อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช

สำหรับนครศรีธรรมราช ในความหมายอื่น ดูที่ นครศรีธรรมราช (แก้ความกำกวม)

อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช เป็นอำเภอศูนย์กลางการปกครองของจังหวัดนครศรีธรรมราช

อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
อำเภอ
คำขวัญ:  นครแห่งการเรียนรู้ เป็นเมืองน่าอยู่ สู่สังคมพัฒนาที่ยั่งยืน
พิกัดภูมิศาสตร์: 8°25′12″N 99°57′48″E
อักษรไทย	อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Nakhon Si Thammarat
จังหวัด	นครศรีธรรมราช
พื้นที่
• ทั้งหมด	597.33 ตร.กม. (230.63 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	270,583 คน
• ความหนาแน่น	452.99 คน/ตร.กม. (1,173.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	80000, 80280 (เฉพาะตำบลกำแพงเซา ท่างิ้ว และนาทราย), 80290 (เฉพาะหมู่ที่ 2-6, 8, 14-17 ตำบลท่าเรือ), 80330 (เฉพาะตำบลบางจาก)
รหัสภูมิศาสตร์	8001
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช เลขที่ 1 ถนนอ้อมค่าย ตำบลปากพูน อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช 80000
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชมีประวัติความเป็นมา ดังต่อไปนี้

• วันที่ 26 มกราคม 2500 จัดตั้งสุขาภิบาลลานสกา ในท้องที่บางส่วนของตำบลเขาแก้ว
• วันที่ 17 สิงหาคม 2508 จัดตั้งสุขาภิบาลบางจาก ในท้องที่บางส่วนของตำบลบางจาก
• วันที่ 30 พฤศจิกายน 2508 จัดตั้งสุขาภิบาลท่าแพ ในท้องที่บางส่วนของตำบลปากพูน
• วันที่ 25 มกราคม 2509 เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
• วันที่ 16 มีนาคม 2514 จัดตั้งสุขาภิบาลปากนคร ในท้องที่บางส่วนของตำบลปากนครและตำบลท่าไร่
• วันที่ 26 สิงหาคม 2517 แยกพื้นที่ตำบลพรหมโลก ตำบลบ้านเกาะ และตำบลอินคีรี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอพรหมคีรี
• วันที่ 25 กันยายน 2518 โอนพื้นที่หมู่ที่ 5 (บ้านในเขียว) ตำบลดอนตะโก หมู่ที่ 7 (บ้านดอนคา) ตำบลโมคลาน และหมู่ที่ 7 (บ้านห้วยผักหนาม) ตำบลหัวตะพาน อำเภอท่าศาลา ไปขึ้นกับตำบลอินคีรี กิ่งอำเภอพรหมคีรี อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอพรหมคีรี อำเภอท่าศาลา และอ่าวไทย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอ่าวไทย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอปากพนัง อำเภอเฉลิมพระเกียรติ และอำเภอพระพรหม
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอลานสกา

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 16 ตำบล 114 หมู่บ้าน ได้แก่

1. ในเมือง (Nai Mueang) - 2. ท่าวัง (Tha Wang) - 3. คลัง (Khlang) - 6. ท่าไร่ (Tha Rai) 6 หมู่บ้าน 7. ปากนคร (Pak Nakhon) 6 หมู่บ้าน 8. นาทราย (Na Sai) 6 หมู่บ้าน 12. กำแพงเซา (Kamphaeng Sao) 9 หมู่บ้าน 13. ไชยมนตรี (Chai Montri) 5 หมู่บ้าน 14. มะม่วงสองต้น (Mamuang Song Ton) 6 หมู่บ้าน 15. นาเคียน (Na Khian) 9 หมู่บ้าน 16. ท่างิ้ว (Tha Ngio) 9 หมู่บ้าน 18. โพธิ์เสด็จ (Pho Sadet) 9 หมู่บ้าน 19. บางจาก (Bang Chak) 11 หมู่บ้าน 20. ปากพูน (Pak Phun) 12 หมู่บ้าน 21. ท่าซัก (Tha Sak) 9 หมู่บ้าน 22. ท่าเรือ (Tha Ruea) 18 หมู่บ้าน

หมายเลขที่หายไปปัจจุบันคือตำบลในอำเภอพรหมคีรี และอำเภอพระพรหม

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเมืองนครศรีธรรมราชประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 17 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลนครนครศรีธรรมราช ครอบคลุมพื้นที่ตำบลในเมือง ตำบลท่าวัง และตำบลคลังทั้งตำบล และครอบคลุมพี้นที่บางส่วนของตำบลนาเคียนและตำบลโพธิ์เสด็จ
• เทศบาลเมืองปากพูน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลปากพูน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลท่าแพ)
• เทศบาลตำบลท่าแพ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลปากพูน (สุขาภิบาลท่าแพเดิม)
• เทศบาลตำบลบางจาก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบางจาก
• เทศบาลตำบลปากนคร ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลท่าไร่และบางส่วนของตำบลปากนคร
• เทศบาลตำบลท่างิ้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่างิ้วทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลโพธิ์เสด็จ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพธิ์เสด็จ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครนครศรีธรรมราช)
• องค์การบริหารส่วนตำบลกำแพงเซา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกำแพงเซาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไชยมนตรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไชยมนตรีทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าซัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าซักทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าเรือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าเรือทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าไร่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าไร่ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลปากนคร)
• องค์การบริหารส่วนตำบลนาเคียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาเคียน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลนครนครศรีธรรมราช)
• องค์การบริหารส่วนตำบลนาทราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาทรายทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางจาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางจาก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบางจาก)
• องค์การบริหารส่วนตำบลปากนคร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากนคร (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลปากนคร)
• องค์การบริหารส่วนตำบลมะม่วงสองต้น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมะม่วงสองต้นทั้งตำบล

การสาธารณสุข

• โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช (โรงพยาบาลศูนย์แห่งแรกและมีขนาดใหญ่ที่สุดในภาคใต้)
• โรงพยาบาลค่ายวชิราวุธ
• โรงพยาบาลนครินทร์
• โรงพยาบาลนครคริสเตียน
• โรงพยาบาลนครพัฒน์
• โรงพยาบาลแม่และเด็ก เขต 11
• โรงพยาบาลเทศบาลนครนครศรีธรรมราช
• โรงพยาบาลค่ายวชิราวุธ กองทัพภาคที่ 4 นครศรีธรรมราช

สถานีตำรวจ

• สถานีตำรวจภูธรเมืองนครศรีธรรมราช
• สถานีตำรวจภูธรชะเมา
• สถานีตำรวจภูธรเมืองนครศรีธรรมราช สาขาปากพูน
• สถานีตำรวจภูธรเมืองนครศรีธรรมราช สาขาบางจาก
• สถานีตำรวจภูธรเมืองนครศรีธรรมราช สาขามหาชัย
• สถานีตำรวจภูธรเมืองนครศรีธรรมราช สาขาปากนคร

ไปรษณีย์

• ไปรษณีย์นครศรีธรรมราช
• ไปรษณีย์รพ.มหาราชนครศรีธรรมราช
• ไปรษณีย์ศาลามีชัย
• ไปรษณีย์บางจาก
• ไปรษณีย์เขามหาชัย
• ไปรษณีย์ปากนคร
• ไปรษณีย์ท่าวัง
• ไปรษณีย์ตลาดหัวอิฐ
• ไปรษณีย์นาวง
• ไปรษณีย์ชะเมา

โรงเรียนมัธยมศึกษา

1. โรงเรียนเบญจมราชูทิศ
2. โรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช
3. โรงเรียนเมืองนครศรีธรรมราช
4. โรงเรียนศรีธรรมราชศึกษา
5. โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย นครศรีธรรมราช
6. โรงเรียนโยธินบำรุง
7. โรงเรียนสาธิตเทศบาลวัดเพชรจริก
8. โรงเรียนปากพูน
9. โรงเรียนท่านครญาณวโรภาสอุทิศ
10. โรงเรียนตรีนิมิตรวิทยา
11. โรงเรียนจรัสพิชากร
12. โรงเรียนอำมาตย์พิทยานุสรณ์
13. โรงเรียนมุสลิมสันติธรรมมูลนิธิ
14. โรงเรียนประทีปศาสน์ (ปอเนาะบ้านตาล)