พิเภก
พิเภก เป็นตัวละครในเรื่องรามเกียรติ์ มีกายสีเขียว เป็นน้องชายของทศกัณฐ์และกุมภกรรณ มีความรู้ทางโหราศาสตร์ อดีตชาติเป็นเวสสุญาณเทพบุตร พระอิศวรสั่งให้ไปจุติเป็นพี่น้องร่วมท้องเดียวกันกับทศกัณฐ์เพื่อเป็นไส้ศึก คอยบอกความลับต่าง ๆ ให้แก่พระราม พร้อมประทานแว่นวิเศษติดที่ดวงตาขวา มองเห็นได้ทั้งสามโลก แม้กระทั่งอดีตและอนาคต พิเภกถูกทศกัณฐ์ขับไล่ออกจากกรุงลงกาเพราะทำนายฝันและแนะนำให้ทศกัณฐ์คืนนางสีดาแก่พระราม พิเภกจึงไปสวามิภักดิ์กับฝ่ายพระราม ทำหน้าที่เป็นโหรประจำทัพช่วยทำนายเหตุการณ์ บอกกลศึกของฝ่ายทศกัณฐ์และออกอุบายต่าง ๆ จนฝ่ายพระรามชนะสงคราม
พิเภก | |
---|---|
ตัวละครใน รามเกียรติ์ | |
พิเภกเมื่อครั้งเป็นกษัตริย์แห่งกรุงลงกา | |
ข้อมูลตัวละครในเรื่อง | |
เผ่าพันธุ์ | ยักษ์ |
เพศ | ผู้ |
ตำแหน่ง | กษัตริย์แห่งกรุงลงกา |
คู่สมรส | นางตรีชฎา, นางมณโฑ (ภรรยาของทศกัณฐ์) |
บุตร | นางเบญกาย |
ญาติ | ท้าวลัสเตียน (บิดา) นางรัชฎา (มารดา) ทศกัณฐ์ (พี่ชาย, พี่ของกุมภกรรณ) กุมภกรรณ (พี่ชาย) ขร (น้องชาย) ทูษณ์ (น้องชาย) ตรีเศียร (น้องชาย) นางสำมนักขา (น้องสาว) หนุมาน (ลูกเขย) อสุรผัด (หลาน) |
มิตรสหาย | พระราม, พระลักษมณ์, พระพรต, พระสัตรุด, หนุมาน, สุครีพ, องคต, ชมพูพาน, ชามพูวราช, นิลพัท, นางสีดา |
ศัตรู | พระราม, พระลักษมณ์ (ตอนที่อยู่กับทศกัณฐ์), ทศกัณฐ์ (ตอนเป็นไส้ศึกให้พระราม) |
พิเภกได้รับการสถาปนาเป็นท้าวทศคีรีวงศ์ครองกรุงลงกาต่อจากทศกัณฐ์ ด้วยความที่พิเภกเป็นยักษ์ไม่มีฤทธิ์ พระรามจึงต้องแผลงศรไปถามข่าว หากมีข้าศึกประชิดเมืองก็ให้เขียนสารแขวนติดมากับศรเพื่อขอความช่วยเหลือ อย่างตอนท้าวมหาบาลยกทัพมาแก้แค้นทศกัณฐ์ เวลาต่อมานางมณโฑคลอดโอรสนามว่าไพนาสุริยวงศ์ซึ่งเป็นลูกทศกัณฐ์ติดท้องมา แต่พิเภกกลับคิดว่าเป็นลูกของตนและเลี้ยงดูเป็นอย่างดี จนเมื่อไพนาสุริยวงศ์เติบโตขึ้นได้รู้ความจริงจากพี่เลี้ยงก็คิดก่อกบฏ ลอบไปขอความช่วยเหลือจากท้าวจักรวรรดิสหายทศกัณฐ์ให้มาชิงเมือง พิเภกรบแพ้และถูกจองจำ ส่วนไพนาสุริยวงศ์ได้ขึ้นเป็นกษัตริย์ลงกานามว่าทศพิน พระรามทราบข่าวจากหนุมานและอสุรผัด จึงให้พระพรตและพระสัตรุดยกกองทัพไปช่วยปราบทศพิน ตอนศึกกรุงมลิวันพิเภกก็ได้ติดตามไปช่วยด้วย เมื่อเสร็จศึกก็กลับมาครองกรุงลงกาดังเดิม
ในรามายณะ ตัวละครนี้มีชื่อว่า "วิภีษณะ"
สีเขียว 1 พักตร์ 2 กร ปากแสยะ ตาจระเข้ สวมมงกุฎน้ำเต้ากลม
ตระกูลของพิเภก
แก้ท้าวลัสเตียน | นางรัชฎา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
นางมณโฑ | ทศกัณฐ์ | กุมภกรรณ | พิเภก | ขร | ทูษณ์ | ตรีเศียร | นางสำมนักขา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
นางเบญกาย | มังกรกัณฐ์ | วิรุณจำบัง | กุมภกาศ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
นางสีดา | อินทรชิต | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
บรรลัยกัลป์ | ทศคีรีวัน | ทศคีรีธร | สุพรรณมัจฉา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- โอ้อนิจจาพิเภกเอ๋ย โดย ศาสตราจารย์ จันทร์ฉาย ภัคอธิคม วารสารเสนาธิปัตย์ ฉบับที่ 2 ปีที่ 55 หน้า ๘๙ - ๑๐๑ [ลิงก์เสีย]
- สูจิบัตรการแสดงโขนธรรมศาสตร์ ตอนพิเภกสวามิภักดิ์ เนื่องในโอกาสครบรอบ ๙๐ ปีเกิด ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ณ.เวทีกลางแจ้งบ้าน ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช เขตสาทร กรุงเทพฯ รอบเสด็จพระราชดำเนิน วันอาทิตย์ที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๔๔ [ลิงก์เสีย]
- เยี่ยมยักษ์อยู่ยามกลางกรุงรัตนโกสินทร์[ลิงก์เสีย]
- หัวโขน-สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ www.culture.go.th เก็บถาวร 2009-08-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- สีที่ใช้กับหัวโขน เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- จารีตนาฏศิลป์ไทย โดย นาย ประเมษฐ์ บุณยะชัย นิตยสารศิลปากร ปีที่ ๕๐ ฉบับที่ ๑ มกราคม-กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐ หน้า ๕ - ๑๙ เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- โคลงรามเกียรติ์ รอบพระระเบียงวัดพระศรีรัตนศาสดาราม www.bloggang.com-praingpayear
- โคลงภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ตู้หนังสือ เรือนไทย เก็บถาวร 2010-01-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ก่อนหน้า | พิเภก | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
ทศกัณฐ์ | กษัตริย์กรุงลงกาในเรื่อง รามเกียรติ์ (ครั้งที่ 1) |
ทศพิน (ไพนาสุริยวงศ์) | ||
ทศพิน (ไพนาสุริยวงศ์) | กษัตริย์กรุงลงกาในเรื่อง รามเกียรติ์ (ครั้งที่ 2) |
เรื่องรามเกียรติ์จบ ขณะพิเภกอยู่ในราชสมบัติ |