วิกิพีเดีย:เนมสเปซ

โครงสร้างข้อมูลวิกิพีเดีย
เนมสเปซหัวเรื่อง เนมสเปซคุย
0 (หลัก/บทความ) พูดคุย 1
2 ผู้ใช้ คุยกับผู้ใช้ 3
4 วิกิพีเดีย คุยเรื่องวิกิพีเดีย 5
6 ไฟล์ คุยเรื่องไฟล์ 7
8 มีเดียวิกิ คุยเรื่องมีเดียวิกิ 9
10 แม่แบบ คุยเรื่องแม่แบบ 11
12 วิธีใช้ คุยเรื่องวิธีใช้ 13
14 หมวดหมู่ คุยเรื่องหมวดหมู่ 15
100 สถานีย่อย คุยเรื่องสถานีย่อย 101
108 หนังสือ คุยเรื่องหนังสือ 109
118 ฉบับร่าง คุยเรื่องฉบับร่าง 119
828 มอดูล คุยเรื่องมอดูล 829
2300 2301
2302 2303
-1 พิเศษ
-2 สื่อ

เนมสเปซของวิกิพีเดีย (อังกฤษ: namespace) คือกลุ่มของหน้าต่าง ๆ ในวิกิพีเดียที่มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำบางคำที่สามารถรับรู้ได้โดยซอฟต์แวร์มีเดียวิกิ ตามด้วยเครื่องหมายทวิภาค : ตัวอย่างเช่น เนมสเปซผู้ใช้ หมายถึงหน้าทั้งหมดที่มีชื่อขึ้นต้นด้วย "ผู้ใช้:" เป็นต้น และในกรณีของ เนมสเปซหลัก ซึ่งใช้โดยบทความสารานุกรมจะไม่มีคำอะไรนำหน้า

ขณะนี้วิกิพีเดียมีเนมสเปซ 24 ชื่อ แบ่งเป็นเนมสเปซพื้นฐาน 11 ชื่อ แต่ละชื่อมีเนมสเปซอภิปรายที่เกี่ยวข้อง รวมเป็น 22 ชื่อ และเนมสเปซเสมือนอีก 2 ชื่อ ส่วนชื่ออื่นที่ตั้งขึ้นเองโดยผู้ใช้ ระบบจะไม่ถือว่าเป็นเนมสเปซใหม่ เพราะซอฟต์แวร์ไม่สามารถรับรู้ได้ และชื่ออื่นนั้นจะอยู่ภายใต้เนมสเปซหลัก เหมือนบทความสารานุกรม

เนมสเปซพื้นฐาน

 
หน้านี้อยู่ในเนมสเปซ "วิกิพีเดีย:"

เนมสเปซพื้นฐานของวิกิพีเดียและจุดประสงค์การใช้งานมีดังนี้

  • เนมสเปซหลัก หรือ เนมสเปซบทความ (ไม่มีคำขึ้นต้น) รวมบทความสารานุกรม รายชื่อ หน้าแก้ความกำกวม และหน้าเปลี่ยนทางไปยังบทความสารานุกรมทั้งหมดของวิกิพีเดีย
  • เนมสเปซโครงการ หรือ เนมสเปซวิกิพีเดีย (ขึ้นต้นด้วย "วิกิพีเดีย:") รวมหน้าประเภทต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับโครงการวิกิพีเดียโดยตรง เช่น นโยบาย แนวปฏิบัติ เรียงความวิกิพีเดีย การประเมินความคืบหน้า การแนะนำ การต้อนรับ การอภิปราย ฯลฯ
  • เนมสเปซสถานีย่อย (ขึ้นต้นด้วย "สถานีย่อย:") รวมสถานีย่อย ซึ่งเป็นศูนย์รวมที่ให้ความสำคัญต่อผู้อ่าน ซึ่งช่วยให้ผู้อ่านสามารถค้นหาบทความเฉพาะทางในเรื่องหนึ่ง ๆ และอาจรวมลิงก์เพื่อกระตุ้นให้มีส่วนร่วมในโครงการวิกิที่เกี่ยวข้อง ตัวอย่างเช่น สถานีย่อย:ดนตรี สถานีย่อย:ศาสนา สถานีย่อย:ฟุตบอล
  • เนมสเปซผู้ใช้ (ขึ้นต้นด้วย "ผู้ใช้:") รวมหน้าของผู้ใช้ และหน้าอื่น ๆ ที่สร้างโดยผู้ใช้เพื่อใช้งานส่วนบุคคล หน้าในเนมสเปซนี้ยังคงสามารถดูและแก้ไขได้โดยผู้อื่น ดังนั้นไม่ควรเก็บข้อมูลใดที่อาจไม่ปลอดภัยต่อท่าน
  • เนมสเปซไฟล์ หรือ เนมสเปซภาพ (ขึ้นต้นด้วย "ไฟล์:") รวมหน้าคำอธิบายไฟล์สำหรับไฟล์ภาพและไฟล์เสียง รวมทั้งใช้สร้างการเชื่อมโยงกับตัวไฟล์เองด้วย ดูไฟล์ทั้งหมดได้ที่ พิเศษ:รายชื่อภาพ ลิงก์ที่ใช้กับไฟล์มีสามรูปแบบดังนี้
[[ไฟล์:Foobar.jpg]] แทรกไฟล์ภาพลงในหน้าอื่นโดยตรง (ใช้ไม่ได้กับไฟล์เสียง)
[[:ไฟล์:Foobar.jpg]] สร้างลิงก์ข้อความเชื่อมโยงไปยังหน้าคำอธิบายไฟล์
[[สื่อ:Foobar.jpg]] สร้างลิงก์ข้อความเชื่อมโยงไปยังไฟล์ภาพหรือไฟล์เสียงโดยตรง

นอกจากนี้คำขึ้นต้น "ภาพ:" สามารถใช้แทน "ไฟล์:" ได้เหมือนกัน ดูรายละเอียดได้ในหัวข้อชื่อแทนเนมสเปซ

  • เนมสเปซมีเดียวิกิ (ขึ้นต้นด้วย "มีเดียวิกิ:") รวมข้อความหน้าตาของระบบ เช่นลิงก์และข้อความต่าง ๆ ที่ปรากฏบนหน้าที่ถูกสร้างโดยอัตโนมัติ หน้าทั้งหมดในเนมสเปซนี้จะถูกล็อกถาวร แก้ไขได้เฉพาะระดับผู้ดูแลระบบขึ้นไปเท่านั้น สำหรับข้อความของระบบทั้งหมดดูที่ พิเศษ:ข้อความทั้งหมด
  • เนมสเปซแม่แบบ (ขึ้นต้นด้วย "แม่แบบ:") รวมหน้าแม่แบบ คือหน้าที่ใช้เป็นต้นแบบสำหรับข้อมูลส่วนที่คล้ายคลึงกัน เช่นกล่องข้อมูลหรือข้อความมาตรฐาน โดยโยงไปใช้แม่แบบ (transclude) หรือสำเนาเนื้อหาแม่แบบ (substitute) ลงในหน้าอื่น
  • เนมสเปซหมวดหมู่ (ขึ้นต้นด้วย "หมวดหมู่:") รวมหน้าที่เป็นหมวดหมู่ ซึ่งแสดงรายชื่อหน้าและหมวดหมู่ย่อยที่ได้เพิ่มเข้ามายังหมวดหมู่นั้น และสามารถใส่ข้อความประกอบเพิ่มเติมได้
  • เนมสเปซหนังสือ (ขึ้นต้นด้วย "หนังสือ:") รวมหนังสือของวิกิพีเดีย เป็นการรวบรวมบทความหลายบทความที่เกี่ยวข้องกันเป็นหนังสือหนึ่งเล่ม ใช้สร้างไฟล์เพื่อดาวน์โหลดหรือเอกสารสำหรับการพิมพ์ เช่น en:Book:Final Fantasy VIII เป็นการรวบรวมบทความ 5 บทความที่เกี่ยวข้องกับ Final Fantasy VIII แล้วสั่งจัดพิมพ์เป็นหนังสือเล่มเดียว (วิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่เปิดใช้งานเนมสเปซนี้)
  • เนมสเปซวิธีใช้ (ขึ้นต้นด้วย "วิธีใช้:") รวมหน้าที่ให้ข้อมูลช่วยเหลือเกี่ยวกับการใช้งานวิกิพีเดียและซอฟต์แวร์มีเดียวิกิ สำหรับทั้งผู้ใช้สารานุกรมและผู้เขียนบทความ
  • เนมสเปซมอดูล (ขึ้นต้นด้วย "Module:" เพื่อให้ทำงานสะดวก) ส่วนขยาย Scribunto สำหรับบรรจุรหัสสคริปต์ลูอา (Lua script) ซึ่งใช้งานในแม่แบบผ่านทางฟังก์ชันแจงส่วนพิเศษอันนอกเหนือจากการทำงานปกติของมีเดียวิกิ

เนมสเปซคุย

เนมสเปซพื้นฐานทั้งหมดมีเนมสเปซคุยที่เกี่ยวข้องสำหรับทุกชื่อ เรียกโดยย่อว่า หน้าคุย หรือ หน้าพูดคุย ส่วนใหญ่จะขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่อง–" ตามด้วยเนมสเปซเดิม เว้นแต่ เนมสเปซหลัก กับ เนมสเปซผู้ใช้ ที่ใช้คำต่างออกไป

  • เนมสเปซคุยของเนมสเปซหลัก (ขึ้นต้นด้วย "พูดคุย:")
  • เนมสเปซคุยของโครงการ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องวิกิพีเดีย:")
  • เนมสเปซคุยของสถานีย่อย (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องสถานีย่อย:")
  • เนมสเปซคุยของผู้ใช้ (ขึ้นต้นด้วย "คุยกับผู้ใช้:")
  • เนมสเปซคุยของไฟล์ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องไฟล์:")
  • เนมสเปซคุยของมีเดียวิกิ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องมีเดียวิกิ:")
  • เนมสเปซคุยของแม่แบบ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องแม่แบบ:")
  • เนมสเปซคุยของหมวดหมู่ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องหมวดหมู่:")
  • เนมสเปซคุยของหนังสือ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องหนังสือ:") วิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่เปิดใช้งานเนมสเปซนี้
  • เนมสเปซคุยของวิธีใช้ (ขึ้นต้นด้วย "คุยเรื่องวิธีใช้:")
  • เนมสเปซคุยของมอดูล (ขึ้นต้นด้วย "Module talk:")

หน้าต่าง ๆ ของเนมสเปซคุย มีจุดประสงค์เพื่อใช้คุยแนวทางการเปลี่ยนแปลงแก้ไขสำหรับหน้าในเนมสเปซพื้นฐานที่เกี่ยวข้อง แต่หน้าคุยกับผู้ใช้ ใช้เป็นศูนย์รับฝากข้อความหรือเพื่อพูดคุยกับผู้ใช้รายนั้น สำหรับหน้าคุยกับผู้ใช้นี้มีความพิเศษอย่างหนึ่งคือ เมื่อหน้าดังกล่าวถูกแก้ไข ผู้ใช้จะเห็นข้อความเตือนว่า "คุณมีข้อความใหม่" เมื่อล็อกอินหรือกำลังเปิดหน้าใดอยู่ก็ตาม และจะหายไปเมื่อเปิดอ่านหน้าคุยกับผู้ใช้แล้ว (การแก้ไขเล็กน้อยโดยบอตจะไม่ทำให้เกิดข้อความเตือน) ลิงก์ของเนมสเปซคุยจะอยู่คู่กันกับหน้าเนื้อหาหลักเสมอ

เนมสเปซเสมือน

วิกิพีเดียมีเนมสเปซเสมือนสองชื่อ เนมสเปซเหล่านี้ไม่มีเนมสเปซอภิปราย และไม่มีเนื้อหาให้สร้างหรือแก้ไข แต่มีหน้าให้สามารถดูได้

  • เนมสเปซพิเศษ (ขึ้นต้นด้วย "พิเศษ:") รวมหน้าที่ถูกสร้างขึ้นโดยซอฟต์แวร์เมื่อถูกเรียก เนื้อหาจะเปลี่ยนไปตามผลที่ระบบคำนวณได้ หน้าพิเศษเหล่านี้มีหน้าที่แตกต่างกันไป เช่น พิเศษ:ปรับปรุงล่าสุด สามารถสร้างเป็นลิงก์ในหน้าอื่นได้ตามปกติ เว้นแต่ว่าหากหน้าพิเศษนั้นต้องใส่พารามิเตอร์เพิ่ม จำเป็นต้องใช้ยูอาร์แอลในการอ้างถึงแบบลิงก์ภายนอก ตัวอย่างเช่น http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=พิเศษ:ปรับปรุงล่าสุด&days=3&limit=10 ซึ่งแสดงรายการปรับปรุงล่าสุดภายในสามวันจำนวนสิบรายการ
  • เนมสเปซสื่อ หรือ เนมสเปซมีเดีย (ขึ้นต้นด้วย "สื่อ:") ใช้สำหรับเชื่อมโยงข้อความไปยังไฟล์โดยตรง โดยไม่ผ่านหน้าคำอธิบายภาพหรือเสียง ดูเพิ่มที่เนมสเปซไฟล์

ชื่อแทนเนมสเปซ

วิกิพีเดียภาษาไทยมีชื่อแทนเนมสเปซ (alias) จำนวนหนึ่ง ชื่อเหล่านี้สามารถเปลี่ยนเป็นเนมสเปซจริงโดยอัตโนมัติ เมื่อค้นหาหน้าที่ต้องการหรือป้อนลงในยูอาร์แอล เช่น

  • "Talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "พูดคุย:" (เนมสเปซอภิปรายของเนมสเปซหลัก)
  • "File:", "Image:" และ "ภาพ:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "ไฟล์:"
  • "File talk:", "Image talk:" และ "คุยเรื่องภาพ:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยเรื่องไฟล์:"
  • "Project:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "วิกิพีเดีย:" (วิกิพีเดียภาษาไทยไม่มีชื่อแทน "WP:" ส่วนชื่อ "Wikipedia:" จะเปลี่ยนทางไปที่วิกิพีเดียภาษาอังกฤษ)
  • "Project talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยเรื่องวิกิพีเดีย:" (วิกิพีเดียภาษาไทยไม่มีชื่อแทน "WT:" กับ "Wikipedia talk:")
  • "User:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "ผู้ใช้:"
  • "User talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยกับผู้ใช้:"
  • "MediaWiki:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "มีเดียวิกิ:"
  • "MediaWiki talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยเรื่องมีเดียวิกิ:"
  • "Template:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "แม่แบบ:"
  • "Template talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยเรื่องแม่แบบ:"
  • "Category:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "หมวดหมู่:"
  • "Category talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยเรื่องหมวดหมู่:"
  • "Help:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "วิธีใช้:"
  • "Help talk:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "คุยเรื่องวิธีใช้:"
  • "Special:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "พิเศษ:"
  • "Media:" เป็นชื่อแทนเนมสเปซของ "สื่อ:"

ลิงก์ข้ามภาษาและลิงก์ข้ามโครงการ

คำขึ้นต้นในลิงก์ข้ามภาษาและลิงก์ข้ามโครงการไม่ถือว่าเป็นเนมสเปซ แต่เป็นการเชื่อมโยงหน้าในโครงการอื่นของวิกิมีเดีย ภายนอกเว็บไซต์วิกิพีเดียภาษาไทย เหตุที่กล่าวถึงเนื่องจากลิงก์เหล่านี้ใช้รูปแบบที่คล้ายกับการสร้างลิงก์เนมสเปซ หากลิงก์เหล่านั้นไม่ระบุเนมสเปซภายในโครงการดังกล่าว ลิงก์จะเชื่อมโยงไปที่ เนมสเปซหลัก ของโครงการที่เกี่ยวข้องโดยปริยาย ตัวอย่างคำขึ้นต้นเช่น "m:" หรือ "meta:" สำหรับเมตาวิกิ, "mw:" สำหรับมีเดียวิกิ (ระวังสับสนกับเนมสเปซมีเดียวิกิ), "wikt:" สำหรับวิกิพจนานุกรม, "en:" สำหรับวิกิพีเดียภาษาอังกฤษ, "fr:" สำหรับวิกิพีเดียภาษาฝรั่งเศส ฯลฯ

ตัวอย่าง m:Meta:Babel และ meta:meta:Babel ทั้งสองเชื่อมโยงไปยังหน้า "Babel" ใน เนมสเปซโครงการ (ตัวที่สอง) ของโครงการเมตาวิกิ (ตัวที่หนึ่ง) อีกตัวอย่างหนึ่ง wikt:fr:Discuter:pied/fusion daf เชื่อมโยงไปยังหน้า "pied/fusion daf" ใน เนมสเปซอภิปราย (ตัวที่สาม) ในส่วนของ ภาษาฝรั่งเศส (ตัวที่สอง) ของโครงการวิกิพจนานุกรม (ตัวที่หนึ่ง) อย่าลืมว่าเมื่อต้องการสร้างลิงก์เชื่อมโยงไปยังภาษาอื่นของวิกิพีเดีย ให้เติมทวิภาค : นำหน้าไปด้วยถ้าต้องการให้ลิงก์ปรากฏอยู่ในข้อความ

คุณไม่สามารถสร้างหน้าใด ๆ ที่ขึ้นต้นด้วยลิงก์ข้ามภาษาและลิงก์ข้ามโครงการ สิ่งนี้รวมไปถึงคำขึ้นต้น "w:" และ "th:" ที่ใช้ในโครงการอื่นซึ่งเชื่อมโยงมายังวิกิพีเดียภาษาไทย