อุ (คะนะ)
อุ เป็นคะนะของภาษาญี่ปุ่นตัวหนึ่ง ฮิระงะนะเขียนว่า う มีที่มาจากตัวเขียนหวัดของมันโยงะนะ 宇 และคะตะกะนะเขียนว่า ウ มีที่มาจากส่วนบนของมันโยงะนะ 宇 ออกเสียงว่า แต่ในการพูดจริงอาจแปรเป็น [ɯ], [u̜˕], [ɯ̹˕], [ü], [ɯ̈] (คล้ายสระ อึ) หรือ [w] (เหมือนสะกดด้วย ว) ถ้าอุต่อท้ายคะนะที่มีเสียงสระ โอะ จะทำให้เกิดการลากเสียงเป็นสระ โอ
ฮิรางานะ |
คาตากานะ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
การถอดอักษร | u | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
+ดากูเต็ง | vu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
มังโยงานะ ของฮิรางานะ |
宇 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
มังโยงานะ ของคาตากานะ |
宇 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รหัสเรียกขาน | 上野のウ (อุเอะโนะ โนะ อุ) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รหัสมอร์ส | ・・- | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อักษรเบรลล์ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ยูนิโคด | U+3046, U+30A6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
อุสามารถเติมดะกุเต็งได้เป็น ゔ, ヴ (วุ หรือ vu) ใช้แสดงเสียงภาษาต่างประเทศ [v] ซึ่งตามธรรมเนียมทับศัพท์ด้วย ブ (บุ) และคะนะในกลุ่ม บ สำหรับสระเสียงอื่น
う เป็นอักษรลำดับที่ 3 อยู่ระหว่าง い (อิ) กับ え (เอะ) ในการจัดลำดับอักษรปัจจุบัน ส่วนการจัดลำดับแบบอิโระฮะ う เป็นอักษรลำดับที่ 24 อยู่ระหว่าง む (มุ) กับ ゐ (วิ)
รูปแบบ | โรมะจิ | ฮิระงะนะ | คะตะกะนะ | เสียงอ่าน | รูปแบบ | โรมะจิ | ฮิระงะนะ | คะตะกะนะ | เสียงอ่าน |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ธรรมดา | u | う | ウ | อุ | ธรรมดา +ดะกุเต็ง |
vu | ゔ | ヴ | วุ |
ū | うう, うぅ うー, う~ |
ウウ, ウゥ ウー, ウ~ |
อู | vū | ゔう, ゔぅ ゔー, ゔ~ |
ヴウ, ヴゥ ヴー, ヴ~ |
วู | ||
ทวิอักษร | wa | うぁ (わ) | ウァ (ワ) | วะ | ทวิอักษร +ดะกุเต็ง |
va | ゔぁ | ヴァ (ヷ) | วะ |
wi | うぃ (ゐ) | ウィ (ヰ) | วิ | vi | ゔぃ | ヴィ (ヸ) | วิ | ||
wu | うぅ | ウゥ | วุ | — | — | — | — | ||
we | うぇ (ゑ) | ウェ (ヱ) | เวะ | ve | ゔぇ | ヴェ (ヹ) | เวะ | ||
wo | うぉ (を) | ウォ (ヲ) | โวะ | vo | ゔぉ | ヴォ (ヺ) | โวะ | ||
wya | うゃ | ウャ | เวียะ | vya | ゔゃ | ヴャ | เวียะ | ||
wyu | うゅ | ウュ | วิว | vyu | ゔゅ | ヴュ | วิว | ||
wyo | うょ | ウョ | เวียว | vyo | ゔょ | ヴョ | เวียว | ||
ไตรอักษร | wye | うぃぇ | ウィェ | วฺเยะ | ไตรอักษร +ดะกุเต็ง |
vye | ゔぃぇ | ヴィェ | วฺเยะ |
อักษรแบบอื่น
แก้อักษรแบบอื่นของอุคือคะนะขนาดเล็ก ぅ, ゥ ใช้สำหรับแสดงเสียงภาษาต่างประเทศของญี่ปุ่นเช่น トゥ (ทุ) หรือใช้สำหรับลากเสียงสระอุให้ยาวขึ้นเป็น อู
ภาษาไอนุใช้คะตะกะนะขนาดเล็ก ゥ เป็นพยัญชนะสะกด [ʊ] เหมือนการสะกดด้วย -ว และอ่านออกเสียงต่างจากภาษาญี่ปุ่น เช่น カゥ (เคา), キゥ (คิว), ケゥ (เค็ว), コゥ (โค็ว)
นอกจากนี้ ยุคเมจิตอนต้นมีการเสนอให้ใช้คะตะกะนะ ซึ่งมาจากส่วนล่างของมันโยงะนะ 宇 เพื่อใช้แทนเสียง วุ หรือ wu แต่การเสนอก็ตกไป [1] อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันก็มีคันจิ 于 ที่อ่านว่าอุอยู่ด้วย
อักขระ | ยูนิโคด | จิส เอกซ์ 0213[2] | ความหมาย |
---|---|---|---|
ぅ | U+3045 | 1-4-5 | ฮิระงะนะ อุ ตัวเล็ก |
う | U+3046 | 1-4-6 | ฮิระงะนะ อุ |
ゔ | U+3094 | 1-4-84 | ฮิระงะนะ วุ (vu) |
ゥ | U+30A5 | 1-5-5 | คะตะกะนะ อุ ตัวเล็ก |
ウ | U+30A6 | 1-5-6 | คะตะกะนะ อุ |
ヴ | U+30F4 | 1-5-84 | คะตะกะนะ วุ (vu) |
㋒ | U+32D2 | 1-12-61 | คะตะกะนะ อุ ในวงกลม |
ゥ | U+FF69 | ไม่มี | คะตะกะนะ อุ ตัวเล็ก ครึ่งความกว้าง |
ウ | U+FF73 | ไม่มี | คะตะกะนะ อุ ครึ่งความกว้าง |
ลำดับขีด
แก้ฮิระงะนะ う มีลำดับขีด 2 ขีดดังนี้
- ขีดเฉียงด้านบนไปทางขวาเล็กน้อย อาจมีตวัดมาทางซ้ายหรือไม่ก็ได้
- ขีดโค้งใหญ่วนขวา เริ่มจากกลางซ้าย ยกขึ้นเล็กน้อย แล้ววนกลับลงมาด้านล่าง
คะตะกะนะ ウ มีลำดับขีด 3 ขีดดังนี้
- ขีดเส้นตั้งเล็ก ๆ ด้านบน
- ขีดเส้นตั้งเล็ก ๆ ในตำแหน่งต่ำกว่าและค่อนไปทางซ้าย
- ขีดเส้นนอนโดยเริ่มจากจุดเริ่มต้นของเส้นที่สองไปทางขวา เชื่อมกับเส้นแรกที่ปลาย ขีดต่อไปจนสุดแล้วหักเส้นโค้งเฉียงลงทางซ้าย คล้ายกับคะตะกะนะ フ
คันจิ
แก้ตัวอย่างคันจิที่อ่านว่าอุ และขึ้นต้นด้วยอุ มีดังนี้
- 右 宇 烏 羽 迂 雨 卯 鵜 窺 丑 碓 臼 渦 嘘 唄 欝 蔚 鰻 姥 厩
- 浦 瓜 閏 噂 云 運 雲
อ้างอิง
แก้- ↑ 「いろは と アイウエオ」 (ญี่ปุ่น)
- ↑ JIS拡張漢字(JIS X 0213:2004)(全コード表) (ญี่ปุ่น)