สังคมศาสตร์
สังคมศาสตร์ (อังกฤษ: social science) เป็นหมวดหมู่สำคัญของสาขาทางวิชาการที่เกี่ยวข้องกับสังคมและความสัมพันธ์ระหว่างปัจเจกภายในสังคม สังคมศาสตร์ประกอบด้วยหลายแขนงในสาขาวิชา สาขาทางสังคมศาสตร์ประกอบด้วย การสื่อสารศึกษา จิตวิทยา นิติศาสตร์ โบราณคดี ประวัติศาสตร์ ภาษาศาสตร์ ภูมิศาสตร์มนุษย์ มานุษยวิทยา รัฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ สังคมวิทยา สาธารณสุข และสาขาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง นิยามของสังคมศาสตร์ในบางช่วงเวลาถูกใช้ในการอ้างเฉพาะถึงสาขาทางสังคมวิทยาหรือคำดั้งเดิมคือ "ศาสตร์แห่งสังคม" ซึ่งเริ่มใช้ในศตวรรษที่ 19 สำหรับรายละเอียดเพิ่มเติมของสาขาย่อยในสังคมศาสตร์ดูเพิ่มที่เติมที่โครงร่างสังคมศาสตร์
นักสังคมศาสตร์เชิงปฏิฐานนิยมใช้ระเบียบวิธีที่ใกล้เคียงกับวิทยาศาสตร์ธรรมชาติเป็นเครื่องมือในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสังคม และกำหนดนิยามของศาสตร์ภายใต้การรับรู้สมัยใหม่อย่างเคร่งครัด ตรงกันข้ามกับนักสังคมศาสตร์ที่คัดค้านปฏิฐานนิยมอาจใช้การวิพากษ์สังคมหรือตีความเชิงสัญลักษณ์แทนการสร้างทฤษฎีเชิงประจักษ์ที่เป็นเท็จได้และทำให้มีมุมมองของศาสตร์ที่กว้างขึ้น ในการปฏิบัติทางวิชาการสมัยใหม่นักวิจัยมักใช้แนวคิดสรรผสานโดยใช้ระเบียบวิธีหลายวิธี (ตัวอย่างเช่นการมีทั้งการวิจัยเชิงปริมาณและคุณภาพ) นิยามของ "การวิจัยทางสังคมศาสตร์" ยังได้รับความเป็นเอกเทศจากผู้ที่เกี่ยวข้องเนื่องจากมีความหลากหลายของสาขาวิชาในการแบ่งปันจุดมุ่งหมายและวิธีการในการวิจัย
แขนงวิชา
แก้แขนงวิชาหลักในสาขาสังคมศาสตร์ประกอบด้วย
- การสื่อสารศึกษา ศึกษาการไหลของสารสนเทศผ่านทางสื่อต่าง ๆ
- จิตวิทยา ศึกษาจิตใจและพฤติกรรมของมนุษย์
- นิติศาสตร์ ศึกษาเกี่ยวกับข้อกฎหมาย
- โบราณคดี ศึกษาเรื่องราวในอดีตของมนุษย์ผ่านทางหลักฐานทางโบราณคดี
- ประวัติศาสตร์ ศึกษาพฤติการณ์ของมนุษย์และความเปลี่ยนแปลงของสังคมในประวัติศาสตร์
- ภาษาศาสตร์ ศึกษาเกี่ยวกับภาษาทั้งรูปแบบ ที่มา และพัฒนาการของภาษา
- ภูมิศาสตร์มนุษย์
- มานุษยวิทยา การศึกษาเรื่องราวของมนุษย์ในทุกแง่มุม
- รัฐศาสตร์ ศึกษาการปกครองในระดับกลุ่มและในระดับประเทศ
- เศรษฐศาสตร์ ศึกษาการผลิตและการจัดสรรทรัพยากรและความมั่งคั่งในสังคม
- สังคมวิทยา วิเคราะห์สังคมมนุษย์และความสัมพันธ์ของมนุษย์ในสังคม
สังคมศาสตร์ในประเทศไทย
แก้มุมมองและกรณีตัวอย่างในบทความนี้อาจไม่ได้แสดงถึงมุมมองที่เป็นสากลของเรื่อง |
สถานะของสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ในวงการอุดมศึกษาไทยปัจจุบันค่อนข้างถูกละเลยความสำคัญ สาขาวิชาทางด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ในสถาบันอุดมศึกษาบางแห่งถูกลดสถานะลง หรือได้รับความสนใจจากนิสิตนักศึกษาน้อยลง เนื่องจากเป็นแขนงวิชาที่ถูกมองว่าไม่ตอบสนองโดยตรงต่อต่อความต้องการของตลาดแรงงานและภาคธุรกิจ และการนโยบายการพัฒนาประเทศที่มุ่งเน้นแต่ความสำคัญของสาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี[1]
ดูเพิ่ม
แก้ทั่วไป
แก้ระเบียบวิธี
แก้ขอบเขต
แก้รายการ
แก้บุคคล
แก้อื่น ๆ
แก้อ้างอิง
แก้- ↑ เยี่ยมยุทธ สุทธิฉายา. “‘มนุษยศาสตร์’ วิชาที่กำลังจะสูญหาย? จำเป็นอยู่ไหม เมื่อตลาดไม่ต้องการ.”ประชาไท (29 สิงหาคม 2561).
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Institute for Comparative Research in Human and Social Sciences (ICR) (ญี่ปุ่น)
- Centre for Social Work Research
- Family Therapy and Systemic Research Centre เก็บถาวร 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- International Conference on Social Sciences
- International Social Science Council
- Introduction to Hutchinson et al., There's No Such Thing as a Social Science
- Intute: Social Sciences (UK) เก็บถาวร 2010-11-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Social Science Research Society เก็บถาวร 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Social Science Virtual Library
- Social Science Virtual Library: Canaktanweb (Turkish)
- Social Sciences And Humanities เก็บถาวร 2009-08-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- UC Berkeley Experimental Social Science Laboratory
- The Dialectic of Social Science by Paul A. Baran
- American Academy Commission on the Humanities and Social Sciences เก็บถาวร 2017-05-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Social Phenomena เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน by Teng Wang