วิกิพีเดีย

ซีรีส (ดาวเคราะห์แคระ)

ดาวเคราะห์น้อย
(เปลี่ยนทางจาก เซเรส (ดาวเคราะห์แคระ))
บทความนี้เกี่ยวกับดาวเคราะห์แคระ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ ซีรีส

ซีรีส (อังกฤษ: Ceres; สัญลักษณ์: ⚳)[11] หรือชื่ออย่างเป็นทางการว่า 1 ซีรีส เป็นดาวเคราะห์น้อยดวงใหญ่ที่สุดและเป็นดาวเคราะห์แคระดวงเดียวในระบบสุริยะชั้นใน[12][13][14] เป็นดาวเคราะห์น้อยดวงแรกที่ถูกค้นพบ โดยจูเซปเป ปีอัซซี นักดาราศาสตร์ชาวอิตาลี เมื่อวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1801[15][16] ตั้งตามชื่อซีรีส เทพีโรมันแห่งการปลูกพืช เก็บเกี่ยวและความรักอย่างมารดา

ซีรีส  ⚳

ภาพดาวซีรีส ถ่ายโดยยานดอว์น เมื่อ 6
พฤษภาคม 2558 จากระยะทาง 13,600 กิโลเมตร
การค้นพบ[1]
ค้นพบโดย:จูเซปเป ปีอัซซี
ค้นพบเมื่อ:1 มกราคม ค.ศ. 1801
ชื่ออื่น ๆ:A899 OF; 1943 XB
ชนิดของดาวเคราะห์น้อย:ดาวเคราะห์แคระ
แถบดาวเคราะห์น้อย
ลักษณะของวงโคจร[2]
ต้นยุคอ้างอิง 26 พฤศจิกายน ค.ศ. 2005
(JD 2453700.5)
ระยะจุดไกล
ดวงอาทิตย์ที่สุด:		447,838,164 กม.
(2.987 หน่วยดาราศาสตร์)
ระยะจุดใกล้
ดวงอาทิตย์ที่สุด:		381,419,582 กม.
(2.544 หน่วยดาราศาสตร์)
กึ่งแกนเอก:414,703,838 กม.
(2.766 หน่วยดาราศาสตร์)
ความเยื้องศูนย์กลาง:0.07934
คาบดาราคติ:1679.819 วัน (4.599 ปีจูเลียน)
อัตราเร็วเฉลี่ย
ในวงโคจร:		17.882 กม./วินาที
มุมกวาดเฉลี่ย:27.448°
ความเอียง:10.585°[3]
ลองจิจูด
ของจุดโหนดขึ้น:		80.410°
มุมของจุด
ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด:		73.271°
ลักษณะทางกายภาพ
มิติ:975×909 กม.
เส้นผ่านศูนย์กลาง
ตามแนวศูนย์สูตร:		975.6 ± 1.8 กม.[4]
พื้นที่ผิว:2,850,000 ตร.กม.
มวล:9.43±0.07×1020 กก.[5]
ความหนาแน่นเฉลี่ย:2.077 ± 0.036 กรัม/ซม.³[4]
ความโน้มถ่วง
ที่ศูนย์สูตร:		0.27 เมตร/วินาที²
ความเร็วหลุดพ้น:0.51 กม./วินาที
คาบการหมุน
รอบตัวเอง:		0.3781 วัน (9.074170 ชม.)[6][7]
ความเอียงของแกน:59°[4]
ความเอียงแกน:ราว 3°[4]
ไรต์แอสเซนชัน
ของขั้วเหนือ:		19 ชั่วโมง 24 นาที
291°[4]
อัตราส่วนสะท้อน:0.090 ± 0.0033
(V-band geometric)[8]
อุณหภูมิพื้นผิว:
   เคลวิน
ต่ำสุดเฉลี่ยสูงสุด
~137 K[9]235 K[9]
ชนิดสเปกตรัม:C[10]
ขนาดเชิงมุม:0.84" ถึง 0.33"

ดาวซีรีสมีเส้นผ่าศูนย์กลางราว 950 กิโลเมตรและประกอบด้วยมวลหนึ่งในสามของมวลทั้งหมดในแถบดาวเคราะห์น้อย[17][18] พื้นผิวดาวซีรีสอาจเป็นส่วนผสมของน้ำแข็งและธาตุที่ถูกไฮเดรต เช่น คาร์บอเนตและดินเหนียว[10] จำแนกเป็นแก่นหินและแมนเทิลน้ำแข็ง[4] และอาจมีมหาสมุทรน้ำในสถานะของเหลวกักเก็บไว้ใต้พื้นผิว[19][20]

จากโลก โชติมาตรปรากฏของดาวซีรีสอยู่ระหว่าง 6.7 ถึง 9.3 ดังนั้นแม้ในช่วงสว่างที่สุดก็ไม่อาจเห็นได้ด้วยตาเปล่า ยกเว้นท้องฟ้าที่มืดอย่างยิ่ง[21] วันที่ 27 กันยายน ค.ศ. 2007 นาซาส่งยานสำรวจอวกาศดอว์นไปสำรวจเวสตา (2011-2012) และซีรีส (2015)[22]

การค้นพบ

แก้

แนวคิดที่ว่ามีดาวเคราะห์ที่ยังไม่ได้รับการค้นพบอยู่ระหว่างวงโคจรของดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดี ได้รับการเสนอโดยโยฮัน เอเลิร์ท โบเดอ ใน ค.ศ. 1772[15] ก่อนหน้าใน ค.ศ. 1596 โยฮันเนิส เค็พเพลอร์ได้สังเกตช่องว่างระหว่างดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดีแล้ว[15] การพิจารณาของโบเดออิงกฎของทีทซีอุส–โบเดอซึ่งเสนอขึ้นครั้งแรกโดยโยฮัน ดานีเอล ทีทซีอุส ใน ค.ศ. 1766 จากการสังเกตว่ามีรูปแบบสม่ำเสมอในกึ่งแกนเอกของดาวเคราะห์ที่ทราบกัน แต่ใช้ไม่ได้เฉพาะกับช่องว่างใหญ่ระหว่างดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดีเพียงจุดเดียว[15][23] รูปแบบดังกล่าวทำนายว่าดาวเคราะห์ที่หายไปมีกึ่งแกนเอกที่ใกล้กับ 2.8 หน่วยดาราศาสตร์[23] การค้นพบดาวยูเรนัสของวิลเลียม เฮอร์เชล ใน ค.ศ. 1781[15] ใกล้กับระยะห่างที่ทำนายไว้จากวัตถุถัดไปจากดาวเสาร์เพิ่มความเชื่อมั่นในกฎของทีทซีอุส–โบเดอ และใน ค.ศ. 1800 พวกเขาส่งคำร้องไปยังนักดาราศาสตร์ผู้เชี่ยวชาญยี่สิบสี่คน ร้องขอให้พวกเขาประสานงานกันและเริ่มต้นค้นหาดาวเคราะห์ที่คาดคะเนไว้อย่างเป็นระบบ[15][23] กลุ่มนี้ ซึ่งนำโดยฟรันทซ์ ซาเวอร์ ฟ็อน ซัค บรรณาธิการ โมนัทลิชเชอคอเร็สพ็อนเด็นทซ์ (Monatliche Correspondenz) ขณะที่พวกเขาไม่พบดาวซีรีส ภายหลังได้พบดาวเคราะห์น้อยขนาดใหญ่จำนวนมาก[23]

หนึ่งในนักดาราศาสตร์ที่ได้รับการคัดเลือกมาค้นหานั้นมีจูเซปเป ปีอัซซี จากสถาบันปาแลร์โม ซิซิลี ก่อนได้รับการเชิญให้เข้าร่วมกลุ่ม จูเซปเป ปีอัซซีค้นพบดาวซีรีสแล้วเมื่อวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1801[24] เขากำลังค้นหา "[ดาวฤกษ์]ดวงที่ 87 ในบัญชีรายชื่อดาวฤกษ์จักรราศีของคุณลากาย" แต่พบว่า "มันตามหลังอีกดวงหนึ่ง"[15] แทนที่จะพบดาวฤกษ์ เขากลับพบวัตถุคล้ายดาวฤกษ์เคลื่อนที่ ซึ่งตอนแรกเขาคิดว่าเป็นดาวหาง[25] ปีอัซซีสังเกตดาวซีรีสรวม 24 ครั้ง ครั้งสุดท้ายเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1801 เมื่อความเจ็บป่วยรบกวนการเฝ้าสังเกตของเขา เขาประกาศการค้นพบของตัวเมื่อวันที่ 24 มกราคม ค.ศ. 1801 ในจดหมายถึงนักดาราศาสตร์ผู้ติดตามเพียงสองคน บาร์นาบา โอรีอานี แห่งมิลาน เพื่อนร่วมชาติ และโบเดอแห่งเบอร์ลิน[26] เขารายงานว่ามันเป็นดาวหางแต่ "เพราะการเคลื่อนที่ของมันช้ามากและค่อนข้างมีแบบแผน มันได้ปรากฏต่อผมหลายครั้งจนมันน่าจะเป็นอะไรที่ดีกว่าดาวหาง"[15] ในเดือนเมษายน ปีอัซซีส่งการสังเกตสมบูรณ์ของเขาไปยังโอรีอานี, โบเดอ และเฌโรม ลาล็องด์ ในกรุงปารีส ข้อมูลนี้ได้รับการตีพิมพ์ใน โมนัทลิชเชอคอเร็สพ็อนเด็นทซ์ ฉบับเดือนกันยายน ค.ศ. 1801[25]

ถึงขณะนี้ ตำแหน่งปรากฏของดาวซีรีสได้เปลี่ยนไปแล้ว (ส่วนใหญ่เนื่องจากการหมุนโคจรของโลก) และใกล้แสงจ้าของดวงอาทิตย์เกินกว่าที่นักดาราศาสตร์คนอื่นจะยืนยันการสังเกตของปีอัซซีได้ ดาวซีรีสควรมองเห็นได้อีกครั้ง แต่หลังจากเวลานานเช่นนั้น เป็นการยากที่จะทำนายตำแหน่งที่แน่ชัด เพื่อหาดาวซีรีสอีกครั้ง คาร์ล ฟรีดริช เกาส์ ซึ่งขณะนั้นอายุ 24 ปี พัฒนาวิธีการตรวจหาวงโคจรที่มีประสิทธิภาพ[25] เขาจัดงานพิจารณาการเคลื่อนที่แบบเคปเลอร์จากการสังเกตสมบูรณ์สามอย่าง (เวลา ไรต์แอสเซนชัน และเดคลิเนชัน) ในเวลาเพียงไม่กี่สัปดาห์ เขาทำนายทางเดินของดาวซีรีสและส่งผลการคำนวณให้แก่ฟ็อน ซัค ในวันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 1801 ฟ็อน ซัค และไฮน์ริช อ็อลเบิร์ส พบดาวซีรีสใกล้กับตำแหน่งที่ทำนายและเป็นการพบอีกครั้งหนึ่ง[25]

การสังเกตช่วงแรกเพียงสามารถคำนวณขนาดของดาวซีรีสได้จากลำดับความสว่างเท่านั้น แฮร์เชลประเมินขนาดมันต่ำกว่าจริงที่ 260 กิโลเมตรใน ค.ศ. 1802 ขณะที่โยฮันน์ ฮีโรนีมุส ชเรอเทอร์ ประเมินขนาดสูงกว่าจริงที่ 2,613 กิโลเมตร[27][28]


  •  
    วงโคจรของดาวซีรีส (สีเหลือง) และดาวอังคาร (สีแดง)
  •  
    วงโคจรของดาวซีรีส (สีเหลือง) และดาวอังคาร (สีแดง)
  •  
    จากซ้ายไปขวา: 4 เวสตา, ซีรีส, ดวงจันทร์ของโลก

ชื่อ

แก้

ปีอัซซีเดิมเสนอชื่อ เชเรเร แฟร์ดีนันเดอา (Cerere Ferdinandea) สำหรับการค้นพบของเขา ตามชื่อเทพในตำนานเทพปกรณัมซีรีส (เทพีโรมันแห่งเกษตรกรรม ภาษาอิตาลีว่า เชเรเร) และพระเจ้าเฟอร์ดินันที่ 3 แห่งซิซิลี[15][25] "แฟร์ดีนันเดอา" ไม่ได้รับการยอมรับต่อชาติอื่นในโลกและได้ตัดออก ซีรีสยังเรียกอีกชื่อว่า เฮรา เป็นช่วงสั้น ๆ ในเยอรมนี[29] ในกรีซ ซีรีสเรียกว่า Δήμητρα (เดเมเทอร์) ตามเทพีกรีกที่ตรงกับซีรีสของโรมัน (แต่ในภาษาอังกฤษ ชื่อนั้นใช้สำหรับดาวเคราะห์น้อย 1108 เดเมเทอร์) นอกจากนี้ ชาติอื่น ๆ ยังได้เรียกชื่อต่างกันออกไป แต่ทั้งหมดหมายความถึงซีรีส สัญลักษณ์ทางดาราศาสตร์เก่าของซีรีสเป็นรูปเคียว ⚳ ( ) คล้ายคลึงกับสัญลักษณ์ ♀ ของดาวศุกร์ แต่วงกลมไม่ขาด ภายหลังสัญลักษณ์นี้แทนด้วยวงกลมล้อมรอบตัวเลข ①[25][30] ชื่อธาตุซีเรียม ซึ่งค้นพบใน ค.ศ. 1803 ตั้งตามชื่อซีรีส[31] ในปีเดียวกัน อีกธาตุหนึ่งได้ตั้งชื่อตามซีรีสแต่แรก แต่ผู้ค้นพบมันเปลี่ยนชื่อเป็นพัลลาเดียม (ตามชื่อดาวเคราะห์น้อยดวงที่สอง 2 พัลลัส) เมื่อชื่อซีเรียมถูกตั้งไปแล้ว[32]

สถานะ

แก้

การจัดประเภทดาวซีรีสนั้นเปลี่ยนแปลงมากกว่าหนึ่งครั้งและยังเป็นหัวข้อถกเถียงกันอยู่ในบางเรื่อง โยฮันน์ อีแลร์ท โบเดอเชื่อว่าดาวซีรีสเป็น "ดาวเคราะห์ที่หายไป" ซึ่งเขาเสนอว่ามีอยู่ระหว่างดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดี ที่ระยะห่าง 419 ล้านกิโลเมตร (2.8 หน่วยดาราศาสตร์) จากดวงอาทิตย์[15] ได้มีการกำหนดสัญลักษณ์ดาวเคราะห์ให้ดาวซีรีส และยังขึ้นทะเบียนเป็นดาวเคราะห์ในหนังสือและตารางดาราศาสตร์หลายแหล่ง (ร่วมกับ 2 พัลลัส, 3 จูโน และ 4 เวสตา) เป็นเวลาราวครึ่งศตวรรษ[15][25][33]

เมื่อวัตถุอื่นถูกค้นพบในบริเวณนั้น จึงเป็นที่ทราบว่าดาวซีรีสเป็นตัวแทนวัตถุชิ้นแรกของชั้นวัตถุคล้ายกันจำนวนมาก[15] ใน ค.ศ. 1802 เซอร์วิลเลียม เฮอร์เชลได้ประดิษฐ์คำว่า asteroid (ดาวเคราะห์น้อย, ความหมายตามตัวอักษรว่า "คล้ายดาวฤกษ์") สำหรับวัตถุเหล่านี้[33] โดยเขียนว่า "พวกมันดูคล้ายดาวฤกษ์ขนาดเล็กมากเสียจนยากที่จะแยกแยะจากมันได้ แม้แต่กล้องโทรทรรศน์ที่ดีมากก็ตาม"[34] เนื่องจากเป็นวัตถุประเภทนี้ชิ้นแรกที่ถูกค้นพบ จึงได้หมายเลข 1 ภายใต้ระบบการกำหนดหมายเลขดาวเคราะห์น้อยสมัยใหม่[33]

การโต้วาทีเกี่ยวกับดาวพลูโตและองค์ประกอบของ "ดาวเคราะห์" ใน ค.ศ. 2006 ทำให้ดาวซีรีสถูกนำไปพิจารณาจัดประเภทใหม่ในฐานะดาวเคราะห์ด้วย[35][36] การเสนอนิยามดาวเคราะห์ต่อสหภาพดาราศาสตร์สากล ได้นิยามว่าดาวเคราะห์เป็น "เทหวัตถุซึ่ง (ก) มีมวลมากพอที่แรงโน้มถ่วงของตัวเองจะเอาชนะแรงวัตถุแข็งเกร็ง เพื่อที่จะยังคงรูปร่างสมดุลอุทกสถิต (เกือบกลม) ได้, และ (ข) อยู่ในวงโคจรรอบดาวฤกษ์ และต้องไม่ใช่ดาวฤกษ์หรือดาวบริวารของดาวเคราะห์"[37] หากมตินี้ผ่าน จะทำให้ซีรีสเป็นดาวเคราะห์ดวงที่ห้านับจากดวงอาทิตย์[38] แต่มตินี้ไม่ได้รับการยอมรับ และในประเด็นนิยามทางเลือกมีผลบังคับจนถึงวันที่ 24 สิงหาคม ค.ศ. 2006 กำหนดเงื่อนไขเพิ่มอีกว่า "ดาวเคราะห์" ต้องมี "ย่านโล่งรอบวงโคจรของมัน" ด้วยนิยามนี้ ซีรีสจึงมิใช่ดาวเคราะห์ เพราะมันไม่ได้ครองวงโคจรของมัน แต่ต้องแบ่งกับดาวเคราะห์น้อยอีกหลายพันดวงในแถบดาวเคราะห์น้อยและประกอบด้วยมวลเพียงหนึ่งในสามของมวลทั้งหมด ปัจจุบัน ซีรีสจึงถูกจัดเป็นดาวเคราะห์แคระ

บางครั้งมีการสันนิษฐานว่าดาวซีรีสได้ถูกจัดประเภทเป็นดาวเคราะห์แคระอีกครั้ง และดังนั้น จึงไม่ถูกจัดเป็นดาวเคราะห์น้อยอีกต่อไป ตัวอย่างเช่น ข่าวอัปเดตที่สเปซ.คอม พูดถึง "พัลลัส ดาวเคราะห์น้อยดวงใหญ่ที่สุด และซีรีส ดาวเคราะห์แคระซึ่งอดีตจัดเป็นดาวเคราะห์น้อยดวงใหญ่ที่สุด" ขณะที่โพสต์ถามและตอบของสหภาพดาราศาสตร์สากลแถลงว่า "ซีรีสเป็น (หรือปัจจุบันเราสามารถพูดได้ว่าเคยเป็น) ดาวเคราะห์น้อยดวงใหญ่สุด"[39] แม้ในหน้านั้นพูดถึง "ดาวเคราะห์น้อยดวงอื่น" ข้ามทางเดินของซีรีสและจึงแสดงนัยว่าซีรีสเองยังเป็นหนึ่งในดาวเคราะห์น้อย[40] ศูนย์ดาวเคราะห์น้อยบันทึกว่า วัตถุเหล่านี้อาจมีการกำหนดคู่[41] มติสหภาพดาราศาสตร์สากล ค.ศ. 2006 ซึ่งจัดให้ซีรีสเป็นดาวเคราะห์แคระไม่เคยระบุว่ามันเป็นหรือไม่เป็นดาวเคราะห์น้อย และที่จริงแล้ว สหภาพดาราศาสตร์สากลไม่เคยนิยามคำว่า "ดาวเคราะห์น้อย" (asteroid) แต่อย่างใด โดยใช้คำว่า "ดาวเคราะห์น้อย" (minor planet) แทน กระทั่ง ค.ศ. 2006 และ "วัตถุระบบสุริยะขนาดเล็ก" และ "ดาวเคราะห์แคระ" หลัง ค.ศ. 2006 นาซายังเรียกซีรีสว่าเป็นดาวเคราะห์น้อยต่อไป โดยกล่าวในการแถลงข่าวเมื่อ ค.ศ. 2011 ว่า "ดอว์นจะโคจรรอบดาวเคราะห์น้อยใหญ่ที่สุดในแถบหลังสองดวง" เช่นเดียวกับหนังสือเรียนวิชาการหลายสำนัก[42] as do various academic textbooks.[43][44]

อ้างอิง

แก้
  1. ↑ Schmadel, Lutz (2003). Dictionary of minor planet names (5th ed.). Germany: Springer. p. 15. ISBN 978-3-540-00238-3.
  2. ↑ Yeomans, Donald K. (July 5, 2007). "1 Ceres". JPL Small-Body Database Browser. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2009-04-10.—The listed values were rounded at the magnitude of uncertainty (1-sigma).
  3. ↑ "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 2009-04-03. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-05-14. สืบค้นเมื่อ 2009-04-10. (produced with Solex 10 เก็บถาวร 2008-12-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane)
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Thomas2005
  5. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Carry2008
  6. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ NSSDC
  7. ↑ Chamberlain, Matthew A. (2007). "Ceres lightcurve analysis – Period determination". Icarus. 188 (2): 451–456. Bibcode:2007Icar..188..451C. doi:10.1016/j.icarus.2006.11.025. {{cite journal}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |coauthors= ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help)
  8. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Li2006
  9. ↑ 9.0 9.1 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Saint-Pe1993
  10. ↑ 10.0 10.1 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Rivkin2006
  11. ↑ JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. สืบค้นเมื่อ 2022-01-19.
  12. ↑ "NASA – Dawn at a Glance". NASA. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 14 August 2011.
  13. ↑ Shiga, David. "Dawn captures first orbital image of asteroid Vesta". New Scientist. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 7 August 2011.
  14. ↑ Space Telescope Science Institute (2009). Hubble 2008: Science year in review. NASA Goddard Space Flight Center. p. 66.
  15. ↑ 15.00 15.01 15.02 15.03 15.04 15.05 15.06 15.07 15.08 15.09 15.10 15.11 Hoskin, Michael (1992-06-26). "Bodes' Law and the Discovery of Ceres". Observatorio Astronomico di Palermo "Giuseppe S. Vaiana". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-01-18. สืบค้นเมื่อ 2007-07-05.
  16. ↑ Coffey, Jerry. "The First Asteroid Discovered". universetoday.com. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2 September 2011.
  17. ↑ Pitjeva, E. V.; Precise determination of the motion of planets and some astronomical constants from modern observations, in Kurtz, D. W. (Ed.), Proceedings of IAU Colloquium No. 196: Transits of Venus: New Views of the Solar System and Galaxy, 2004 ถูกบันทึกไว้ 18 มกราคม 2553 ที่ WebCite
  18. ↑ Moomaw, Bruce (2007-07-02). "Ceres As An Abode Of Life". spaceblooger.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-29. สืบค้นเมื่อ 2007-11-06.
  19. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ McCord2005
  20. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Castillo-Rogez2007
  21. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Pasachoff1983
  22. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Russel2006
  23. ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 Hogg, Helen Sawyer (1948). "The Titius-Bode Law and the Discovery of Ceres". Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 242: 241–246. Bibcode:1948JRASC..42..241S.
  24. ↑ Hoskin, Michael (1999). The Cambridge Concise History of Astronomy. Cambridge University press. pp. 160–161. ISBN 978-0-521-57600-0.
  25. ↑ 25.0 25.1 25.2 25.3 25.4 25.5 25.6 Forbes, Eric G. (1971). "Gauss and the Discovery of Ceres". Journal for the History of Astronomy. 2: 195–199. Bibcode:1971JHA.....2..195F.
  26. ↑ Clifford J. Cunningham (2001). The first asteroid: Ceres, 1801–2001. Star Lab Press. ISBN 978-0-9708162-1-4. สืบค้นเมื่อ 6 August 2011.
  27. ↑ Hilton, James L. "Asteroid Masses and Densities" (PDF). U.S. Naval Observatory. สืบค้นเมื่อ 2008-06-23.
  28. ↑ Hughes, D. W. (1994). "The Historical Unravelling of the Diameters of the First Four Asteroids". R.A.S. Quarterly Journal. 35 (3): 331. Bibcode:1994QJRAS..35..331H.(Page 335)
  29. ↑ Foderà Serio, G.; Manara, A.; Sicoli, P. (2002). "Giuseppe Piazzi and the Discovery of Ceres". ใน W. F. Bottke Jr., A. Cellino, P. Paolicchi, and R. P. Binzel (บ.ก.). Asteroids III (PDF). Tucson, Arizona: University of Arizona Press. pp. 17–24. สืบค้นเมื่อ 2009-06-25.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
  30. ↑ Gould, B. A. (1852). "On the symbolic notation of the asteroids". Astronomical Journal. 2 (34): 80. Bibcode:1852AJ......2...80G. doi:10.1086/100212.
  31. ↑ Staff. "Cerium: historical information". Adaptive Optics. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27.
  32. ↑ "Amalgamator Features 2003: 200 Years Ago". 2003-10-30. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-02-07. สืบค้นเมื่อ 2006-08-21.
  33. ↑ 33.0 33.1 33.2 Hilton, James L. (2001-09-17). "When Did the Asteroids Become Minor Planets?". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-01-18. สืบค้นเมื่อ 2006-08-16.
  34. ↑ Herschel, William (May 6, 1802). "Observations on the two lately discovered celestial Bodies.". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2012-01-02.
  35. ↑ Battersby, Stephen (2006-08-16). "Planet debate: Proposed new definitions". New Scientist. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27.
  36. ↑ Connor, Steve (2006-08-16). "Solar system to welcome three new planets". NZ Herald. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27.
  37. ↑ Gingerich, Owen (2006-08-16). "The IAU draft definition of "Planet" and "Plutons"". IAU. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27. {{cite web}}: ไม่รู้จักพารามิเตอร์ |coauthors= ถูกละเว้น แนะนำ (|author=) (help)
  38. ↑ Staff Writers (2006-08-16). "The IAU Draft Definition Of Planets And Plutons". SpaceDaily. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-01-18. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27.
  39. ↑ Geoff Gaherty, "How to Spot Giant Asteroid Vesta in Night Sky This Week", 03 August 2011 How to Spot Giant Asteroid Vesta in Night Sky This Week | Asteroid Vesta Skywatching Tips | Amateur Astronomy, Asteroids & Comets | Space.com เก็บถาวร 2011-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  40. ↑ "Question and answers 2". IAU. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2008-01-31.
  41. ↑ Spahr, T. B. (2006-09-07). "MPEC 2006-R19: EDITORIAL NOTICE". Minor Planet Center. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2008-01-31. the numbering of "dwarf planets" does not preclude their having dual designations in possible separate catalogues of such bodies.
  42. ↑ "NASA/JPL, Dawn Views Vesta, 2011 Aug 02". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-05. สืบค้นเมื่อ 2012-01-02.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์)
  43. ↑ de Pater & Lissauer, 2010. Planetary Sciences, 2nd ed. Cambridge University Press
  44. ↑ Mann, Nakamura, & Mukai, 2009. Small bodies in planetary systems. Lecture Notes in Physics 758. Springer-Verlag.
 

บทความดาราศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ซีรีส_(ดาวเคราะห์แคระ)&oldid=11096663"