กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา

ศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา (9 มกราคม พ.ศ. 2475 - 12 มกราคม พ.ศ. 2553) เป็นสถาปนิกชาวไทย นักธุรกิจ ผู้ก่อตั้งสำนักงานออกแบบคาซ่า อาจารย์และอดีตคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (คนที่ 4 พ.ศ. 2517-2521)[1], นักแสดง นักบินสมัครเล่น อดีตนักกีฬายิงปืนทีมชาติในกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนปี พ.ศ. 2503 และปี พ.ศ. 2507[2] อดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร คนที่ 11 และศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย) ปี พ.ศ. 2550

ร้อยเอก
กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
ม.ป.ช., ม.ว.ม., จ.ภ., ต.อ.จ.
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร คนที่ 11
ดำรงตำแหน่ง
19 เมษายน 2535 – 18 เมษายน 2539
ก่อนหน้า พลตรีจำลอง ศรีเมือง
ถัดไป พิจิตต รัตตกุล
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด 9 มกราคม พ.ศ. 2475
จังหวัดพระนครประเทศสยาม
เสียชีวิต 12 มกราคม พ.ศ. 2553 (78 ปี)
โรงพยาบาลศิริราช กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
พรรค พรรคพลังธรรม
พรรคประชากรไทย
คู่สมรส สุชาดา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
บุตร 3 คน
อาชีพ
  • สถาปนิก
  • อาจารย์
  • นักธุรกิจ
  • นักกีฬายิงปืน
  • นักแสดง
  • ทหารบก
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้  ไทย
สังกัด กองทัพบกไทย
ประจำการ พ.ศ. 2500 - พ.ศ. 2503
ยศ RTA OF-2 (Captain).svg ร้อยเอก
กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
เกิด ไทย
สัญชาติไทย
ศิษย์เก่า
รางวัลศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย)
ผลงานสำคัญ

กฤษฎา เป็นสถาปนิกผู้บุกเบิกงานสถาปัตยกรรมสมัยใหม่คนสำคัญของไทย ด้วยผลงานออกแบบที่เป็นที่รู้จักกันดีเช่น เอ็มบีเคเซ็นเตอร์ อาคารศูนย์การค้าริเวอร์ซิตี้ อาคารสำนักงานใหญ่ บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) โบสถ์เซเวียร์ เป็นต้น ผลงานของกฤษฎา มักเป็นอาคารเชิงพาณิชย์ขนาดใหญ่และส่วนใหญ่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร

ประวัติแก้ไข

กฤษฎา เกิดเมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2475 เป็นบุตรของหม่อมหลวงวงศ์อรุณ อรุณวงศ์[3] จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนอัสสัมชัญ (อสช 12977) ปริญญาตรีและโททางสถาปัตยกรรมศาสตร์ จากสถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (MIT) ประเทศสหรัฐอเมริกา ในปี พ.ศ. 2498, 2499 ได้รับทุนจากรัฐบาลฝรั่งเศส ไปศึกษาด้านสถาปัตยกรรมที่ โรงเรียนวิจิตรศิลป์เอกอลเดโบซาร์ และดูงานสถาปัตยกรรม เป็นเวลา 6 เดือน ในปี พ.ศ. 2503[4] กฤษฎา สมรสกับ สุชาดา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา มีบุตรด้วยกัน 3 คน เป็นชาย 2 คน หญิง 1 คน

การทำงานแก้ไข

กฤษฎา เคยรับราชการที่กรมยุทธโยธาทหารบกหลังสำเร็จการศึกษา จนถึงยศร้อยเอก แล้วจึงโอนมาเป็นอาจารย์สอนวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2503-2532) และมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นอดีตนายกสมาคมสถาปนิกสยาม (อาษา) , อดีตอุปนายกของสภาสถาปนิกเอเซีย (ARCASIA) , อดีตรองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ฝ่ายโยธา (พ.ศ. 2533-2535) และผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (19 เมษายน 2535 – 18 เมษายน 2539) โดยการสนับสนุนของ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง อดีตผู้ว่าฯ คนก่อน ได้รับมอบปริญญา สถาปัตยกรรมศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย) ประจำปี พ.ศ. 2550 เมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2551 จากการเสนอของคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (กวช.) [5]

กฤษฎา เป็นผู้ก่อตั้งบริษัท คาซา (CASA) มีผลงานออกแบบอาคารหลายแห่ง ที่มีชื่อเสียง เช่น อาคารใหม่สวนอัมพร [6] อาคารสินธร ถนนวิทยุ [7] อาคารห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัล สาขาชิดลม สาขาสีลม [8] และสาขาหัวหมาก สำนักงานใหญ่ธนาคารกรุงเทพ สาขาสีลม [5] ตึกไอบีเอ็ม ถนนพหลโยธิน [7] สำนักงานใหญ่การบินไทย [7] และเมื่อปี 2539 ได้รับเลือกให้เป็นสถาปนิกดีเด่นของสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์[9]

ถึงแก่กรรมแก้ไข

กฤษฎา ถึงแก่กรรมด้วยโรคเส้นเลือดหัวใจโป่งพอง เมื่อวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2553 ที่โรงพยาบาลศิริราช รวมอายุได้ 78 ปี[10] มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2553 ณ วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร

ผลงานออกแบบแก้ไข

 
อาคารใหม่สวนอัมพร
 
อาคารสำนักงานใหญ่การบินไทย ถนนวิภาวดีรังสิต
  • อาสนถานแม่พระนิรมล จังหวัดอุบลราชธานี (พ.ศ. 2503)
  • โรงแรมมโนราห์ (พ.ศ. 2506)
  • อาคารกรุงเทพสหกล (พ.ศ. 2510)
  • อาคารสมาคมนักข่าวไทย (พ.ศ. 2510)
  • อาคารเรียนคณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2510)
  • อาคารบรรยายรวมคณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล (พ.ศ. 2510)
  • อาคารสารสิน (พ.ศ. 2511)
  • อาคารสวนใหม่อัมพร (พ.ศ. 2511)
  • โบสถ์เซเวียร์ (พ.ศ. 2513)
  • อาคารเซเวียร์ฮอลล์ (พ.ศ. 2513)
  • ห้องสมุด เอ.ยู.เอ. (พ.ศ. 2513)
  • ธนาคารไทยทนุ สาขาสีลม (พ.ศ. 2513)
  • บ้านศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา (พ.ศ. 2514)
  • โรงพยาบาลสงขลานครินทร์ หาดใหญ่ (พ.ศ. 2516)
  • ธนาคารกรุงเทพสำนักงานใหญ่ (พ.ศ. 2517)
  • โรงแรมเพลสซิเดนท์ (พ.ศ. 2517)
  • ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลซิดลม (พ.ศ. 2517)
  • อาคารสินเอเซีย (พ.ศ. 2517)
  • อาคารสินธร (พ.ศ. 2521)
  • อาคารศรีวิกรม (พ.ศ. 2522)
  • อาคารอมารีแอร์พอร์ต (พ.ศ. 2523)
  • ริเวอร์ เฮาส์ คอนโดมิเนียม (พ.ศ. 2524)
  • อาคารชาญอิสระ (พ.ศ. 2525)
  • อาคารเอส.พี.อินเตอร์ชันแนล (พ.ศ. 2525)
  • ศูนย์การค้ามาบุญครองเซ็นเตอร์ (พ.ศ. 2525)
  • อาคารเซ็นทรัลชิดลม ทาวเวอร์ (พ.ศ. 2526)
  • อาคารสาธรธานี (พ.ศ. 2526)
  • อาคารบ้านโป่ง (พ.ศ. 2526)
  • อาคารสำนักงานใหญ่ บริษัท การบินไทย จำกัด (พ.ศ. 2527)
  • อาคารเอส.พี. (ไอ.บี.เอ็ม.) (พ.ศ. 2528)
  • อาคารสกล (พ.ศ. 2529)
  • อาคารบิวตี้ เจมส์ (พ.ศ. 2530)
  • ส่วนต่อขยายอาคารสำนักงานใหญ่ บริษัท การบินไทย จำกัด (พ.ศ. 2531)
  • อาคารซี.ที.ไอ.ทาวเวอร์ (พ.ศ. 2531)
  • อาคารอาร์.เอส.ทาวเวอร์ (พ.ศ. 2532)
  • อาคารหะรินทร (พ.ศ. 2532)

วงการบันเทิงแก้ไข

กฤษฎา เป็นนักบินสมัครเล่น เคยมีผลงานเป็นนักแสดงรับเชิญ ในภาพยนตร์เรื่อง เสือ โจรพันธุ์เสือ (2541) โดยรับบทเป็น พระยาบริรักษ์ประชาราษฎร์ บิดาของ เสือใบ (อำพล ลำพูน) ตัวเอกในเรื่อง และ เรื่องพรางชมพู (2545) [11] แสดงละครโทรทัศน์เทิดพระเกียรติเรื่อง พ่อ ตอน ชีวิตที่พอเพียง (2542) และแสดงละครเวที

การแข่งขันกีฬาโอลิมปิกแก้ไข

กฤษฎา ได้เข้ารับราชการในกองทัพไทยในปี พ.ศ. 2500 - 2503 และได้เป็นนักกีฬายิงปืนทีมชาติในกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนปี พ.ศ. 2503กรุงโรม ประเทศอิตาลี และปี พ.ศ. 2507กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น[12]

ยศกองอาสารักษาดินแดนแก้ไข

กฤษฎา ได้รับพระราชทานยศนายกองเอกแห่งกองอาสารักษาดินแดน[13]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์แก้ไข

อ้างอิงแก้ไข

  1. ทัวร์กันให้ทั่วจุฬาฯ ตอน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
  2. "Krisada Arunwong". Sports Reference. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-22. สืบค้นเมื่อ 4 July 2015.
  3. อรุณวงศ์ สะกดด้วย "ศ"
  4. "ทำเนียบผู้ว่า". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-01-29. สืบค้นเมื่อ 2008-01-18.
  5. 5.0 5.1 วธ.ประกาศ 6 ศิลปินแห่งชาติ ปี 2550 “ร.อ.กฤษฎา-ครูเพลงชื่อดัง” ได้รับรางวัล[ลิงก์เสีย]
  6. อาคารใหม่ สวนอัมพร
  7. 7.0 7.1 7.2 "ประวัติ จาก CASA.co.th". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-07. สืบค้นเมื่อ 2008-01-17.
  8. "เซ็นทรัลรีเทล ทุ่มงบกว่า 50 ล้าน ปรับโฉมใหม่เซ็นทรัล-สีลม โดนใจลูกค้าย่านธุรกิจ". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-01-18. สืบค้นเมื่อ 2008-01-17.
  9. สมาคมสถาปนิกสยามฯข่าว อ.กฤษฎา คือ ศิลปินแห่งชาติ ของเราในปี ๒๕๕๐ โดย ยอดเยี่ยม เทพธรานนท์ เก็บถาวร 2011-11-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  10. ""ร.อ.กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ.อยุธยา "เสียชีวิต!". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-11-12. สืบค้นเมื่อ 2010-01-13.
  11. พรางชมพู (2002)
  12. "Krisada Arunwong". Sports Reference. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-22. สืบค้นเมื่อ 4 July 2015.
  13. "ได้รับพระราชทานยศนายกองเอกแห่งกองอาสารักษาดินแดน" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-10-03. สืบค้นเมื่อ 2018-10-03.
  14. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐๘ ตอนที่ ๒๐๘ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑, ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๓๔
  15. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐๓ ตอนที่ ๒๑๓ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๕, ๓ ธันวาคม ๒๕๒๙
  16. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณภรณ์ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ประจำปี ๒๕๕๑, เล่ม ๑๒๖ ตอนที่ ๒ ข หน้า ๑๒๒, ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๒
  17. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า, เล่ม ๘๕ ตอนที่ ๔๔ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๓๐, ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๑๑
  18. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญจักรมาลาและเหรียญจักรพรรดิมาลา, เล่ม ๙๙ ตอนที่ ๑๘๔ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๓๒๔๑, ๑๗ ธันวาคม ๒๕๒๕
  19. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญลูกเสือสดุดี, เล่ม ๑๑๑ ตอนที่ ๑๕ ช หน้า ๙๐, ๑๗ สิงหาคม ๒๕๓๗
  20. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ และเหรียญราชรุจิ, เล่ม ๑๑๓ ตอนที่ ๑๒ ข หน้า ๖๔, ๒๑ มิถุนายน ๒๕๓๙

แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข

ก่อนหน้า กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา ถัดไป
พลตรี จำลอง ศรีเมือง    
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
(19 เมษายน พ.ศ. 2535 - 18 เมษายน พ.ศ. 2539)
  พิจิตต รัตตกุล