ร้อยเอก
ร้อยเอก (อังกฤษ: captain มาจากภาษาฝรั่งเศสว่า capitaine) เป็นยศของนายทหารชั้นสัญญาบัตรกองทัพบกตามประวัติศาสตร์เนื่องจากสอดคล้องกับการบังคับกองร้อยทหาร ยศนี้ใช้งานโดยกองทัพอากาศและนาวิกโยธินบางประเทศ แต่มีความหมายถึงนายทหารระดับอาวุโส ปัจจุบันร้อยเอกมักจะเป็นผู้บังคับหน่วยหรือรองผู้บังคับหน่วยระดับกองร้อยหรือกองร้อยปืนใหญ่ (หรือกองร้อยทหารม้ากองทัพบกสหรัฐ หรือกองพันทหารม้าในเครือจักรภพ) ในกองทัพปลดปล่อยประชาชน ร้อยเอกอาจจะเป็นผู้บังคับกองร้อย หรือเป็นรองผู้บังคับกองพัน และยศนี้ถูกเริ่มต้นในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ. 2435 สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รวมทั้งยศนี้สูงกว่าร้อยโท และตํ่ากว่าพันตรี
ยศทหารที่พบทั่วไป | ||
ทหารบก | ทหารเรือ | ทหารอากาศ |
---|---|---|
นายทหารชั้นสัญญาบัตร | ||
พลเอก | พลเรือเอก | พลอากาศเอก |
พลโท | พลเรือโท | พลอากาศโท |
พลตรี | พลเรือตรี | พลอากาศตรี |
พันเอก | นาวาเอก | นาวาอากาศเอก |
พันโท | นาวาโท | นาวาอากาศโท |
พันตรี | นาวาตรี | นาวาอากาศตรี |
ร้อยเอก | เรือเอก | เรืออากาศเอก |
ร้อยโท | เรือโท | เรืออากาศโท |
ร้อยตรี | เรือตรี | เรืออากาศตรี |
นายทหารชั้นประทวน | ||
จ่าสิบเอก | พันจ่าเอก | พันจ่าอากาศเอก |
จ่าสิบโท | พันจ่าโท | พันจ่าอากาศโท |
จ่าสิบตรี | พันจ่าตรี | พันจ่าอากาศตรี |
พลอาสาสมัครและทหารเกณฑ์
| ||
สิบเอก | จ่าเอก | จ่าอากาศเอก |
สิบโท | จ่าโท | จ่าอากาศโท |
สิบตรี | จ่าตรี | จ่าอากาศตรี |
พลทหาร | พลทหารเรือ | พลทหารอากาศ |
ในกองทัพบางประเทศ เช่น กองทัพบกสหรัฐและกองทัพอากาศสหรัฐ และกองทัพบกสหราชอาณาจักร ร้อยเอกเป็นยศเริ่มต้นสำหรับผู้สมัครนายทหารที่มีคุณวุฒิวิชาชีพ อาทิ ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ส่วนใหญ่ (แพทย์ เภสัชกร ทันตแพทย์) และทนายความ ในกองทัพสหรัฐ ทนาายความที่ไม่ได้เป็นนายทหารระดับร้อยเอกหรือสูงกว่านั้นจะได้รับยศร้อยโทในระหว่างการฝึก และได้รับการเลื่อนยศเป็นร้อยเอกหลังจากเสร็จสิ้นการฝึกแล้วหากประจำอยู่ในหน่วยปฏิบัติการหรือเวลาผ่านไปแล้วระยะหนึ่ง ปกติจะใช้ระยะเวลาหนึ่งปีนับจากวันที่ได้รับแต่งตั้งให้เป็นร้อยโท
ยศร้อยเอกในภาษาอังกฤษนั้นเหมือนกันกับยศนาวาเอก (captain) ของกองทัพเรือ หรือยศนาวาอากาศเอก (group captain) ของกองทัพอากาศ ซึ่งทั้งสองยศนี้เทียบเท่าพันเอกของกองทัพบก
ประวัติ
แก้ที่มาของชื่อยศนี้ย้อนกลับไปถึงในช่วงลาตินตอนปลาย คำว่า capitaneus หมายความว่า "หัวหน้า, ที่โดดเด่น" (chief, prominent)[1] ในภาษาอังกฤษสมัยกลางได้ปรับมาใช้เป็นคำว่า capitayn ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 14 จากภาษาฝรั่งเศสโบราณคือ capitaine
ยศทหารที่เรียกว่าร้อยเอก (captain) นั้น ใช้งานมาช่วงคริสต์ทศวรรษที่ 1560 มีความหมายถึงนายทหารที่บังคับกองร้อย ในความหมายทางเรือ หมายถึง นายทหารที่บังคับการเรือรบฝรั่งเศส (man-of-war) โดยมีใช้งานมาตั้งแต่ช่วงคริสต์ทศวรรษ 1550 ต่อมาได้ขยายควาหมายเป็น "นายหรือผู้บังคับหน่วยเรือทุกประเภท"
คำว่า captain (ร้อยเอก) ในช่วงก่อนที่จะมีกองกำลังติดอาวุธเกิดขึ้นประจำการในประเทศในยุโรปภายหลังจากการปฏิวัติฝรั่งเศส ในช่วงเริ่มต้นการสงครามสมัยใหม่ตอนต้น ขุนนางจะสามารถซื้อสิทธิ์การเป็นหัวหน้ากองร้อยได้จากผู้ถือสิทธิ์คนก่อน เขาจะจ่ายเงินให้กับขุนนางอีกคนเพื่อมาทำหน้าที่เป็น lieutenant (ร้อยโท) ซึ่งเงินทุนในการจัดการกองทหารไม่ได้มาจากพระมหากษัตริย์หรือรัฐบาล แต่ captain จะต้องรับผิดชอบในการหาอาหาร ที่อยู่อาศัย และการจัดเตรียมกองร้อย หากไม่สามารถสนับสนุนหรือดูแลกองร้อยหรือต้องขึ้นศาลทหาร เขาจะถูกไล่ออก (จากการฝ่าฝืนวินัย) พระมหากษัตริย์จะขายตำแหน่งสัญญาบัตรของเขาให้กับขุนนางคนอื่นเพื่อบังคับกองร้อยต่อไป ฉะนั้นวิธีการเกษียณตัวเองออกจากการเป็นหัวหน้ากองร้อยคือการขายสิทธิ์ให้กับขุนนางคนอื่นต่อเพื่อรับเงินและเกษียณตัวเองจากตำแหน่ง
กองทัพอากาศ
แก้ในกองทัพอากาศหลายแห่ง เช่น กองทัพอากาศสหรัฐ ใช้โครงสร้างยศและเครื่องหมายยศคล้ายคลึงกับของกองทัพบก
อย่างไรก็ตาม กองทัพอากาศสหราชอาณาจักร กองทัพอากาศหลายประเทศในเครือจักรภพ และกองทัพอากาศนอกเครือจักรภพอีกจำนวนหนึ่งใช้โครงสร้างยศเฉพาะตัวของกองทัพอากาศ[2] คือเรืออากาศเอก (flight lieutenant) ใช้รหัส OF-2 ในขณะที่นาวาอากาศเอก (group captain) ได้มาจากยศทางเรือของร้อยเอก
ประเทศแคนาดาเป็นอีกข้อยกเว้นที่ไม่เหมือนกับใคร เนื่องจากการรวมเหล่าทัพแคนาดาในปี พ.ศ. 2511 ชื่อยศของกองทัพอากาศจึงเหมือนกันกับกองทัพบกแคนาดา อย่างไรก็ตาม เช่นเดียวกับประเทศในเครือจักรภพอื่น ๆ คือการใช้งานเครื่องหมายยศเป็นแถบเปียยศสีเทามึกและเพิ่มขึ้นทีละครึ่งขีด โดยมีการตัดสินใจว่าจะไม่นำระบบยศเก่ากลับมาใช้งานอีกครั้งในส่วนของกองทัพอากาศแคนาดา เนื่องจากก่อให้เกิดความสับสนเกินไป[3]
เครื่องหมายยศ
แก้-
Kapitein
กองทัพบกเนเธอร์แลนด์ -
Captain
กองทัพสิงคโปร์
ดูเพิ่ม
แก้หมายเหตุ
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ แม่แบบ:L&S
- ↑ Non-Commonwealth air forces using an air force-specific rank structure include the Egyptian Air Force, Hellenic Air Force, Royal Air Force of Oman, Royal Thai Air Force and the Air Force of Zimbabwe.
- ↑ Force, Government of Canada, National Defence, Royal Canadian Air. "Article - Royal Canadian Air Force - Backgrounder - New insignia for the Royal Canadian Air Force". www.rcaf-arc.forces.gc.ca. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-02-11. สืบค้นเมื่อ 2023-12-17.