ไทยเอฟเอคัพ
ไทยเอฟเอคัพ (อังกฤษ: Thai FA Cup) เป็นการแข่งขันฟุตบอลถ้วยระดับสูงในประเทศไทย จัดขึ้นโดยสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เริ่มแข่งขันเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2517 และพักการแข่งขันไปตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 ต่อมาในปี พ.ศ. 2552 สมาคมฯ กลับมาจัดแข่งขันอีกครั้ง ปัจจุบัน (ตั้งแต่ฤดูกาล 2558) เปลี่ยนผู้สนับสนุนหลัก จากมูลนิธิไทยคม มาเป็นบริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ซึ่งเป็นเจ้าของเครื่องดื่มตราช้าง จึงมีชื่อเรียกว่า ช้าง เอฟเอคัพ รูปแบบการแข่งขันเป็นระบบแพ้คัดออก (Knock-out) โดยกำหนดสัดส่วนของสโมสรฟุตบอลที่เข้าแข่งขัน ตามระดับชั้นของลีกที่ลงแข่งขันในฤดูกาลนั้น ทั้งนี้สโมสรที่ชนะเลิศ จะได้สิทธิเข้าแข่งขัน รายการเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท รอบเพลย์ออฟ
 | |
| ผู้จัด | สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ |
|---|---|
| ก่อตั้ง | พ.ศ. 2517 |
| ภูมิภาค |  ไทย |
| จำนวนทีม | 94 (2564–65) |
| ผ่านเข้าไปเล่นใน | เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท |
| ทีมชนะเลิศปัจจุบัน | ทรู แบงค็อก ยูไนเต็ด (สมัยที่ 1) |
| ทีมที่ประสบความสำเร็จที่สุด | บุรีรัมย์ ยูไนเต็ด (6 สมัย) |
| ผู้แพร่ภาพโทรทัศน์ | ทรูวิชั่นส์ |
 ช้าง เอฟเอคัพ 2567–68 | |
ประวัติการแข่งขัน
แก้
การแข่งขันฟุตบอลเอฟเอคัพของประเทศไทยเกิดขึ้นอย่างเป็นทางการครั้งแรกในปี พ.ศ. 2517 โดยเป็นดำริของ สุชาติ มุทุกันต์ อดีตนักฟุตบอลทีมชาติไทยและสภากรรมการของสมาคมฟุตบอลฯ (ในขณะนั้น)[1] โดยนำตัวอย่างจากการแข่งขันฟุตบอลเอฟเอคัพของอังกฤษ โดยยุคก่อนที่จะมีฟุตบอลลีกของไทย ทางสมาคมฯ จะเปิดรับสมัครทีมฟุตบอลมาเข้าร่วมแข่งขันร่วมกับทีมฟุตบอลที่ลงทำการแข่งขันในฟุตบอลถ้วยพระราชทาน จนเมื่อมีการแข่งขันฟุตบอลไทยลีก (เริ่มแข่งขันในปี พ.ศ. 2539) และ ไทยลีกดิวิชั่น 1 (เริ่มแข่งขันในปี พ.ศ. 2540) ก็มีการจำกัดจำนวนทีม โดยนำทีมจากไทยลีก และ ดิวิชั่น 1 แข่งขันร่วมกับ 4 ทีมที่เข้ารอบรองชนะเลิศ ถ้วย ข. และ ถ้วย ค. และทีมชนะเลิศและรองชนะเลิศ ถ้วย ง. ลงทำการแข่งขัน[2] จนเมื่อในปี พ.ศ. 2543 ก็ได้หยุดจัดการแข่งขันเนื่องจากขาดงบประมาณและกระแสความนิยมของฟุตบอลไทยในเวลานั้น
จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2552 ทางสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ ก็ได้รื้อฟื้นการแข่งขันฟุตบอลเอฟเอ คัพ ของไทยขึ้นมาอีกครั้ง โดยมีมูลนิธิไทยคมเป็นผู้สนับสนุน ก่อนที่จะมีการเปลี่ยนผู้สนับสนุนในปี พ.ศ. 2558 เป็นไทยเบฟเวอเรจ ในนามเครื่องดื่มตราช้าง นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
การเข้าร่วมแข่งขันในรายการสำคัญ
แก้ฟุตบอลในระดับสโมสรเอเชีย
แก้ในช่วงปี พ.ศ. 2537-2543 ทีมที่ชนะเลิศเอฟเอคัพ จะได้เข้าร่วมแข่งขันเอเชียนคัพวินเนอร์สคัพในฐานะตัวแทนประเทศไทย จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2552 ที่มีการรื้อฟื้นการแข่งขันเอฟเอคัพขึ้นใหม่ ทีมที่ชนะเลิศจะได้เข้าร่วมการแข่งขันเอเอฟซีคัพ จนถึงปี พ.ศ. 2554 และตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 ทีมที่ชนะเลิศรายการนี้ได้สิทธิเข้าแข่งขันเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิทในฤดูกาลถัดไป โดยจะต้องเข้าแข่งขันในรอบเพลย์ออฟก่อน
ไทยแลนด์ แชมเปียนส์ คัพ
แก้ทีมที่ชนะเลิศเอฟเอคัพจะผ่านเข้าไปเล่นในรายการไทยแลนด์แชมเปียนส์คัพในฤดูกาลถัดไป ซึ่งเป็นรายการฟุตบอลประเพณีก่อนเปิดฤดูกาล โดยจะทำการแข่งขันนัดเดียวกับทีมชนะเลิศการแข่งขันฟุตบอลไทยลีกในฤดูกาลที่ผ่านมา (หากในกรณีที่ทีมชนะเลิศไทยลีกและเอฟเอคัพเป็นทีมเดียวกัน ก็จะยกสิทธิ์การแข่งขันนี้ให้กับทีมรองชนะเลิศไทยลีกในฤดูกาลที่ผ่านมา)
ผู้สนับสนุน
แก้| ช่วงเวลา | ผู้สนับสนุน | ชื่อรายการ |
|---|---|---|
| พ.ศ. 2535–2537 | ยูคอม
|
ยูคอม เอฟเอ คัพ |
| พ.ศ. 2539–2540 | สิงห์
|
สิงห์ เอฟเอ คัพ |
| 2541 | ไม่มีผู้สนับสนุน | เอฟเอ ซุปเปอร์ คัพ |
| 2542 |  ฮอนด้า
|
ฮอนด้า เอฟเอ คัพ |
| พ.ศ. 2552–2557 | ไทยคม
|
มูลนิธิไทยคม เอฟเอ คัพ |
| พ.ศ. 2558–ปัจจุบัน | ช้าง
|
ช้าง เอฟเอ คัพ |
ทีมที่ชนะเลิศ
แก้1ส่งแข่งในนาม ทีมมูลนิธิพัฒนาเยาวชน
สถิติของการแข่งขัน
แก้- ยิงประตูมากที่สุด: 1 - 22 วันที่ 27 ตุลาคม 2564 - รอบ 64 ทีมสุดท้าย เอ็มบีเอฟ อัมพวา กับ การท่าเรือ
ทำเนียบผู้ชนะเลิศจำแนกตามสโมสร
แก้| สโมสร | ชนะเลิศ |
|---|---|
| บุรีรัมย์ ยูไนเต็ด | 6 (25544, 2555, 2556, 2558, 2564–65, 2565–66) |
| ราชประชา | 4 (25192, 25202, 2527, 2537) |
| ธนาคารกรุงเทพ | 3 (2523, 25241, 2541) |
| การท่าเรือ | 3 (2525, 25523, 2562) |
| สิงห์ เชียงราย ยูไนเต็ด | 3 (2560, 2561, 2563–64) |
| ราชวิถี | 2 (2517, 2518) |
| ชลบุรี | 2 (2553, 25591) |
| ดอนมูล | 1 (25241) |
| ไทยน้ำทิพย์ | 1 (2526) |
| องค์การโทรศัพท์ฯ | 1 (2536) |
| ทหารอากาศ | 1 (2539) |
| สินธนา | 1 (2540) |
| ธนาคารกสิกรไทย | 1 (2542) |
| บางกอกกล๊าส | 1 (2557) |
| สุโขทัย | 1 (25591) |
| ชัยนาท ฮอร์นบิล | 1 (25591) |
| ราชบุรี มิตรผล | 1 (25591) |
| ทรูแบงค็อก ยูไนเต็ด | 1 (2566–67) |
1ชนะเลิศร่วมกัน
2ส่งแข่งในนาม ทีมมูลนิธิพัฒนาเยาวชน
3ส่งแข่งในนาม การท่าเรือไทย เอฟซี
4ส่งแข่งในนาม บุรีรัมย์ พีอีเอ