แขวงดาวคะนอง
ดาวคะนอง เป็นชื่อแขวงและย่านในเขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร เดิมเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านชาวมอญที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของวัดกลางดาวคนอง จึงมีการสันนิษฐานว่าคำว่า คะนอง มาจาก คะน็อง หรือ ฮน็อง ในภาษามอญ
แขวงดาวคะนอง | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Khwaeng Dao Khanong |
 ถนนสมเด็จพระเจ้าตากสิน ช่วงตลาดดาวคะนอง | |
 แผนที่เขตธนบุรี เน้นแขวงดาวคะนอง | |
| ประเทศ |  ไทย |
| เขตปกครองพิเศษ | กรุงเทพมหานคร |
| เขต | ธนบุรี |
| พื้นที่[1] | |
| • ทั้งหมด | 1.289 ตร.กม. (0.498 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2566)[2] | |
| • ทั้งหมด | 16,581 คน |
| • ความหนาแน่น | 12,863.46 คน/ตร.กม. (33,316.2 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 10600 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 101506 |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
.jpg)
ชื่อและประวัติ
แก้สันนิษฐานว่าย่านดาวคะนองเป็นชุมชนมอญเมื่อสมัยต้นรัตนโกสินทร์ แต่เดิมมีตลาดน้ำวัดคลองดาวคะนอง[3] ย่านนี้ยังมีวัดกลางดาวคนองตั้งอยู่ใกล้กับปากคลองดาวคะนอง พบพระพุทธรูปหินทราย พระพุทธรูปทรงเครื่องน้อย อุโบสถที่มีเค้าสมัยปลายกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย[4] เดิมชื่อวัดคือ วัดกลาง เนื่องจากทางทิศใต้ของวัดติดต่อกับคลองบ้านกลาง ซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่บ้านชาวมอญ ต่อมาวัดได้เพิ่มคำว่า "ดาวคนอง" เข้าไปตามสถานที่ตั้งของวัดในระหว่าง พ.ศ. 2493–2512[5]
คำว่า คะน็อง (ခှံင်) หรือ ฮน็อง (သၞံၚ်) เป็นภาษามอญมีความหมายว่า "ดาว" ดาวคะนองจึงมีความหมายว่า "ดาวดาว"[6] ตามทฤษฎีคำซ้อน 2 ภาษา ยังมีการสันนิษฐานว่า ชื่ออาจมาจากการที่จระเข้มาอาละวาด[7] นิทานกลอนเรื่อง ไกรทอง โดยบุศย์ รจนา ระบุว่า ท้าวโคจรจากเมืองพิจิตรลงมาปราบจระเข้สองพี่น้อง ท้าวพันตาและพระยาพันวัง โดยแผลงฤทธิ์ฟาดน้ำกันที่ย่านนี้[8] ดาวคะนองยังได้รับการเอ่ยถึงใน นิราศเมืองแกลง วรรณกรรมต้นยุครัตนโกสินทร์ของสุนทรภู่[9]
ดาวคะนองยังได้รับการตั้งชื่อเป็นภาพยนตร์ กำกับโดยอโนชา สุวิชากรพงศ์ เพราะผู้สร้างเห็นว่า เมื่อขับรถขึ้นไปทางด่วนมักจะเห็นป้ายดาวคะนองเสมอ จึงเปรียบดาวคะนองเป็นเหมือนทางผ่าน และอีกนัยยะหนึ่ง หมายถึงคน ซึ่งทุกคนก็เป็นดาวในตัวเอง[10] โยคีเพลย์บอยก็แต่งเพลงชื่อ "ดาวคะนอง"[11] ดาวคะนองยังอยู่ในสูตรท่องจำพยัญชนะไทย "ส เสือดาวคะนอง"[12]
ที่ตั้งและอาณาเขต
แก้จากข้อมูลการเปลี่ยนแปลงแขวงพื้นที่แขวงในเขตธนบุรี เมื่อ 7 พฤศจิกายน 2540 แขวงดาวคะนองตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเขตธนบุรี มีอาณาเขตติดต่อกับแขวงอื่นเรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้[13]
- ทิศเหนือ ติดต่อกับแขวงตลาดพลู แขวงบุคคโล และแขวงสำเหร่ (เขตธนบุรี) มีคลองบางสะแก ถนนราชพฤกษ์ ถนนรัชดาภิเษก และถนนมไหสวรรย์เป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับแขวงบางคอแหลม (เขตบางคอแหลม) มีแนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศใต้ ติดต่อกับแขวงบางปะกอก (เขตราษฎร์บูรณะ) มีคลองดาวคะนองเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับแขวงจอมทองและแขวงบางค้อ (เขตจอมทอง) มีคลองบางสะแกเป็นเส้นแบ่งเขต
ประชากรศาสตร์
แก้จากข้อมูลรายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2562 แขวงดาวคะนองมีบ้าน 11,881 หลัง และมีประชากรทั้งหมด 17,392 คน แบ่งเป็นชาย 8,059 คน หญิง 9,333 คน[2]
แขวงดาวคะนองมีชุมชนแออัด 5 ชุมชน ได้แก่ ชุมชนมะนาวหวาน ชุมชนวัดดาวคะนอง ชุมชนเจริญนคร 66 ชุมชนโกวบ๊อพัฒนา และชุมชนตรอกสะพานยาว[14]
สถานที่
แก้- บิ๊กซี ดาวคะนอง
- ตลาดดาวคะนอง
- ท่าเรือดาวคะนอง
- ศาลเจ้าพ่อเหลาปิงเถ้ากง
- ศาลเจ้าแม่ทับทิม ดาวคะนอง
- มูลนิธิตงฮั้วการแพทย์
- โรงเรียนมัธยมวัดดาวคนอง
- วัดกลางดาวคนอง
- วัดดาวคนอง
การคมนาคม
แก้- คลองดาวคะนอง
- ถนนรัชดาภิเษก
- ถนนสมเด็จพระเจ้าตากสิน
- ถนนเจริญนคร
- ถนนมไหสวรรย์และแยกมไหสวรรย์
- แยกบุคคโล
- สะพานกรุงเทพ
- สะพานพระราม 3
- รถไฟฟ้าบีทีเอส สถานีตลาดพลู
- รถโดยสารด่วนพิเศษ สายสาทร–ราชพฤกษ์ (บีอาร์ที) สถานีราชพฤกษ์
อ้างอิง
แก้- ↑ กองยุทธศาสตร์บริหารจัดการ. สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล. กรุงเทพมหานคร. "จำนวนประชากร พื้นที่ ความหนาแน่น จำนวนบ้าน จำแนกตามแขวง ในเขตกรุงเทพมหานคร 2563." สถิติกรุงเทพมหานครประจำปี 2563.
- ↑ 2.0 2.1 กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน ประจำปี พ.ศ. 2566." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statyear/#/TableTemplate4/Area/statpop?yymm=66&ccDesc=กรุงเทพมหานคร&topic=statpop&ccNo=10&rcodeNo=1015&rcodeDesc=เขตธนบุรี 2566. สืบค้น 18 กุมภาพันธ์ 2567.
- ↑ สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ ๒๘. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help)[ลิงก์เสีย] - ↑ อยุธยาในย่านกรุงเทพฯ ศิลปกรรมที่สัมพันธ์กับแม่น้ำลำคลอง. ศิลปกรรม. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ "ประวัติวัดกลางดาวคนอง". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องฯ “บางกะเจ้า เมืองพระประแดง ปากทางอ่าวสยาม”. 24 กันยายน 2561. เหตุการณ์เกิดขึ้นที่ 32.50. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite AV media}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ "จระเข้ในวัฒนธรรมไทย". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ สุจิตต์ วงษ์เทศ (2 ธันวาคม 2561). ""เมืองพระประแดง" แรกสุด และตำนานจระเข้พระประแดง ต้นตระกูลชาละวัน พิจิตร". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ "นิราศเมืองแกลง". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help)[ลิงก์เสีย] - ↑ "ดาวคะนอง มิติชีวิต เป้ อารักษ์ ฉะ! เรื่องจริง, ร้าย, ลวง". ไทยรัฐ. 17 ตุลาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ Yanabhus Suriyajai (12 มีนาคม 2562). "เซอร์ไพรส์! Yokee Playboy ร่วมงานกับ Blackhead ในซิงเกิ้ลล่าสุด 'ดาวคะนอง'". fungjaizine. สืบค้นเมื่อ 18 กันยายน 2562.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ กำภู ภูริภูวดล. "ธรรมะมหานคร เล่ม 2". สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ "ประกาศกรุงเทพมหานคร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-27. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help) - ↑ "ข้อมูลประกอบการพิจารณาความเหมาะสม ในการกำหนดกิจกรรมเพื่อพัฒนาพื้นที่เขตธนบุรี" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-03. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
{{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|access-date=(help)