อำเภอเวียงชัย
เวียงชัย (ไทยถิ่นเหนือ: ) เป็นอำเภอหนึ่งในตอนกลางของจังหวัดเชียงราย เป็นแหล่งปลูกข้าวที่สำคัญโดยมีน้ำแม่ลาวไหลผ่านทางทิศตะวันตก และน้ำแม่กกไหลผ่านทางทิศเหนือ แบ่งการปกครองออกเป็น 5 ตำบล
อำเภอเวียงชัย | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Wiang Chai |
คำขวัญ: หนองหลวงแหล่งปลา ดอนศิลาผาใหญ่ พระเจ้ากือนาลือไกล เวียงชัยข้าวดี | |
![]() แผนที่จังหวัดเชียงราย เน้นอำเภอเวียงชัย | |
พิกัด: 19°52′59″N 99°55′59″E / 19.88306°N 99.93306°E | |
ประเทศ | ![]() |
จังหวัด | เชียงราย |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 258.8 ตร.กม. (99.9 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2564) | |
• ทั้งหมด | 45,726 คน |
• ความหนาแน่น | 176.69 คน/ตร.กม. (457.6 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 57210 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 5702 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอเวียงชัย ถนน กรป. กลาง ตำบลเวียงชัย อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย 57210 |
![]() |
ที่ตั้งและอาณาเขต แก้
อำเภอเวียงชัยตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองเชียงรายและอำเภอเวียงเชียงรุ้ง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพญาเม็งราย
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอพญาเม็งราย อำเภอเทิง และอำเภอเมืองเชียงราย
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองเชียงราย
ประวัติศาสตร์ แก้
พงศาวดารหลายฉบับกล่าวว่า เมื่อราวปี พ.ศ. 1460 พระเจ้าไชยนารายณ์ ได้ทรงสร้างเมืองขึ้นอีกแห่งหนึ่งที่ตำบลเมืองชุม เรียกชื่อว่า "เวียงชัยนารายณ์" ต่อมาเมืองได้ร้างไปเนื่องจากภัยสงครามจนกระทั่งถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งปรากฏเรื่องราวในประวัติศาสตร์อีกว่าเมืองร้างแห่งนั้นเรียกว่า ปงเวียงชัย อยู่ห่างจากเมืองเชียงรายไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 8 กิโลเมตร ได้มีผู้คนเริ่มทยอยเข้าไปทำมาหากินตั้งบ้านเรือนอยู่จนกลายเป็นหมู่บ้านเรียกว่า บ้านเวียงชัย ต่อมาได้มีผู้อพยพเข้าอยู่ในพื้นที่นั้นมากขึ้นจนกระทั่งทางการได้ตั้งเป็นตำบลเรียกว่า ตำบลเวียงชัย
ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2508 อำเภอเมืองเชียงรายได้ดำเนินการขอแยกตำบลเวียงชัย ตำบลทุ่งก่อ และตำบลผางาม ตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ กระทรวงมหาดไทยได้ออกประกาศลงวันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2517 ให้แบ่งท้องที่ 3 ตำบลดังกล่าวออกจากอำเภอเมืองเชียงรายตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอเรียกว่า กิ่งอำเภอเวียงชัย ตั้งแต่วันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2517 และได้ยกฐานะเป็น อำเภอเวียงชัย มื่อวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2522 จากนั้นเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2538 กระทรวงมหาดไทยได้ออกประกาศแยกตำบลทุ่งก่อ ตำบลดงมหาวัน ตำบลป่าซางออกจากอำเภอเวียงชัยจัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอเชียงรุ้ง ซึ่งเปลี่ยนชื่อเป็น กิ่งอำเภอเวียงเชียงรุ้ง และได้รับการยกฐานะเป็นอำเภอเวียงเชียงรุ้งในเวลาต่อมา ปัจจุบันอำเภอเวียงชัยแบ่งเขตการปกครองเป็น 5 ตำบล 75 หมู่บ้าน
การแบ่งเขตการปกครอง แก้
การปกครองส่วนภูมิภาค แก้
อำเภอเวียงชัยแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 75 หมู่บ้าน ได้แก่
ที่ | ชื่อตำบล | ตัวเมือง | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | จำนวนครัวเรือน | จำนวนประชากร[1] |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | เวียงชัย | Wiang Chai | 20 | 4,426 | 11,187 | |
2. | ผางาม | Pha Ngam | 15 | 3,026 | 9,085 | |
3. | เวียงเหนือ | Wiang Nuea | 12 | 2,111 | 6,633 | |
4. | ดอนศิลา | Don Sila | 17 | 3,116 | 9,841 | |
5. | เมืองชุม | Mueang Chum | 11 | 2,388 | 7,290 |
การปกครองส่วนท้องถิ่น แก้
ท้องที่อำเภอเวียงชัยประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 6 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลเวียงชัย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเวียงชัยและตำบลเมืองชุม
- เทศบาลตำบลเวียงเหนือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเวียงเหนือทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลสิริเวียงชัย ครอบคลุมของพื้นที่ตำบลเวียงชัย (นอกเขตเทศบาลตำบลเวียงชัย)
- เทศบาลตำบลดอนศิลา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนศิลาทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลเมืองชุม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองชุม (นอกเขตเทศบาลตำบลเวียงชัย)
- องค์การบริหารส่วนตำบลผางาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลผางามทั้งตำบล
โรงเรียน แก้
- โรงเรียนบ้านหนองบัวผาบ่ม
- โรงเรียนบ้านป่าบง
- โรงเรียนบ้านดอน
- โรงเรียนเวียงชัยวิทยาคม
- โรงเรียนดอนศิลาผางามวิทยาคม
- โรงเรียนบ้านทุ่งยั้งหัวฝายวิทยา
- โรงเรียนบ้านเวียงเดิม
- โรงเรียนบ้านจอเจริญ
- โรงเรียนอนุบาลเวียงชัย
- โรงเรียนดงมะตื๋นเนินสยามวิทยา
- โรงเรียนบ้านค่ายเจริญ
- โรงเรียนบ้านเวียงเดิม
- โรงเรียนบ้านเมืองชุม
- โรงเรียนเวียงแก้ววิทยา
- โรงเรียนบ้านศรีเวียง
โรงพยาบาล แก้
- โรงพยาบาลสมเด็จพระญาณสังวร ตั้งอยู่ที่บ้านศรีเวียง ตำบลเวียงชัย ห่างจากตัวอำเภอประมาณ 8 กิโลเมตร
โบสถ์คริสต์ แก้
- คริสตจักรไทยพระกิตติคุณสมบูรณ์ บ้านหลิ่งกุญชร ตั้งอยู่ที่บ้านหลิ่งกุญชร ตำบลดอนศิลา
- คริสตจักรโทกทองสามัคคี ตั้งอยู่ที่บ้านหลิ่งกุญชร ตำบลดอนศิลา
- คริสตจักรเพนเตคลอส (หรือ บ้านสวน) ตั้งอยู่ที่บ้านหลิ่งกุญชร ตำบลดอนศิลา
- คริสตจักรไชยธรรม ตั้งอยู่ที่บ้านดอน ตำบลดอนศิลา
- คริสตจักรเวียงแก้ว ตั้งอยู่ตำบลเมืองชุม
การคมนาคม แก้
เส้นทางหลักที่เชื่อมต่อระหว่างตัวเมืองเชียงรายกับอำเภอเวียงชัย คือ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1233 จากถนนพหลโยธินแยกศรีทรายมูลถึงแยกบ้านด้ายระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร แล้วต่อด้วยทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1173 อีกประมาณ 6 กิโลเมตร รวมระยะทางประมาณ 12 กิโลเมตร อีกเส้นทางหนึ่งคือ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1232 จากถนนพหลโยธินที่ห้าแยกพ่อขุนฯ ผ่านสนามกีฬากลางจังหวัดเชียงรายและตำบลเวียงเหนือ เข้าสู่อำเภอเวียงชัยระยะทางประมาณ 13 กิโลเมตร
ทั้งนี้ มีทางหลวงแผ่นดินที่สำคัญที่เชื่อมต่อเข้ากับอำเภออื่น ๆ อีก ได้แก่
- ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1173 เชื่อมต่อไปยังอำเภอเวียงเชียงรุ้งและอำเภอดอยหลวง
- ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1152 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงเอเชียสาย 3 เชื่อมต่อไปยังอำเภอพญาเม็งรายและอำเภอขุนตาล
อ้างอิง แก้
- ↑ จำนวนประชากรและบ้าน จำแนกเป็นรายอำเภอ และรายตำบล จังหวัดเชียงราย ณ เดือนธันวาคม พ.ศ. 2553, สำนักบริหารทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
- ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเชียงราย จังหวัดเชียงราย ตั้งเป็นกิ่งอำเภอเวียงชัย เก็บถาวร 2012-04-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอหนองกุงศรี อำเภอไทรงาม อำเภอบ้านฝาง อำเภออุบลรัตน์ อำเภอเวียงชัย อำเภอดอยเต่า อำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอนาหว้า อำเภอเสิงสาง อำเภอศรีสาคร อำเภอบึงสามพัน อำเภอนาดูน อำเภอค้อวัง อำเภอโพธิ์ชัย อำเภอเมืองสรวง อำเภอปลวกแดง อำเภอยางชุมน้อย อำเภอกาบเชิง อำเภอสุวรรณคูหา และอำเภอกุดข้าวปุ้น พ.ศ. ๒๕๒๒ เก็บถาวร 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย ตั้งเป็นกิ่งอำเภอเชียงรุ้ง เก็บถาวร 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงชื่อกิ่งอำเภอเชียงรุ้ง อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย เก็บถาวร 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอฆ้องชัย...และอำเภอเหล่าเสือโก้ก พ.ศ. ๒๕๕๐ เก็บถาวร 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- รายงานสถิติจำนวนประชากร และบ้าน รายจังหวัด รายอำเภอ และรายตำบล