เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา หรือ เครื่องราชอิสริยาภรณ์ช้าง (เดนมาร์ก: Elefantordenen) เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งประเทศเดนมาร์ก ชั้นสูงสุดของประเทศ เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้สถาปนาขึ้นตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 15 แต่สถาปนาเสร็จสิ้นอย่างเป็นทางการใน พ.ศ. 2236 ในรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 แห่งเดนมาร์ก[1] และบรรจุอยู่ในรัฐธรรมนูญของประเทศใน พ.ศ. 2392 เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้จะพระราชทานให้สำหรับพระบรมวงศานุวงศ์และประมุขรัฐของต่างประเทศเท่านั้น[2]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา | |
---|---|
สายสะพาย ดวงตราและดารา | |
ประเภท | เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นเดียว |
วันสถาปนา | พ.ศ. 2236 |
ประเทศ | เดนมาร์ก |
ผู้สมควรได้รับ | พระบรมวงศานุวงศ์และประมุขแห่งรัฐต่างประเทศที่มีความสัมพันธไมตรีต่อประเทศเดนมาร์ก |
สถานะ | ยังมีการมอบ |
ผู้สถาปนา | สมเด็จพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 แห่งเดนมาร์ก |
ประธาน | สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 แห่งเดนมาร์ก |
สถิติการมอบ | |
รายแรก | สมเด็จพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 แห่งเดนมาร์ก |
รายล่าสุด | เจ้าชายดาเนียล ดยุกแห่งเวสเตร์เยิตลันด์ |
ลำดับเกียรติ | |
สูงกว่า | ไม่มี |
รองมา | เครื่องราชอิสริยาภรณ์แดนเนอโบร |
หมายเหตุ | แพรแถบเครื่องราชอิสริยาภรณ์ |
ประวัติ
แก้เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชิ้นนี้ เริ่มต้นจาก สมาคมทางศาสนาของเดนมาร์กที่มีชื่อว่า "สมาคมแม่พระแห่งพระเจ้า" ซึ่งมีสมาชิกประมาณห้าสิบคนจากชนชั้นสูงของเดนมาร์ก ก่อตั้งขึ้นในรัชสมัยของพระเจ้าคริสเตียนที่ 1 ในช่วงศตวรรษที่ 15 ตราของสมาคมเป็นรูปพระแม่มารีย์อุ้มพระบุตรอยู่ภายในพระจันทร์เสี้ยวและล้อมรอบด้วยรัศมีของดวงอาทิตย์ ซึ่งห้อยลงมาจากสายสร้อยที่มีห่วงเป็นรูปช้าง คล้ายกับสายสร้อยของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในปัจจุบัน ซึ่งตรานี้อาจได้รับแรงบันดาลใจจากตราประจำตำแหน่งของบาทหลวงประจำสมาคมซึ่งเป็นรูปช้างอย่างที่ทราบกันอยู่แล้ว เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้จึงถูกจัดทำขึ้นใหม่ในรูปแบบปัจจุบันเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม ค.ศ. 1693 โดยพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 โดยมีเพียงหนึ่งชั้นและมีอัศวินชั้นสูงเพียง 30 คน รวมถึงประมุขแห่งรัฐ (เช่น พระมหากษัตริย์) และพระราชโอรสของพระองค์ ข้อบังคับของเครื่องราชอิสริยาภรณ์จึงได้รับการแก้ไขในปี ค.ศ. 1958 โดยมีพระราชกฤษฎีกาออกมา เพื่อให้ทั้งชายและหญิงสามารถได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้ได้เช่นเดียวกัน
ส่วนการออกแบบรูปช้างและปราสาทนั้นมีที่มาจาก "เฮาดา" ซึ่งเป็นเกี้ยวหรือคานหามที่ติดตั้งอยู่บนหลังช้าง เกี้ยวชนิดนี้ใช้กันมากในอนุทวีปอินเดีย ชาวเดนมาร์กจึงนำเอาการออกแบบนี้มาใช้ในเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา เนื่องจากพวกเขาเคยปกครองบางส่วนของอินเดียซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอาณานิคมเล็ก ๆ ของพวกเขา แต่เมื่อเวลาผ่านไป เฮาดาหรือคานหามอินเดีย อาจไม่คุ้นเคยสำหรับคนเดนมาร์กจึงได้ถูกแทนที่ด้วยปราสาทของยุโรปที่ชาวเดนมาร์กคุ้นเคยเป็นอย่างดี แต่ยังคงมีควานช้างชาวอินเดียอยู่บนตราจนถึงปัจจุบัน
ลักษณะของเครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- สายสร้อย : ทำด้วยทองคำ ประกอบด้วยรูปช้างและหอคอยสลับกันไปมา ผ้าคลุมบนตัวช้างมีตัวอักษร "D" ซึ่งย่อมาจาก "Dania" อันเป็นภาษาละตินจากยุคกลางที่หมายถึง เดนมาร์ก โดยมักจะสวมในช่วงเทศกาลปีใหม่ หรือพิธีการสำคัญของประเทศอย่างพิธีบรมราชาภิเษก เป็นต้น
- ดวงตรา : เป็นรูปช้างที่ทำด้วยทองคำขาว ตัวเรือนสีฟ้า มีความสูงประมาณ 5 เซนติเมตร ด้านหลังรูปช้างซ้อนด้วยรูปหอนาฬิกาที่ทำด้วยอิฐเคลือบสีชมพู ล้อมรอบด้วยเพชรขนาดเล็กที่ผ่านการเจียระไน และมีรูปควาญช้างสวมชุดหลากสีนั่งอยู่บนหลังช้างและถือไม้เท้าทองคำ โดยดวงตราจะห้อยกับสายสร้อยหรือสายสะพาย[3]
- ดารา : มีลักษณะเป็นดาวสีเงินแปดแฉก ตรงกลางเป็นพื้นสีแดง ประดับด้วยไม้กางเขนสีขาว โดยประดับอยู่ที่หน้าอกด้านซ้าย
- สายสะพาย : เป็นผ้าไหมมัวร์สีฟ้าอ่อน สำหรับบุรุษกว้าง 10 เซนติเมตร สหรับสตรีกว้าง 6 เซนติเมตร ใช้สะพายจากบ่าขวาเฉียงลงทางซ้าย
สมาชิกแห่งราชอิสริยาภรณ์
แก้องค์ประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา
แก้สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 พระมหากษัตริย์แห่งเดนมาร์กพระองค์ปัจจุบัน เป็นองค์ประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา
อนึ่ง สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 ทรงเป็นสมาชิกแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตั้งแต่วันที่ 14 มกราคม ค.ศ. 1972 ในฐานะพระบรมวงศานุวงศ์ในพระมหากษัตริย์
สมาชิกปัจจุบันแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา เรียงตามวันที่ได้รับการถวาย/พระราชทาน
แก้- 20 เมษายน 1947: สมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกรเธอที่ 2 แห่งเดนมาร์ก อดีตประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ขณะนั้นคือ เจ้าหญิงมาร์เกรเธอแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)
- 20 เมษายน 1947: เจ้าหญิงเบเนดิกเทอแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)[4]
- 20 เมษายน 1947: สมเด็จพระราชินีอันเนอ-มารีแห่งกรีซ ขณะนั้นคือ เจ้าหญิงอันเนอ-มารีแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)[4]
- 8 สิงหาคม 1953: จักรพรรดิอากิฮิโตะแห่งญี่ปุ่น ขณะนั้นคือ มกุฎราชกุมารอากิฮิโตะ ( ญี่ปุ่น)[4]
- 21 กุมภาพันธ์ 1958: สมเด็จพระราชาธิบดีฮารัลด์ที่ 5 แห่งนอร์เวย์ ( นอร์เวย์)[4]
- 6 กันยายน 1960: สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ บรมราชชนนีพันปีหลวง ขณะนั้นคือ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ( ไทย) [4]
- 17 กุมภาพันธ์ 1961: เคานต์อิงกลอฟแห่งโรเซินบอร์ก ขณะนั้นคือ เจ้าชายแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก) [4]
- 3 พฤษภาคม 1963: สมเด็จพระจักรพรรดินีฟาราห์แห่งอิหร่าน ( อิหร่าน)[4]
- 11 กันยายน 1964: เจ้าหญิงไอรีนแห่งกรีซและเดนมาร์ก ( กรีซ)[4]
- 12 มกราคม 1965: สมเด็จพระราชาธิบดีคาร์ลที่ 16 กุสตาฟแห่งสวีเดน ขณะนั้นคือ มกุฎราชกุมารคาร์ล กุสตาฟ ( สวีเดน)[4]
- 28 กันยายน 1965: เจ้าชายมาซาฮิโตะ ฮิตาจิโนะมิยะแห่งญี่ปุ่น ( ญี่ปุ่น) [4]
- 18 มิถุนายน 1968: สมเด็จพระราชาธิบดีอัลแบร์ที่ 2 แห่งเบลเยียม ( เบลเยียม)[4]
- 14 มกราคม 1972: เจ้าชายโจอาคิมแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)
- 16 มกราคม 1973: เจ้าหญิงคริสตินาแห่งสวีเดน นางแม็กนูซัน ( สวีเดน)[4]
- 12 กุมภาพันธ์ 1973: สมเด็จพระราชินิซอนยาแห่งนอร์เวย์ ( นอร์เวย์)[4]
- 30 เมษายน 1974: สมเด็จพระเจ้าชาลส์ที่ 3 แห่งสหราชอาณาจักร ขณะนั้นคือ เจ้าชายแห่งเวลส์ ( สหราชอาณาจักร)[4]
- 29 ตุลาคม 1975: เจ้าหญิงเบียทริกซ์แห่งเนเธอร์แลนด์ ต่อมาคือ สมเด็จพระราชินีนาถ ( เนเธอร์แลนด์)[4]
- 17 มีนาคม 1980: สมเด็จพระราชาธิบดีฆวน การ์โลสที่ 1 แห่งสเปน ( สเปน)[4]
- 17 มีนาคม 1980: สมเด็จพระราชินีโซเฟียแห่งสเปน ( สเปน)[4]
- 25 กุมภาพันธ์ 1981: วิกดิส ฟินโบกาดาตีร์ อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐไอซ์แลนด์ ( ไอซ์แลนด์)[4]
- 25 มิถุนายน 1984: อังตอนียู รามัลยู ยานึช อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐโปรตุเกส ( โปรตุเกส)[4]
- 3 กันยายน 1985: สมเด็จพระราชินีซิลเวียแห่งสวีเดน ( สวีเดน)[4]
- 20 กรกฎาคม 1991: เจ้าชายโฮกุน มกุฎราชกุมารแห่งนอร์เวย์ ( นอร์เวย์)[4]
- 13 ตุลาคม 1992: เจ้าหญิงมาร์ธา ลุยเซอแห่งนอร์เวย์ ( นอร์เวย์)[4]
- 5 กรกฎาคม 1993: เลค วาเลซา อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐโปแลนด์ ( โปแลนด์)[4]
- 7 กันยายน 1994: มาร์ตติ อะห์ติซาริ อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐฟินแลนด์ ( ฟินแลนด์)[4]
- 16 พฤษภาคม 1995: สมเด็จพระราชินีเปาลาแห่งเบลเยียม ( เบลเยียม)[4]
- 14 กรกฎาคม 1995: เจ้าหญิงวิกตอเรีย มกุฎราชกุมารีแห่งสวีเดน ( สวีเดน)[4]
- 17 พฤศจิกายน 1995: อเล็กซันดรา เคาน์เตสแห่งเฟรเดอริกสบอร์ก เดิม เจ้าหญิงอเล็กซันดรา เคาน์เตสแห่งเฟรเดอริกสบอร์ก ( เดนมาร์ก)[4]
- 18 พฤศจิกายน 1996: โอลาฟือร์ แรกนาร์ กริมส์สัน อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐไอซ์แลนด์ ( ไอซ์แลนด์)[4]
- 14 มกราคม 1997: เจ้าชายปัฟโลส มกุฎราชกุมารแห่งกรีซ เจ้าชายแห่งเดนมาร์ก ( กรีซ) [4]
- 18 มีนาคม 1997: กุนติส อุลมานิส อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐลัตเวีย ( ลัตเวีย)[4]
- 31 มกราคม 1998: สมเด็จพระราชาธิบดีวิลเลม-อเล็กซานเดอร์แห่งเนเธอร์แลนด์ ขณะนั้นคือ เจ้าชายแห่งออร์เรนจ์ ( เนเธอร์แลนด์)[4]
- 27 เมษายน 1998: สมเด็จพระราชินีนูร์แห่งจอร์แดน ( จอร์แดน)[4]
- 2 มิถุนายน 1998: สมเด็จพระจักรพรรดินีมิจิโกะแห่งญี่ปุ่น ( ญี่ปุ่น)[4]
- 3 พฤษภาคม 1999: เฟร์นังดู เอ็งรีกี การ์โดซู อดีตประธานาธิบดีสหพันธ์สาธารณรัฐบราซิล ( บราซิล)[4]
- 23 พฤษภาคม 2000: เอมิล คอนสแตนติเนสคู อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐโรมาเนีย ( โรมาเนีย)[4]
- 17 ตุลาคม 2000: พีตาร์ สโตยานอฟ อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐบัลแกเรีย ( บัลแกเรีย)[4]
- 7 กุมภาพันธ์ 2001: พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะนั้นคือ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ( ไทย)[4]
- 3 เมษายน 2001: ตารยา ฮาโลเนน อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐฟินแลนด์ ( ฟินแลนด์)[4]
- 10 ตุลาคม 2001: มิลาน คูชาน อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐสโลวีเนีย ( สโลวีเนีย)[4]
- 28 พฤษภาคม 2002: สมเด็จพระราชาธิบดีฟิลีปแห่งเบลเยียม ขณะนั้นคือ เจ้าชายฟิลีป ดยุกแห่งบราบันต์ ( เบลเยียม)[4]
- 20 ตุลาคม 2003: แกรนด์ดยุกอ็องรีแห่งลักเซมเบิร์ก ( ลักเซมเบิร์ก)[4]
- 20 ตุลาคม 2003: แกรนด์ดัชเชสมาเรีย เตเรซาแห่งลักเซมเบิร์ก ( ลักเซมเบิร์ก)[4]
- 16 มีนาคม 2004: ไอออน อิเลียสกู อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐโรมาเนีย ( โรมาเนีย)[4]
- 9 เมษายน 2004: สมเด็จพระราชินีแมรีแห่งเดนมาร์ก ขณะนั้นคือ เจ้าหญิงแมรี มกุฎราชกุมารี พระวรชายา ( เดนมาร์ก)[4]
- 16 พฤศจิกายน 2004: สมเด็จพระจักรพรรดินารูฮิโตะแห่งญี่ปุ่น ขณะนั้นคือ มกุฎราชกุมารนารูฮิโตะ ( ญี่ปุ่น)[4]
- 29 มีนาคม 2006: จอร์จี้ ปาร์วานอฟ อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐบัลแกเรีย ( บัลแกเรีย)[4]
- 12 กันยายน 2007: ลูอิส อีนาซียู ลูลา ดา ซิลวา อดีตประธานาธิบดีสหพันธ์สาธารณรัฐบราซิล ( บราซิล)[4]
- 18 กุมภาพันธ์ 2008: ฟิลิป แคลเดรอน ฮิโนโฆซา อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐเม็กซิโก ( เม็กซิโก)[4]
- 24 พฤษภาคม 2008: เจ้าหญิงมารีแห่งเดนมาร์ก พระชายาในเจ้าชายโจอาคิมแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)[4]
- 11 พฤษภาคม 2011: ลี มย็อง-บัก อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐเกาหลี ( เกาหลีใต้)[4]
- 23 ตุลาคม 2012: อีวาน กาสพาโรวิก อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐสโลวาเกีย ( สโลวาเกีย)
- 4 เมษายน 2013: เซาลี นีนิสเตอ ประธานาธิบดีสาธารณรัฐฟินแลนด์ ( ฟินแลนด์)
- 17 พฤษภาคม 2014: เจ้าหญิงเม็ตเตอ-มาริต มกุฎราชกุมารีแห่งนอร์เวย์ พระวรชายา ( นอร์เวย์)
- 21 ตุลาคม 2014: อิโว โยซิโปวิช อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐโครเอเชีย ( โครเอเชีย)
- 17 มีนาคม 2015: สมเด็จพระราชินีมักซิมาแห่งเนเธอร์แลนด์ ( เนเธอร์แลนด์)
- 13 เมษายน 2016: เอนริเก เปญญา นิเอโต อดีตประธานาธิบดีสาธารณรัฐเม็กซิโก ( เม็กซิโก)
- 24 มกราคม 2017: กืดนี โทลาเซียส โยฮาเนสสัน ประธานาธิบดีสาธารณรัฐไอซ์แลนด์ ( ไอซ์แลนด์)
- 28 มีนาคม 2017: สมเด็จพระราชินีมาตีลด์แห่งเบลเยียม ( เบลเยียม)
- 28 สิงหาคม 2018: แอมานุแอล มาครง ประธานาธิบดีสาธารณรัฐฝรั่งเศส ( ฝรั่งเศส)
- 10 พฤศจิกายน 2021: ฟรังค์-วัลเทอร์ ชไตน์ไมเออร์ ประธานาธิบดีสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี ( เยอรมนี)
- 21 มกราคม 2022: เจ้าหญิงอิงกริด อเล็กซันดราแห่งนอร์เวย์ ( นอร์เวย์)[5]
- 15 ตุลาคม 2023: เจ้าชายคริสเตียน มกุฎราชกุมารแห่งเดนมาร์ก ขณะนั้นคือ เจ้าชายคริสเตียน ( เดนมาร์ก)
- 6 พฤศจิกายน 2023: สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 แห่งสเปน ( สเปน)
- 6 พฤศจิกายน 2023: สมเด็จพระราชินีเลติเซียแห่งสเปน ( สเปน)
- 14 มกราคม 2024: เจ้าหญิงอิซาเบลลาแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)
- 14 มกราคม 2024: เจ้าชายวินเซนต์แห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)
- 14 มกราคม 2024: เจ้าหญิงโจเซฟินแห่งเดนมาร์ก ( เดนมาร์ก)
- 6 พฤษภาคม 2024: เจ้าชายดาเนียล ดยุกแห่งเวสเตร์เยิตลันด์ ( สวีเดน)
อ้างอิง
แก้- ↑ Rosenborg Slot – Objects[ลิงก์เสีย]
- ↑ "The Royal Orders of Chivalry". The Danish Monarchy. 14 January 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 March 2011. สืบค้นเมื่อ 1 March 2011.
- ↑ In an article entitled "Has anyone seen our elephant?" The 1 July 2004 issue of the Copenhagen Post reported that the original mold for the elephant badge had been stolen from the court jeweler, Georg Jensen.
- ↑ 4.00 4.01 4.02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07 4.08 4.09 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18 4.19 4.20 4.21 4.22 4.23 4.24 4.25 4.26 4.27 4.28 4.29 4.30 4.31 4.32 4.33 4.34 4.35 4.36 4.37 4.38 4.39 4.40 4.41 4.42 4.43 4.44 4.45 4.46 4.47 4.48 4.49 Official List of Knights of the Order of the Elephant เก็บถาวร 16 กรกฎาคม 2011 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. (ในภาษาเดนมาร์ก) อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่สมเหตุสมผล มีนิยามชื่อ "borger" หลายครั้งด้วยเนื้อหาต่างกัน - ↑ Kongehuset