พระครูภาวนากิจจาภิรม (สมชาย จีรปุญฺโญ)

พระครูภาวนากิจจาภิรม วิ. (นามเดิม: สมชาย แสงสิน) น.ธ.เอก, ปบ.ส., พธ.บ., พธ.ม. (รัฐประศาสนศาสตร์) (1 ตุลาคม พ.ศ. 2506 - ปัจจุบัน) ผู้ช่วยเจ้าคณะจังหวัดอุตรดิตถ์, เจ้าสำนักปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดอุตรดิตถ์ แห่งที่ 3, รองเจ้าคณะตำบลคุ้งตะเภา พระอุปัชฌาย์ และเจ้าอาวาสวัดคุ้งตะเภารูปปัจจุบัน เกิดเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2506 อุปสมบทเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2530 หลังจากสำเร็จการศึกษา น.ธ.เอก ในปี พ.ศ. 2533 ได้ออกธุดงค์และไปอยู่ที่สวนโมกขพลารามเพื่อฝึกปฏิบัติธรรมกับท่านพุทธทาส จนหลังจากท่านพุทธทาสมรณภาพในปี พ.ศ. 2536 ท่านจึงได้กลับมาจำพรรษาที่วัดคุ้งตะเภา จนถึงปัจจุบัน

พระครูภาวนากิจจาภิรม วิ. (สมชาย จีรปุญฺโญ)
ชื่ออื่น	หลวงพ่อสมชาย
ส่วนบุคคล
เกิด	1 ตุลาคม พ.ศ. 2506 (60 ปี)
นิกาย	มหานิกาย
การศึกษา	น.ธ.เอก, ปบ.ส., พธ.บ. (การจัดการเชิงพุทธ), พธ.ม. (รัฐประศาสนศาสตร์)
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดคุ้งตะเภา จังหวัดอุตรดิตถ์
อุปสมบท	24 มิถุนายน พ.ศ. 2530
พรรษา	36
ตำแหน่ง	ผู้ช่วยเจ้าคณะจังหวัดอุตรดิตถ์, รองเจ้าคณะตำบลคุ้งตะเภา, เจ้าอาวาสวัดคุ้งตะเภา, พระอุปัชฌาย์

ท่านเป็นพระสงฆ์นักพัฒนา เป็นประธานมูลนิธิ ๒๕๐ ปี วัดคุ้งตะเภา เป็นนักเผยแผ่ศาสนาพุทธ และนักปฏิบัติธรรมรูปสำคัญในจังหวัดอุตรดิตถ์ มีผลงานเป็นที่ปรากฏชัดเจนในหมู่คณะพระนักเผยแผ่ และคณะสงฆ์จังหวัดอุตรดิตถ์ ทั้งในด้านสาธารณูปการ สาธารณสงเคราะห์ และการศึกษาคณะสงฆ์ มานับสิบปี เป็นที่เคารพนับถือของบรรพชิตและคฤหัสถ์ทั่วไปในจังหวัดอุตรดิตถ์ในปัจจุบัน

ด้วยเหตุที่ท่านเป็นพระสงฆ์นักพัฒนาที่มีผลงานเป็นที่ประจักษ์ จึงทำให้ท่านได้รับถวายรางวัลจากหน่วยงานและองค์กรต่าง ๆ มากมาย จนในปี พ.ศ. 2554 ท่านจึงได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ เข้ารับพระราชทานรางวัลเสาเสมาธรรมจักร จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งถือเป็นรางวัลทรงเกียรติสูงสุดที่มอบถวายแด่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนาในประเทศไทย

ประวัติ

แรกบวช

พระครูภาวนากิจจาภิรม วิ. (สมชาย) เกิดเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2506 เป็นบุตรของพ่ออู๋ แสงสิน และแม่ละมาย แสงสิน ชาติภูมิคนคุ้งตะเภาโดยกำเนิด บรรพชาอุปสมบท เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2530 ณ พัทธสีมาวัดคุ้งตะเภา ตำบลคุ้งตะเภา อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยมีพระครูคัมภีร์ธรรมคุณ เจ้าคณะตำบลท่าเสา เป็นพระอุปัชฌาย์ ปัจจุบันพระสมุห์สมชายจำพรรษาอยู่ที่วัดคุ้งตะเภา

ออกปฏิบัติ

พิธีฌาปนกิจร่างของท่านพุทธทาสภิกขุอย่างเรีบยง่าย ณ สวนโมกขพลาราม วันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2536

หลังจากบรรพชาอุปสมบท หลวงพ่อสมชาย ได้ศึกษาปริยัติธรรมจนจบนักธรรมชั้นเอกในปี พ.ศ. 2533 ท่านได้ปฏิเสธการรับตำแหน่งพระสังฆาธิการเจ้าอาวาส และได้มีศรัทธาออกธุดงค์ในช่วงหลังออกพรรษาของทุกปีไปยังพื้นที่ป่าเขาชนบททั้งในและนอกประเทศ เพื่อโปรดสาธุชนและฝึกปฏิบัติธรรม ตั้งแต่สิบสองปันนา (ประเทศจีน) เชียงตุง (ประเทศพม่า) รัฐกะเหรี่ยง (ประเทศพม่า) กัมพูชา รวมถึงในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยในช่วงก่อนปี พ.ศ. 2534 หลวงพ่อสมชายได้ธุดงค์ไปจังหวัดภาคใต้ และได้เข้าพักที่สวนโมกขพลาราม และอยู่ฝากตัวเพื่อปฏิบัติศึกษาธรรมกับหลวงพ่อพุทธทาสก่อนที่ท่านพุทธทาสจะมรณภาพ และเป็นหนึ่งในพระลูกศิษย์ไม่กี่รูปที่อยู่ในวันฌาปนกิจสรีระของหลวงพ่อพุทธทาสในปี พ.ศ. 2536

สร้างบารมี

หลังจากหลวงพ่อพุทธทาสมรณภาพลง ท่านได้กลับมาจำพรรษาที่วัดคุ้งตะเภา วัดบ้านเกิดของท่าน และได้รับตราตั้งจากเจ้าคณะจังหวัดอุตรดิตถ์ แต่งตั้งเป็นรองเจ้าอาวาสวัดคุ้งตะเภา ในปี พ.ศ. 2540 ได้รับฐานานุกรมที่พระสมุห์ในปี พ.ศ. 2542 และเจ้าอาวาสวัดคุ้งตะเภา ในปี พ.ศ. 2554 โดยหลังจากท่านกลับมาจำพรรษายังวัดบ้านเกิด ท่านได้สร้างคุณประโยชน์นานัปการแก่วงการพระพุทธศาสนาในจังหวัดอุตรดิตถ์ ทั้งในด้านสาธารณูปการ สาธารณสงเคราะห์ และการศึกษาคณะสงฆ์จนถึงปัจจุบัน

ผลงาน

ในด้านการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา ท่านเป็นผู้ริเริ่มให้มีการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมในวัดคุ้งตะเภา จัดการศึกษาศาสนศึกษาแก่เด็กและเยาวชนในตำบลคุ้งตะเภา ตั้งศูนย์พุทธศาสนศึกษาวันอาทิตย์ในวัดโดยไม่หวังพึ่งงบประมาณจากภาครัฐ รวมถึงเป็นประธานริเริ่มจัดโครงการต่าง ๆ มากมาย เพื่อส่งเสริมการศึกษาพระปริยัติธรรมสู่เยาวชน และประชาชน เช่น โครงการ บวร บ้าน-วัด-โรงเรียน, โครงการปาฐกถาธรรมนำใจ, โครงการต้นไม้พูดได้ เป็นต้น นอกจากนี้ยังเป็นประธานจัดโครงการสืบสานศาสนทายาทบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน

พัดประทานจากสมเด็จพระสังฆราช ทรงยกย่องผลงานการพัฒนาวัด ของพระสมุห์สมชาย ในปี พ.ศ. 2563

รวมถึงร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐต่าง ๆ รวมทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และโรงเรียนในจังหวัดอุตรดิตถ์ เป็นพระธรรมวิทยากรจัดอบรมเยาวชนในรูปแบบต่าง ๆ เช่น โครงการพัฒนาคุณภาพชีวิต, ค่ายคุณธรรมจริยธรรม, ค่ายพุทธบุตร และโครงการปฏิบัติธรรมในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้แก่เยาวชนให้ห่างไกลจากยาเสพติด โดยจัดนับสิบโครงการตลอดทั้งปี มานานนับสิบปี และมีเยาวชนผ่านโครงการต่าง ๆ ที่จัดแล้วนับหมื่นคน ด้านการปฏิบัติธรรม หลวงพ่อสมชายได้จัดโครงการปฏิบัติธรรมธุดงค์วัตรธรรมจาริก เพื่อฝึกพระภิกษุให้มีความชำนาญด้านการปฏิบัติภาวนา ความอดทน เป็นการสร้างพระวิทยากรที่ชำนาญการปฏิบัติธรรมรุ่นใหม่ เพื่อเผยแผ่พระพุทธศาสนา และฉลองศรัทธาแก่ชาวเขาและสาธุชนผู้เลื่อมใสในเขตทุรกันดารมานานนับสิบรุ่น

ในด้านสาธารณูปการและสาธารณสงเคราะห์ หลวงพ่อสมชาย เป็นพระสงฆ์รูปสำคัญของจังหวัดอุตรดิตถ์ที่มีความเชี่ยวชาญในงานด้านนวกรรม ดังปรากฏผลงานการเป็นผู้นำประชาชนก่อสร้างศาสนสถานกว่ายี่สิบแห่ง รวมถึงเป็นผู้นำประชาชนในชุมชนนำสิ่งของบรรเทาทุกข์แจกจ่ายแก่ผู้ประสบภัยพิบัติต่าง ๆ สิ้นงบประมาณไปกว่ายี่สิบล้านบาท จนเป็นที่ศรัทธาเลื่อมใสของประชาชนทั่วไป

หลวงพ่อสมชาย เป็นพระสงฆ์วัดบ้านนักปฏิบัติที่มีความรู้สามารถและมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ชัด แต่เป็นพระสงฆ์ที่ไม่มีความถือตัวและไม่ปรารถนาตำแหน่งปกครองคณะสงฆ์ใด ๆ ในหมู่ลูกศิษย์ผู้ใกล้ชิดจะรู้กันเป็นอย่างดีว่าหลวงพ่อสมชายเป็นพระสงฆ์ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ท่านมักหาโอกาสภาวนาเสมอ ๆ ไม่สะสมเงินทอง ไม่เคยมีอารมณ์ขึ้นหรือลงทั้งวาจาและการกระทำ ทำให้สหธรรมิกผู้ได้รู้จักใกล้ชิดจะมีความเคารพรักและศรัทธาในปฏิปทาของท่าน ทำให้ท่านได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ในปี พ.ศ. 2565

การศึกษา

• พ.ศ. 2533 สอบไล่ได้นักธรรมชั้นเอก สำนักวัดคุ้งตะเภา
• พ.ศ. 2540 มัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.6)
• พ.ศ. 2552 ประกาศนียบัตรหลักสูตรการบริหารกิจการคณะสงฆ์ (ป.บส.) จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
• พ.ศ. 2555 ปริญญาตรี พุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ (พธ.บ.) จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
• พ.ศ. 2559 ปริญญาโท พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ (พธ.ม.) จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

เกียรติคุณที่ได้รับ

รางวัลพระราชทาน และรางวัลประทาน จากพระบรมวงศานุวงศ์

• พ.ศ. 2554 - รางวัลพระราชทาน "เสาเสมาธรรมจักร" รางวัลพระราชทานแด่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
• พ.ศ. 2558 - โล่รางวัลประทาน "รางวัลเสาอโศก" โล่รางวัลประทานแด่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา จากพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ

รางวัลจากองค์กรต่าง ๆ

• พ.ศ. 2558 รางวัล "วัฒนคุณาธร" รางวัลผู้ทำคุณประโยชน์ต่อกระทรวงวัฒนธรรม จากกระทรวงวัฒนธรรม
• พ.ศ. 2556 โล่เกียรติยศ "อุตรคุณูปการ" รางวัลแด่ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อจังหวัดอุตรดิตถ์ จากผู้ว่าราชการจังหวัดอุตรดิตถ์
• พ.ศ. 2553 รางวัล “พุทธคุณูปการ รัชตเกียรติคุณ” ผู้มีพุทธคุณูปการต่อพระพุทธศาสนา จากคณะกรรมาธิการศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร
• พ.ศ. 2554 รางวัลประกาศเกียรติคุณผู้ทำคุณประโยชน์ต่อคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์
• พ.ศ. 2547 รางวัลเกียรติยศดีเด่น จากกรมกิจการพลเรือนทหาร กองบัญชาการทหารสูงสุด
• พ.ศ. 2538 ผู้ได้รับรางวัล "ผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ระดับจังหวัด" จากพระสิทธิญาณมุณี เจ้าคณะจังหวัดอุตรดิตถ์

สมณศักดิ์

• พ.ศ. 2565 ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์เป็น พระครูสัญญาบัตร ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ในราชทินนามที่ พระครูภาวนากิจจาภิรม วิ.
• พ.ศ. 2542 ได้รับแต่งตั้งเป็นฐานานุกรมในตำแหน่งของเจ้าคณะอำเภอ ที่ "พระสมุห์" ในพระครูเกษมธรรมาลังการ เจ้าคณะอำเภออำเภอเมืองอุตรดิตถ์

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซด์วัดคุ้งตะเภา https://sites.google.com/site/watkungtaphao เก็บถาวร 2015-10-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

ก่อนหน้า		พระครูภาวนากิจจาภิรม (สมชาย จีรปุญฺโญ)		ถัดไป
พระครูประดิษฐ์ธรรมธัช (ธง ฐิติธมฺโม)		เจ้าอาวาสวัดคุ้งตะเภา (9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554 - ปัจจุบัน)		ยังคงดำรงตำแหน่ง