วิกิพีเดีย

ฝ่ายมหาอำนาจกลาง

ระวังสับสนกับ ฝ่ายอักษะ

ฝ่ายมหาอำนาจกลาง (อังกฤษ: Central Powers; เยอรมัน: Mittelmächte; ฮังการี: Központi hatalmak; ตุรกี: İttifak Devletleri / Bağlaşma Devletleri; บัลแกเรีย: Централни сили, อักษรโรมัน: Tsentralni sili) เป็นกลุ่มประเทศมหาอำนาจและเป็นพันธมิตรทางการทหารกลุ่มหนึ่งในทวีปยุโรป ซึ่งร่วมมือกันต่อสู้กับฝ่ายสัมพันธมิตรในช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง นำโดยจักรวรรดิเยอรมัน จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี และจักรวรรดิออตโตมัน

มหาอำนาจกลาง

ค.ศ. 1914–1918
ฝ่ายมหาอำนาจกลาง เมื่อวันที่ 6 กันยายน 1915
สี่พันธมิตร:
รัฐบริวาร/รัฐหุ่นเชิด:
สถานะพันธมิตรทางการทหาร
เมืองหลวง
ยุคประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
• ทวิพันธมิตร
(เยอรมนี / ออสเตรีย-ฮังการี)
7 ตุลาคม ค.ศ. 1879
• ก่อตั้ง
28 มิถุนายน ค.ศ. 1914
• พันธมิตรเยอรมัน-ออตโตมัน
2 สิงหาคม ค.ศ. 1914
• สนธิสัญญาบัลแกเรีย-เยอรมนี
  • 6 กันยายน 1915 (ทางลับ)
  • 14 ตุลาคม 1915 (สาธารณะ)
• ล่มสลาย
11 พฤศจิกายน 1918
ก่อนหน้า
ทวิพันธมิตร
ไตรพันธมิตร
พันธมิตรเยอรมัน-ออตโตมัน
พันธมิตรออตโตมัน-บัลแกเรีย
สนธิสัญญาบัลแกเรีย-เยอรมนี (ค.ศ. 1915)
  ฝ่ายสัมพันธมิตร (และรัฐในอาณัติ)
  ฝ่ายมหาอำนาจกลาง (และรัฐในอาณัติ)
  ประเทศที่เป็นกลาง

สมาชิก แก้ไข

 
   
  
หัวหน้ารัฐบาลฝ่ายมหาอำนาจกลาง: เทโอบัลท์ ฟ็อน เบทมัน ฮ็อลเวค (เยอรมนี), คาร์ล ฟ็อน ชเตือร์ค (ออสเตรีย), อิสต์แวน ทิสซา (ฮังการี), เซด ฮาลิม ปาชา (ออตโตมัน) และวาซิล ราโดสลาวอฟ (บัลแกเรีย)

ฝ่ายมหาอำนาจกลางมีสมาชิกอยู่ 4 ประเทศ

ชาติ ดินแดน เข้าร่วม WWI
  เยอรมนี   ปรัสเซีย
  บาวาเรีย
  ซัคเซิน
  เวือร์ทเทิมแบร์ค
  แคเมอรูน		 1 สิงหาคม 1914
  ออสเตรีย-ฮังการี   ออสเตรีย
  ฮังการี
  โบฮีเมีย
  แดลเมเชีย
  กาลิเซียและโลโดเมเรีย
  โครเอเชีย-สลาโวเนีย
  บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา		 28 กรกฎาคม 1914
  จักรวรรดิออตโตมัน   อิรัก
  ซีเรีย		 29 ตุลาคม 1914
  ราชอาณาจักรบัลแกเรีย 14 ตุลาคม 1915
สถิติพลังอำนาจของฝ่ายมหาอำนาจกลาง[1]
ประชากร พื้นที่ จีดีพี
จักรวรรดิเยอรมัน (รวม อาณานิคม), 1914 67.0m (77.7m) 0.5m km2 (3.5m km2) $244.3b ($250.7b)
จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี, 1914 50.6m 0.6m km2 $100.5b
จักรวรรดิออตโตมัน, 1914 23.0m 1.8m km2 $25.3b
ราชอาณาจักรบัลแกเรีย, 1915 4.8m 0.1m km2 $7.4b
รวมมหาอำนาจกลางทั้งหมดในปี 1914 151.3m 6.0m km2 $376.6b
กองกำลังทางทหารของฝ่ายมหาอำนาจกลาง[2]
กองกำลัง ทหารเสียชีวิต ทหารบาดเจ็บ ทหารหายสาบสูญ รวมกำลังพลสูญเสีย คิดเป็นร้อยละจากกำลังพลที่ระดมมา
จักรวรรดิเยอรมัน 13,250,000 1,808,546 4,247,143 1,152,800 7,208,489 66%
จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี 7,800,000 922,500 3,620,000 2,200,000 6,742,500 86%
จักรวรรดิออตโตมัน 2,998,321 325,000 400,000 250,000 975,000 34%
ราชอาณาจักรบัลแกเรีย 1,200,000 75,844 153,390 27,029 255,263 21%
รวมมหาอำนาจกลางทั้งหมด 25,248,321 3,131,890 8,419,533 3,629,829 15,181,252 66%


ผู้นำในสงคราม แก้ไข

 
วิลเฮล์มที่ 2, เมห์เหม็ดที่ 5, ฟรันซ์ โยเซฟที่ 1 สามจักรพรรดิของฝ่ายมหาอำนาจกลาง
 
แผนผังแสดงของผู้บัญชาการทหารฝ่ายมหาอำนาจกลาง

  จักรวรรดิเยอรมัน แก้ไข

  จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี แก้ไข

  จักรวรรดิออตโตมัน แก้ไข

  ราชอาณาจักรบัลแกเรีย แก้ไข

ลำดับเหตุการณ์ แก้ไข

การก่อตั้ง แก้ไข

จักรวรรดิเยอรมันเริ่มผูกมิตรกับจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการีตั้งแต่ พ.ศ. 2422 โดยการก่อตั้งไตรพันธมิตรและดำเนินนโยบายทางการเมืองในทางตรงข้ามกับประเทศอังกฤษ ฝรั่งเศสและรัสเซียที่รวมตัวเป็นกลุ่มไตรภาคี (ซึ่งเป็นเสาหลักของกองกำลังฝ่ายสัมพันธมิตรในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1)

การประกาศสงครามโลกเริ่มจากจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการียื่นคำขาดต่อเซอร์เบียเกี่ยวกับคดีลอบปลงพระชนม์มกุฎราชกุมาร อาร์คดยุค ฟรานซ์ เฟอร์ดินานด์ แต่ทางการเซอร์เบียกลับปฏิเสธ ออสเตรีย-ฮังการีจึงประกาศสงครามกับเซอร์เบีย เยอรมนีเข้าช่วยจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี ส่วนรัสเซียอยู่ข้างเดียวกับเซอร์เบีย การประกาศสงครามกับฝรั่งเศสของเยอรมนีและบุกฝรั่งเศสโดยผ่านเบลเยียมทำให้อังกฤษต้องเข้าร่วมสงครามโดยการประกาศสงครามกับเยอรมนี ทำให้สงครามนั้นขยายตัวจนกลายเป็นสงครามโลกในที่สุด

นอกจากเยอรมนีกับจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการีแล้ว มีชาติอื่นเข้าร่วมมือกับฝ่ายมหาอำนาจกลางอีก 2 ชาติคือ จักรวรรดิออตโตมัน (ประเทศตุรกีในปัจจุบัน) และ ราชอาณาจักรบัลแกเรีย ส่วนชาติอื่น ๆ ประกาศสงครามกับฝ่ายมหาอำนาจทั้งหมด รวมถึงสยาม

อิตาลี แก้ไข

การเข้าร่วมของจักรวรรดิออตโตมัน แก้ไข

จักรวรรดิออตโตมัน (ตุรกี) มีความสัมพันธ์ที่ดีกับจักรวรรดิเยอรมันมาตั้งแต่ก่อนสงครามเริ่มต้น ผู้นำชาตินิยมของตุรกีมีความทะเยอทะยานในการได้ดินแดนของศัตรูเก่า คือรัสเซีย และตุรกีโกรธแค้นที่อังกฤษยึดเรือที่ตนสั่งต่อในอังกฤษ จึงนับว่าเพียงพอแล้วที่จะเข้าร่วมสงคราม จักรวรรดิออตโตมันเข้าร่วมสงครามโดยอยู่ข้างเดียวกับฝ่ายมหาอำนาจกลางในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1914

การเข้าร่วมของบัลแกเรีย แก้ไข

ขบวนการอื่น แก้ไข

การยอมแพ้ แก้ไข

 
แผนภูมิวงกลมแสดงจำนวนทหารฝ่ายมหาอำนาจกลางที่เสียชีวิต

บัลแกเรียเป็นชาติแรกที่ยอมแพ้เมื่อ 29 กันยายน พ.ศ. 2461 หลังจากถูกบุกโดยอังกฤษ ฝรั่งเศสและเซอร์เบียพร้อมกัน และเยอรมนีไม่อาจช่วยเหลือได้ ตุรกียอมแพ้เมื่อ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2461 ออสเตรียฯ ยอมแพ้เมื่อ 4 พฤศจิกายน ปีเดียวกัน เยอรมนียอมแพ้เป็นชาติสุดท้ายเมื่อ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2461

       

ระยะเวลาการยอมแพ้ของฝ่ายมหาอำนาจกลาง
ธง ชื่อ วันยอมแพ้
  บัลแกเรีย 29 กันยายน 1918
  จักรวรรดิออตโตมัน 30 ตุลาคม 1918
  ออสเตรีย-ฮังการี 4 พฤศจิกายน 1918
  จักรวรรดิเยอรมัน 11 พฤศจิกายน 1918

       

สนธิสัญญาที่ฝ่ายแพ้สงครามถูกบังคับให้ลงนามตามลำดับ
ธง ชื่อ สนธิสัญญา
  ออสเตรีย สนธิสัญญาแซ็ง-แฌร์แม็ง
  บัลแกเรีย สนธิสัญญาเนอยี
  เยอรมนี สนธิสัญญาแวร์ซาย
  ฮังการี สนธิสัญญาทรียานง
 
  		จักรวรรดิออตโตมัน
ตุรกี 		สนธิสัญญาแซฟวร์ และ
สนธิสัญญาโลซาน

ดูเพิ่ม แก้ไข

อ้างอิง แก้ไข

  1. ↑ S.N. Broadberry, Mark Harrison. The Economics of World War I[ลิงก์เสีย]. illustrated ed. Cambridge University Press, 2005, pp. 9-10.
  2. ↑ Spencer Tucker. The European powers in the First World War: an encyclopedia. Taylor & Francis, 1996, pg. 173.
  • ปรีชา ศรีวาลัย. สงครามโลกครั้งที่ 1. โอเดียนสโตร์. 2542
  • สมใจ ไพโรจน์ธีระรัชต์. สารานุกรมประวัติศาสตร์ยุโรปฉบับราชบัณทิตยสถาน เล่ม C-D
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ฝ่ายมหาอำนาจกลาง&oldid=10875672"