พระแม่คงคา

พระแม่คงคา เทวีในศาสนาฮินดู ผู้ดูแลและรักษาแม่น้ำคงคาและเป็นเทพแห่งน้ำ

พระแม่คงคา
เทพแห่งน้ำ
เทวรูปพระแม่คงคากลางแม่น้ำคงคา ในเมืองหริทวาร ประเทศอินเดีย
ส่วนเกี่ยวข้อง	เทวีในศาสนาฮินดู
อาวุธ	หม้อปูรณฆฏะ, กมัณฑลุ, อักษะมาลา
พาหนะ	ปลาใหญ่, จระเข้, มกร
ข้อมูลส่วนบุคคล
คู่ครอง	พระศิวะ (ศิวปุราณะ) พระวิษณุ (พรหมไววรรตปุราณะ - วิษณุปุราณะ) พระเจ้าศานตนุ (มหาภารตะ)
บุตร - ธิดา	ภีษมะ (มหาภารตะ)

จิตรกรรมถอดแบบจากจิตรกรรมโบราณของอินเดียภาคเหนือ รูปพระแม่คงคาทรงมกรเป็นพาหนะ

เทศกาลและพิธีกรรม

ประเทศอินเดียและประเทศเนปาล

• คงคาดุเซร่า - เพื่อระลึกวันที่พระแม่คงคาเสด็จจากเทวโลกสู่โลกมนุษย์ มีการบูชาริมแม่น้ำคงคาและเทวรูปพระนางคงคาตามเทวสถานต่างๆ.
• คงคาสัปตมี - เพื่อระลึกวันที่พระแม่คงคาได้ถูกฤๅษีชหนุปล่อยและเสด็จมาผ่านกองอังคารของราชกุมารทั้งหมื่นได้สำเร็จ มีการบูชาริมแม่น้ำคงคาและเทวรูปพระแม่คงคาตามโบสถ์พราหมณ์ต่าง ๆ
• คงคาบูชา - มีการสร้างเทวรูปพระคงคาด้วยดินเมื่อบูชาแล้วจะเชิญไปลอยแม่น้ำคงคา ถือเป็นการส่งเสด็จกลับสู่เทวโลก เป็นเทศกาลที่มีชื่อของโกลกาตาและท่าน้ำตรีเวณี วังน้ำวนสังคัม
• การลอยอังคารและอัฐิในศาสนาฮินดูและศาสนาเชน

ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

• ลอยกระทง เป็นที่นิยมในสุวรรณภูมิ เพื่อขอขมาแด่พระแม่คงคา
• มูรธาภิเษก เชิญน้ำที่ประกอบการบูชาจากสระเกตุ สระแก้ว สระคงคา สระยมนา ในการพระราชพิธี
• พระราชพิธีตรียัมพวาย ตรีปวาย มีแห่นางดาน เชิญพระแม่คงคาลงมาประดิษฐานในประรำพิธีเพื่อรับเสด็จพระศิวะในเทวสถานโบสถ์พราหมณ์และเทวสถานโบสถ์พราหมณ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช