เอะ เป็นคะนะของภาษาญี่ปุ่นตัวหนึ่ง ฮิระงะนะเขียนว่า え มีที่มาจากตัวเขียนหวัดของมันโยงะนะ 衣 และคะตะกะนะเขียนว่า エ มีที่มาจากส่วนขวาของมันโยงะนะ 江 ออกเสียงว่า [e] แต่ในการพูดจริงอาจแปรเป็น [ɛ], [e̞], [ɛ̝] (คล้ายสระ แอ) เมื่อเอะขึ้นต้นคำหรืออยู่หลังเสียง /i/ หรือ /n/ จะเกิดการแปรเสียงเป็น [ʲe] ดังจะเห็นได้จาก (えん, เย็ง) คือสกุลเงินของประเทศญี่ปุ่น


ฮิรางานะ

คาตากานะ
การถอดอักษร e
มังโยงานะ
ของฮิรางานะ
มังโยงานะ
ของคาตากานะ
รหัสเรียกขาน 英語のエ
(เอโงะ โนะ เอะ)
รหัสมอร์ส -・---
อักษรเบรลล์ ⠋
ยูนิโคด U+3048, U+30A8
คะนะ
อึง วะ ระ ยะ มะ ฮะ นะ ทะ ซะ คะ อะ
วิ ริ มิ ฮิ นิ ชิ ชิ คิ อิ
รุ ยุ มุ ฟุ นุ สึ ซุ คุ อุ
เวะ เระ เมะ เฮะ เนะ เทะ เซะ เคะ เอะ
โวะ โระ โยะ โมะ โฮะ โนะ โทะ โซะ โคะ โอะ
เคะตัวเล็ก · สึตัวเล็ก · โยะริ · โคะโตะ
ดะกุเต็ง · ฮันดะกุเต็ง · โชอมปุ

え เป็นอักษรลำดับที่ 4 อยู่ระหว่าง う (อุ) กับ お (โอะ) ในการจัดลำดับอักษรปัจจุบัน ส่วนการจัดลำดับแบบอิโระฮะ え เป็นอักษรลำดับที่ 34 อยู่ระหว่าง こ (โคะ) กับ て (เทะ)

รูปแบบ โรมะจิ ฮิระงะนะ คะตะกะนะ เสียงอ่าน
ธรรมดา e เอะ
ei
ē
えい, えぃ
ええ, えぇ
えー, え~
エイ, エィ
エエ, エェ
エー, エ~
เอ

อักษรแบบอื่น

แก้
 
ฮิระงะนะ 𛀁 (เยะ)

อักษรแบบอื่นของเอะคือคะนะขนาดเล็ก ぇ, ェ ใช้สำหรับแสดงเสียงภาษาต่างประเทศของญี่ปุ่นเช่น イェ (เยะ), ヴェ (เวะ หรือ ve) หรือใช้สำหรับลากเสียงสระเอะให้ยาวขึ้นเป็น เอ

อักษรโอะกินะวะบางแบบใช้ ぇ ควบคู่กับ く (คุ) กลายเป็นทวิอักษร くぇ (เควะ)

อักษรโบราณของเอะมีอีกสองรูปได้แก่

  • คะตะกะนะ 𛀀 (U+1B000) มีที่มาจากส่วนบนของมันโยงะนะ 衣 เป็นคะตะกะนะดั้งเดิมของ え ใช้แทนเสียง เอะ [1]
  • ฮิระงะนะ 𛀁 (U+1B001) มีที่มาจากตัวเขียนหวัดของมันโยงะนะ 江 เป็นฮิระงะนะดั้งเดิมของ エ ใช้แทนเสียง เยะ [1] เช่นคำว่า 江戸 (เอะโดะ) เดิมอ่านว่า 𛀁ど (เยะโดะ) [2]

ซึ่งในเวลาต่อมา エ กลายมาเป็นคะตะกะนะของ え ซึ่งใช้แทนเสียงเอะและเยะได้ทั้งคู่ [3]

นอกจากนี้ ยุคเมจิตอนต้นมีการเสนอให้ใช้คะตะกะนะ   ซึ่งมาจากการผสม イ กับ エ เพื่อใช้แทนเสียง เยะ หรือ ye แต่การเสนอก็ตกไป [4]

อักขระ ยูนิโคด จิส เอกซ์ 0213[5] ความหมาย
U+3047 1-4-7 ฮิระงะนะ เอะ ตัวเล็ก
U+3048 1-4-8 ฮิระงะนะ เอะ
U+30A7 1-5-7 คะตะกะนะ เอะ ตัวเล็ก
U+30A8 1-5-8 คะตะกะนะ เอะ
U+32D3 1-12-62 คะตะกะนะ เอะ ในวงกลม
U+FF6A ไม่มี คะตะกะนะ เอะ ตัวเล็ก ครึ่งความกว้าง
U+FF74 ไม่มี คะตะกะนะ เอะ ครึ่งความกว้าง
𛀀 U+1B000 ไม่มี คะตะกะนะ เอะ โบราณ
𛀁 U+1B001 ไม่มี ฮิระงะนะ เยะ โบราณ

ลำดับขีด

แก้
 
ลำดับขีดในการเขียน え
 
ลำดับขีดในการเขียน エ

ฮิระงะนะ え มีลำดับขีด 2 ขีดดังนี้

  1. ขีดเฉียงด้านบนไปทางขวาเล็กน้อย อาจมีตวัดมาทางซ้ายหรือไม่ก็ได้
  2. ขีดเส้นนอนในตำแหน่งที่ต่ำกว่า ขีดไปจนสุดแล้วหักเฉียงลงทางซ้าย จากนั้นเขียนลูกคลื่นไปทางขวาคล้ายทิลเดอ (~)

คะตะกะนะ エ มีลำดับขีด 3 ขีดดังนี้

  1. ขีดเส้นนอนด้านบนจากซ้ายไปขวา
  2. ขีดเส้นตั้งโดยลากจากกึ่งกลางของเส้นแรกลงมา
  3. ขีดเส้นนอนด้านล่างจากซ้ายไปขวา โดยให้เชื่อมกับปลายเส้นที่สอง ด้วยขนาดยาวกว่าเส้นแรกเล็กน้อย

คันจิ

แก้

ตัวอย่างคันจิที่อ่านว่าเอะ และขึ้นต้นด้วยเอะ มีดังนี้

荏 餌 叡 営 嬰 影 映 曳 栄 永 泳 洩 瑛 盈 穎 頴 英 衛 詠 鋭
液 疫 益 駅 悦 謁 越 閲 榎 厭 円 園 堰 奄 宴 延 怨 掩 援 沿
演 炎 焔 煙 燕 猿 縁 艶 苑 薗 遠 鉛 鴛 塩

อ้างอิง

แก้