เจ้าสุภานุวงศ์
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
เสด็จเจ้าสุภานุวงศ์ หรือ ประธานสุภานุวงศ์ (ลาว: ສຸພານຸວົງ) ประสูติเมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 ที่เมืองหลวงพระบาง เป็นเชื้อพระวงศ์ราชวงศ์ล้านช้างร่มขาว เป็นประธานาธิบดีลาวคนแรกหลังจากลาวเปลี่ยนแปลงการปกครองจากราชอาณาจักรมาเป็นสาธารณรัฐเมื่อปี พ.ศ. 2518 ทั่วโลกรู้จักในสมญานาม "เจ้าชายแดง" หรือ "The Red Prince"
เจ้าสุภานุวงศ์ | |
---|---|
เจ้าชายแดง | |
ประธานาธิบดีลาว คนที่ 1 | |
ดำรงตำแหน่ง 2 ธันวาคม ค.ศ. 1975 – 29 ตุลาคม ค.ศ. 1986 | |
นายกรัฐมนตรี | ไกสอน พมวิหาน |
ประธานพรรค | ไกสอน พมวิหาน |
ก่อนหน้า | สถาปนาสาธารณรัฐ สมเด็จพระเจ้าศรีสว่างวัฒนา (ในฐานะกษัตริย์) |
ถัดไป | ไกสอน พมวิหาน |
ประธานคณะกรรมาธิการสามัญสมัชชาประชาชนสูงสุดลาว คนที่ 1 | |
ดำรงตำแหน่ง 2 ธันวาคม ค.ศ. 1975 – 25 ตุลาคม ค.ศ. 1986 | |
ประธานาธิบดี | พระองค์เอง |
ประธานพรรค | ไกสอน พมวิหาน |
ก่อนหน้า | สถาปนาสาธารณรัฐ พระยาหัวโขง (ในฐานะประธานสภาแห่งชาติ) |
ถัดไป | หนูฮัก พูมสะหวัน |
ประธานสภาแห่งชาติลาว | |
ดำรงตำแหน่ง พฤษภาคม ค.ศ. 1958 – กรกฎาคม ค.ศ. 1959 | |
กษัตริย์ | สมเด็จพระเจ้าศรีสว่างวงศ์ |
ก่อนหน้า | ไม่ปรากฏ |
ถัดไป | เพลง พงศ์สวรรค์ |
รองนายกรัฐมนตรีลาว | |
ดำรงตำแหน่ง 23 มีนาคม ค.ศ. 1962 – 22 พฤษภาคม ค.ศ. 1963 ดำรงตำแหน่งร่วมกับ ภูมี หน่อสวรรค์ | |
นายกรัฐมนตรี | เจ้าสุวรรณภูมา |
ดำรงตำแหน่ง 6 มีนาคม ค.ศ. 1967 – มิถุนายน ค.ศ. 1974 ดำรงตำแหน่งร่วมกับ เหลือม อินสิเสียงมี | |
นายกรัฐมนตรี | เจ้าสุวรรณภูมา |
รัฐมนตรีกระทรวงโยธาธิการและพัฒนาชนบท | |
ดำรงตำแหน่ง 21 มีนาคม ค.ศ. 1956 – 23 กรกฎาคม ค.ศ. 1957 | |
นายกรัฐมนตรี | เจ้าสุวรรณภูมา |
ก่อนหน้า | เหลือม อินสิเสียงมี |
ถัดไป | พระยาหัวโขง |
รัฐมนตรีกระทรวงการวางแผน บูรณะ และพัฒนาชนบท | |
ดำรงตำแหน่ง 18 พฤศจิกายน ค.ศ. 1957 – 23 กรกฎาคม ค.ศ. 1958 | |
นายกรัฐมนตรี | เจ้าสุวรรณภูมา |
ก่อนหน้า | เงิน ชนะนิกร |
ถัดไป | พระยาหัวโขง |
รัฐมนตรีกระทรวงเศรษฐกิจและการวางแผน | |
ดำรงตำแหน่ง 23 มีนาคม ค.ศ. 1962 – มิถุนายน ค.ศ. 1974 | |
นายกรัฐมนตรี | เจ้าสุวรรณภูมา |
รัฐมนตรีช่วย | คำเฟือน โตนาลม |
ก่อนหน้า | เงิน ชนะนิกร |
รัฐมนตรีกระทรวงการป้องกันและโทรคมนาคม | |
ดำรงตำแหน่ง 12 ตุลาคม ค.ศ. 1945 – 15 เมษายน ค.ศ. 1946 | |
นายกรัฐมนตรี | พระยาคำม้าว วิไล |
ก่อนหน้า | สถาปนาตำแหน่ง |
ถัดไป | ทองดี สุนทรวิจิตร |
รัฐมนตรีกระทรวงการป้องกันประเทศและกิจการทหาร | |
ดำรงตำแหน่ง 15 เมษายน – สิงหาคม ค.ศ. 1946 | |
นายกรัฐมนตรี | พระยาคำม้าว วิไล |
ก่อนหน้า | สถาปนาตำแหน่ง |
ถัดไป | เที่ยว กิดาวงศ์ |
ประสูติ | 13 กรกฎาคม ค.ศ. 1909 พระราชวังเชียงแก้ว แขวงหลวงพระบาง อาณาจักรหลวงพระบาง อินโดจีนของฝรั่งเศส |
สิ้นพระชนม์ | 9 มกราคม ค.ศ. 1995 นครหลวงเวียงจันทน์ ประเทศลาว | (85 ปี)
พระชายา | เหวียน ถิ กี่ นาม (สมรส 1938) |
พระบุตร | 10 พระองค์ |
ราชวงศ์ | ล้านช้างร่มขาว |
ราชสกุล | สุภานุวงศ์ |
พระราชบิดา | เจ้ามหาอุปราชบุญคง |
พระราชมารดา | หม่อมคำอ้วน |
ศาสนา | พุทธเถรวาท |
อาชีพ | ข้าราชการ นักการเมือง |
พรรคการเมือง | ประชาชนปฏิวัติลาว |
ความเกี่ยวข้อง ทางการเมืองอื่น ๆ | แนวลาวส้างซาด |
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง | |
รับใช้ | ลาว |
แผนก/ | ปะเทดลาว กองทัพประชาชนลาว |
ชั้นยศ | จอมพล |
การยุทธ์ | สงครามอินโดจีนครั้งที่หนึ่ง สงครามกลางเมืองลาว |
ประวัติ
แก้เจ้าสุภานุวงศ์ประสูติเมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 เป็นโอรส 1 ใน 23 พระองค์ ของสมเด็จเจ้ามหาอุปราชบุญคงแห่งหลวงพระบาง กับหม่อมคำอ้วน หม่อมห้ามลำดับที่ 11 เป็นพระอนุชาต่างชนนีกับเจ้าเพชรราช และเจ้าสุวรรณภูมาโอรสที่ประสูติจากพระชายาเอก และเจ้าสุวรรณราชโอรสที่ประสูติจากหม่อมห้ามลำดับที่
เจ้าสุภานุวงศ์ได้รับการศึกษาจากพระอาจารย์ชาวฝรั่งเศสในหลวงพระบาง แล้วเสด็จไปศึกษาต่อที่สถาบันลีเซอัลแบร์ซาโร ที่ฮานอย ทำให้พระองค์มีความสัมพันธ์อย่างแน้นแฟ้นกับเวียดนามไปตลอดพระชนม์ชีพ พระองค์ตรัสภาษาฝรั่งเศส ภาษาเวียดนาม และภาษาอังกฤษได้ดีเยี่ยม หลังจากจบการศึกษาระดับปริญญาตรีด้านวิศวกรรมการก่อสร้างทางและสะพานที่ปารีส ประเทศฝรั่งเศส ได้เสด็จกลับมาลาว และได้อภิเษกกับสตรีชาวเวียดนามชื่อ เหวียนธิ ซึ่งเป็นหลานสาวของ โฮจิมินห์ ภายหลังได้เปลี่ยนชื่อเป็นภาษาลาวว่า เวียงคำ สุภานุวงศ์ (ลาว: ວຽງຄຳ ສຸພານຸວົງ) มีบุตรธิดารวม 10 คน เป็นชาย 8 คน และหญิง 2 คน
พระองค์ทรงเข้าร่วมขบวนการต่อต้านฝรั่งเศสเพื่อเอกราช จนได้รับบาดเจ็บในการต่อสู้กับฝรั่งเศสที่เมืองท่าแขก ระหว่างหนีข้ามแม่น้ำโขงเข้ามายังฝั่งไทย ในปี พ.ศ. 2489 ทรงก่อตั้งกองทัพปลดปล่อยประชาชนลาวในพื้นที่ซำเหนือ ในปี พ.ศ. 2492ภายใต้การสนับสนุนของโฮจิมินห์ ซึ่งต่อมาเป็นขบวนการคอมมิวนิสต์ประเทศลาว ต่อมาอีกสองปี ขบวนการประเทศลาวก็สามารถครองพื้นที่ 1 ใน 3 ของประเทศได้ และตั้งฐานที่มั่นที่ยากแก่การทำลายในถ้ำหินปูนที่แขวงหัวพันกับพงสาลี
พ.ศ. 2496 ฝรั่งเศสได้จัดตั้งรัฐบาลลาวขึ้น อยู่ภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรีหลายท่านที่เป็นพวกอนุรักษนิยม ได้แก่เจ้าสุวรรณราช และเจ้าสุวรรณภูมา ส่วนพระองค์นิยมลัทธิคอมมิวนิสต์จนได้สมญานามว่า "เจ้าชายแดง"
ในปี พ.ศ. 2517 พระองค์เสด็จคืนเวียงจันทน์ ทรงดำรงตำแหน่งประธานสภาที่ปรึกษาแห่งชาติอยู่ 18 เดือน จนสถาปนาประเทศเป็น "สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว" พระองค์ได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดี และประธานสภาประชาชนสูงสุดคนแรก พร้อมกันนั้น พระองค์ได้สละฐานันดรศักดิ์ทั้งปวงในสมัยระบอบเก่า เจ้าสุภานุวงศ์เป็นที่รักของประชาชนชาวลาว จนเรียกขานกันว่า "ลุงประธาน"
บั้นปลายพระชนม์ชีพ
แก้เจ้าสุภานุวงศ์ ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีมาจนถึง พ.ศ. 2529 จึงได้วางมือจากการเมือง
สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2538 ที่กรุงเวียงจันทน์
การศึกษา
แก้- จบชั้นประถมศึกษาที่แขวงหลวงพระบาง
- พ.ศ. 2463 ไปศึกษาต่อชั้นมัธยมศึกษา ที่นครหลวงฮานอย ประเทศเวียดนาม
- พ.ศ. 2480 สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีด้านวิศวกรรมการก่อสร้างทางและสะพานที่ปารีส สาธารณรัฐฝรั่งเศส
- เมื่อสำเร็จการศึกษาได้ทำงานเป็นวิศวกรที่สำนักงานโยธาเมืองญาจาง ประเทศเวียดนาม
บทบาทการเมือง
แก้หลังจากที่โฮจิมินห์ได้ตั้งพรรคคอมมิวนิสต์อินโดจีนเมื่อ พ.ศ. 2480 เจ้าสุภานุวงค์ก็ได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกพรรค และเป็นผู้นำประชาชนลาวในการต่อสู้เพื่อเรียกร้องเอกราชจากฝรั่งเศส และเป็นผู้นำของพรรคประชาชนปฏิวัติลาวในยุคก่อตั้งพรรค และเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองที่ประเทศลาวเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2518 เจ้าสุภานุวงศ์ได้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีจนถึง พ.ศ. 2534
เครื่องอิสริยาภรณ์
แก้ในประเทศ
แก้- ลาว:
เครื่องอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ
แก้ดูเพิ่ม
แก้- มหาวิทยาลัยสุภานุวงศ์ มหาวิทยาลัยในหลวงพระบางที่ตั้งชื่อตามเจ้าสุภานุวงศ์
- หอคอยน้ำเมืองฟานเทียต จังหวัดบิ่ญถ่วน ประเทศเวียดนาม เป็นหอคอยน้ำที่ออกแบบโดยเจ้าสุภานุวงศ์
อ้างอิง
แก้- สัญญา ชีวะประเสริฐ. “บทบาททางการเมืองของเจ้าสุพานุวง (ค.ศ.1945-1975).” วารสารสังคมศาสตร์ มศว (2541), หน้า 55-80.
- สัญญา ชีวะประเสริฐ. “บทบาททางการเมืองของเจ้าสุภานุวงศ์ (ค.ศ. 1945-1975).” สารนิพนธ์ ศศ.ม. (ประวัติศาสตร์). คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2540. เก็บถาวร 2018-10-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ก่อนหน้า | เจ้าสุภานุวงศ์ | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
— | ประธานาธิบดีลาว (3 ธันวาคม พ.ศ. 2518 - 15 สิงหาคม พ.ศ. 2534) |
พูมี วงวิจิด (รักษาการ) |