เกรฟแอกเซนต์

(เปลี่ยนทางจาก เกรฟ)
เกรฟแอกเซนต์
◌̀
ตัวอย่าง
Àà Èè Ìì Òò Ùù Ỳỳ

เกรฟแอกเซนต์ (อังกฤษ: grave accent) เรียกย่อว่า เกรฟ (อังกฤษ: grave /greɪv/) เป็นเครื่องหมายเสริมสัทอักษรชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นขีดเล็ก ๆ เฉียงลงขวาอยู่เหนืออักษร ( ` ) ใช้เขียนกำกับอักษรละตินเพื่อใช้ในภาษาต่าง ๆ อาทิ ภาษาฝรั่งเศส ภาษาอิตาลี ภาษาดัตช์ ภาษาโปรตุเกส ภาษานอร์เวย์ ภาษาเวียดนาม ฯลฯ กำกับอักษรกรีกในภาษากรีก (ใช้จนถึง ค.ศ. 1982) หรือใช้กำกับอักษรอื่น ๆ ด้วยจุดประสงค์ที่แตกต่างกันไป ทั้งการเปลี่ยนระดับเสียง การแปรเสียง การเน้นเสียง หรือการแยกแยะคำ เป็นต้น

คำว่า grave มาจากภาษาละติน gravis แปลว่า หนัก ในภาษาอังกฤษมีการอ่านว่า /ɡrɑːv/ กราฟ เพิ่มเข้ามาเพื่อให้แตกต่างจากคำว่า grave เกรฟ ที่แปลว่า ร้ายแรง หรือหลุมศพ ซึ่งเลียนแบบมาจากภาษาฝรั่งเศส accent grave [aksɑ̃ ɡʁav] อักซอง กราฟ

แป้นพิมพ์คอมพิวเตอร์มีแป้นเกรฟอยู่บริเวณมุมบนซ้ายของผัง บางภูมิภาคใช้ร่วมกับแป้นตาย (dead key) เพื่อประสมกับอักษร บางภูมิภาคใช้เพื่อสลับภาษาป้อนเข้า (คนไทยเรียก "ปุ่มตัวหนอน" ซึ่งเป็นปุ่มเดียวกับทิลเดอ) วงการโปรแกรมเมอร์เรียกเครื่องหมายนี้ว่า แบ็กโควต[1] (back quote) หรือแบ็กทิก[2][3] (backtick) ในยูนิโคดมีทั้งรูปแบบเดี่ยว (U+0060 ` ) และตัวผสาน (U+0300 ◌̀ )

ระดับเสียง

แก้

เกรฟแอกเซนต์มีใช้ครั้งแรกในอักขรวิธีแบบหลายเสียง (polytonic orthography) ของภาษากรีกโบราณ ปรากฏเฉพาะตำแหน่งพยางค์สุดท้ายของคำ ในกรณีระดับเสียงกลางหรือสูง (ซึ่งแสดงโดยอะคิวต์แอกเซนต์) ถูกลดระดับลงโดยคำที่ตามหลังในประโยคเดียวกัน แต่ต่อมาภาษากรีกสมัยใหม่มีเครื่องหมายเน้นเสียงใช้แทนเครื่องหมายระดับเสียง เกรฟก็ถูกแทนที่ด้วยอะคิวต์ในอักขรวิธีแบบเสียงเดียว (monotonic orthography)

ตามหลักสัทศาสตร์ เดิมเกรฟใช้กำกับเสียงที่หนักแน่นและดังขึ้น ตรงข้ามกับอะคิวต์ที่ใช้กำกับเสียงแหลมสูง ซึ่งเครื่องหมายทั้งสองมีลักษณะตรงข้ามเหมือนเงาในกระจก เกรฟแอกเซนต์ในฟอนต์ส่วนใหญ่มีสัณฐานคล้ายรูปสามเหลี่ยม ข้างบนเน้นหนัก และข้างล่างเป็นปลายแหลมค่อนไปทางขวา

การเน้นเสียง

แก้

เกรฟแอกเซนต์เป็นเครื่องหมายกำกับการเน้นเสียงสระของคำในภาษากาตาลาและภาษาอิตาลี ตัวอย่างคำในภาษาอิตาลีเช่น città เมือง, morì [เขา/หล่อน]ตาย, virtù คุณธรรม, Mosè โมเสส, portò [เขา/หล่อน]นำมา เป็นต้น เมื่อต้องการเน้นเสียงกับอักษรตัวใหญ่ หรือเมื่อแป้นพิมพ์ไม่สามารถพิมพ์เกรฟกำกับได้ บางครั้งอะพอสทรอฟีก็ถูกนำมาใช้แทน เช่น E’ แทนคำว่า È [เขา/หล่อน/มัน]เป็น แม้ว่าการกระทำเช่นนี้อาจถูกพิจารณาว่าไม่ถูกต้องนัก ตัวอย่างวลี un po’ ซึ่งย่อมาจาก un poco แปลว่า เล็กน้อย จะไม่สะกดเป็น un pò แต่อย่างใด

นอกจากนี้ในภาษาอิตาลี คำที่กำกับเกรฟแอกเซนต์หรือไม่กำกับ อาจอ่านออกเสียงและมีความหมายแตกต่างกัน อาทิ pero แพร์ กับ però แต่, papa พระสันตปาปา กับ papà พ่อ เป็นต้น (ตัวอย่างหลังสุดก็สามารถใช้ได้กับภาษากาตาลาเช่นกัน)

ความสูงของเสียงสระ

แก้

เกรฟแอกเซนต์ใช้กำกับบนสระ ทำให้เสียงสระต่ำลงหรือเปิดออก นั่นคือขากรรไกรและลิ้นลดตัวต่ำลง ช่องปากกว้างขึ้น เสียงสระจึงเปลี่ยนไป เช่นกำกับบน e และ o จะได้ è [ɛ] แอ (ตรงข้ามกับ é [e] เอ) และ ò [ɔ] ออ (ตรงข้ามกับ ó [o] โอ) พบได้ในภาษากลุ่มโรมานซ์หลายภาษาเช่น ภาษากาตาลา ใช้กำกับ a, e, o ภาษาฝรั่งเศส ใช้กำกับ a, e, u (เฉพาะ è เท่านั้นที่ให้เสียงเปลี่ยนไป) ภาษาอิตาลี ภาษาอุตซิตา เป็นต้น

การแยกแยะ

แก้

เกรฟแอกเซนต์ใช้แยกแยะคำพ้องเสียงในหลายภาษา

  • ภาษากาตาลา ตัวอย่างเช่น ma ของฉัน กับ mà มือ
  • ภาษาฝรั่งเศส เกรฟที่กำกับ a และ u ไม่ให้ผลในการออกเสียง เพียงแต่ใช้แยกแยะคำพ้องเสียงเท่านั้น ตัวอย่างเช่น
    • คำบุพบท à ถึง กับคำกริยา a มี (รูปกาลปัจจุบันเอกพจน์บุรุษที่สามของ avoir)
    • คำกริยาวิเศษณ์ที่นั่น กับคำนำหน้านามชี้เฉพาะสตรีลิงค์ la
    • มีใช้ในวลี déjà vu หรือวลี çà et là ทางนี้และทางนั้น (หากไม่มีเกรฟจะแปลว่า มันและ the)
    • ใช้กำกับบน u เฉพาะคำว่า où ที่ไหน กับ ou หรือ
    • è เพื่อแยกแยะคำพ้องเสียงพบได้น้อย เช่น dès ตั้งแต่ กับ des บาง, ès ใน กับ es เป็น, lès ใกล้ กับ les (คำนำหน้านาม)
  • ภาษาอิตาลี ตัวอย่างเช่นคำสันธาน e และ กับคำกริยา è [เขา/หล่อน/มัน]เป็น หรือ la กับ là (เหมือนภาษาฝรั่งเศส)
  • ภาษานอร์เวย์ (ทั้งบุ๊กมอลและนือนอสก์) ใช้แยกแยะความหมายของคำที่เขียนเหมือนกัน ตัวอย่างเช่น og และ กับ òg เช่นกัน แต่จากความนิยมใช้เกรฟ มักนำไปสู่การใช้เกรฟแทนที่อะคิวต์ ซึ่งภาษานอร์เวย์ไม่ใช้เครื่องหมายเสริมสัทอักษรบ่อยนัก
  • ภาษารูมันช์ (ภาษาท้องถิ่นของสวิตเซอร์แลนด์) ตัวอย่างเช่น e กับ è (เหมือนภาษาอิตาลี), en ใน กับ èn พวกเขาเป็น เกรฟยังใช้เป็นตัวแยกแยะการเน้นเสียงเช่น gia เรียบร้อยแล้ว กับ gìa ไวโอลิน และการแปรสระเช่น letg เตียง กับ lètg การแต่งงาน

ความยาว

แก้

ในภาษาเวลส์ เกรฟแอกเซนต์ใช้กำกับสระเพื่อแสดงสระเสียงสั้น หากไม่กำกับจะเป็นสระเสียงยาว ตัวอย่างเช่น mẁg /mʊɡ/ ถ้วยน้ำ กับ mwg /muːɡ/ ควัน

ในภาษากาลิกสกอตแลนด์ เกรฟแอกเซนต์ใช้กำกับสระเพื่อแสดงสระเสียงยาว

วรรณยุกต์

แก้

ภาษามีวรรณยุกต์บางภาษา อาทิ ภาษาเวียดนาม ภาษาจีนกลาง (เมื่อเขียนด้วยพินอินหรือจู้อิน) เกรฟแอกเซนต์ใช้แสดงถึงเสียงวรรณยุกต์ตกลง (falling tone) คล้ายเสียงโทในภาษาไทย อีกรูปแบบหนึ่งของเกรฟในภาษาจีนกลางคือใช้เลข 4 ตามหลังพยางค์ เช่น pà = pa4

ภาษาในแอฟริกา เกรฟแอกเซนต์มักใช้แสดงถึงเสียงวรรณยุกต์ต่ำ เช่น ภาษาโนบีน jàkkàr เบ็ดตกปลา, ภาษาโยรูบา àgbọ̀n คาง, ภาษาเฮาซา màcè ผู้หญิง เกรฟมีใช้ในภาษาโมฮอกในอเมริกาเหนือด้วยเช่นกัน

อ้างอิง

แก้
  1. Back quote, Computer Hope
  2. Execution Operators, PHP Manual
  3. Schema Object Names, MySQL 5.0 Reference Manual

ดูเพิ่ม

แก้