ราชวงศ์ถัง
บทความนี้อาจต้องการตรวจสอบต้นฉบับ ในด้านไวยากรณ์ รูปแบบการเขียน การเรียบเรียง คุณภาพ หรือการสะกด คุณสามารถช่วยพัฒนาบทความได้ |
ราชวงศ์ถัง (/tɑːŋ/,[3] [tʰǎŋ]; 唐朝[a]) เป็นราชวงศ์ของจีนที่ปกครองระหว่าง ค.ศ. 618 ถึง ค.ศ. 907 โดยมีช่วงว่างจักรพรรดิระหว่าง ค.ศ. 690 ถึง ค.ศ. 705 นักประวัติศาสตร์มักมองว่าราชวงศ์ถังเป็นจุดสูงสุดของอารยธรรมจีน และเป็นยุคทองของวัฒนธรรมสากล[5] ดินแดนของราชวงศ์ถังที่ได้มาจากการต่อสู้ทางทหารของจักรพรรดิในช่วงต้นราชวงศ์ เทียบได้กับดินแดนของราชวงศ์ฮั่น
ถัง 唐 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| พ.ศ. 1161–1233 พ.ศ. 1248–1450 | |||||||||||||
 อาณาเขตราชวงศ์ถังในปี พ.ศ. 1243 | |||||||||||||
| สถานะ | จักรวรรดิ | ||||||||||||
| เมืองหลวง | ฉางอัน (พ.ศ. 1161 - 1233, พ.ศ. 1248 - 1447) ลั่วหยาง (พ.ศ. 1447 - 1450) | ||||||||||||
| ภาษาทั่วไป | ภาษาจีน | ||||||||||||
| ศาสนา | เต๋า พุทธ ขงจื๊อ | ||||||||||||
| การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||||||
| จักรพรรดิ | |||||||||||||
• พ.ศ. 1161-1170 | จักรพรรดิถังเกาจู่ | ||||||||||||
• พ.ศ. 1227-1233, พ.ศ. 1253-1255 | จักรพรรดิถังรุ่ยจง | ||||||||||||
• พ.ศ. 1447-1450 | จักรพรรดิถังไอ | ||||||||||||
| ประวัติศาสตร์ | |||||||||||||
• การสถาปนาฉางอัน | พ.ศ. 1161 | ||||||||||||
• ราชวงศ์อู่โจวปกครองแทน | พ.ศ. 1233 | ||||||||||||
• ปกครองอีกครั้ง | พ.ศ. 1248 | ||||||||||||
• สิ้นอำนาจ | พ.ศ. 1450 | ||||||||||||
| พื้นที่ | |||||||||||||
| 715[1][2] | 5,400,000 ตารางกิโลเมตร (2,100,000 ตารางไมล์) | ||||||||||||
| ประชากร | |||||||||||||
• ศตวรรษที่ 7 | 50 ล้านคน | ||||||||||||
• ศตวรรษที่ 9 | 80 ล้านคน | ||||||||||||
| สกุลเงิน | เหรียญจีน, เงินสดจีน | ||||||||||||
| |||||||||||||
หลี่หยวนตั้งราชวงศ์แก้ไข
ในรัชกาลของจักรพรรดิสุยหยางตี้ (隋煬帝)[6][7] เป็นรัชสมัยแห่งการกดขี่ราษฎรและความพ่ายแพ้ต่ออาณาจักรโคกูรยอของเกาหลีถึงสามครั้งทำให้ผู้คนพากันไม่พอใจรัฐบาลมากขึ้น ในค.ศ. 617 ผู้ว่ามณฑลไท่หยวน (太原) หลี่ยวน (李淵) ซึ่งมีบรรดาศักดิ์เป็น ถังกว๋อกง (唐國公) ได้ยกทัพเข้าบุกยึดเมืองต้าเหิง (大興城) ราชธานีของราชวงศ์สุย ปลดจักรพรรดิหยางตี้ลงจากบัลลังก์เป็นไท่ซ่างหวง (太上皇) แล้วตั้งหยางหยู (楊侑) พระราชนัดดาเป็นจักรพรรดิองค์ต่อไปแทน พระนามว่า จักรพรรดิสุยกงตี้ (隋恭帝) แต่ก็ทรงเป็นเพียงแค่จักรพรรดิหุ่นเชิดอำนาจที่แท้จริงนั้นอยู่ที่หลี่หยวน ซึ่งได้รับพระราชทานเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นถังอ๋อง(唐王) [8][9]
มารดาของหลี่ยวนนั้น เป็นพระเชษฐภคินีของพระจักรพรรดินีตูกู จักรพรรดินีของจักรพรรดิสุยเหวินตี้ ในค.ศ. 618 หลี่หยวนพระเจ้าถังได้ล้มเลิกราชวงศ์สุยและตั้งราชวงศ์ถัง ขึ้นครองราชสมบัติเป็นปฐมจักรพรรดิแห่งราชวงศ์ถัง ภายหลังได้รับพระนามที่พระสุสานว่าจักรพรรดิถังเกาจู่ (唐高祖) คงราชธานีไว้ที่เดิมกับราชวงศ์สุยโดยเปลี่ยนชื่อเป็นเมืองฉางอัน (長安) รวมทั้งตั้งพระโอรสองค์โตหลี่เจี้ยนเฉิง (李建成) เป็นองค์ชายรัชทายาท และพระโอรสองค์รองหลี่ซื่อหมิน (李世民) เป็นฉินอ๋อง (秦王) พระโอรสองค์ที่สาม หลี่หยวนจี๋ (李元吉) เป็นฉีอ๋อง (齊王) จักรพรรดิถังเกาจู พระโอรสทั้งสองพระองค์และพระธิดาองค์หญิงผิงหยาง (平陽公主) ได้ทำการสู้รบปราบชุมนุมต่าง ๆ ที่ตั้งตนเป็นใหญ่จนสามารถรวมจักรวรรดิจีนได้
พระเจ้าไท่หลี่ซื่อหมินมีพระปรีชาปราบปรามเจ้าท้องถิ่นต่าง ๆ ได้สร้างผลงานไว้มาก เมื่อสิ้นสุดสงครามแล้วจึงเกิดการแย่งราชสมบัติระหว่างหลี่ซื่อหมินกับองค์ชายรัชทายาทหลี่เจี้ยนเฉิง ในค.ศ. 626 ในเหตุการณ์ประตูเสฺวียนอู่ (玄武門) หลี่ซื่อหมินปลงพระชนม์องค์ชายรัชทายาทพระเชษฐาและพระเจ้าพระอนุชา จักรพรรดิเกาจู่พระบิดาจึงทรงไม่อาจทนได้ที่เห็นพระโอรสเข่นฆ่ากันเองจึงทรงสละราชสมบัติเป็นไท่ซ่างหว่าง ให้พระโอรสหลี่ซื่อหมิน เป็นจักรพรรดิถังไท่จง (唐太宗)
การขยายอำนาจของอาณาจักรถังแก้ไข
.png)
การขยายอำนาจของจักรวรรดิถัง:
ทิศเหนือ รบชนะพวกเติร์กมีอำนาจเหนือมองโกเลีย
ทิศตะวันออก มีอำนาจเหนือคาบสมุทรเกาหลี
ทิศตะวันตก รบชนะพวกอุยกูร์(อุ้ยเก้อ)มีอำนาจเหนือซินเจียง,ทุ่งหญ้าสเตปป์,ทะเลสาบแคสเปียน
สถาปัตยกรรมแก้ไข
สมัยราชวงศ์ถัง เป็นช่วงที่เศรษฐกิจและวัฒนธรรมในสังคมศักดินาพัฒนาเร็วที่สุด ลักษณะพิเศษของสถาปัตยกรรมสมัยราชวงศ์ถังคือมีขนาดใหญ่โต มีระบบระเบียบ ใช้สีไม่ค่อยมากแต่มีลายชัดเจน ในเมืองฉางอันเมืองหลวงสมัยราชวงศ์ถัง (เมืองซีอานในปัจจุบัน) และเมืองลั่วหยางเมืองหลวงทางตะวันออกของราชวงศ์ถังต่างก็เคยสร้างวังหลวงอุทยานและที่ทำการเป็นจำนวนมาก เมืองฉางอันเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดของโลกในสมัยนั้น วังต้าหมิงในเมืองฉางอันใหญ่มาก เขตซากของวังนี้กว้างกว่ายอดจำนวนพื้นที่วังต้องห้ามสมัยหมิงและชิงในกรุงปักกิ่ง 3 เท่ากว่า ๆ สถาปัตยกรรมที่สร้างด้วยไม้ในสมัยราชวงศ์ถังสวยมาก วิหารประธานในวัดโฝกวางเขต อู่ไถซาน มณฑลซานซี ก็คือสถาปัตยกรรมสมัยราชวงศ์ถังที่เป็นแบบฉบับ นอกจากนี้สถาปัตยกรรมที่สร้างด้วยอิฐและก้อนหินในสมัยราชวงศ์ถังก็ได้รับ การพัฒนาอีกขั้นหนึ่ง เจดีย์ห่านใหญ่ เจดีย์ห่านเล็กในเมืองซีอานและเจดีย์เชียนสุน ในเมืองต้าหลี่ต่างก็เป็นเจดีย์ที่สร้างด้วยอิฐและก้อนหิน
วัฒนธรรมแก้ไข
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
บันเทิงคดีแก้ไข
- มังกรราชวงศ์ถัง
- มังกรคู่สู้สิบทิศ
- วานรเทพสะท้านฟ้า
- บันทึกปิ่น
- ลำนำรักแห่งฉางอัน
- ตำนานอู่เม่ยเนียง
- สตรีหาญฉางเกอ
- ศึกชิงบัลลังก์ราชวงศ์ถัง
- ศึกบุปผาวังมังกร 1-2
- ฉางอัน 12 ชั่วยาม
- ลำนำรักเคียงบัลลังก์
หนังสือการ์ตูนแก้ไข
- ฉางเกอสิง
วรรณกรรมแก้ไข
ศาสนาและปรัชญาแก้ไข
ในสมัยราชวงศ์ถัง พระเจ้าถังไท่จง ได้โปรดพระกรุณาฯ ให้สมณะเหี้ยนจาง ไปทำการอัญเชิญพระไตรปิฏกมาจากชมพูทวีป อันเป็นการเริ่มต้นของการใช้ เส้นทางสายไหม และก่อเกิดนิยายเรื่อง "ไซอิ๋ว" ในเวลาต่อมา ซึ่งหลังจากที่สมณะเหี้ยนจางรับปากไปอัญเชิญพระไตรปิฏกแล้ว ก็ได้รับการเปลี่ยนนามมาเป็น "พระถังซัมจั๋ง"
สิ่งประดิษฐ์แก้ไข
ดูเพิ่มแก้ไข
หมายเหตุแก้ไข
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D (December 2006). "East-West Orientation of Historical Empires". Journal of World-Systems Research. 12 (2): 222. ISSN 1076-156X.
- ↑ Taagepera, Rein (1997). "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia". International Studies Quarterly. 41 (3): 492. doi:10.1111/0020-8833.00053. JSTOR 2600793.
- ↑ "Tang". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
- ↑ Wilkinson 2013, p. 6.
- ↑ Lewis 2012, p. 1.
- ↑ Ebrey, Walthall & Palais 2006, pp. 90–91.
- ↑ Adshead 2004, pp. 40–41.
- ↑ Adshead 2004, p. 40.
- ↑ Graff 2000, p. 78.
แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: ราชวงศ์ถัง |
- ราชวงศ์ถัง เก็บถาวร 2010-06-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน พิพิธภัณฑ์ออนไลน์ที่มหาวิทยาลัยมินเนโซตาสเตท (อังกฤษ)
- ราชวงศ์ถัง (ค.ศ. 618–907) เก็บถาวร 2012-12-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
| ก่อนหน้า | ราชวงศ์ถัง | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| ราชวงศ์สุย |  |
ราชวงศ์ในประวัติศาสตร์จีน (ค.ศ. 618–907) |
 |
ยุคห้าวงศ์สิบรัฐ |