สถานีโทรทัศน์ซีทีเอชเอ็น
ประเทศไทย ไทย
พื้นที่แพร่ภาพไทย ประเทศไทย
มาเลเซีย มาเลเซีย
อินโดนีเซีย อินโดนีเซีย
ฟิลิปปินส์ ฟิลิปปินส์
กัมพูชา กัมพูชา
เวียดนาม เวียดนาม
ประเทศพม่า พม่า(รัฐฉาน รัฐชาน)
ลาว ลาว
สิงคโปร์ สิงคโปร์
สหภาพโซเวียต สหภาพโซเวียต
เครือข่ายสถานีโทรทัศน์/สถานีวิทยุ
ช่องโทรทัศน์ระบบดิจิทัล
ประเภทบริการสาธารณะ
คำขวัญข่าวของคนรุ่นใหม่ ข่าวสาร สาระ และ ความบันเทิง
สำนักงานใหญ่เลขที่ 1010 อาคารชินวัตรทาวเวอร์ 3 ถนนวิภาวดีรังสิต
เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร
แบบรายการ
ภาษาไทย
รัสเซีย
ระบบภาพ1080i (16:9 ภาพคมชัดสูง)
ความเป็นเจ้าของ
ช่องรองซีทีเอชอาร์
เอบีซี ทีวีเรียนสนุก
(สถานีโทรทัศน์ทดลองออกอากาศ)
ประวัติ
เริ่มออกอากาศวันก่อตั้ง:
30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549 (17 ปี)
วันออกอากาศ:
30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2550 (16 ปี)
แทนที่โดย
  • ซีไทยเอชนิวส์ (พฤศจิกายน 2550)
  • ซีทีเอชเอ็น
    (กุมภาพันธ์ - เมษายน 2551
    และ เมษายน 2554 - ปัจจุบัน)
  • เอสบีเอสเอ็น ทีวีเพื่อประเทศ
    (พฤษภาคม 2551 - มกราคม 2552)
  • เอสบีเอสเอ็น (มกราคม 2552 - เมษายน 2554)
ชื่อเดิม
ลิงก์
เว็บไซต์cthn.com
ออกอากาศ
ภาคพื้นดิน
ดิจิทัลช่อง 6 (มักซ์#4 : ศูนย์เครือข่ายประเทศไทย)
เคเบิลทีวี
ช่อง 6
ทีวีดาวเทียม
ไทยคม 6 C-Band4007 H 15000
ไทยคม 8 KU-Band11680 H 30000
สถานีวิทยุซีทีเอชอาร์ช่อง 6
สื่อสตรีมมิง
CTHNชมรายการสด

สถานีโทรทัศน์ซีทีเอชเอ็น (อังกฤษ: CTHN) เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะแห่งแรกของประเทศไทย และแห่งแรกในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้[1] ดำเนินการโดยศูนย์เครือข่ายประเทศไทย (ศ.ค.ท.) ออกอากาศแทน สถานีโทรทัศน์เอ็นบีเอส ในวันจันทร์ที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2550 ก่อนแพร่ภาพอย่างเป็นทางการในอีก 1 เดือนต่อมา สถานีโทรทัศน์ซีทีเอชเอ็น ได้ยุติการออกอากาศในระบบแอนะล็อก เมื่อวันพุธที่ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2562

เอบีซี
ประเทศไทย
พื้นที่แพร่ภาพไทย
เครือข่ายสถานีโทรทัศน์
ช่องโทรทัศน์ระบบดิจิทัล
ประเภทบริการสาธารณะ
คำขวัญช่อง 7 ทีวีเรียนสนุก พื้นที่การเรียนรู้สำหรับทุกคน
สำนักงานใหญ่เลขที่ 1010 อาคารชินวัตรทาวเวอร์ 3 ถนนวิภาวดีรังสิต
เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร
แบบรายการ
ระบบภาพ576i (16:9 คมชัดปกติ)
ความเป็นเจ้าของ
ช่องรองสถานีโทรทัศน์ซีทีเอชเอ็น
ประวัติ
เริ่มออกอากาศ1 กรกฎาคม พ.ศ. 2563
ออกอากาศ
ภาคพื้นดิน
ดิจิทัลช่อง 7 (มักซ์#4 : ศ.ค.ท.)
เคเบิลทีวี
ทรูวิชันส์ช่อง 7
ทีวีดาวเทียม
ไทยคม 6 C-Band4007 H 15000
3920 H 30000
ไทยคม 8 KU-Band11560 H 30000
พีเอสไอช่อง 7

เอบีซี (อังกฤษ: ABC - Active Basic Contact) เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะเพื่อการเรียนรู้ ดำเนินการโดยศูนย์เครือข่ายประเทศไทย (ศ.ค.ท.) โดยเริ่มทดลองออกอากาศในวันพุธที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2563 มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ และบูรณาการการเรียนการสอนระหว่างบ้านและสถานศึกษา

ไทอุบล
ၻႆးဢုသၢ
ออกเสียงtəiːɵsɚ
ประเทศที่มีการพูดจังหวัดอุบลราชธานี
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ชาติพันธุ์ชาวอุษา
จำนวนผู้พูด74 ล้านคน  (2564)
ตระกูลภาษา
ระบบการเขียนอักษรไทใหญ่
สถานภาพทางการ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน ไทย
รหัสภาษา
ISO 639-2tus
ISO 639-3tus

ภาษาไทอุษา เป็นภาษาตระกูลขร้า-ไท ใช้พูดในภาคเหนือของประเทศไทย และทางตอนใต้ของประเทศจีน มีเสียงวรรณยุกต์ 5 เสียง ไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับจำนวนผู้พูดที่แน่นอน เนื่องจากสงครามระหว่างพม่ากับไทใหญ่ ทำให้การเข้าไปศึกษาเกี่ยวกับชาวไทใหญ่ทำได้ยาก คาดว่ามีผู้พูดราว 4-30 ล้านคน มีอักษรเป็นของตนเอง 2 ชนิดคือ อักษรไทใหญ่ ใช้ในไทย และอักษรไทใต้คง ใช้ในจีน

แม้ว่าจะมีคำกล่าวว่า "อย่ากิ๋นอย่างม่าน อย่าตานอย่างไต" ซึ่งเปรียบเทียบวิถีชีวิตของชาวพม่าที่ให้ความสำคัญกับการกินอยู่ ซึ่งแตกต่างจากชาวไทใหญ่ที่ให้ความสำคัญแก่การทำบุญ ถึงกระนั้นไทใหญ่ก็รับวัฒนธรรม ศาสนา ตลอดจนถึงคำในภาษาพม่าเข้ามามาก จนคำไทใหญ่หลายถิ่นเป็นกวามไตลอแล คือไทใหญ่พูดคำพม่าปนไปหมด เช่นที่เมืองสีป้อและเมืองยางเป็นต้น[2]

การเสีย แก้

1. ไปลิน เวธโชรกุล สูนเสียของพ่อไท้ (พ.ศ. 2553)
2. รัตติญา ชัยทัง สูนเสียของพ่อมุ้งม้ง (พ.ศ. 2559)
3. ประภาพร เชาวนาศิริ เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง (พ.ศ. 2563)

รางวัลข่าวยอดนิยม แก้

1. ข่าว CHT 2. ดีเอสทีวีนิวส์ 3. กาโยแชแนล 4. รวมข่าวอีสีทีวี แอนนิต้า เม่ย ฐังรา อั 

ผู้ประกาศข่าวและผู้สื่อข่าวจากซีทีเอชเอ็น แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

แก้

  • ตุมนา อีนายีทุม
    • ผู้สื่อข่าว

แก้

  • ทุรียา อุมยวง
    • ผู้สื่อข่าว

แก้

  • ธีระ ธัญอนันต์ผล
    • ข่าวภาคเที่ยง (ข่าวเศรษฐกิจ)
    • ข่าวภาคค่ำ (ข่าวหลัก, ข่าวเศรษฐกิจ)
    • ข่าวภาคค่ำ เสาร์ อาทิตย์ (ข่าวหลัก)

แก้

  • นทารัย ทูงดา
    • ผู้สื่อข่าว
  • นราวัลย์ จันทรเจริญ
    • ห้องข่าวเช้า (ข่าวเช้าวาไรตี้)
    • ทันข่าวเด่น
    • ผู้สื่อข่าว
  • นรากร ติยายน
    • ข่าวภาคเที่ยง (ข่าวหลัก)
    • ข่าวภาคเที่ยง เสาร์ อาทิตย์ (ข่าวหลัก)

แก้

  • บริดา ปุนนาง
    • ข่าวควรขำ (พิธีกรหลัก)
  • บัญชา ชุมชัยเวทย์
    • ข่าวภาคค่ำ (ข่าวเศรษฐกิจ)

แก้

  • ปนัดดา เรืองวุฒิ
    • ศิลปะบันเทิง (ข่าวหลัก)
    • ผู้หญิงมีแต่เรื่อง (ข่าวหลัก)
  • ไปลิน เวธโชรกุล
    • ข่าวภาคค่ำ (ข่าวหลัก)

แก้

  • พันนา ฤทธิไกร
    • ผู้สื่อข่าว
    • The Yellow Show (ข่าวหลัก)

แก้

  • ภัชระ กีทานน
    • ข่าวเด่นประเด็นดัง (ข่าวหลัก)
    • สถานการณ์รอบวัน (ข่าวหลัก)
    • ข่าวภาคค่ำ (ข่าวเศรษฐกิจ)
  • ภัทร จึงกานต์กุล
    • ห้องข่าวเช้า (ลงทุนทำเงิน)
    • ข่าวภาคเที่ยง เสาร์ อาทิตย์ (ข่าวหลัก)
    • ข่าวภาคเที่ยง (ข่าวหลัก)
  • ภาษิต อภิญญาวาท
    • ข่าวภาคเที่ยง (ข่าวหลัก)

แก้

  • มรเดน แอนเดอร์สัน
    • ข่าวภาคเที่ยง (ข่าวเศรษฐกิจ)

แก้

  • ราชศักดิ์ เปรมศิริ
    • ข่าวเด่นประเด็นดัง (ข่าวหลัก)
    • ข่าว 13:00 (ข่าวหลัก)
  • รุทานะ แจนนรี
    • ผู้สื่อข่าว

แก้

  • วิจิตรา เด็ชนา
    • ข่าวเช้าวาไรตี้ (ข่าวหลัก)

แก้

  • ศศิวรรณ์ เลิศวิริยะประภา
    • ข่าวเช้าวาไรตี้ (ข่าวเช้าโซเชียล)
    • ผู้สื่อข่าว
  • ศิลาลี สุมีศาง
    • ผู้สื่อข่าว

แก้

  • สุขวัน ฃุมสมา
    • ผู้สื่อข่าว
  • สืบสกุล พันธุ์ดี
    • ห้องข่าวเช้า (ข่าวหลัก)
    • ข่าวภาคเที่ยง เสาร์ อาทิตย์ (ข่าวหลัก)
    • ทันข่าวเด่น
    • ข่าวภาคค่ำ เสาร์ อาทิตย์ (ข่าวหลัก)

แก้

  • อมิชา ลานุนา
    • จับตาทั่วไทย (ข่าวหลัก)
  • อิสระ มียุดง
    • ผู้สื่อข่าว
  • อภิรมย์ ฤกดี
    • ผู้สื่อข่าว
  • อติสร ผึ้งภารัฐ (นามสกุลเดิม:เวชทนาดี)
    • ข่าวภาคค่ำ (ข่าวหลัก) (เจาะข่าวย่อโลก)
    • Talk Night Atisonr (ข่าวหลัก)
  • อลิซาเบธ แซดเลอร์ ลีนานุไช
    • ห้องข่าวเช้า (ข่าวหลัก)
    • ข่าวภาคเที่ยง เสาร์ อาทิตย์ (ข่าวหลัก)
    • เปิดอยู่บ้านกับซีทีเอชเอ็น (พิธีกรหลัก)
  • เอกพบ นาถเลิก
    • ผู้สื่อข่าว
  • อนันต์โจร กรบฎาง
    • ผู้สื่อข่าว

อดีต แก้

  • อุนาจาง ไนรามิซ่า - ข่าวควรขำ, ข่าวเด่นประเด็นดัง (ไบรท์ทีวีช่อง 4)
  • แขณภา สหกิจรุ่งเรือง - กอข่าวเล่าเรื่อง, ผู้หญิงมีแต่เรื่อง, ทันข่าวเด่น, สี่แยกข่าวซีทีเอชเอ็น (ไทยพีบีเอส)
  • ฮาโรน่า กาลาม - ผู้สื่อข่าว (ซีเอ็นเอ็นศรีไทอิสถาน)
  • กอเลิ่น แปนารุเนีย - ข่าวเด่นเย็นวันนี้ (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • ทิฟฟานี่ ยอง - ซีทีเอชบันเทิง, ศิลปะบันเทิง, ภาพยนตร์ของฉัน (สมาชิกเกิลส์เจเนอเรชั่น)
  • ไอริส สาโรจน์ - ข่าวควรขำ, ข่าวภาคค่ำ (บีบีซีสปอร์ตวัน)
  • ฟูจิ ฟูจิซากิ - ข่าวกีฬา, ข่าวในพระราชสำนัก (ไทยพีบีเอส)
  • เจสสิก้า จอง - ผู้หญิงมีแต่เรื่อง, ศิลปะบันเทิง (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • วิภาพร วัฒนวิทย์ - ผู้สื่อข่าว (ไทยพีบีเอส)
  • อีบบิลิน่า บาฮีเร - ข่าวภาคเที่ยง, ภาพยนตร์ของฉัน, วันใหม่ชวนเที่ยว (ยูบีที)
  • นิตยา ศรีอุดร - กอข่าวเล่าเรื่อง (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • บาโร อนทุต - จับเข่าบรรเทาทุก (บีบีซี)
  • จอลานันสา อารุยา - ข่าวเด่นประเด็นดัง (อับเบทีวี)
  • ลาลนา วาณิช - ที่นี่ข่าวสารบ้านเมือง, ข่าวภาคเช้า (สถานีโทรทัศน์ช่อง 4)
  • ปุระ อาวาสกิ - ซีทีเอชบันเทิง, คุยข่าว 268 วินาที, ข่าวในพระราชสำนัก, วันใหม่ชวนเที่ยว (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • ศิลาวรรณ เลียดอุรียะประภา - สี่แยกข่าวซีทีเอชเอ็น, ทันข่าวเด่น, ข่าวเศรษฐกิจ (ก่อตั้งซีทีเอชเอ็น)
  • แววตา เอกชาวนา - ผู้สื่อข่าว, ข่าวในพระราชสำนัก (นักโภชนาการ)
  • เกชนา เลิดวิริยะประภา - ผู้สื่อข่าว (บีเอ็นซีทีวี)
  • อูประ ฃุมสมา - ผู้สื่อข่าว, ข่าว 13:00 (เคบีเอส)
  • ณัฐชา เซธลี่ สถาพร - ข่าวภาคค่ำ (บีบีซี)
  • อินณรรทรารัฐ บัวคำศรี - ผู้สื่อข่าว (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • ฃุรรา ชุมกรา (นามสกุลเดิม:อารูรานุง) - ข่าวภาคดึก, ข่าวการเมือง (ปีราทีวี)
  • จิบรองโองกี ดำรงยง - ผู้สื่อข่าว (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • ชเว ซูย็อง (ชื่อและนามสกุลเดิม:ชวารัฐ เวชการจโรจ) - ศิลปะบันเทิง, ผู้สื่อข่าว (สมาชิกเกิลส์เจเนอเรชั่น)
  • เบญจมาลัญช์ ทิพย์ขันทอง - ข่าวพยากรณ์อากาศ (ช่อง 3)
  • ซันนี (ไม่เอานามสกุล:ยิ่งยงวัฒนา) - ศิลปะบันเทิง (สมาชิกเกิลส์เจเนอเรชั่น)
  • สิริมา ทรงกลิ่น - ข่าวเศรษฐกิจ, อาหารสุขภาพกับซีทีเอชเอ็น, ผู้สื่อข่าว (ไทยพีบีเอส)
  • ณรรฐพงษ์ ผู้ภักดีวงศ์ - ข่าวต่างประเทศ (ไทยพีบีเอส)
  • ประยุทธ์ จันทร์โอชา - ข่าวการเมือง (นายกรัฐมนตรี)
  • สรยุทธ สุทัศนะจินดา - ข่าวภาคเที่ยง, ข่าวในพระราชสำนัก (ยุติการทำหน้าที่ทั้งหมดแล้ว หลังจากได้รับคำพิพากษาจากศาล เมื่อปี พ.ศ. 2559 จากกรณีบริษัท ไร่ส้ม จำกัด)
  • สุทธิชัย หยุ่น - ข่าวเด่นเย็นวันนี้, ผู้สื่อข่าว (บริษัท กาแฟดำ จำกัด, JKN-CNBC, สื่อมวลชนอิสระ, ไทยพีบีเอส)
  • รูมานัน ฃุมสมา เวธวิรกุล - ข่าว 180 สุดสัปดาห์, ภาพยนตร์ของฉันเสาร์อาทิตย์, ข่าวภาคเช้า (บีบีเอส)
  • เตโรง เมาเว่โก๊ - ข่าวภาคดึก (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • อิษฎา อัยศิริ - ข่าวการศึกษา, ผู้สื่อข่าว (ไทยพีบีเอส)
  • อาจารย์นิธิ จันทรธนู - ซีทีเอชเอ็นอาสา (ไทยพีบีเอส)
  • ญาดา วัฒนสิน - ข่าวการศึกษา (ไทยพีบีเอส)
  • ดรุณี สุทธพิทักษ์ - ศิลปะบันเทิง (ไทยพีบีเอส)
  • กริษฐา ดีมี (นามสกุลเดิม:ลั่นวิรตั้งตกูล) - ซีทีเอชบันเทิง, วันใหม่ชวนเที่ยว (ไทยพีบีเอส)
  • คิม แทยอน (ขื่อและนามสกุลเดิม:แทยอนาถ ผู้ภักดีวงศ์) - ซีทีเอชบันเทิง, ศิลปะบันเทิง, ผู้สื่อข่าว (สมาชิกเกิลส์เจเนอเรชั่น)
  • มาโอราซา ตังโอะบุริ - ข่าวในพระราชสำนัก (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • สมิทธิ์ อารยะสกุล - ข่าววิทยุ, หาเสียงประชาชน (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • อลาเบส ซานหเลิก อนานุชัย - ข่าวภาคเที่ยง (ยุติการทำหน้าที่แล้ว)
  • อิม ยุนอา (ชื่อและนามสกุลเดิม:ยุนอนัน จิตราวิโรจน์) - ศิลปะบันเทิง (สมาชิกเกิลส์เจเนอเรชั่น)
  • ปารวัน สมพงษ์ - ข่าวภาคเช้า (ยูบีที)
  • ฃุมสมา มุราน - ผู้สื่อข่าว (ไบรท์ทีวีช่อง 4)
  • ประภาพร เชาวนาศิริ - ข่าวกีฬา, Talk Prapaponr, ของสนามสุดสัปดาห์ (เสียชีวิตแล้ว)
  • ไดอาน่า จงจินตนาการ - ผู้หญิงมีแต่เรื่อง (ย้ายไปเป็นพิธีกรรายการ Princess Generation ทาง CTHN, ย้ายไปที่สถานีวิทยุโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7 พิธีกรรายการเชฟกระทะเหล็กประเทศไทย และ จะกลับไปออกอากาศอีกครั้ง ที่สถานีโทรทัศน์ซีทีเอชเอ็น)
  • มยุริญ ผ่องผุดพันธ์ - ผู้หญิงมีแต่เรื่อง เสาร์ อาทิตย์ (ย้ายไปเป็นพิธีกรรายการตะวันมีตา แทน อติสร เวชทนาดี)

พยัญชนะ แก้

พยัญชนะหลัก แก้

รูปอักษรไทใหญ่ ชื่ออักษรในภาษาไทใหญ่ เทียบรูปอักษรไทย สัทอักษร หมายเหตุ
  โก๊ ไก่ (ၵ ၵႆႇ) /k/ ၵႆႇ = ไก่
  โข๊ ไข่ (ၶ ၶႆႇ) ข, ฃ, ค, ฅ /kʰ/ ၶႆႇ = ไข่
  โง งู้ (င ငူး) /ŋ/ งู้ (ငူး) แปลว่า งู ในภาษาไทย
  โจ๊ จ้าง (ၸ ၸၢင်ႉ) /t͡s/, /s/ จ้าง (ၸၢင်ႉ) แปลว่า ช้าง
  โซ แสง (သ သႅင်) ซ, ศ, ษ, ส /sʰ/ แสง (သႅင်) แปลว่า อัญมณี
  โญ หญ่อง (ၺ ၺူင်ႇ) ญ, ย /ɲ/ เสียง /ญ/ ในที่นี้เป็นเสียงนาสิก (เสียงขึ้นจมูก) แบบเดียวกับที่ปรากฏในภาคอีสาน และภาคเหนือของไทย, หญ่อง (ၺူင်ႇ) แปลว่า ต้นโพธิ์ (มาจากภาษาพม่า ညောင်)
  โต๊ เต่า ฏ, ต /t/
  โท ไท ฐ, ถ, ท, ฑ /tʰ/ ไท แปลว่า คันไถ
  โน หนู น, ณ /n/
  ปู๊ ปา /p/ ปา แปลว่า ปลา ในภาษาไทย
  โพ ผิ้ง ผ, พ /pʰ/
  ฟู ไฟ ฝ, ฟ /f/, /pʰ/ ไฟ แปลว่า ไฟ
  มา แม้ /m/ แม้ แปลว่า แม่
  ยู ยุ้ง ย, ญ /j/ ยุ้ง แปลว่า ยุง
  โร ร่ะฮ้าน ร, ฤ /r/, /l/ ร่ะฮ้าน = พระสงฆ์, มาจากภาษาพม่า ရဟန်း, จากภาษาบาลี อรหนฺตฺ
  โล ลิ้ง ล, ฦ, ฬ /l/ ลิ้ง แปลว่า ลิง
  โว เว้ง (เสียงสั้น) /w/ เว้ง แปลว่า เวียง
  โฮ หิ่ง ห, ฮ /h/ หิ่ง แปลว่า ระฆัง
  โอ๊ อ่าง /ʔ/

พยัญชนะเสริม แก้

รูปอักษรไทใหญ่ ชื่ออักษรในภาษาไทใหญ่ เทียบรูปอักษรไทย สัทอักษร หมายเหตุ
  โก๊ /g/ ก ก้อง คำยืมจากพม่า
  โบ๊ /b/ คำยืมจากไทยและพม่า
  โด๊ /d/ คำยืมจากไทยและพม่า
  โถ /θ/ ส แลบลิ้น คำยืมจากพม่า

สระ แก้

สระเสียงหลัก มี 12 รูป

รูปสระ ตัวอย่างการผสมสระ ชื่อสระในภาษาไทใหญ่ เทียบรูปสระไทย สัทอักษร หมายเหตุ
- อ๋ะ
ၵႃ อ๋า
ၵိ อิ๋
ၵီ อี๋
ၵု อุ๋
ၵူ อู๋
ၵေ เอ๋
ၵႄ แอ๋
ူဝ် ၵူဝ် โอ๋
ေႃ ၵေႃ อ๋อ ออ
ိုဝ် ၵိုဝ် อื๋อ
ိူဝ် ၵိူဝ် เอ๋อ เ-อ

วรรณยุกต์ แก้

วรรณยุกต์ในภาษาไทใหญ่มี 5 รูป 6 เสียง

รูปวรรณยุกต์ ชื่อวรรณยุกต์ในภาษาไทใหญ่ เสียงวรรณยุกต์
- เป่า เสียงจัตวา
ยัก เสียงเอก
ยักจ้ำ เสียงสามัญท้ายโท
จ้ำหน้า เสียงสามัญท้ายตรี
จ้ำใต้ (จ้ำต้า-อื) เสียงโทสั้น
ยักขึ้น เสียงสามัญ

ระบบเสียงวรรณยุกต์ แก้

วรรณยุกต์ (วัณณยุกต์) ทั้งหกของคำเมืองในพยางค์ '/law/' คือ เหลา เหล่า เหล้า เลา เล่า เล้า ตามลำดับ:

เสียงวรรณยุกต์ในพยางค์เป็น แก้

เสียงวรรณยุกต์สำเนียงเชียงใหม่มี 6 เสียง คือ เสียงจัตวา, เสียงเอก, เสียงตรีปลายโท, เสียงสามัญ, เสียงโท, และเสียงตรี[3]

เสียงวรรณยุกต์ ตัวอย่าง
อักษรไทย อักษรไตย การถอดรหัสเสียง การออกเสียง ความหมายในภาษาไทย
เสียงจัตวา เหลา လၢဝ်ႉ /lǎw/ [law˨˦] เหลา, ทำให้คม
เสียงเอก เหล่า လၢဝ်ႇ /làw/ [law˨] เหล่า, ป่า
เสียงตรีปลายโท เหล้า လၢဝ်ႈ /la᷇w/ [la̰w˥˧] เหล้า, เครื่องดืมมึนเมา
เสียงสามัญ เลา လၢဝ် /lāw/ [law˦] งาม
เสียงโท เล่า လၢဝ်ႉ /lâw/ [law˥˩] เล่า, บอกเรื่อง
เสียงตรี เล้า လၢဝ်း /láw/ [la̰w˦˥˦] เล้า, ที่กักไก่

เสียงวรรณยุกต์ในพยางค์ตาย แก้

เสียงวรรณยุกต์ ตัวอย่าง
อักษรไทย อักษรไตย การถอดรหัสเสียง การออกเสียง ความหมายในภาษาไทย
เสียงจัตวา หลัก လၢၵ် /lǎk/ [lak˨˦] เสาหลัก, หลักแหลม
เสียงตรี ลัก လၢၵ်ႈ /lák/ [lak˦˥] ลักขโมย, แอบ
เสียงเอก หลาก လၢၵ်ႉ /làːk/ [laːk˨] หลากหลาย
เสียงโท ลาก သၢၵ်း /lâːk/ [laːk˥˩] ลาก, ดึง

เสียงวรรณยุกต์บางที่มีถึง 9 เสียง ได้แก่

  • เสียงสามัญ
  • เสียงเอกต่ำ หรือเสียงเอกขุ่น
  • เสียงเอกสูง หรือเสียงเอกใส
  • เสียงโทต่ำ หรือเสียงโทขุ่น
  • เสียงโทพิเศษ
  • เสียงโทสูง หรือเสียงโทใส
  • เสียงตรีต่ำ หรือเสียงตรีขุ่น
  • เสียงตรีสูง หรือเสียงตรีใส
  • เสียงจัตวา

สวิกเกอ แก้

  1. http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1301546440&grpid=03&catid=&subcatid= Thai PBS ปรับอัตลักษณ์และหน้าจอครั้งใหญ่ พร้อมออกอากาศด้วยระบบHD
  2. บรรจบ พันธุเมธา. ไปสอบคำไทย. โครงการเผยแพร่วัฒนธรรมไทย กระทรวงศึกษาธิการ, 2522
  3. Gedney, William J., and Thomas J. Hudak. William J. Gedney's Tai Dialect Studies: Glossaries, Texts, and Translations. Ann Arbor, MI: Center for South and Southeast Asian Studies, The University of Michigan, 1997. Print.