รายชื่อแหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย

รายชื่อแหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย ถูกรวบรวมโดยองค์การร่วมมือทางการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมระหว่างประเทศ (ยูเนสโก) ผ่านทางคณะกรรมการมรดกโลก ตามอนุสัญญามรดกโลก มาตราที่ 11.4 ซึ่งบัญญัติขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2515 เพื่อกำหนดและจัดการแหล่งมรดกโลก

ประเทศที่มีแหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย โดยแบ่งสีตามจำนวนสถานที่:

  6 ที่หรือมากกว่า

  5 ที่

  4 ที่

  3 ที่

  2 ที่

  1 ที่

โบสถ์พระคริสตสมภพ ซึ่งถือกันว่าเป็นสถานที่ประสูติของพระเยซู เป็นหนึ่งในสถานที่ที่ถูกกำหนดให้เป็นแหล่งมรดกโลก และเป็นแหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย ในปีเดียวกัน

• หมายเหตุ: ปีที่กล่าวถึงหลังแหล่งมรดกโลกนั้น ๆ คือปี พ.ศ. ที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ภาวะอันตราย

ข้อมูลเมื่อ กรกฎาคม 2019 มีแหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตรายรวม 53 แห่ง (ธรรมชาติ 17 แห่ง, วัฒนธรรม 36 แห่ง) แบ่งตามภูมิภาคของยูเนสโกดังนี้: 21 แห่งอยู่ในรัฐอาหรับ (โดย 6 แห่งอยู่ในซีเรียและ 5 แห่งอยู่ในลิเบีย), 16 แห่งอยู่ในแอฟริกา (โดย 5 แห่งอยู่ในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก), 6 แห่งอยู่ในลาตินอเมริกาและแคริบเบียน, 6 แห่งอยู่ในเอเชียและแปซิฟิก และ 4 แห่งอยู่ในยุโรปและอเมริกาเหนือ แหล่งธรรมชาติที่ใกล้สูญพันธุ์ส่วนใหญ่ (12) อยู่ในทวีปแอฟริกา

*สำหรับชื่อแหล่งมรดกโลกในภาษาไทยนั้นได้แปลจากชื่อภาษาอังกฤษหรือฝรั่งเศสที่แต่ละแหล่งได้จดทะเบียนในบัญชีมรดกโลก

อัฟกานิสถาน

• ภูมิทัศน์และโบราณสถานแห่งหุบผาบามิยัน (2546)
• หอกระจายเสียงและซากโบราณคดีแห่งญาม (2545)

ออสเตรีย

• ศูนย์กลางประวัติศาสตร์เวียนนา (2560)

เบลีซ

• Belize Barrier Reef System (2552)

โบลีเวีย

• City of Potosí (2557)

สาธารณรัฐแอฟริกากลาง

• อุทยานแห่งชาติมานอโว-กูนดาแซ็งฟลอริส (2540)

ชิลี

• Humberstone and Santa Laura Saltpeter Works (2548)

โกตดิวัวร์

• Mount Nimba Strict Nature Reserve (ร่วมกับประเทศกินี) (2524)

คองโก

• อุทยานแห่งชาติวีเริงกา (2522)
• อุทยานแห่งชาติการองบา (2523)
• อุทยานแห่งชาติกาอูซี-บีกา (2523)
• อุทยานแห่งชาติซาลองกา (2527)
• เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโอกาปี (2539)

อียิปต์

• อาบู เมนา (2544)

กินี

• Mount Nimba Strict Nature Reserve (ร่วมกันโกตดิวัวร์) (2535)

ฮอนดูรัส

• Río Plátano Biosphere Reserve (2554)

อินโดนีเซีย

• Tropical Rainforest Heritage of Sumatra (2554)

อิรัก

• อัสซูร์ (2546)
• นครโบราณซามาร์รา (2550)
• Hatra (2558)

อิสราเอล

• เยรูซาเลม (พ.ศ. 2525)

เลบานอน

• งานแสดงสินค้านานาชาติเราะชีด กะรอมี ในตริโปลี (2566)

ลิเบีย

• Archaeological Site of Cyrene (2559)
• Archaeological Site of Leptis Magna (2559)
• Archaeological Site of Sabratha (2559)
• Old Town of Ghadamès (2559)
• Rock-Art Sites of Tadrart Acacus (2559)

มาดากัสการ์

• Rainforests of the Atsinanana (2553)

มาลี

• Old Towns of Djenné (2559)
• ทิมบุกตู (2555)
• Tomb of Askia (2555)

ไมโครนีเชีย

• นันมาดอล : ศูนย์กลางพิธีการแห่งไมโครนีเชียตะวันออก (2559)

ไนเจอร์

• Aïr and Ténéré Natural Reserves (2535)

ปาเลสไตน์

• สถานที่พระเยซูประสูติ: โบสถ์พระคริสตสมภพและเส้นทางแสวงบุญ เบธเลเฮม (2555)
• Palestine: Land of Olives and Vines – Cultural Landscape of Southern Jerusalem, Battir (2557)
• เมืองเก่าเฮบรอน/อัลคาลิล (2560)

ปานามา

• Fortifications on the Caribbean Side of Panama: Portobelo-San Lorenzo (2555)

เปรู

• Chan Chan Archaeological Zone (2529)

เซเนกัล

• อุทยานแห่งชาตินีโอโคโล-โคบา (2550)

เซอร์เบีย

• อนุสาวรีย์ยุคกลางในคอซอวอ (2549)

หมู่เกาะโซโลมอน

• เรนเนลล์ตะวันออก (2541)

ซีเรีย

• Ancient City of Aleppo (2556)
• Ancient City of Bosra (2556)
• Ancient City of Damascus (2556)
• Ancient Villages of Northern Syria (2556)
• Crac des Chevaliers and Qal’at Salah El-Din (2556)
• Site of Palmyra (2556)

ยูเครน

• ศูนย์กลางประวัติศาสตร์ออแดซา (2566)
• เคียฟ : อาสนวิหารนักบุญโซเฟียและสิ่งปลูกสร้างอารามที่เกี่ยวข้อง และกือแยวอ-แปแชร์สกาลาวรา (2566)
• ลวิว กลุ่มศูนย์กลางประวัติศาสตร์ (2566)

แทนซาเนีย

• Selous Game Reservei (2557)

สหรัฐอเมริกา

• Everglades National Park (2553)

อุซเบกิสถาน

• Historic Centre of Shakhrisyabz (2559)

เวเนซุเอลา

• โกโรและท่าเรือ (2548)

เยเมน

• เมืองประวัติศาสตร์ซาบิด (2543)
• Old City of Sana'a (2558)
• Old Walled City of Shibam (2558)
• ที่หมายเด่นแห่งอาณาจักรซะบะอ์โบราณในมะอ์ริบ (2566)

อดีตแหล่งมรดกโลกในภาวะอันตราย

  รายการที่ถูกเพิกถอนจากบัญชีมรดกโลก

  รายการที่ถูกเพิกถอนจากบัญชีมรดกโลกบางส่วน

รายการ	ภาพ	ที่ตั้ง	เกณฑ์	พื้นที่ ha (acre)	ปีขึ้นทะเบียน มรดกโลก	ปีที่ตกอยู่ใน ภาวะอันตราย	เหตุผล	อ้างอิง
พื้นที่อนุรักษ์อึงโกรองโกโร		Tanzania !Arusha Region, แทนซาเนีย 3°11′S 35°32′E	ธรรมชาติ: (iv), (vii), (viii), (ix), (x)	&0000000000000000000000 —	1979	1984–1989	สถานะการอนุรักษ์ที่ลดลง
อุทยานแห่งชาติทะเลสาบพลิตวิตเซ		Croatia !Lika-Senj County, โครเอเชีย 44°53′N 15°37′E	ธรรมชาติ: (vii), (viii), (ix)	19,200 (47,000)	1979	1992–1997	ภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นจากสงครามประกาศอิสรภาพโครเอเชีย
นครเก่าดูบรอฟนีก		Croatia !ดูบรอฟนีก-เนเร็ตวา, โครเอเชีย 42°38′25″N 18°06′30″E	วัฒนธรรม: (i), (iii), (iv)	97 (240)	1979	1991–1998	สงครามประกาศอิสรภาพโครเอเชีย
เหมืองเกลือหลวงวีแยลิตชกาและบอคญา		Poland !จังหวัดมาวอปอลสกา, โปแลนด์ 49°58′45″N 20°03′50″E	วัฒนธรรม: (iv)	969 (2,390)	1978	1989–1998	ปัญหาความชื้น
อุทยานแห่งชาติอีกวาซู		Brazil !รัฐปารานา, บราซิล 25°41′S 54°26′W	ธรรมชาติ: (vii), (x)	170,086 (420,290)	1986	1999–2001	ถนนที่มีการเปิดอย่างผิดกฎหมายผ่านอุทยาน เขื่อนบนแม่น้ำอีกวาซู และการบินด้วยเฮลิคอปเตอร์
ภูมิภาคธรรมชาติและประวัติศาสตร์เชิงวัฒนธรรมแห่งกอตอร์		Montenegro !Bay of Kotor, Kotor and surrounding territory, มอนเตเนโกร 42°29′N 18°42′E	วัฒนธรรม: (i), (ii), (iii), (iv)	&0000000000000000000000 —	1979	1979–2003	ความเสียหายหลังแผ่นดินไหวตั้งแต่วันที่ 15 เมษายน 2522
อุทยานแห่งชาติเยลโลว์สโตน		United States !ไวโอมิง มอนแทนา และไอดาโฮ, สหรัฐ 44°30′N 110°50′W	ธรรมชาติ: (vii), (viii), (ix), (x)	898,349 (2,219,870)	1978	1995–2003	ตรวจพบอันตรายต่อปลาเทราต์เยลโลว์สโตน ตลอดจนการรั่วไหลของสิ่งปฏิกูลและการปนเปื้อนของเสียในบางส่วนของอุทยาน ภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นต่อปริมาณและคุณภาพน้ำ กิจกรรมการขุดในอดีตและที่เสนอ โครงการควบคุมเพื่อกำจัดโรคบรูเซลโลซิสในฝูงกระทิงอเมริกัน
เขตสงวนธรรมชาติสแรเบอร์นา		Bulgaria !Srebarna, Silistra Province, บัลแกเรีย 44°06′50″N 27°04′40″E	ธรรมชาติ: (x)	638 (1,580)	1983	1992–2003	การป้องกันน้ำท่วมตามฤดูกาลและการใช้ทางการเกษตรทำให้ปริมาณน้ำและนกลดลงหรือหายไป
อังกอร์		Cambodia !จังหวัดเสียมราฐ, กัมพูชา 13°26′N 103°50′E	วัฒนธรรม: (i), (ii), (iii), (iv)	&0000000000000000000000 —	1992	1992–2004
ป้อมบะฮ์ลาอ์		Oman !บะฮ์ลาอ์, โอมาน 22°58′N 57°18′E	วัฒนธรรม: (iv)	&0000000000000000000000 —	1987	1988–2004	ความเสื่อมโทรมของโครงสร้างดินของป้อมและโอเอซิสแห่งบะฮ์ลาอ์
อุทยานแห่งชาติทิวเขารูเวนโซรี		Uganda !Bundibugyo, Kabarole and Kasese District, ยูกันดา 0°13′N 29°55′E	ธรรมชาติ: (vii), (ix)	99,600 (246,000)	1994	1999–2004	สถานการณ์ความมั่นคงและขาดการเฝ้าติดตามพื้นที่สำคัญของอุทยาน
บูทรินต์		Albania !Sarandë District, แอลเบเนีย 39°45′N 20°1′E	วัฒนธรรม: (iii)	3,980 (9,800)	1992	1997–2005	ความเสียหายอันเนื่องมาจากการจัดการและการอนุรักษ์
ทิมบักตู		Mali !Circle and Region of Tombouctou, มาลี 16°46′24″N 2°59′58″W	วัฒนธรรม: (ii), (iv), (v)	&0000000000000000000000 —	1988	1990–2005	ภัยคุกคามจากการขยายตัวของทะเลทราย
อุทยานแห่งชาติซังไก		Ecuador !Chimborazo, Morona-Santiago and Tungurahua Province, เอกวาดอร์ 1°50′S 78°20′W	ธรรมชาติ: (vii), (viii), (ix), (x)	271,925 (671,940)	1983	1992–2005	การลักลอบล่าสัตว์อย่างหนัก การเลี้ยงปศุสัตว์อย่างผิดกฎหมาย การบุกรุก และภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นจากโครงการก่อสร้างถนน
อาสนวิหารโคโลญ		Germany !รัฐนอร์ทไรน์-เว็สท์ฟาเลิน, เยอรมนี 50°56′29″N 6°57′29″E	วัฒนธรรม: (i), (ii), (iv)	&0000000000000000000000 —	1996	2004–2006	โครงการก่อสร้างอาคารสูงใกล้มหาวิหารอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อความสมบูรณ์ของทรัพย์สิน เพิกถอนสถานะอันตรายภายหลังการก่อสร้างอาคารถูกระงับและมีการเสนอพื้นที่กันชน
เขตรักษาพันธุ์นกแห่งชาติจูจ		Senegal !Biffeche, เซเนกัล 16°30′N 16°10′W	ธรรมชาติ: (vii), (x)	16,000 (40,000)	1981	1984–1988, 2000–2006	ภัยคุกคามระยะยาวจากแผนการก่อสร้างเขื่อนท้ายน้ำ (พ.ศ. 2527); delisted (1988) เนื่องจากน้ำประปาเข้าอุทยานได้รับการประกันโดยการก่อสร้างประตูน้ำและกำลังเตรียมแผนการจัดการ ขึ้นใหม่ (2000) เนื่องจากภัยคุกคามด้านสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจที่เกิดจากสายพันธุ์ Salvinia molesta และ Pistia stratiotes ที่นำเข้ามา รวมถึงปัญหาเกี่ยวกับการจัดการน้ำในอุทยาน
กลุ่มโบราณสถานแห่งหัมปี		India !รัฐกรณาฏกะ, อินเดีย 15°20′6″N 76°27′43″E	วัฒนธรรม: (i), (iii), (iv)	&0000000000000000000000 —	1986	1999–2006	การก่อสร้างสะพานแขวนเคเบิล 2 สะพานบางส่วนภายในพื้นที่ทางโบราณคดีที่ได้รับการคุ้มครองในเมือง ซึ่งคุกคามความสมบูรณ์และความถูกต้องของสถานที่
อุทยานแห่งชาติอิชเกิล		Tunisia !Bizerta, ตูนิเซีย 37°10′N 9°40′E	ธรรมชาติ: (x)	12,600 (31,000)	1980	1996–2006	การสร้างเขื่อนจำกัดการไหลของน้ำจืดลงสู่พื้นที่ ส่งผลให้ทะเลสาบและหนองน้ำมีความเค็มเพิ่มขึ้น รวมถึงจำนวนนกอพยพที่ลดลง
ตีปาซา		Algeria !Tipaza Province, แอลจีเรีย 36°35′39″N 2°26′36″E	วัฒนธรรม: (iii), (iv)	52 (130)	1982	2002–2006	การบำรุงรักษาที่ไม่เพียงพอส่งผลต่อความสมบูรณ์ของเขตและพื้นที่กันชน
หุบเขากาฐมาณฑุ		Nepal !เนปาล 27°42′14″N 85°18′31″E	วัฒนธรรม: (iii), (iv), (vi)	167 (410)	1979	2003–2007	การสูญเสียองค์ประกอบดั้งเดิมบางส่วนหรืออย่างมากของเขตอนุรักษ์หกในเจ็ดเขต ส่งผลให้สูญเสียความถูกต้องและความสมบูรณ์ของทรัพย์สินทั้งหมดโดยทั่วไป
พระราชวังแห่งอาบอแม		Benin !Zou Department, เบนิน 7°11′26″N 1°59′36″E	วัฒนธรรม: (iii), (iv)	48 (120)	1985	1985–2007	เสื่อมสภาพโดยทั่วไปเนื่องจากองค์ประกอบและการบูรณะที่ไม่เหมาะสมซึ่งแย้งกับความเป็นของจริงของสถานที่
ลุ่มน้ำเอ็ลเบอในเดรสเดิน		Germany !รัฐซัคเซิน, เยอรมนี 51°3′N 13°49′E	วัฒนธรรม: (ii), (iii), (iv), (v)	1,930 (4,800)	2004	2006–2009	การก่อสร้างสะพานวัลท์ชเลิสเชิน; ถูกเพิกถอนจากบัญชีมรดกโลกในปี 2552 หลังจากเริ่มก่อสร้างเมื่อปลายปี 2550
นครที่มีป้อมปราการแห่งบากู พร้อมด้วยพระราชวังของชีร์วานชาฮ์และหอคอยหญิงสาว		Azerbaijan !บากู, อาเซอร์ไบจาน 40°21′59″N 49°50′7″E	วัฒนธรรม: (iv)	&0000000000000000000000 —	2000	2003–2009	ความเสียหายที่เกิดขึ้นระหว่างแผ่นดินไหวบากู พ.ศ. 2543 การพัฒนาเมือง และความพยายามในการอนุรักษ์ที่ไม่เพียงพอ
หมู่เกาะกาลาปาโกส		Ecuador !จังหวัดกาลาปาโกส, เอกวาดอร์ 0°40′S 90°30′W	ธรรมชาติ: (vii), (viii), (ix), (x)	14,066,514 (34,759,110)	1978	2007–2010	ภัยคุกคามต่างๆ รวมถึงการป้องกันความเป็นไปได้ไม่เพียงพอสำหรับการนำสายพันธุ์ต่างถิ่น การจัดสรรทรัพยากรไม่เพียงพอสำหรับหน่วยงานอนุรักษ์และการจัดการอุทยาน การมีอยู่ของผู้อพยพผิดกฎหมายจำนวนมาก การเติบโตอย่างรวดเร็วของการท่องเที่ยวที่ไม่สามารถควบคุมได้ การประมงเกินความสามารถ และการตกปลาเพื่อกีฬา
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ามานสะ		India !รัฐอัสสัม, อินเดีย 26°30′N 91°51′E	ธรรมชาติ: (vii), (ix), (x)	39,100 (97,000)	1985	1992–2011	การลักลอบล่าสัตว์ ความเสียหายต่อโครงสร้างพื้นฐานของอุทยาน และจำนวนประชากรบางชนิดลดลง โดยเฉพาะแรดหงอนใหญ่ หลังจากการรุกรานโดยกลุ่มติดอาวุธของ ชนเผ่าโบโด ในปี 1992
ป้อมและสวนชาลามาร์ในลาฮอร์		Pakแคว้นปัญจาบ, ปากีสถาน 31°35′25″N 74°18′35″E	วัฒนธรรม: (i), (ii), (iii)	&0000000000000000000000—	1981	2000–2012	การทำลายแท้งค์เก็บน้ำประวัติศาสตร์ในปี 1999 เพื่อขยายถนนและกำแพงโดยรอบของสวนที่ทรุดโทรม ขึ้นบัญชีแหล่งมรดกโลกในภาวะอันตรายตามคำขอของรัฐบาลปากีสถาน
นาขั้นบันไดแห่งกลุ่มทิวเขาฟิลิปปินส์		Phiจังหวัดอีฟูเกา, ฟิลิปปินส์ 16°55′N 121°3′E	วัฒนธรรม: (iii), (iv), (v)	500,000 (1,200,000)	1995	2001–2012	ขาดการติดตามอย่างเป็นระบบหรือแผนการจัดการที่ครอบคลุม
แบมและภูมิทัศน์วัฒนธรรม		Iranจังหวัดเคร์มอน, อิหร่าน 29°07′01″N 58°22′07″E	วัฒนธรรม: (ii), (iii), (iv), (v)	&0000000000000000000000—	2004	2004–2013	หลังได้รับความเสียหายจากแผ่นดินไหวในปี 2546
ซากโบราณสถานกิลวากีซีวานีและซากโบราณสถานซองโกอึมนารา		TanKilwa District, แทนซาเนีย 8°57′28″S 39°31′22″E	วัฒนธรรม: (iii)	&0000000000000000000000—	1981	2004–2014	การเสื่อมสภาพอย่างต่อเนื่องของพื้นที่เนื่องจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น การกัดเซาะหรือพืช
อุทยานแห่งชาติโลสกาติโอส		Colombia !จังหวัดอันติโอเกียและโชโก, โคลอมเบีย 7°40′0″N 77°0′0″W	ธรรมชาติ: (ix), (x)	72,000 (180,000)	1994	2009–2015	การตัดไม้ทำลายป่า การทำประมง และการล่าสัตว์อย่างผิดกฎหมาย
โบราณสถานแห่งมสเคทา		GeorMtskheta-Mtianeti, จอร์เจีย 41°50′32″N 44°43′16″E	วัฒนธรรม: (iii), (iv)	&0000000000000000000000—	1994	2009–2016	การเสื่อมสภาพของงานหินและจิตรกรรมฝาผนัง การจัดการที่ไม่ถูกต้อง และการพัฒนาเมือง
อาสนวิหารบากรัตและอารามเกลาที		Georจังหวัดอีเมเรตี, จอร์เจีย 42°15′44″N 42°42′59″E	วัฒนธรรม: (iv)	7.87 (19.4)	1994	2010–2017	โครงการปรับปรุงครั้งใหญ่ที่จะนำไปสู่การแทรกแซงที่ไม่สามารถย้อนกลับได้ ขอบเขตของแหล่งมรดกโลกได้รับการแก้ไขในปี 2560 อาสนวิหารบากราตีถูกถอดออกจากบัญชีมรดกโลกหลังจากการบูรณะใหม่ อย่างไรก็ตามอารามเกลาทียังอยู่ในบัญชี
อุทยานแห่งชาติกอมอเอ		CotZanzan, โกตดิวัวร์ 9°10′N 3°40′W	ธรรมชาติ: (ix), (x)	1,150,000 (2,800,000)	1983	2003–2017	ความไม่สงบ การลักลอบล่าสัตว์ และการขาดกลไกการจัดการที่มีประสิทธิภาพ
อุทยานแห่งชาติซีเมียน		Ethเขตอามารา, เอธิโอเปีย 13°11′N 38°4′E	ธรรมชาติ: (vii), (x)	22,000 (54,000)	1978	1996–2017	ความลดจำนวนประชากร Walia ibex
ระบบอนุรักษ์เทือกปะการังเบลีซ		BelBelize, Stann Creek and Toledo เบลีซ 17°19′N 87°32′W	ธรรมชาติ: (vii), (ix), (x)	96,300 (238,000)	1996	2009–2018	การทำลายป่าชายเลนและการพัฒนามากเกินไป
สถานที่ประสูติของพระเยซู : โบสถ์พระคริสตสมภพและเส้นทางการจาริกแสวงบุญ เบธเลเฮม		Pal เบธเลเฮม, ปาเลสไตน์ 31°42′16″N 35°12′27″E	วัฒนธรรม: (iv), (vi)	2.98 (7.4)	2012	2012–2019	ความเสียหายจากน้ำรั่ว
แหล่งผลิตดินประสิวฮัมเบอร์สโตนและซานตาเลารา		ChilTarapacá, ชิลี 20°12′30″S 69°47′40″W	วัฒนธรรม: (ii), (iii), (iv)	&0000000000000000000000—	2005	2005–2019	ลักษณะโครงสร้างที่เปราะบางเนื่องจากขาดการบำรุงรักษาเป็นเวลา 40 ปี ที่สร้างความเสียหาย การก่อกวน และการรื้อถอนบางส่วน การปล้นสะดม
ลิเวอร์พูล เมืองการค้าทางทะเล		United Kingdomลิเวอร์พูล อิงแลนด์, สหราชอาณาจักร 53°24′24″N 2°50′40″W	วัฒนธรรม: (ii), (iii), (iv)	136 (340)	2004	2012–2021	เนื่องจากมีข้อเสนอให้ปรับปรุงท่าเรือประวัติศาสตร์ภายใต้โครงการ Liverpool Waters (รวมถึงสนามกีฬา Bramley-Moore Dock ของ Everton F.C.); ถูกเพิกถอนจากบัญชีมรดกโลกในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2564
อุทยานแห่งชาติซาลงกา		Demจังหวัดเอกาเตอร์ and จังหวัดบันดุนดู, สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก 2°S 21°E	ธรรมชาติ: (vii), (ix)	3,600,000 (8,900,000)	1984	1999–2021	การรุกล้ำและการก่อสร้างที่อยู่อาศัย ลบออกจากรายการสภาวะในอันตรายเนื่องจากมีการปรับปรุงสถานะการอนุรักษ์
หลุมฝังพระศพกษัตริย์ราชวงศ์บูกันดาที่กาซูบี		UgandaKampala District, ยูกันดา 0°19′45″N 32°33′12″E	วัฒนธรรม: (i), (iii), (iv), (vi)	27 (67)	2001	2010–2023	เหตุเพลิงไหม้ในเดือนมีนาคม 2010

อ้างอิง

อ้างอิง

ทั่วไป

• "World Heritage in Danger: A compendium of key decisions on the conservation of natural World Heritage properties via the List of World Heritage in Danger" (PDF). Gland, Switzerland: IUCN. 2009. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2010-12-30. สืบค้นเมื่อ 3 September 2011.
• Chape, Stuart; Spalding, Mark; Jenkins, Martin (2008). The world's protected areas: status, values and prospects in the 21st century (illustrated ed.). University of Castile-La Mancha. ISBN 978-0-520-24660-7. สืบค้นเมื่อ 3 September 2011.
• Timothy, Dallen J.; Nyaupane, Gyan P. (2009). Cultural heritage and tourism in the developing world: a regional perspective. Contemporary geographies of leisure, tourism and mobility. Vol. 10 (illustrated ed.). Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-77622-6. สืบค้นเมื่อ 3 September 2011.
• "World Heritage Committee: Eighth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Sixteenth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 28 May 2010.
• "World Heritage Committee: Twentieth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Twenty-first session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 28 May 2010.
• "World Heritage Committee: Twenty-third session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Twenty-fourth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Twenty-fifth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Twenty-seventh session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Twenty-eighth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Twenty-ninth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Thirtieth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Thirty-first session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Thirty-third session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.
• "World Heritage Committee: Thirty-fourth session" (PDF). UNESCO. สืบค้นเมื่อ 26 June 2011.

แหล่งข้อมูลอื่น

• แหล่งมรดกโลก องค์การยูเนสโก - เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ
• แหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย องค์การยูเนสโก - เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ
• ศูนย์มรดกยูเนสโก – รายชื่อมรดกโลก, เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ