มณฑลฉ่านซี
ฉ่านซี ในภาษาจีนกลาง (จีน: 陕西; พินอิน: Shǎnxī) หรือ เจียบไซ ในภาษาฮกเกี้ยน เป็นมณฑลหนึ่งในสาธารณรัฐประชาชนจีน ตั้งอยู่ในภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศแถบลุ่มแม่น้ำเหลือง (หวงเหอ) โดยมากมีลักษณะภูมิประเทศคล้ายแอ่งอยู่ระหว่างภูเขาหลายแห่ง มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองระดับมณฑลอื่น ๆ ได้แก่ มณฑลชานซี (ตะวันออกเฉียงเหนือ), มณฑลเหอหนาน (ตะวันออก), มณฑลหูเป่ย์ (ตะวันออกเฉียงใต้), ฉงชิ่ง (ใต้), มณฑลเสฉวน (ตะวันตกเฉียงใต้), มณฑลกานซู่ (ตะวันตก), เขตปกครองตนเองหนิงเซี่ย (ตะวันตกเฉียงเหนือ) และเขตปกครองตนเองมองโกเลียใน (เหนือ)
มณฑลฉ่านซี 陕西省 | |
|---|---|
| การถอดเสียงชื่อมณฑล | |
| • ภาษาจีน | ฉ่านซีเฉิ่ง (陕西省 Shǎnxī Shěng) |
| • อักษรย่อ | SN / ฉ่าน (陕 Shǎn) หรือ ฉิน (秦 Qín) |
   .jpg)  (ตามเข็มนาฬิกาจากด้านบน) | |
.svg) แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลฉ่านซี | |
| พิกัด: 35°36′N 108°24′E / 35.6°N 108.4°E | |
| เมืองหลวง (และเมืองใหญ่สุด) | ซีอาน |
| เขตการปกครอง | 10 จังหวัด, 107 อำเภอ, 1,745 ตำบล |
| การปกครอง | |
| • เลขาธิการพรรค | หู เหอผิง (胡和平}) |
| • ผู้ว่าการ | หลิว กั๋วจง (刘国中) |
| พื้นที่[1] | |
| • ทั้งหมด | 205,800 ตร.กม. (79,500 ตร.ไมล์) |
| อันดับพื้นที่ | อันดับที่ 11 |
| ความสูงจุดสูงสุด | 3,767.2 เมตร (12,359.6 ฟุต) |
| ประชากร (ค.ศ. 2010)[2] | |
| • ทั้งหมด | 37,327,378 คน |
| • อันดับ | อันดับที่ 16 |
| • ความหนาแน่น | 180 คน/ตร.กม. (470 คน/ตร.ไมล์) |
| • อันดับความหนาแน่น | อันดับที่ 21 |
| ประชากรศาสตร์ | |
| • องค์ประกอบทางชาติพันธุ์ | ฮั่น – 99.5% หุย – 0.4% |
| • ภาษาและภาษาถิ่น | ภาษาจีนกลางที่ราบภาคกลาง, ภาษาจีนกลางตะวันตกเฉียงใต้, ภาษาจีนจิ้น |
| รหัส ISO 3166 | CN-SN |
| GDP (ค.ศ. 2017)[3] | 2.19 ล้านล้านเหรินหมินปี้ 324.34 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 15) |
| • ต่อหัว | 57,266 เหรินหมินปี้ 8,482 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 12) |
| HDI (ค.ศ. 2018) |  0.756[4]สูง · อันดับที่ 14 |
| เว็บไซต์ | www |
| มณฑลฉ่านซี | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg) "ฉ่านซี" เขียนด้วยอักษรจีนตัวย่อ (บน) และอักษรจีนตัวเต็ม (ล่าง) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ชื่อภาษาจีน | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| อักษรจีนตัวย่อ | 陕西 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| อักษรจีนตัวเต็ม | 陝西 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ฮั่นยฺหวี่พินอิน | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ไปรษณีย์ | Shensi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ความหมายตามตัวอักษร | "ทางตะวันตกของฉ่าน (ช่องเขา)" | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ชื่อภาษาดุงกาน | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ภาษาดุงกาน | Шанщи | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
มณฑลฉ่านซีครอบคลุมพื้นที่ 205,000 ตารางกิโลเมตร มีประชากรประมาณ 37 ล้านคน ซึ่งมากเป็นอันดับที่ 16 ของประเทศจีน เมืองหลวงของมณฑลคือ ซีอาน ซึ่งรวมพื้นที่ของอดีตเมืองหลวงของจีน อันได้แก่ เฟิงเฮ่า และฉางอาน โดยซีอานเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีน[5] และยังเป็นหนึ่งในเมืองเก่าแก่ที่สุดในจีน โดยเคยเป็นเมืองหลวงในสมัยราชวงศ์โจวตะวันตก ราชวงศ์ฮั่น ราชวงศ์จิ้น ราชวงศ์สุย และราชวงศ์ถัง[6] นอกจากนี้ เสียนหยาง ก็เคยเป็นเมืองหลวงในสมัยราชวงศ์ฉิน ซึ่งตั้งอยู่ทางเหนือของแม่น้ำเว่ย์
ประชากรส่วนใหญ่ของมณฑลฉ่านซีเป็นชาวจีนฮั่น ภาษาที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นภาษาจีนกลาง รวมทั้งภาษาจีนกลางที่ราบภาคกลาง ภาษาจีนกลางตะวันตกเฉียงใต้ และสำเนียงท้องถิ่นอื่น ๆ เช่น ภาษาจีนจิ้น
มณฑลฉ่านซีมีเศรษฐกิจที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 15 ของจีน โดยอยู่ในอันดับกึ่งกลางในบรรดาเขตการปกครองระดับมณฑลของจีน อุตสาหกรรมที่ใหญ่ที่สุดในมณฑลฉ่านซีประกอบไปด้วยภาคเชื้อเพลิงฟอสซิลและเทคโนโลยีขั้นสูง สำหรับภาคเทคโนโลยีขั้นสูงนั้นประกอบด้วยอุตสาหกรรมอากาศยานและอวกาศ โดยมณฑลฉ่านซีเป็นแหล่งผลิตอุปกรณ์การวิจัยและพัฒนา และอุปกรณ์การผลิต สำหรับอุตสาหกรรมการบินเชิงพาณิชย์ภายในประเทศมากกว่าร้อยละ 50 ของประเทศ[7]
เขตการปกครอง
แก้มณฑลฉ่านซีประกอบด้วยเขตการปกครองระดับจังหวัด 10 แห่ง ซึ่งทั้งหมดมีฐานะเป็นนครระดับจังหวัด โดยมี 1 แห่งที่มีฐานะเป็นนครระดับกิ่งมณฑลด้วย
| เขตการปกครองของมณฑลฉ่านซี | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| รหัส เขตการปกครอง[8] |
เขตการปกครอง | พื้นที่ (ตร.กม.)[9] |
ประชากร ค.ศ. 2010 (คน)[10] |
ศูนย์กลาง การปกครอง |
จำนวน เขตการปกครองย่อย[11] | |||||
| เขต | อำเภอ | นครระดับอำเภอ | ||||||||
| 610000 | มณฑลฉ่านซี | 205800.00 | 37,327,378 | นครซีอาน | 30 | 71 | 6 | |||
| 610100 | นครซีอาน | 10096.81 | 8,467,837 | เขตเว่ย์ยาง | 11 | 2 | ||||
| 610200 | นครถงชวาน | 3884.81 | 834,437 | เขตเย่าโจว | 3 | 1 | ||||
| 610300 | นครเป่าจี | 18116.93 | 3,716,731 | เขตจินไถ | 3 | 9 | ||||
| 610400 | นครเสียนหยาง | 10323.99 | 4,894,834 | เขตฉินตู | 3 | 9 | 2 | |||
| 610500 | นครเว่ย์หนาน | 13030.56 | 5,286,077 | เขตหลินเว่ย์ | 2 | 7 | 2 | |||
| 610600 | นครหยานอาน | 37030.54 | 2,187,009 | เขตเป๋าถ่า | 2 | 10 | 1 | |||
| 610700 | นครฮั่นจง | 27096.43 | 3,416,196 | เขตฮั่นไถ | 2 | 9 | ||||
| 610800 | นครยฺหวีหลิน | 42920.18 | 3,351,437 | เขตยฺหวีหยาง | 2 | 9 | 1 | |||
| 610900 | นครอานคาง | 23536.31 | 2,629,906 | เขตฮั่นปิน | 1 | 9 | ||||
| 611000 | นครชางลั่ว | 19587.31 | 2,341,742 | เขตชางโจว | 1 | 6 | ||||
อ้างอิง
แก้- ↑ "Doing Business in China – Survey". Ministry of Commerce of the People's Republic of China. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 May 2014. สืบค้นเมื่อ 5 August 2013.
- ↑ "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census [1] (No. 2)". National Bureau of Statistics of China. 29 April 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 July 2013. สืบค้นเมื่อ 4 August 2013.
- ↑ 陕西省2017年国民经济和社会发展统计公报 [Statistical Communiqué of Shaanxi on the 2017 National Economic and Social Development] (ภาษาChinese (China)). Statistical Bureau of Shaanxi. 2018-03-09. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-06-22. สืบค้นเมื่อ 2018-06-22.
- ↑ "Sub-national HDI - Subnational HDI - Global Data Lab". globaldatalab.org. สืบค้นเมื่อ 2020-04-17.
- ↑ 最新中国城市人口数量排名（根据2010年第六次人口普查）. www.elivecity.cn (ภาษาChinese (China)). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-03-03. สืบค้นเมื่อ 2019-06-12.
- ↑ "Xi'an - MSN Encarta". 2008-02-28. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-28. สืบค้นเมื่อ 2019-06-12.
- ↑ "China Economy @ China Perspective". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-08. สืบค้นเมื่อ 2011-10-25.
- ↑ 中华人民共和国县以上行政区划代码 (ภาษาจีนตัวย่อ). Ministry of Civil Affairs. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-04-02. สืบค้นเมื่อ 2015-12-11.
- ↑ Shenzhen Bureau of Statistics. 《深圳统计年鉴2014》 (ภาษาจีนตัวย่อ). China Statistics Print. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-05-12. สืบค้นเมื่อ 2015-05-29.
- ↑ Census Office of the State Council of the People's Republic of China; Population and Employment Statistics Division of the National Bureau of Statistics of the People's Republic of China (2012). 中国2010人口普查分乡、镇、街道资料 (1 ed.). Beijing: China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-6660-2.
- ↑ Ministry of Civil Affairs (August 2014). 《中国民政统计年鉴2014》 (ภาษาจีนตัวย่อ). China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-7130-9.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ มณฑลฉ่านซี
คู่มือการท่องเที่ยว Shaanxi จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)- เว็บไซต์ทางการ
 | บทความประเทศจีน ประวัติศาสตร์จีน หรือภาษาจีนนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |