คณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 4
คณะรัฐมนตรีคณะที่ 4 (21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 - 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476)
คณะรัฐมนตรีพหลพลพยุหเสนา | |
|---|---|
| คณะรัฐมนตรีคณะที่ 4 แห่งราชอาณาจักรสยาม | |
| มิถุนายน - ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
 | |
| วันแต่งตั้ง | 21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 |
| วันสิ้นสุด | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 (0 ปี 178 วัน) |
| บุคคลและองค์กร | |
| ประมุขแห่งรัฐ | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว |
| หัวหน้ารัฐบาล | นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) |
| จำนวนรัฐมนตรี | 17 |
| จำนวนอดีตรัฐมนตรี | 2 |
| จำนวนรัฐมนตรีทั้งหมด | 19 |
| พรรคร่วมรัฐบาล | คณะราษฎร |
| ประวัติ | |
| การลงมติเลือกนายกรัฐมนตรี | 21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 |
| สิ้นสุดจากการเลือกตั้ง | 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 |
| สภานิติบัญญัติ | ผู้แทนราษฎรชั่วคราว |
| วาระสภานิติบัญญัติ | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 6 ธันวาคม พ.ศ. 2476 |
| ก่อนหน้า | คณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 3 |
| ถัดไป | คณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 5 |
นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) เป็นนายกรัฐมนตรี ประกาศพระบรมราชโองการ ลงวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงลงพระปรมาภิไธย เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) ประธานสภาผู้แทนราษฎรเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
รายชื่อคณะรัฐมนตรี แก้
 รัฐมนตรีว่าการกระทรวง |
 |
ดำรงตำแหน่งเมื่อตั้งคณะรัฐมนตรี |  |
ดำรงตำแหน่งจนสิ้นสุดคณะรัฐมนตรี |
 รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวง |
 |
แต่งตั้งเพิ่ม |  |
เปลี่ยนแปลง/โยกย้ายไปตำแหน่งอื่น |
 รัฐมนตรีลอย |
 |
ย้ายมาจากตำแหน่งอื่น |  |
ออกจากตำแหน่ง |
- คณะราษฎร
| คณะรัฐมนตรีคณะที่ 4 ของไทย | ||||||||||
| ตำแหน่ง | ลำดับ | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ | หมายเหตุ | ที่มา | ||||
| นายกรัฐมนตรี | * | นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| กลาโหม |  |
1 | นายพลตรี พระยาประเสริฐสงคราม (เทียบ คมกฤส) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | ||
| ต่างประเทศ | |
17 | พระยาอภิบาลราชไมตรี (ต่อม บุนนาค) | |
1 กันยายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | ||
| มหาดไทย | |
2 | พระยาอุดมพงศ์เพ็ญสวัสดิ์ (หม่อมราชวงศ์ประยูร อิศรศักดิ์) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
|||
| เศรษฐการ | |
3 | พระยาโกมารกุลมนตรี (ชื่น โกมารกุล ณ นคร) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | ||
| การคลัง | |
4 | เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ (จิตร์ ณ สงขลา) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | ||
| ธรรมการ | |
5 | เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | ||
| ยุติธรรม | |
6 | พระยานิติศาสตร์ไพศาลย์ (วัน จามรมาน) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 1 กันยายน พ.ศ. 2476 | |
ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะรัฐมนตรีทำการแทน | สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |
| |
1 กันยายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
แต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม | ||||||
 |
7 | พระยาสุริยานุวัตร (เกิด บุนนาค) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
||||
| |
8 | นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ (วัน จารุภา) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 8 สิงหาคม พ.ศ. 2476 | |
ลาออก | |||
| |
9 | นายพันเอก พระสิทธิเรืองเดชพล (แสง พันธุประภาส) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
10 | นายพันโท หลวงพิบูลสงคราม (แปลก ขีตตะสังคะ) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
11 | นายนาวาโท หลวงศุภชลาศัย (บุง ศุภชลาศัย) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
12 | นายนาวาโท หลวงสินธุสงครามชัย (สินธุ์ กมลนาวิน) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
13 | หลวงนฤเบศร์มานิต (สงวน จูฑะเตมีย์) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
14 | หลวงสิริราชไมตรี (จรูญ สิงหเสนี) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
15 | นายนาวาเอก พระยาวิชิตชลธี (ทองดี สุวรรณพฤกษ์) | |
8 สิงหาคม พ.ศ. 2476 | 9 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
ลาออก | |||
| |
16 | นายเรือเอก หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ (ถวัลย์ ธารีสวัสดิ์) | |
8 สิงหาคม พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
| |
18 | หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) | |
1 ตุลาคม พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | |
สภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 | |||
การเปลี่ยนแปลงคณะรัฐมนตรี แก้
8 สิงหาคม แก้
- ลาออก - นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ (วัน จารุภา) กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่ง
- แต่งตั้ง - นายนาวาเอก พระยาวิชิตชลธี (ทองดี สุวรรณพฤกษ์) เป็นรัฐมนตรี
- แต่งตั้ง - นายเรือเอก หลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ (ถวัลย์ ธารีสวัสดิ์) เป็นรัฐมนตรี
1 กันยายน แก้
- แต่งตั้ง - พระยานิติศาสตร์ไพศาลย์ (วัน จามรมาน) เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม
- แต่งตั้ง - พระยาอภิบาลราชไมตรี (ต่อม บุนนาค) เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
1 ตุลาคม แก้
- แต่งตั้ง - หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) เป็นรัฐมนตรี
9 ธันวาคม แก้
- ลาออก - นายนาวาเอก พระยาวิชิตชลธี (ทองดี สุวรรณพฤกษ์) ได้กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่งเพราะป่วย
การแถลงนโยบายของรัฐบาล แก้
คณะรัฐมนตรีได้แถลงนโยบายต่อสภาผู้แทนราษฎรเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2476
เหตุการณ์สำคัญ แก้
กบฏบวรเดช แก้
เมื่อวันที่ 11 ตุลาคม พ.ศ. 2476 พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช อดีตเสนาบดีกระทรวงกลาโหมในสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ได้นำกำลังทหารจากหัวเมืองภาคอีสานเข้ามาเพื่อล้มล้างการปกครองของรัฐบาล แต่ไม่ประสบความสำเร็จ
หมายเหตุ แก้
นายกรัฐมนตรีได้กราบถวายบังคมลาออก โดยอ้างเหตุผลว่า หย่อนความรู้ในทางกฎหมายและการเมือง แต่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงขอร้องให้รับตำแหน่งต่อไปและทรงแจ้งไปยังสภาขอให้สนับสนุนคำขอร้องของพระองค์ท่านด้วย ที่ประชุมสภาได้ลงมติเป็นเอกฉันท์ให้พระยาพหลพลพยุหเสนา ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อไป
การสิ้นสุดของคณะรัฐมนตรี แก้
คณะรัฐมนตรีคณะนี้สิ้นสุดลง เพราะได้มีการเลือกตั้งทั่วไป โดยเลือกสมาชิกประเภทที่ 1 ขึ้นและสมาชิกประเภทที่ 2 เดิมที่ให้ความไว้วางใจแก่คณะรัฐมนตรีก็สิ้นสุด