หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ

พันตรี หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ (17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2444 - 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483) เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช กับหม่อมเจ้าประวาศสวัสดี จิรประวัติ[1]

หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ
หม่อมเจ้า ชั้น 5
ประสูติ17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2444
สิ้นชีพิตักษัย19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483 (39 ปี)
ราชสกุลจิรประวัติ
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช
พระมารดาหม่อมเจ้าประวาศสวัสดี จิรประวัติ
ศาสนาพุทธ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้ ไทย
แผนก/สังกัดกองทัพบกไทย
ชั้นยศ พันตรี

พระประวัติ

แก้

หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ มีพระนามลำลองว่า ท่านชายใหญ่[2] ประสูติเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2444 เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช กับหม่อมเจ้าประวาศสวัสดี จิรประวัติ (ราชสกุลเดิม โสณกุล) มีโสทรภคินี 3 องค์ ได้แก่

  1. หม่อมเจ้าวิมลปัทมราช จิรประวัติ (17 พฤษภาคม พ.ศ. 2442 - 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2508)
  2. หม่อมเจ้านิวาศสวัสดี จิรประวัติ (16 กรกฎาคม พ.ศ. 2443 - 28 มีนาคม พ.ศ. 2519)
  3. หม่อมเจ้าหญิง ไม่ปรากฏพระนาม

และมีอนุชาต่างพระมารดาอีก 2 องค์ คือ

  1. หม่อมเจ้านิทัศนาธร จิรประวัติ (8 มกราคม พ.ศ. 2449 - 3 มีนาคม พ.ศ. 2506)
  2. หม่อมเจ้าขจรจิรพันธ์ จิรประวัติ (19 ตุลาคม พ.ศ. 2455 - 15 สิงหาคม พ.ศ. 2514)

หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ เป็นราชองครักษ์ประจำพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี มียศที่ "พันตรี"[3] ทรงได้รับการไว้วางพระราชหฤทัยมาก แม้กระทั่งเมื่อพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินประพาสทวีปยุโรปเป็นเวลาประมาณเจ็ดเดือนครึ่ง[4] หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติก็ได้โดยเสด็จและคอยบันทึกเหตุการณ์ต่าง ๆ ไว้โดยตลอด

หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติได้ถวายการอารักขาพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี อยู่ที่วังไกลกังวล เมื่อครั้งเกิดเหตุการณ์การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 ก่อนพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีจะเสด็จแปรพระราชฐาน ประทับเรือศรวรุณไปจังหวัดสงขลา พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์, พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภาพรรณี, พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช, หม่อมเจ้ากมลีสาณ ชุมพล, หม่อมเจ้านนทิยาวัด สวัสดิวัตน์, หม่อมเจ้าครรชิตพล อาภากร, หม่อมเจ้าเสรฐพันธุ์ จักรพันธุ์ และหลวงศักดิ์นายเวร (มหาดเล็ก) โดยหม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติได้ตามเสด็จถวายการอารักขาด้วย

หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ สิ้นชีพตักษัยเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2483 สิริชันษา 39 ปี

พระเกียรติยศ

แก้

พันตรี หม่อมเจ้าประสบศรีจิรประวัติ จิรประวัติ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ของประเทศไทยและเครื่องราชอิสริยาภรณ์ของต่างประเทศต่าง ๆ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

แก้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

แก้

พระยศ

แก้

พระยศทางทหาร

แก้
  • 12 สิงหาคม พ.ศ. 2465: นายร้อยตรี[11]
  • 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2470: นายร้อยเอก[12]

พงศาวลี

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ. จุฬาลงกรณราชสันตติวงศ์ :พระนามพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดา. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, 2548. 136 หน้า. ISBN 9742217467
  2. อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ ม.จ.ไกรสิงห์ วุฒิชัย ณ เมรุวัดธาตุทอง วันพุธ ที่ 23 มิถุนายน 2519. [ม.ป.ท.]: มงคลการพิมพ์; 2519.
  3. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2473/D/617.PDF
  4. รัชกาลที่ 7 เสด็จฯยุโรป พ.ศ. 2476-2477 (2):องค์พระประมุขทรงพินิจโลกที่แปรเปลี่ยน จากเว็บไซต์ kingprajadhipokstudy สืบค้นเมื่อ 18-03-57.
  5. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จุลจอมเกล้าฝ่ายหน้า เก็บถาวร 2022-10-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๔๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๖๓๐, ๒๕ พฤศจิกายน ๒๔๖๖
  6. ราชกิจจานุเบกษา, ส่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไปพระราชทาน เก็บถาวร 2022-10-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๔๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๒๗๐, ๒๒ พฤศจิกายน ๒๔๗๔
  7. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-10-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๔๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๓๘๐, ๒๙ พฤศจิกายน ๒๔๗๔
  8. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความให้ประดับตราต่างประเทศ เก็บถาวร 2022-10-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๕๒ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๖๐๘, ๙ มิถุนายน ๒๔๗๘
  9. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความ เรื่อง ให้ประดับตราต่างประเทศ เก็บถาวร 2022-10-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๕๑ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๔๐๑๕, ๒๐ มกราคม ๒๔๗๗
  10. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความให้ประดับตราต่างประเทศ เก็บถาวร 2022-10-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๕๒ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๖๐๙, ๙ มิถุนายน ๒๔๗๘
  11. พระราชทานยศทหารบก
  12. พระราชทานยศทหารบก