วิกิพีเดีย

เทศบาลนครในประเทศไทย

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นของประเทศไทย

ในประเทศไทย เทศบาลนคร เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสำหรับเมืองขนาดใหญ่ที่มีประชากรตั้งแต่ 50,000 คนขึ้นไปและมีรายได้พอเพียงต่อการให้บริการสาธารณะตามหน้าที่ที่กฎหมายบัญญัติไว้ การจัดตั้งเทศบาลนครกระทำโดยประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะเป็นเทศบาลนครตามพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 (ฉบับล่าสุด) ปัจจุบันมีเทศบาลนครอยู่ 32 แห่งทั่วประเทศ (ไม่นับรวมกรุงเทพมหานครและเมืองพัทยา) เทศบาลนครแห่งแรกของไทย 3 แห่งคือเทศบาลนครกรุงเทพ เทศบาลนครธนบุรี และเทศบาลนครเชียงใหม่ จัดตั้งขึ้นใน พ.ศ. 2478 ต่อมาเทศบาลนครกรุงเทพและเทศบาลนครธนบุรีได้ถูกยุบรวมกันเป็นเทศบาลนครหลวงใน พ.ศ. 2514 และใน พ.ศ. 2515 เทศบาลนครหลวงได้ถูกยุบพร้อมกับจังหวัดนครหลวงกรุงเทพธนบุรีเพื่อจัดตั้งกรุงเทพมหานคร หลังจากนั้นเทศบาลนครจึงเหลือแต่เพียงเทศบาลนครเชียงใหม่ ซึ่งเป็นเทศบาลนครแห่งแรกในส่วนภูมิภาค จนกระทั่ง พ.ศ. 2537 จึงมีการจัดตั้งเทศบาลนครแห่งที่สองในส่วนภูมิภาคคือเทศบาลนครนครศรีธรรมราช และเทศบาลนครอื่น ๆ มาตามลำดับ

เทศบาลนครประกอบด้วยนายกเทศมนตรีทำหน้าที่หัวหน้าฝ่ายบริหารและสภาเทศบาลที่มีสมาชิกจำนวน 24 คนมาจากการเลือกตั้งของราษฎรในเขตเทศบาลทำหน้าที่เป็นฝ่ายนิติบัญญัติ นายกเทศมนตรีมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของราษฎรในเขตเทศบาลและมีรองนายกเทศมนตรีมาจากการแต่งตั้งของนายกเทศมนตรี นอกจากนี้ยังมีสำนักงานเทศบาลนครซึ่งมีปลัดเทศบาลเป็นหัวหน้าพนักงานเทศบาล ทำหน้าที่เป็นหน่วยงานธุรการและหน่วยงานให้บริการประชาชนภายใต้การบังคับบัญชาของนายกเทศมนตรี

รายชื่อ

อันดับของเทศบาลนครในประเทศไทยตามจำนวนประชากรเป็นดังนี้

อันดับ
ที่		 ชื่อเทศบาล จังหวัด เนื้อที่
เฉพาะพื้นดิน
(ตร.กม.)		 จำนวนประชากร
เมื่อสิ้นปี 2567
(คน)[1]		 ความหนาแน่น
(คน/ตร.กม)		 วันที่ได้รับการจัดตั้ง
1 เทศบาลนครนนทบุรี นนทบุรี 38.90 241,183 6,200.08 25 กันยายน พ.ศ. 2538[2]
2 เทศบาลนครปากเกร็ด นนทบุรี 36.04 188,863 5,240.37 20 เมษายน พ.ศ. 2543[3]
3 เทศบาลนครเจ้าพระยาสุรศักดิ์ ชลบุรี 276.98 160,582 579.76 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2556[4]
4 เทศบาลนครหาดใหญ่ สงขลา 21.00 140,851 6,707.19 25 กันยายน พ.ศ. 2538[5]
5 เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี สุราษฎร์ธานี 68.97 130,885 1,897.71 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2550[6]
6 เทศบาลนครอุดรธานี อุดรธานี 47.70 113,960 2,389.10 25 กันยายน พ.ศ. 2538[7]
7 เทศบาลนครเชียงใหม่ เชียงใหม่ 40.22 113,529 2,822.70 1 เมษายน พ.ศ. 2479[8]
8 เทศบาลนครนครราชสีมา นครราชสีมา 37.50 113,184 3,018.24 25 กันยายน พ.ศ. 2538[9]
9 เทศบาลนครขอนแก่น ขอนแก่น 46.00 99,917 2,172.11 25 กันยายน พ.ศ. 2538[10]
10 เทศบาลนครนครศรีธรรมราช นครศรีธรรมราช 22.56 95,331 4,225.66 8 ตุลาคม พ.ศ. 2537[11]
11 เทศบาลนครแหลมฉบัง ชลบุรี 88.59 93,666 1,057.30 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2553[12]
12 เทศบาลนครรังสิต ปทุมธานี 20.80 85,324 4,102.12 29 เมษายน พ.ศ. 2554[13]
13 เทศบาลนครเชียงราย เชียงราย 60.85 78,488 1,289.86 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2547[14]
14 เทศบาลนครนครสวรรค์ นครสวรรค์ 27.87 75,502 2,709.08 25 กันยายน พ.ศ. 2538[15]
15 เทศบาลนครภูเก็ต ภูเก็ต 12.00 71,284 5,940.33 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2547[14]
16 เทศบาลนครเกาะสมุย สุราษฎร์ธานี 252.00 69,689 276.54 14 กันยายน พ.ศ. 2555[16]
17 เทศบาลนครอุบลราชธานี อุบลราชธานี 29.04 68,575 2,361.40 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2542[17]
18 เทศบาลนครนครปฐม นครปฐม 19.85 65,814 3,315.57 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542[18]
19 เทศบาลนครพิษณุโลก พิษณุโลก 18.26 60,827 3,331.16 9 มีนาคม พ.ศ. 2542[19]
20 เทศบาลนครระยอง ระยอง 16.95 58,614 3,458.05 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542[20]
21 เทศบาลนครยะลา ยะลา 19.00 58,450 3,076.32 25 กันยายน พ.ศ. 2538[21]
22 เทศบาลนครสงขลา สงขลา 9.27 53,956 5,820.50 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542[22]
23 เทศบาลนครตรัง ตรัง 14.77 53,945 3,652.34 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542[23]
24 เทศบาลนครอ้อมน้อย สมุทรสาคร 30.40 53,914 1,773.49 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553[24]
25 เทศบาลนครสมุทรสาคร สมุทรสาคร 10.33 53,221 5,152.08 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542[25]
26 เทศบาลนครบางบัวทอง นนทบุรี 13.50 52,499 3,888.81 20 มกราคม พ.ศ. 2568[26]
27 เทศบาลนครบุรีรัมย์ บุรีรัมย์ 75.44 50,525 669.74 31 ตุลาคม พ.ศ. 2567[27]
28 เทศบาลนครสกลนคร สกลนคร 54.54 49,752 912.21 8 มีนาคม พ.ศ. 2555[28]
29 เทศบาลนครลำปาง ลำปาง 22.17 47,764 2,154.44 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542[29]
30 เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา พระนครศรีอยุธยา 14.84 47,059 3,171.09 16 ธันวาคม พ.ศ. 2542[30]
31 เทศบาลนครสมุทรปราการ สมุทรปราการ 7.33 44,935 6,130.29 24 มีนาคม พ.ศ. 2542[31]
32 เทศบาลนครแม่สอด ตาก 27.20 42,874[# 1] 1,576.25 28 มกราคม พ.ศ. 2553[32]

เทศบาลนครในอนาคต

ลำดับ
ที่		 ชื่อเทศบาล จังหวัด เนื้อที่
เฉพาะพื้นดิน
(ตร.กม.)		 จำนวนประชากร
เมื่อสิ้นปี 2566
(คน)[1]		 ความหนาแน่น
(คน/ตร.กม)		 วันที่ได้รับการจัดตั้ง
1 เทศบาลนครหัวหิน ประจวบคีรีขันธ์ 86.36 64,202 743.42 28 มีนาคม พ.ศ. 2568[33]
2 เทศบาลนครบ้านสวน ชลบุรี 19.5 69,427 3,560.36 28 มีนาคม พ.ศ. 2568[34]
3 เทศบาลนครมาบตาพุด ระยอง 165.6 68,410 413.10 28 มีนาคม พ.ศ. 2568[35]

หมายเหตุ

  1. ↑ ขณะที่กำลังยื่นเรื่องขอเปลี่ยนแปลงฐานะเป็นเทศบาลนคร ในเขตเทศบาลเมืองแม่สอดมีจำนวนราษฎรเฉพาะจากฐานข้อมูลทะเบียนราษฎร (ของกรมการปกครอง) ไม่ถึงเกณฑ์ที่พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 กำหนดไว้ แต่มีการตีความหมายของคำว่า "ราษฎร" ในพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวให้ครอบคลุมถึงบุคคลที่ไม่มีสัญชาติไทยและไม่มีสิทธิ์เลือกตั้งที่อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลอย่างถูกกฎหมายด้วย เป็นผลให้มีจำนวน "ราษฎร" ทั้งหมดเกินห้าหมื่นคน ประกอบกับมีการพิจารณาความเหมาะสมด้านอื่น ๆ แล้วเข้าเกณฑ์ที่จะยกฐานะเป็นเทศบาลนครได้ [1] ในที่นี้จะระบุจำนวนราษฎรตามฐานข้อมูลทะเบียนราษฎรเท่านั้น เพื่อให้เป็นแบบแผนเดียวกับข้อมูลของเทศบาลนครแห่งอื่น ๆ

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. ↑ 1.0 1.1 สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ระบบสถิติทางการทะเบียน : สถิติจำนวนประชากรและบ้าน ข้อมูล ปี 2566." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statyear/#/TableTemplate/Area/statpop?yymm=66 [ม.ป.ป.]. สืบค้น 30 ตุลาคม 2567.
  2. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 29–32. 24 กันยายน 2538.
  3. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี พ.ศ. ๒๕๔๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 117 (10 ก): 25–28. 20 กุมภาพันธ์ 2543.
  4. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลตำบลเจ้าพระยาสุรศักดิ์ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี เป็นเทศบาลนครเจ้าพระยาสุรศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 130 (พิเศษ 88 ง): 28. 25 กรกฎาคม 2556.
  5. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 19–23. 24 กันยายน 2538.
  6. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองสุราษฎร์ธานี อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นเทศบาลนครสุราษฎร์ธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (พิเศษ 67 ง): 15. 4 มิถุนายน 2550.
  7. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 6–9. 24 กันยายน 2538.
  8. ↑ "พระราชบัญญัติจัดตั้งเทศบาลนครเชียงใหม่ พุทธศักราช ๒๔๗๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 52: 2136–2141. 29 มีนาคม 2478.
  9. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 33–36. 24 กันยายน 2538.
  10. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 24–28. 24 กันยายน 2538.
  11. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช พ.ศ. ๒๕๓๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ก): 30–34. 24 สิงหาคม 2537.
  12. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลตำบลแหลมฉบัง อำเภอศรีราชา และอำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี เป็นเทศบาลนครแหลมฉบัง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 127 (พิเศษ 79 ง): 19. 25 มิถุนายน 2553.
  13. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองรังสิต อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี เป็นเทศบาลนครรังสิต" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 128 (61 ง): 42. 1 มิถุนายน 2554.
  14. ↑ 14.0 14.1 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองเป็นเทศบาลนคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (พิเศษ 20 ง): 11–12. 20 กุมภาพันธ์ 2547.
  15. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 10–14. 24 กันยายน 2538.
  16. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองเกาะสมุย อำเภอเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นเทศบาลนครเกาะสมุย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 131 (พิเศษ 18 ง): 28. 27 มกราคม 2557.
  17. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (14 ก): 1–4. 8 มีนาคม 2542.
  18. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครปฐม จังหวัดนครปฐม พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (110 ก): 6–9. 10 พฤศจิกายน 2542.
  19. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (14 ก): 5–10. 8 มีนาคม 2542.
  20. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครระยอง จังหวัดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (110 ก): 25–28. 10 พฤศจิกายน 2542.
  21. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครยะลา จังหวัดยะลา พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 15–18. 24 กันยายน 2538.
  22. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครสงขลา จังหวัดสงขลา พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (110 ก): 22–24. 10 พฤศจิกายน 2542.
  23. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครตรัง จังหวัดตรัง พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (110 ก): 16–21. 10 พฤศจิกายน 2542.
  24. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองอ้อมน้อย อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร เป็นเทศบาลนครอ้อมน้อย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 127 (พิเศษ 149 ง): 45. 27 ธันวาคม 2553.
  25. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (110 ก): 2–5. 10 พฤศจิกายน 2542.
  26. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองบางบัวทอง อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี เป็นเทศบาลนครบางบัวทอง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 142 (พิเศษ 43 ง): 20. 3 กุมภาพันธ์ 2568.
  27. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองบุรีรัมย์ อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นเทศบาลนครบุรีรัมย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 141 (พิเศษ 244 ง): 6. 6 กันยายน 2567.
  28. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองสกลนคร อำเภอเมืองสกลนคร จังหวัดสกลนคร เป็นเทศบาลนครสกลนคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 129 (พิเศษ 64 ง): 12. 5 เมษายน 2555.
  29. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครลำปาง จังหวัดลำปาง พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (110 ก): 10–15. 10 พฤศจิกายน 2542.
  30. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (127 ก): 1–4. 15 ธันวาคม 2542.
  31. ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (19 ก): 1–4. 23 มีนาคม 2542.
  32. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองแม่สอด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก เป็นเทศบาลนครแม่สอด" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 127 (พิเศษ 50 ง): 7. 21 เมษายน 2553.
  33. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องเปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองหัวหิน อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นเทศบาลนครหัวหิน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 141 (พิเศษ 294 ง): 28. 30 ตุลาคม 2024. สืบค้นเมื่อ 2024-12-24.
  34. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี เป็นเทศบาลนครบ้านสวน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 142 (พิเศษ 114 ง): 23. 7 มีนาคม 2025. สืบค้นเมื่อ 2025-03-09.
  35. ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองมาบตาพุด อำเภอเมืองระยอง จังหวัดระยอง เป็นเทศบาลนครมาบตาพุด" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 142 (พิเศษ 114 ง): 21. 7 มีนาคม 2025. สืบค้นเมื่อ 2025-03-09.
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เทศบาลนครในประเทศไทย&oldid=12185512"