน้าสถานีท่าพระ (ผ่านสถานีบางซื่อ) และภาพรถรางในอดีตตกแต่งสถานี

• 

  บริเวณพื้นที่เชื่อมต่อสายฉลองรัชธรรมในอนาคต บริเวณปลายชานชาลาหมายเลข 2 มุ่งหน้าสถานีท่าพระ (ผ่านสถานีบางซื่อ)

• 

  ชานชาลา 1 มุ่งหน้าสถานีหลักสอง

• 

  ชานชาลา 2 มุ่งหน้าสถานีท่าพระ (ผ่านสถานีบางซื่อ)

แผนผังสถานี

ป้ายสถานีรถไฟฟ้า MRT สามยอด

2 ห้องควบคุมสถานี	-	ห้องควบคุมสถานี (Station Control Center), ห้องเครื่อง
G ระดับถนน, ชั้นขายบัตรโดยสาร	-	ป้ายรถประจำทาง, ทางออก 1-3, ห้องจำหน่ายบัตรโดยสาร, เครื่องจำหน่ายบัตรโดยสาร
B1 ทางเดินเชื่อม, ห้องเครื่อง	ชั้น Plant	ชั้นคั่นกลาง ระหว่างชั้นขายบัตรโดยสาร กับ ชั้นชานชาลา
B2 ชานชาลารถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน	ชานชาลาด้านข้าง, ประตูรถจะเปิดทางด้านซ้าย ทางลงชานชาลา  สายฉลองรัชธรรม
	ชานชาลา 2	สายเฉลิมรัชมงคล  มุ่งหน้า สถานีท่าพระ (ผ่าน สถานีบางซื่อ)
B3 ชั้น Interchange Hall สายสีม่วง (พื้นที่เตรียมสำหรับก่อสร้างชานชาลา)
	ชานชาลา 3	สายฉลองรัชธรรม  มุ่งหน้า สถานีคลองบางไผ่
	ชานชาลาเกาะกลาง, ประตูรถจะเปิดทางด้านขวา
	ชานชาลา 4	สายฉลองรัชธรรม  มุ่งหน้า สถานีครุใน
B4 ชานชาลารถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน	ชานชาลาด้านข้าง, ประตูรถจะเปิดทางด้านขวา ทางขึ้นชานชาลา  สายฉลองรัชธรรม
	ชานชาลา 1	สายเฉลิมรัชมงคล  มุ่งหน้า สถานีหลักสอง

รายละเอียดสถานี

สัญลักษณ์ของสถานี

สัญลักษณ์ของสถานีเป็นซุ้มประตูสามยอด เพื่อสื่อถึงกายภาพของประตูสามยอดที่ถือเป็นประตูเมืองเก่า และอาคารราชการบริเวณแยกสามยอด โดยการออกแบบเสาและเครื่องจำหน่ายบัตรโดยสารจะใช้รูปแบบของซุ้มประตูสามยอดทั้งหมด ในส่วนของสีประจำสถานีได้เลือกใช้สีน้ำตาลแทนการใช้สีน้ำเงินเพื่อสื่อถึงความเป็นสถานีเชื่อมต่อ เพื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของประตูสามยอดในสมัยก่อนที่ใช้ไม้ทำประตู

รูปแบบของสถานี

สำหรับเส้นทางรถไฟฟ้าสายเฉลิมรัชมงคลเป็นชานชาลาต่างระดับ (Station with Stack Platform) เนื่องมาจากแนวถนนเจริญกรุงมีพื้นที่คับแคบ ทำให้ต้องสร้างอุโมงค์ซ้อนกัน แต่สำหรับเส้นทางสายฉลองรัชธรรม ซึ่งมีเส้นทางเดินรถตามแนวถนนมหาไชย จะเป็นชานชาลาแบบกลาง (Station with Central Platform) ในแนวตัดขวางกับถนนเจริญกรุง

ทางเข้า-ออกสถานี

สายสีน้ำเงิน

ทางเข้า-ออกสถานีของสายสีน้ำเงิน มีทั้งหมดสามจุดโดยเป็นอาคารที่สร้างเหนือพื้นดินตามแนวถนนเจริญกรุง โดยทั้งสามอาคารตั้งอยู่บริเวณพื้นที่ระหว่างถนนเจริญกรุงและซอยสามยอด และคั่นกลางระหว่างอาคารด้วยซอยเจริญกรุง 5 และซอยเจริญกรุง 7 ทั้งนี้อาคารดังกล่าวทำหน้าที่เป็นชั้นขายบัตรโดยสารไปในตัว โดยผู้โดยสารจะต้องชำระค่าโดยสารและเข้าสู่พื้นที่ตรวจบัตรโดยสารตั้งแต่ชั้นนี้ก่อนลงไปยังตัวสถานีที่อยู่ใต้ดิน

• อาคาร 1 ถนนมหาไชย, แยกสามยอด, พิพิธภัณฑ์ราชทัณฑ์, สวนรมณีนาถ, โรงแรมมิราม่า, เมก้า พลาซ่า สะพานเหล็ก, ศูนย์การค้าไชน่าเวิลด์ (บันไดเลื่อน)
• อาคาร 2 ซอยเจริญกรุง 5 และซอยเจริญกรุง 7 (เฉพาะลิฟต์)
• อาคาร 3 ถนนบูรพา, ถนนอุณากรรณ, วัดสุทัศน์เทพวรารามราชวรมหาวิหาร, ดิโอลด์สยามพลาซ่า (บันไดเลื่อน)

• 

  อาคารสถานีรถไฟฟ้า MRT สามยอด

• 

  อาคารทางออก 1

• 

  อาคารทางออก 2

• 

  อาคารทางออก 3

สายสีม่วง

• 1 ถนนหลวง, โรงแรมวิลลา เดอ พระนคร
• 2 โรงแรมมิราม่า, ป้ายรถประจำทางไปเยาวราช (ลิฟต์)
• 3 ซอยศิริชัย, สวนรมณีนาถ
• 4  สายฉลองรัชธรรม  สถานีสามยอด, ป้ายรถประจำทางไปป้อมมหากาฬ (ลิฟต์)

การจัดพื้นที่ในตัวสถานี

แบ่งเป็น 6 ชั้น โดยเป็นอาคารเหนือพื้นดิน 2 ชั้น และชั้นใต้ดิน 4 ชั้น ประกอบด้วย

• 2 ชั้นสำนักงาน ห้องควบคุมสถานี และห้องเครื่อง
• 1 ชั้นระดับถนน และชั้นออกบัตรโดยสาร เหรียญโดยสาร และห้องประชาสัมพันธ์ (Concourse level)
• B1 ชั้นคั่นกลางระหว่างชั้นจำหน่ายบัตรโดยสารและชานชาลา
• B2 ชั้นชานชาลาหมายเลข 2 รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน มุ่งหน้าสถานีท่าพระ (ผ่านสถานีบางซื่อ)
• B3 ชานชาลารถไฟฟ้าสายสีม่วง ชานชาลา 3 มุ่งหน้าสถานีครุใน และชานชาลา 4 มุ่งหน้าสถานีคลองบางไผ่
• B4 ชั้นชานชาลาหมายเลข 1 รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน มุ่งหน้าสถานีหลักสอง

เวลาให้บริการ

ปลายทาง		วัน	ขบวนแรก	ขบวนสุดท้าย
สายเฉลิมรัชมงคล
ชานชาลาที่ 1
BL38	หลักสอง	จันทร์ - ศุกร์	05:52	00:12
		เสาร์ - อาทิตย์ นักขัตฤกษ์	06:00	00:12
ชานชาลาที่ 2
BL01	ท่าพระ (ผ่านบางซื่อ)	จันทร์ - ศุกร์	05:50	23:26
		เสาร์ - อาทิตย์ นักขัตฤกษ์	06:00	23:26
		ขบวนสุดท้ายเชื่อมต่อสายสีม่วง	-	22:40

รถโดยสารประจำทาง

• ถนนเจริญกรุง สาย 1 8 25(ขสมก.) 35(ไปพระประแดง) 48 53(วนซ้าย) 73 507 508(ไปท่าราชวรดิฐ)
• ถนนมหาไชย สาย 4 7 21 37 40 56 85 529
• ถนนอุณากรรณ บริเวณสวนรมณีนาถ สาย 42

อุบัติเหตุ

• วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2564 เวลา 10:00 น. เกิดเหตุต้นไม้ล้มทับเสาไฟฟ้าหักโค่น บริเวณอาคารทางออกที่ 1 สถานีสามยอด ส่งผลให้โครงสร้างสถาปัตยกรรม หลังคา และกล้องวงจรปิดของสถานีได้รับความเสียหาย รฟม. จึงดำเนินการแจ้งให้ ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ ปิดทางออกที่ 1 เป็นการชั่วคราว และแจ้งให้การไฟฟ้านครหลวงเข้ามาดำเนินการรื้อถอนเสาไฟฟ้าและต้นไม้ที่หักทับโครงสร้างสถานีออก ทั้งนี้ เหตุการณ์นี้ไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บ และรถไฟฟ้ายังคงเปิดให้บริการตามปกติ ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการเดินรถแต่อย่างใด

สถานที่สำคัญใกล้เคียง

• วิทยาลัยเพาะช่าง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
• โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย
• โรงเรียนเบญจมราชาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์
• วัดราชบุรณราชวรวิหาร
• สมาคมฮินดูสมาช (วัดเทพมณเฑียร และโรงเรียนภารตวิทยาลัย)
• การไฟฟ้านครหลวง เขตวัดเลียบ
• สวนรมณีนาถ
• ศาลาเฉลิมกรุง
• ดิโอลด์สยามพลาซ่า
• ห้างไนติงเกล
• เมก้า พลาซ่า สะพานเหล็ก
• ไชน่าเวิลด์
• ย่านการค้าพาหุรัด

สถานีใกล้เคียง

สถานีก่อนหน้า	ขบวนรถไฟ			สถานีต่อไป
สถานีวัดมังกร มุ่งหน้า สถานีท่าพระ (ผ่านบางซื่อ)		สายเฉลิมรัชมงคล		สถานีสนามไชย มุ่งหน้า สถานีหลักสอง
สถานีผ่านฟ้า มุ่งหน้า สถานีคลองบางไผ่		สายฉลองรัชธรรม  (โครงการ)		สถานีสะพานพุทธ มุ่งหน้า สถานีครุใน