รถไฟฟ้าสายสีเทา
รถไฟฟ้าสายสีเทา (วัชรพล-ทองหล่อ และ พระโขนง-ท่าพระ) เป็นโครงการเส้นทางระบบขนส่งมวลชนรองในพื้นที่กรุงเทพมหานคร เป็นหนึ่งในสี่เส้นทางนำร่องของ โครงการระบบขนส่งมวลชนทางราง ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ระยะที่สอง (M-Map Phase 2) โดยกระทรวงคมนาคม และสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สถานะเดิมของกรมการขนส่งทางราง) ได้เร่งรัดแผนงานจากกำหนดการเดิมในปี พ.ศ. 2572 มาอยู่ในช่วงแผนงานปัจจุบันคือ พ.ศ. 2562 เพื่อเป็นการเชื่อมเส้นทางจากชานเมืองฝั่งเหนือของกรุงเทพมหานคร ให้เข้าสู่ใจกลางเมืองได้อย่างรวดเร็ว แก้ไขปัญหาการจราจรบนถนนสุขุมวิท ถนนสาทร ถนนพระรามที่ 3 และตามวงแหวนถนนรัชดาภิเษก ตลอดจนนำระบบขนส่งเข้าสู่ถนนที่ยังไม่มีระบบขนส่งมวลชนตัดผ่าน คือถนนประดิษฐ์มนูธรรม
| รถไฟฟ้าสายสีเทา | |
|---|---|
| ข้อมูลทั่วไป | |
| รูปแบบ | รางเดี่ยว |
| ระบบ | ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร |
| สถานะ | โครงการ |
| ที่ตั้ง | กรุงเทพมหานคร, ประเทศไทย |
| ปลายทาง | สถานีวัชรพล สถานีท่าพระ |
| จำนวนสถานี | 39 |
| เส้นทาง | 2 (เหนือ - ใต้) |
| การดำเนินงาน | |
| เปิดเมื่อ | พ.ศ. 2566 |
| เจ้าของ | สำนักการจราจรและขนส่ง กรุงเทพมหานคร |
| ผู้ดำเนินงาน | รอเอกชนเข้าร่วมประมูล |
| ข้อมูลทางเทคนิค | |
| ระยะทาง | 40 กิโลเมตร |
| ระบบจ่ายไฟ | รางที่สาม |
| ความเร็ว | 80 กิโลเมตร/ชั่วโมง |
เส้นทางดังกล่าวปรากฏขึ้นครั้งแรกในแผนแม่บทโครงการระบบขนส่งมวลชนทางรางในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล พ.ศ. 2552 (M-Map 1) พร้อมกับเส้นทางรถไฟฟ้าสายสีฟ้า โดยกำหนดเป็นหนึ่งในเส้นทางแนวเหนือ-ใต้ ของกรุงเทพมหานครฝั่งตะวันออก ก่อนถูกยกเลิกไปเมื่อครั้งการปรับแผนแม่บทโครงการระบบขนส่งมวลชน (M-Map 1) เมื่อ พ.ศ. 2554 เนื่องจากไม่อยู่ในแผนเร่งรัด 4 ปี ของรัฐบาลยิ่งลักษณ์ แต่ต่อมา กรุงเทพมหานครได้ดำเนินโครงการแบบต่อเนื่อง เพื่อเชื่อมต่อเส้นทางขนส่งมวลชนให้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น ก่อนที่ สนข. จะยกสถานะขึ้นเป็นหนึ่งในสี่เส้นทางนำร่องของโครงการระบบขนส่งมวลชนทางราง ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ระยะที่สอง ต่อไป
โครงการได้รับการเสนอเป็นระบบรถไฟฟ้ายกระดับแบบรางเดี่ยว แนวเส้นทางจะแบ่งออกเป็นสองช่วงแยกขาดจากกัน ช่วงแรกมีจุดเริ่มต้นที่จุดเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีชมพู ที่สถานีวัชรพล จากนั้นมุ่งลงใต้ตามแนวถนนประดิษฐ์มนูธรรม เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีเหลืองที่สถานีลาดพร้าว 83 เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายสีส้มที่สถานีวัดพระราม 9 จากนั้นข้ามเส้นทางรถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดงอ่อน ช่วง Missing Link บางซื่อ - หัวหมาก เพื่อเลี้ยวขวาเข้าสู่ถนนเพชรบุรี จากนั้นเลี้ยวซ้ายเข้าซอยสุขุมวิท 55 (ซอยทองหล่อ) เพื่อสิ้นสุดเส้นทางช่วงแรกที่สถานีทองหล่อ อันเป็นจุดเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท และช่วงที่สองมีจุดเริ่มต้นที่รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท สถานีพระโขนง จากนั้นมุ่งลงใต้ตามแนวถนนพระรามที่ 4 เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล ที่สถานีศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ สถานีคลองเตย และสถานีลุมพินี แล้วเบี่ยงซ้ายเข้าสู่ถนนสาทรไปเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลม ที่สถานีช่องนนทรี จากนั้นเลี้ยวซ้ายวิ่งตามแนวรถโดยสารด่วนพิเศษ สายสาทร–ราชพฤกษ์ ที่จะยกเลิกโครงการไปจนถึงปลายทางสถานีราชพฤกษ์ อันเป็นจุดเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลมอีกจุดหนึ่งที่สถานีตลาดพลู แล้วมุ่งหน้าขึ้นทางเหนือตามแนวถนนรัชดาภิเษกไปสิ้นสุดที่สถานีท่าพระ อันเป็นจุดเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคลอีก 1 จุด ระยะทางรวมประมาณ 40 กิโลเมตร
ปัจจุบัน กรุงเทพมหานคร ได้ฟื้นฟูโครงการรถไฟฟ้าสายสีเทาขึ้นมาใหม่ คาดว่าจะเปิดประมูลโครงการในระยะแรกได้ใน พ.ศ. 2563 - 2564 และเริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2564 - 2565 โดยการดำเนินการจะเริ่มดำเนินการในส่วนเหนือ และส่วนใต้ช่วงลุมพินี-ท่าพระ เป็นลำดับแรก เนื่องจากเส้นทางส่วนใหญ่ไม่มีผลกระทบด้านการเวนคืน ยกเว้นช่วงพระโขนง-ลุมพินี ที่จะต้องมีการออกพระราชกฤษฎีกาเวนคืนที่ดินมาพัฒนาโครงการเพิ่มเติม
พื้นที่ที่เส้นทางผ่านแก้ไข
| แขวง/ตำบล | เขต/อำเภอ | จังหวัด | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ท่าแร้ง | บางเขน | กรุงเทพมหานคร | ||||
| ลาดพร้าว | ลาดพร้าว | |||||
| สะพานสอง / วังทองหลาง | วังทองหลาง | |||||
| บางกะปิ | ห้วยขวาง | |||||
| คลองตันเหนือ | วัฒนา | |||||
| พระโขนง / คลองตัน / คลองเตย | คลองเตย | |||||
| ลุมพินิ | ปทุมวัน | |||||
| ทุ่งมหาเมฆ | สาทร | |||||
| สีลม | บางรัก | |||||
| ช่องนนทรี / บางโพงพาง | ยานนาวา | |||||
| บางโคล่ / บางคอแหลม | บางคอแหลม | |||||
| บุคคโล / ดาวคะนอง | ธนบุรี | |||||
| วัดท่าพระ | บางกอกใหญ่ | |||||
แนวเส้นทางแก้ไข
เป็นเส้นทางยกระดับความสูง 14 เมตรจากระดับดินไปตามแนวถนนเดิม แบ่งเป็น 2 ช่วงหลัก 3 ช่วงย่อยได้แก่
สายสีเทาส่วนเหนือ (วัชรพล-ทองหล่อ)แก้ไข
เริ่มต้นจากบริเวณแยกต่างระดับรามอินทรา จุดตัดถนนรามอินทรา ถนนวัชรพล ถนนประดิษฐ์มนูธรรม และทางพิเศษฉลองรัช มุ่งหน้าลงมาทางทิศใต้ตามแนวเขตทางของถนนประดิษฐ์มนูธรรม โดยวางโครงสร้างบนพื้นที่ด้านข้างทางเท้าและทางจักรยาน ผ่านถนนนวลจันทร์ ถนนสุคนธสวัสดิ์ ยกข้ามถนนประเสริฐมนูกิจ (ถนนเกษตร-นวมินทร์) ผ่านซอยลาดพร้าว 87 เข้าถนนประดิษฐ์มนูธรรม ผ่านแยกประชาธรรม จุดตัดถนนประชาอุทิศ ลอดใต้ทางพิเศษศรีรัช ที่แยกพระราม 9-ประดิษฐ์มนูธรรม เลี้ยวที่แยกเอกมัยเหนือมาทางทิศตะวันตกเข้าสู่แนวเกาะกลางถนนเพชรบุรีตัดใหม่ แล้วเลี้ยวลงมาทางทิศใต้เข้าสู่แนวเกาะกลางถนนทองหล่อตลอดสาย สิ้นสุดเส้นทางที่บริเวณปากซอยสุขุมวิท 55 รวมระยะทาง 16.25 กิโลเมตร มีทั้งสิ้น 15 สถานี เส้นทางส่วนนี้มีระยะทางรวมทั้งหมด 16.25 กิโลเมตร
สายสีเทาส่วนใต้ ช่วงที่ 1 (พระโขนง - พระราม 3)แก้ไข
แนวเส้นทางเริ่มต้นจากบริเวณแยกพระโขนง จุดตัดถนนสุขุมวิท กับถนนพระรามที่ 4 แล้ววิ่งตามเส้นทางถนนพระรามที่ 4 มาจนถึงสี่แยกวิทยุ แนวเส้นทางจะเบี่ยงลงไปยังถนนสาทรโดยใช้คลองสาทรเป็นแนวเส้นทางจนถึงแยกสาทร-นราธิวาส แนวเส้นทางจะเบี่ยงซ้ายเข้าถนนนราธิวาสราชนครินทร์แล้ววิ่งตามเส้นทางเดียวกับ รถโดยสารด่วนพิเศษ สายสาทร-ราชพฤกษ์ แล้วเบี่ยงขวาสิ้นสุดเส้นทางบริเวณซอยพระรามที่ 3 ซอย 58 รวมระยะทาง 12.17 กิโลเมตร มีทั้งสิ้น 15 สถานี
สายสีเทาส่วนใต้ ช่วงที่ 2 (พระราม 3 - ท่าพระ)แก้ไข
แนวเส้นทางต่อเนื่องจากช่วงก่อนหน้านี้ เริ่มจากบริเวณซอยพระรามที่ 3 ซอย 58 วิ่งตามแนวถนนพระรามที่ 3 ลอดใต้ถนนวงแหวนอุตสาหกรรม, สะพานพระราม 9 (ทางพิเศษเฉลิมมหานคร) แล้วข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณช่องว่างระหว่างสะพานพระราม 3 กับสะพานกรุงเทพ เข้าสู่ฝั่งธนบุรี ผ่านสี่แยกมไหสวรรย์เข้าสู่ถนนรัชดาภิเษก และสิ้นสุดเส้นทางบริเวณแยกท่าพระ เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล รวมระยะทาง 11.48 กิโลเมตร มี 9 สถานี
สถานีแก้ไข
มี 39 สถานี เป็นสถานียกระดับทั้งหมด โดยสถานีในส่วนใต้เป็นการนำเส้นทางรถโดยสารด่วนพิเศษ สายสาทร-ราชพฤกษ์ มาดัดแปลงเป็นเส้นทางรถไฟฟ้า เพื่อให้สอดคล้องกับแผนการยกเลิกการให้บริการรถโดยสารด่วนพิเศษ
| รหัส | ชื่อสถานี | เชื่อมต่อกับ / หมายเหตุ | วันที่เปิดให้บริการ | ที่ตั้ง | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| แขวง/ตำบล | เขต/อำเภอ | จังหวัด | ||||
| เส้นทางส่วนเหนือ (วัชรพล - ทองหล่อ) | ||||||
| GL01 | วัชรพล | สายสีชมพู สถานีวัชรพล | ยังไม่กำหนด | ท่าแร้ง | บางเขน | กรุงเทพมหานคร |
| GL02 | นวลจันทร์ | ลาดพร้าว | ลาดพร้าว | |||
| GL03 | ต่างระดับฉลองรัช | สายสีน้ำตาล สถานีต่างระดับฉลองรัช | ||||
| GL04 | คลองลำเจียก | |||||
| GL05 | โยธินพัฒนา | |||||
| GL06 | ซอยสหกรณ์ 1 | |||||
| GL07 | สังคมสงเคราะห์ | |||||
| GL08 | ลาดพร้าว 83 | สายสีเหลือง สถานีลาดพร้าว 83 | สะพานสอง | วังทองหลาง | ||
| GL09 | ศรีวรา | วังทองหลาง | ||||
| GL10 | นวศรี | |||||
| GL11 | วัดพระราม 9 | สายสีส้ม สถานีวัดพระราม 9 | บางกะปิ | ห้วยขวาง | ||
| GL12 | ศูนย์วิจัย | สายสีแดงอ่อน สถานีศูนย์วิจัย | ||||
| GL13 | แจ่มจันทร์ | คลองตันเหนือ | วัฒนา | |||
| GL14 | เจริญสุข | |||||
| GL15 | ทองหล่อ | สายสุขุมวิท สถานีทองหล่อ | ||||
| เส้นทางส่วนใต้ (พระโขนง - ลุมพินี - ท่าพระ) | ||||||
| GL16 | พระโขนง | สายสุขุมวิท สถานีพระโขนง | ยังไม่กำหนด | พระโขนง | คลองเตย | กรุงเทพมหานคร |
| GL17 | บ้านกล้วยใต้ | |||||
| GL18 | กล้วยน้ำไท | |||||
| GL19 | แยกเกษมราษฎร์ | คลองตัน | ||||
| GL20 | ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ | สายเฉลิมรัชมงคล สถานีศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ | คลองเตย | |||
| GL21 | คลองเตย | สายเฉลิมรัชมงคล สถานีคลองเตย สายสีแดงอ่อน สถานีคลองเตย | ||||
| GL22 | งามดูพลี | ทุ่งมหาเมฆ / ลุมพินี | สาทร / ปทุมวัน | |||
| GL23 | ลุมพินี | สายเฉลิมรัชมงคล สถานีลุมพินี | ||||
| GL24 | สวนพลู | ทุ่งมหาเมฆ / สีลม | สาทร / บางรัก | |||
| GL25 | ช่องนนทรี | สายสีลม สถานีช่องนนทรี | ทุ่งมหาเมฆ | สาทร | ||
| GL26 | ทุ่งมหาเมฆ | |||||
| GL27 | มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ | |||||
| GL28 | นางลิ้นจี่ | |||||
| GL30 | รัชดา-นราธิวาส | ช่องนนทรี | ยานนาวา | |||
| GL31 | ยานนาวา | |||||
| GL32 | พระราม 3 | |||||
| GL33 | คลองภูมิ | |||||
| GL34 | คลองด่าน | บางโพงพาง | ||||
| GL35 | สาธุประดิษฐ์ | |||||
| GL36 | สะพานพระราม 9 | บางโคล่ | บางคอแหลม | |||
| GL37 | เจริญราษฎร์ | |||||
| GL38 | บางคอแหลม | บางคอแหลม | ||||
| GL39 | มไหสวรรย์ | สายฉลองรัชธรรม สถานีสำเหร่ | บุคคโล | ธนบุรี | ||
| GL40 | ตลาดพลู | สายสีลม สถานีตลาดพลู | ดาวคะนอง | |||
| GL41 | ท่าพระ | สายเฉลิมรัชมงคล สถานีท่าพระ | วัดท่าพระ | บางกอกใหญ่ | ||
การปรับเปลี่ยนเส้นทางแก้ไข
- มกราคม พ.ศ. 2557 - กรุงเทพธนาคมได้มีการปรับเปลี่ยนแนวเส้นทางจากการศึกษาเดิมของ สนข. ที่เดิมแนวเส้นทางส่วนใต้จะต่อเนื่องจากซอยทองหล่อไปจนถึงถนนพระรามที่ 4 แล้วเลี้ยวขวาวิ่งไปตามแนวถนนพระรามที่ 4 จนถึงแยกรัชดา-พระราม 4 แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าถนนรัชดาภิเษกและต่อเนื่องไปยังถนนพระรามที่ 3 เพื่อสิ้นสุดเส้นทางบริเวณเชิงสะพานพระราม 9 ให้เป็นเริ่มต้นที่บริเวณแยกพระโขนง (จุดตัดถนนสุขุมวิท-ถนนพระรามที่ 4) แล้ววิ่งมาตามแนวถนนพระรามที่ 4 จนถึงแยกวิทยุแล้วเลี้ยวซ้ายเข้าสู่ถนนสาทร จากนั้นวิ่งตามแนวถนนสาทรมาจนถึงแยกสาทร-นราธิวาสฯ แนวเส้นทางจะเลี้ยวซ้ายแล้ววิ่งทับเส้นทางเดิมของรถโดยสารด่วนพิเศษ สายสาทร-ราชพฤกษ์ ไปจนสุดโครงการที่บริเวณแยกท่าพระ พร้อมกันนี้ยังได้รวมโครงการส่วนเหนือทั้งสองช่วงเข้าเป็นช่วงเดียวกัน เป็นวัชรพล-ทองหล่อ โดยกรุงเทพธนาคมให้ความเห็นกรณีการแยกช่วงว่าเนื่องจากช่วงที่ต้องผ่านถนนสุขุมวิทเพื่อออกถนนพระรามที่ 4 ส่วนใหญ่เป็นซอยที่มีพื้นที่คับแคบ และอาจจะมีผลกระทบจากการเวนคืนที่ดินเพื่อขยายเขตทางสูงซึ่งเป็นผลต่อเนื่องจากราคาที่ดินบริเวณดังกล่าวมีการปรับตัวสูงขึ้น ดังนั้นการแยกเส้นทางเหนือ-ใต้ออกจากกันจึงเป็นแนวคิดที่ดีที่สุด
ส่วนต่อขยายแก้ไข
สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและแผนการจราจรได้ศึกษาแนวเส้นทางเพิ่มเติมต่อเนื่องจากจุดสิ้นสุดบริเวณแยกต่างระดับรามอินทราของสายสีเทาส่วนเหนือไปตามแนวถนนสุขาภิบาล 5 และสิ้นสุดเส้นทางที่ถนนสายไหม เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร ใกล้กับอำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี รวมระยะทาง 14 กิโลเมตร
ความคืบหน้าแก้ไข
- 19 กันยายน พ.ศ. 2561 นายสกลธี ภัททิยกุล รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า ภายในปี 2561 กรุงเทพมหานครจะพยายามผลักดันเร่งรัดให้เกิดโครงการก่อสร้างรถไฟฟ้าไลท์เรล สายบางนา-สุวรรณภูมิ และรถไฟฟ้าสายสีเทา ระยะที่ 1 ช่วงวัชรพล-ทองหล่อ ให้ได้ โดยให้สำนักการจราจรและขนส่ง ติดตามผลการจัดทำรายงานผลการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อม ของรถไฟฟ้าไลท์เรล สายบางนา-สุวรรณภูมิ ในขณะที่สายสีเทา ระยะที่ 1 กรุงเทพมหานครจะไปหารือกับการทางพิเศษแห่งประเทศไทย เนื่องจากจำเป็นต้องขอใช้พื้นที่ของการทางพิเศษแห่งประเทศไทยบางส่วนในการก่อสร้างโครงการ[1]